Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Người giữ nghề rèn truyền thống của đồng bào Ê-đê

PV - 14:29, 09/04/2018

Biết đến nghề rèn từ nhỏ, cụ Y Ngoan Niê (1938, trú tại buôn Ngo B, xã Hòa Phong, huyện Krông Bông (Đăk Lăk) nắm vững các kỹ thuật chế tác thủ công truyền thống và cố gắng giữ nghề cho đến ngày nay.

ác sản phẩm cụ Y Ngoan làm ra đẹp, sắc bén. Các sản phẩm cụ Y Ngoan Niê làm ra đẹp, sắc bén.

 

 

Chúng tôi tình cờ gặp cụ Y Ngoan Niê trong lúc chở dụng cụ lao động đi bán cho người dân trong vùng. Cụ chia sẻ, ngồi ở chợ cả buổi nhưng không bán được cái nào đành quay về.

Uống vội cốc nước lọc cho đỡ khát, cụ tâm sự cơ duyên đến với nghề rèn: Ngày nhỏ chứng kiến đàn ông trong buôn tự tay mài, dũa miếng thép, thanh sắt thô sơ thành những thứ họ cần nên tò mò, thích thú. Năm lên 10 tuổi, cụ Y Ngoan bắt đầu học nghề rèn.

“Thời đó, hầu như người đàn ông Ê-đê nào cũng biết làm. Nhưng để làm ra sản phẩm đẹp, tinh xảo chỉ có bậc tiền bối mới làm được. Họ chỉ làm những lúc rảnh rỗi nên cụ phải để ý ai làm là tới xin học ngay”, cụ Y Ngoan Niê cho biết.

Cụ Y Ngoan tiết lộ bí quyết để có sản phẩm sắc bén, không bị sứt mẻ nằm ở khâu nung. Người thợ phải nung thanh sắt đạt đến độ đỏ chín thì dùng búa đập cho đến khi sắt nguội rồi lại cho vào lò nung. Cứ như vậy cho đến khi tạo được hình dáng của sản phẩm thì mới mang đi mài. Thời gian để làm được một con dao, chiếc búa, xà gạt, rìu… mất từ 3-4 ngày, do đó người thợ rèn phải có lòng kiên trì, nhẫn nại và lòng yêu nghề.

Trước đây, nghề thợ rèn rất phổ biến trong các buôn làng Ê-đê nhưng nay vắng bóng hẳn. Do quy trình chế tác kỳ công, tốn thời gian; sản phẩm làm ra tiêu thụ chậm, bán không có lời… khiến nghề bị mai một, lãng quên dần. Trong buôn Ngon B chỉ còn mình cụ “đỏ lửa”.

Cụ cụ Y Ngoan Niê tâm sự, nghề rèn là nghề truyền thống chứa đựng bản sắc văn hóa độc đáo của người Ê-đê nên bằng mọi cách cụ sẽ giữ nghề và truyền nghề. Để sống được với nghề, cụ Y Ngoan đầu tư công sức mài dũa sản phẩm cho thật tinh xảo, sắc bén để đủ sức cạnh tranh với các sản phẩm được chế tác hiện đại. Cụ tìm đến các tiệm ve chai mua lại từng miếng sắt thép vụn để giảm bớt chi phí chế tác. Ngoài ra cụ còn nhận sửa, mài dũa lại dụng cụ lao động bị sứt mẻ, rỉ sét để kiếm thêm thu nhập.

Ông Y Băp Niê, một trong những khách “ruột” của cụ Y Ngoan cho biết, sản phẩm cụ làm bằng tay nhưng đẹp hơn cả hàng có khung mẫu đúc sẵn. Nhà ông toàn mua đồ cụ rèn về dùng vì chúng rất dày và sắc bén, chặt nhát nào ra nhát đấy. Dùng hơn năm là ông tháo cán ra nhờ cụ mài lại là đẹp sáng ngay, chứ hàng mua ở chợ mỏng dính, bị mẻ sứt là bỏ, phí lắm.

