Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Nghề nghiệp - Việc làm

Làng giấy dó vào mùa

Vân Khánh - 16:01, 22/01/2021

Hai tay nắm chắc hai sợi dây thừng cột vào nóc nhà để làm điểm tựa, anh Dương Tiến Son ở thôn Thanh Sơn, thị trấn Việt Quang, huyện Bắc Quang, tỉnh Hà Giang dùng đôi chân chai lì, ra sức nhồi đống tre non thành bột để làm giấy dó. Mặc dù chỉ là nghề phụ, nhưng công việc này đang đem lại lợi nhuận hàng trăm triệu đồng/vụ cho người dân vùng cao, nhất là thời điểm Tết nguyên đán đang cận kề.

Bà Lê Thị Kim Dung - một người dân thôn Thanh Sơn đã rất vui mừng vì chưa bao giờ giấy gió mất giá.
Bà Lê Thị Kim Dung - một người dân thôn Thanh Sơn đang thực hiện công đoạn làm giấy dó

Nhồi tre thành giấy

Thôn Thanh Sơn - thôn duy nhất của huyện Bắc Quang, tỉnh Hà Giang còn giữ được nghề làm giấy dó truyền thống . Những năm trước đây, cứ đến tháng 01 âm lịch hàng năm, là kết thúc đợt làm giấy dó, nhưng năm nay trong mỗi ngôi nhà sàn đều vọng ra nhịp chân bồm bộp nhồi những mẻ tre, vầu thành bột để làm giấy nhằm kịp đáp ứng các đơn đặt hàng đến từ khắp các tỉnh phía Bắc...

Làng nghề giấy dó có lịch sử non 100 năm, từ cái thời ông Triệu Dùn Phin – ông tổ nghề giấy nghĩ ra cách làm giấy dó từ rơm khô và tre, vầu non. Ban đầu, ông Phin chỉ làm giấy để phục vụ nhu cầu cúng bái trong gia đình, dòng họ, khoảng năm 1925, ông Phin đã dạy nghề cho một số gia đình ngoài dòng họ Triệu để đổi lấy trâu, bò, lợn và thóc lúa để ăn. Về sau, phong trào làm giấy dó ở thôn Thanh Sơn ngày càng phát triển, hầu như tất cả các hộ dân trong thôn đều tham gia phong trào làm giấy dó.

Theo các cụ cao tuổi trong thôn Thanh Sơn, thì cứ vào dịp tháng 2 - 3 âm lịch hàng năm, khi những cây vầu non bắt đầu ra lá non, cũng là lúc hàng chục hộ dân trong làng lên rừng chặt vầu. Chặt vầu non càng tốt, nếu chặt chậm, vầu già đi sẽ không thể làm được giấy.

Khi mang vầu về, người dân chặt vầu ra từng đoạn dài khoảng 1m, chẻ thành 4 miếng rồi bó thành từng bó đem xuống ao ngâm với nước vôi trong. Quá trình ngâm vầu phải mất ít nhất 2 tháng. Sau đó, vầu được vớt ra ngâm với nước lã sạch 1 tháng nữa để cây vầu mềm nhũn. Khi làm giấy, người dân sẽ vớt vầu ra từng cái bể có hình lòng máng dài khoảng 2m, rộng 1m và dùng chân nhồi cho đến khi cây vầu nát thành bột.

Anh Dương Tiến Son cho biết, để nhồi một mẻ vầu tơi thành bột, thì một người phải làm liên tục từ một đến hai ngày. Nhồi vầu xong lại phải lên rừng  chặt cây keo - một loại cây có nhựa về nhà ngâm khoảng nửa tháng để nhựa cây keo hòa tan vào nước, sau đó đổ bột vầu vào nước ngâm cây keo khoắng đều. Trộn bột giấy với nhựa keo xong, thì nước đó sẽ được cho vào một cái khuôn làm bằng gỗ và tre. Khi làm giấy, người dân sẽ xếp thành từng tệp, mỗi tệp chỉ làm khoảng 80 thiếp giấy- ứng với quan niệm về sự may rủi của người Dao từ xa xưa.

Thôn Thanh Sơn – thôn duy nhất của huyện Bắc Quang, tỉnh Hà Giang còn giữ được nghề làm giấy gió truyền thống
Người dân thôn Thanh Sơn duy trì nghề làm giấy dó truyền thống

Chưa bao giờ mất giá

Anh Phàn Sành Châm, một hộ gia đình làm giấy bản lâu năm dẫn chúng tôi vào một ngôi nhà kho chứa giấy dó. Những tệp giấy mới xếp thành từng chồng cao ngất đến tận nóc nhà. Tôi hỏi “Ở cái nơi xa xôi như thế này thì giấy dó bán cho ai? Làm ra nhiều thế biết bao giờ mới bán hết?”. Anh Châm tỏ ra tự hào trả lời: “Đây là kho giấy mình làm chung với nhà thằng em vợ. Ở cái bản này, có gần trăm nhà làm giấy chứ đâu chỉ riêng nhà tôi. Kho giấy của những nhà khác có khi còn to hơn của anh em nhà tôi ấy chứ. Mà loại giấy dó này chưa bao giờ mất giá, vì nó được xem như một loại vàng mã phục vụ đời sống tâm linh của bà con các DTTS khu vực phía Bắc. Mỗi năm, một hộ dân tộc Dao tiêu tốn khoảng chục tệp giấy dó, nếu tính rộng ra hết các tỉnh phía Bắc, thì khối lượng giấy dó tiêu thụ sẽ rất lớn”.

Trong lúc anh Châm đang trò chuyện cùng chúng tôi, một chiếc ô tô tải cỡ nhỏ rú ga phi thẳng đến kho chứa giấy dó và đỗ xịch trước cửa. Anh Lý Ngọc Minh - một lái buôn giấy dó hồ hởi khoe với chúng tôi: “Mặt hàng giấy dó bán ở hầu hết các tỉnh miền núi phía Bắc – nơi có đông đồng bào dân tộc như Dao, Tày, Thái, Nùng... sinh sống. Cứ chỗ nào có đồng bào Thái, Nùng, Tày, Dao... là ở đó có giấy dó Thanh Sơn.

Giấy dó được sử dụng nhiều trong mùa Xuân – mùa có nhiều lễ hội nhất trong năm. Hiện, sản phẩm của làng Thanh Sơn làm ra không đủ để đáp ứng nhu cầu thị trường. Hơn 10 năm đi buôn giấy dó, chưa bao giờ tôi thấy loại giấy này mất giá và cũng chưa bao giờ bị thua lỗ”.

Theo báo cáo của Phòng Nông nghiệp huyện Bắc Quang thì ở thôn Thanh Sơn có 54 hộ dân làm giấy dó (giấy bản). Đây chỉ là nghề phụ trong năm nhưng đem lại khoản thu nhập trên 1,3 tỷ đồng/năm. Thời gian tới, UBND huyện sẽ mở rộng nghề làm giấy dó sang một số thôn bản khác của người Dao ở sườn Tây Côn Lĩnh nhằm tìm hướng đi hiệu quả trong phát triển kinh tế cho bà con các dân tộc ở Bắc Quang

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.