Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Nghề nghiệp - Việc làm

Làng giấy dó vào mùa

Vân Khánh - 16:01, 22/01/2021

Hai tay nắm chắc hai sợi dây thừng cột vào nóc nhà để làm điểm tựa, anh Dương Tiến Son ở thôn Thanh Sơn, thị trấn Việt Quang, huyện Bắc Quang, tỉnh Hà Giang dùng đôi chân chai lì, ra sức nhồi đống tre non thành bột để làm giấy dó. Mặc dù chỉ là nghề phụ, nhưng công việc này đang đem lại lợi nhuận hàng trăm triệu đồng/vụ cho người dân vùng cao, nhất là thời điểm Tết nguyên đán đang cận kề.

Bà Lê Thị Kim Dung - một người dân thôn Thanh Sơn đã rất vui mừng vì chưa bao giờ giấy gió mất giá.
Bà Lê Thị Kim Dung - một người dân thôn Thanh Sơn đang thực hiện công đoạn làm giấy dó

Nhồi tre thành giấy

Thôn Thanh Sơn - thôn duy nhất của huyện Bắc Quang, tỉnh Hà Giang còn giữ được nghề làm giấy dó truyền thống . Những năm trước đây, cứ đến tháng 01 âm lịch hàng năm, là kết thúc đợt làm giấy dó, nhưng năm nay trong mỗi ngôi nhà sàn đều vọng ra nhịp chân bồm bộp nhồi những mẻ tre, vầu thành bột để làm giấy nhằm kịp đáp ứng các đơn đặt hàng đến từ khắp các tỉnh phía Bắc...

Làng nghề giấy dó có lịch sử non 100 năm, từ cái thời ông Triệu Dùn Phin – ông tổ nghề giấy nghĩ ra cách làm giấy dó từ rơm khô và tre, vầu non. Ban đầu, ông Phin chỉ làm giấy để phục vụ nhu cầu cúng bái trong gia đình, dòng họ, khoảng năm 1925, ông Phin đã dạy nghề cho một số gia đình ngoài dòng họ Triệu để đổi lấy trâu, bò, lợn và thóc lúa để ăn. Về sau, phong trào làm giấy dó ở thôn Thanh Sơn ngày càng phát triển, hầu như tất cả các hộ dân trong thôn đều tham gia phong trào làm giấy dó.

Theo các cụ cao tuổi trong thôn Thanh Sơn, thì cứ vào dịp tháng 2 - 3 âm lịch hàng năm, khi những cây vầu non bắt đầu ra lá non, cũng là lúc hàng chục hộ dân trong làng lên rừng chặt vầu. Chặt vầu non càng tốt, nếu chặt chậm, vầu già đi sẽ không thể làm được giấy.

Khi mang vầu về, người dân chặt vầu ra từng đoạn dài khoảng 1m, chẻ thành 4 miếng rồi bó thành từng bó đem xuống ao ngâm với nước vôi trong. Quá trình ngâm vầu phải mất ít nhất 2 tháng. Sau đó, vầu được vớt ra ngâm với nước lã sạch 1 tháng nữa để cây vầu mềm nhũn. Khi làm giấy, người dân sẽ vớt vầu ra từng cái bể có hình lòng máng dài khoảng 2m, rộng 1m và dùng chân nhồi cho đến khi cây vầu nát thành bột.

Anh Dương Tiến Son cho biết, để nhồi một mẻ vầu tơi thành bột, thì một người phải làm liên tục từ một đến hai ngày. Nhồi vầu xong lại phải lên rừng  chặt cây keo - một loại cây có nhựa về nhà ngâm khoảng nửa tháng để nhựa cây keo hòa tan vào nước, sau đó đổ bột vầu vào nước ngâm cây keo khoắng đều. Trộn bột giấy với nhựa keo xong, thì nước đó sẽ được cho vào một cái khuôn làm bằng gỗ và tre. Khi làm giấy, người dân sẽ xếp thành từng tệp, mỗi tệp chỉ làm khoảng 80 thiếp giấy- ứng với quan niệm về sự may rủi của người Dao từ xa xưa.

Thôn Thanh Sơn – thôn duy nhất của huyện Bắc Quang, tỉnh Hà Giang còn giữ được nghề làm giấy gió truyền thống
Người dân thôn Thanh Sơn duy trì nghề làm giấy dó truyền thống

Chưa bao giờ mất giá

Anh Phàn Sành Châm, một hộ gia đình làm giấy bản lâu năm dẫn chúng tôi vào một ngôi nhà kho chứa giấy dó. Những tệp giấy mới xếp thành từng chồng cao ngất đến tận nóc nhà. Tôi hỏi “Ở cái nơi xa xôi như thế này thì giấy dó bán cho ai? Làm ra nhiều thế biết bao giờ mới bán hết?”. Anh Châm tỏ ra tự hào trả lời: “Đây là kho giấy mình làm chung với nhà thằng em vợ. Ở cái bản này, có gần trăm nhà làm giấy chứ đâu chỉ riêng nhà tôi. Kho giấy của những nhà khác có khi còn to hơn của anh em nhà tôi ấy chứ. Mà loại giấy dó này chưa bao giờ mất giá, vì nó được xem như một loại vàng mã phục vụ đời sống tâm linh của bà con các DTTS khu vực phía Bắc. Mỗi năm, một hộ dân tộc Dao tiêu tốn khoảng chục tệp giấy dó, nếu tính rộng ra hết các tỉnh phía Bắc, thì khối lượng giấy dó tiêu thụ sẽ rất lớn”.

