Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Nghề nghiệp - Việc làm

Người thợ đúc lưỡi cày duy nhất của người Dao Yên Sơn

Văn Tiệp - 09:31, 12/04/2021

Từ bao đời nay, đồng bào DTTS ở miền núi phía Bắc đã chế tác ra những nông cụ phù hợp nhằm thích nghi với điều kiện canh tác nông nghiệp trên địa hình đồi núi phức tạp. Ở xóm Khao Hạ, xã Yên Sơn (Hà Quảng, Cao Bằng) duy nhất còn lại một người thợ vẫn đang cần mẫn làm nghề rèn, đúc lưỡi cày truyền thống phục vụ việc canh tác nông nghiệp của bà con người Dao nơi đây.

Ông Triệu Chiền Cản thao tác trong lò đúc lưỡi cày truyền thống của gia đình
Ông Triệu Chiền Cản thao tác trong lò đúc lưỡi cày truyền thống của gia đình

Thời đại công nghiệp hóa, những sản phẩm của nền khoa học kỹ thuật tiên tiến được áp dụng vào sản xuất nông nghiệp, giải phóng bớt sức lao động, mang lại năng suất, hiệu quả cao về kinh tế. Tuy nhiên, đối với vùng có địa hình phức tạp, núi đá hiểm trở như xã Yên Sơn, huyện Hà Quảng thì những chiếc máy cày, máy bừa hiện đại lại không thể áp dụng để lao động sản xuất.

Bởi thế, tại vùng cao xã Yên Sơn từ bao đời nay đã xuất hiện nghề truyền thống đúc lưỡi cày tại một số gia đình, trong đó gia đình ông Triệu Chiều Cản là một điển hình. Mỗi khi bà con cần mua lưỡi cày phục vụ cho vụ mùa mới hoặc có lưỡi cày bị hỏng, đều mang đến chỗ ông Cản nhờ sửa.

Ông Triệu Chiền Cản trò chuyện: “Tôi biết làm lưỡi cày từ năm hai mươi tuổi, ngày xưa ở đây nhà nào cũng biết làm, nhưng càng về sau người ta bỏ nghề vì nguyên liệu khó kiếm, vất vả, mất nhiều công sức. Những loại lưỡi cày mua ngoài chợ về, làm được vài tháng là mẻ hết, vì vấp phải đá. Lưỡi cày của mình tự đúc vừa cứng vừa dày, dùng được mấy năm, bền lắm!”.

Ông Triệu Chiền Cản giới thiệu một chiếc lưỡi cày vừa ra lò.
Ông Triệu Chiền Cản giới thiệu một chiếc lưỡi cày vừa ra lò.

Lò đúc của ông Cản nằm ở một lán nhỏ đơn sơ dựng trên vách núi, bên trong chất đầy những chiếc lưỡi cày cũ đã hỏng của bà con gửi sửa. Trong quá trình làm rèn, cần có hai người, một người kéo quạt gió tạo lửa nung chảy gang, còn một người đảm nhiệm việc đúc lưỡi cày.

Ông Cản cho biết, để có đủ nhiệt lượng nung chảy gang thì nguyên liệu phải là củi cây nhãn hay cây nghiến, nhưng giờ rất hiếm. Xưa kia, người dân phải lên rừng tìm củi, nhưng giờ không còn nhiều nữa. Cùng với đó là đất sét mà người dân nơi đây gọi là đất trắng để làm khuôn cũng phải đi rất xa để tìm. Còn nguyên liệu để đúc gang thì ông Cản thu mua lại những chiếc lưỡi cày đã cũ, hỏng để tạo nên những chiếc lưỡi cày mới. 

Người Dao ở Yên Sơn sử dụng lưỡi cày trong quá trình làm đất để canh tác nông nghiệp.
Người Dao ở Yên Sơn sử dụng trâu cày trong quá trình làm đất để canh tác nông nghiệp.

 Liệu mai này có còn nghề đúc lưỡi cày của người Dao Yên Sơn khi hiện nay, cả xã chỉ còn mỗi ông Triệu Chiền Cản giữ và duy trì nghề truyền thống của cha ông để lại.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.