Trong lúc anh Châm đang trò chuyện cùng chúng tôi, một chiếc ô tô tải cỡ nhỏ rú ga phi thẳng đến kho chứa giấy dó và đỗ xịch trước cửa. Anh Lý Ngọc Minh - một lái buôn giấy dó hồ hởi khoe với chúng tôi: “Mặt hàng giấy dó bán ở hầu hết các tỉnh miền núi phía Bắc – nơi có đông đồng bào dân tộc như Dao, Tày, Thái, Nùng... sinh sống. Cứ chỗ nào có đồng bào Thái, Nùng, Tày, Dao... là ở đó có giấy dó Thanh Sơn.

Giấy dó được sử dụng nhiều trong mùa Xuân – mùa có nhiều lễ hội nhất trong năm. Hiện, sản phẩm của làng Thanh Sơn làm ra không đủ để đáp ứng nhu cầu thị trường. Hơn 10 năm đi buôn giấy dó, chưa bao giờ tôi thấy loại giấy này mất giá và cũng chưa bao giờ bị thua lỗ”.

Theo báo cáo của Phòng Nông nghiệp huyện Bắc Quang thì ở thôn Thanh Sơn có 54 hộ dân làm giấy dó (giấy bản). Đây chỉ là nghề phụ trong năm nhưng đem lại khoản thu nhập trên 1,3 tỷ đồng/năm. Thời gian tới, UBND huyện sẽ mở rộng nghề làm giấy dó sang một số thôn bản khác của người Dao ở sườn Tây Côn Lĩnh nhằm tìm hướng đi hiệu quả trong phát triển kinh tế cho bà con các dân tộc ở Bắc Quang

Tin cùng chuyên mục
8X thu hơn 4 tỷ đồng mỗi năm từ nghề làm nước mắm gia truyền

8X thu hơn 4 tỷ đồng mỗi năm từ nghề làm nước mắm gia truyền

Dù đang có công việc tại Đà Nẵng với thu nhập ổn định, tuy nhiên anh Phạm Văn Bình (38 tuổi, ở xã Duy Hải, huyện Duy Xuyên, Quảng Nam) đã quyết định về quê để phát triển nghề làm nước mắm gia truyền của gia đình. Với doanh thu mỗi năm hơn 4 tỷ đồng, anh không chỉ có thu nhập khá, mà còn giải quyết việc làm cho nhiều lao động ở quê hương.
Tin nổi bật trang chủ
Vang tiếng đàn T’rưng trên thao trường

Vang tiếng đàn T’rưng trên thao trường

Media - Ngọc Thu - 23:15, 08/04/2025
Thời điểm này, các chiến sĩ mới tại Tiểu đoàn bộ binh 50 (Trung đoàn bộ binh 991, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Gia Lai) đang miệt mài huấn luyện trên thao trường, bãi tập với những vũ khí, khí tài, trang bị, kèm theo điều kiện thời tiết khắc nghiệt, gian khổ. Trong hoàn cảnh ấy, tiếng đàn T’rưng vang lên hòa cùng cái nắng, cái gió của mùa khô Tây nguyên như "liều thuốc bổ" động viên, nâng cao ý chí tinh thần của các chiến sĩ quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ.
Linh thiêng hai tiếng đồng bào

Linh thiêng hai tiếng đồng bào

Media - BDT - 23:09, 08/04/2025
Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin chiều nay ngày 8/4, có những thông tin đáng chú ý sau: Linh thiêng hai tiếng đồng bào. Tây Côn Lĩnh hoang sơ, đẹp như trong cổ tích. Hiến đất chung tay xây dựng nông thôn mới.
Bình yên xứ Đạo

Bình yên xứ Đạo

Dân tộc - Tôn giáo - An Yên - 23:00, 08/04/2025
Một cảm nhận khi trở về nhiều giáo xứ, giáo họ ở Nghệ An là sự an yên. Không phải là những hiện hữu trên mỗi nếp nhà khang trang, trên những trục đường rực rỡ cờ hoa và cây xanh… mà đến từ tâm hồn, từ suy nghĩ và hơn hết là từ những hành động, việc làm của chính những giáo dân nơi vùng đất ấy.
Những “đầu tàu” ở bản Dộ - Tà Vờng

Những “đầu tàu” ở bản Dộ - Tà Vờng

Gương sáng - Việt Hòa - 22:56, 08/04/2025
Đến bản Dộ - Tà Vờng hôm nay, hệ thống đường điện đang được đầu tư, các điểm trường học và nhà cửa của đồng bào Chứt ngày một khang trang, sạch đẹp. Những đổi thay đó có đóng góp của những Người có uy tín trong đồng bào Chứt ở bản Dộ - Tà Vờng.
Huyện Krông Ana (Đắk Lắk): Hàng trăm hộ đồng bào DTTS nghèo được cấp bồn chứa nước sinh hoạt phân tán

Huyện Krông Ana (Đắk Lắk): Hàng trăm hộ đồng bào DTTS nghèo được cấp bồn chứa nước sinh hoạt phân tán

Dân tộc - Tôn giáo - Lê Hường - 22:55, 08/04/2025
Trong hai ngày 8 và 9/4, Phòng Dân tộc và Tôn giáo huyện Krông Ana, tỉnh Đắk Lắk phối hợp UBND thị trấn Buôn Trấp, các xã Day Sap, Ea Bông, Băng Adrênh, Dur Kmăl tổ chức 296 cấp bồn nước Inox cho các hộ đồng bào DTTS nghèo trên địa bàn.
Ngôi chùa trên đỉnh núi, giữ 4 kỷ lục Việt Nam

Ngôi chùa trên đỉnh núi, giữ 4 kỷ lục Việt Nam

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 5/4, có những thông tin đáng chú ý sau: Hành trang Văn hóa truyền thống. Ngôi chùa trên đỉnh núi, giữ 4 kỷ lục Việt Nam. Chuỗi hạt cườm và bản sắc văn hóa người Co. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Quảng Nam đón hơn 2,2 triệu lượt khách trong 3 tháng đầu năm

Quảng Nam đón hơn 2,2 triệu lượt khách trong 3 tháng đầu năm

Du lịch - T.Nhân - H.Trường - 22:54, 08/04/2025
Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch Quảng Nam cho biết, lượt khách tham quan, lưu trú du lịch 3 tháng đầu năm trên địa bàn tỉnh ước đạt 2,23 triệu lượt
Bạc Liêu: Đời sống đồng bào Khmer ngày càng khởi sắc từ Chương trình MTQG 1719

Bạc Liêu: Đời sống đồng bào Khmer ngày càng khởi sắc từ Chương trình MTQG 1719

Dân tộc - Tôn giáo - Thanh Phong - 22:53, 08/04/2025
Những năm qua, từ sự quan tâm của Đảng, Nhà nước thông qua các chương trình, chính sách dân tộc đời sống kinh tế-xã hội của đồng bào Khmer ở Bạc Liêu ngày càng phát triển toàn diện. Diện mạo ở các vùng có đông đồng bào Khmer sinh sống ngày càng đổi thay, bà con yên tâm lao động, sản xuất, phát triển kinh tế gia đình, xây dựng đời sống văn hóa.
Tổ chức Tết cổ truyền Chôl Chnăm Thmây năm 2025 vui tươi, lành mạnh, đoàn kết, an toàn và tiết kiệm

Tổ chức Tết cổ truyền Chôl Chnăm Thmây năm 2025 vui tươi, lành mạnh, đoàn kết, an toàn và tiết kiệm

Dân tộc - Tôn giáo - Thanh Phong - 22:52, 08/04/2025
Để đồng bào dân tộc Khmer đón mừng Tết cổ truyền Chôl Chnăm Thmây năm 2025 với tinh thần vui tươi, lành mạnh, đoàn kết, an toàn và tiết kiệm, các địa phương khu vực đồng bằng sông Cửu Long, nơi có đông đồng bào Khmer sinh sống đã tổ chức nhiều hoạt động thiết thực. Tạo điều kiện cho bà con nơi đây đón tết cổ truyền trong không khí vui tươi, lành mạnh và an toàn.
Lạng Sơn: Từ ngày 8/4 triển khai đại trà mô hình dạy học 5 ngày/tuần tại các cơ sở giáo dục THCS và THPT

Lạng Sơn: Từ ngày 8/4 triển khai đại trà mô hình dạy học 5 ngày/tuần tại các cơ sở giáo dục THCS và THPT

Giáo dục - Minh Anh - 22:49, 08/04/2025
Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Lạng Sơn vừa ban hành Công văn số 1070/SGDĐT-GDTrH ngày 4/4/2025 hướng dẫn triển khai đại trà mô hình dạy học 5 ngày/tuần đối với các cơ sở giáo dục trung học trên địa bàn tỉnh, bắt đầu áp dụng từ ngày 8/4/2025.
Bộ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Đào Ngọc Dung: Có an cư mới lạc nghiệp, có nhà ở mới có cơ hội thoát nghèo

Bộ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Đào Ngọc Dung: Có an cư mới lạc nghiệp, có nhà ở mới có cơ hội thoát nghèo

Thời sự - Như Tâm – Tào Đạt - 22:46, 08/04/2025
Bộ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Đào Ngọc Dung khẳng định, bà con có an cư mới lạc nghiệp, có nhà ở mới có cơ hội thoát nghèo. Đặc biệt, để thoát nghèo bền vững chắc chắn phải có nơi ăn chốn ở tốt. Do đó, việc xóa nhà tạm, nhà dột nát là một chủ trương rất lớn của Đảng, Nhà nước.