ĐĂNG QUANG

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Vinamilk được xếp hạng thương hiệu AAA+: Khẳng định vị thế Việt Nam trong ngành sữa thế giới

Vinamilk được xếp hạng thương hiệu AAA+: Khẳng định vị thế Việt Nam trong ngành sữa thế giới

Vượt qua nhiều ông lớn quốc tế, Vinamilk được Brand Finance vinh danh là thương hiệu sữa tiềm năng nhất thế giới, với chỉ số sức mạnh thương hiệu ở mức xếp hạng cao nhất – xuất sắc vượt trội. Điều gì đã giúp thương hiệu này tạo nên kỳ tích?
Tin nổi bật trang chủ
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự Lễ công bố giá trị toàn cầu Di sản Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự Lễ công bố giá trị toàn cầu Di sản Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc

Tối 17/8, tại Trung tâm Văn hóa Trúc Lâm (Khu di tích Yên Tử, Quảng Ninh), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã dự Lễ công bố giá trị nổi bật toàn cầu của Di sản Văn hóa Thế giới Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc, gắn với chương trình nghệ thuật đặc biệt “Thanh âm Yên Tử - Di sản ngàn đời”.
Lịch tựu trường năm học 2025- 2026 các địa phương

Lịch tựu trường năm học 2025- 2026 các địa phương

Giáo dục - Minh Nhật - 1 giờ trước
Đa số học sinh trên cả nước sẽ tựu trường vào cuối tháng 8 để chuẩn bị cho năm học mới 2025-2026. Một số khối lớp đặc biệt như lớp 1, lớp 9 và lớp 12 sẽ có lịch sớm hơn nhằm củng cố kiến thức và làm quen với môi trường học tập.
Vinamilk được xếp hạng thương hiệu AAA+: Khẳng định vị thế Việt Nam trong ngành sữa thế giới

Vinamilk được xếp hạng thương hiệu AAA+: Khẳng định vị thế Việt Nam trong ngành sữa thế giới

Kinh tế - PV - 1 giờ trước
Vượt qua nhiều ông lớn quốc tế, Vinamilk được Brand Finance vinh danh là thương hiệu sữa tiềm năng nhất thế giới, với chỉ số sức mạnh thương hiệu ở mức xếp hạng cao nhất – xuất sắc vượt trội. Điều gì đã giúp thương hiệu này tạo nên kỳ tích?
Ngôi chùa nhỏ với

Ngôi chùa nhỏ với "trái tim" lớn ở Thanh Hóa

Dân tộc - Tôn giáo - Quỳnh Trâm - 2 giờ trước
Không chỉ là nơi sinh hoạt văn hóa tâm linh của nhiều phật tử, người dân địa phương mà bao năm nay, chùa Hồi Long ở xã Hoằng Thanh (Thanh Hóa) còn là nơi che chở, chăm sóc nuôi dưỡng mở hướng tương lai cho hàng chục trẻ em mồ côi, có hoàn cảnh bất hạnh...
Phá thành công chuyên án đường dây lừa bán 16 người sang các đặc khu tam giác vàng

Phá thành công chuyên án đường dây lừa bán 16 người sang các đặc khu tam giác vàng

Pháp luật - Minh Nhật - 2 giờ trước
Ngày 17/8/2025, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Nghệ An cho biết, đã khởi tố vụ án, khởi tố đối tượng Lý Văn Sang (SN 1998, trú tại xã Cam Phục, tỉnh Nghệ An) về tội "Mua bán người".
4 nhóm hành vi là nguyên nhân gây ra nhiều vụ TNGT nghiêm trọng

4 nhóm hành vi là nguyên nhân gây ra nhiều vụ TNGT nghiêm trọng

Pháp luật - Minh Thu - 2 giờ trước
Theo báo cáo của Ủy ban An toàn giao thông quốc gia (ATGTQG), trong những tháng đầu năm, tình hình tai nạn giao thông (TNGT) trên toàn quốc tuy đã giảm, nhưng vẫn tiềm ẩn rất nhiều hành vi gây mất trật tự, an toàn giao thông (ATGT). Do vậy, đại diện Ủy ban ATGT cho rằng, cần cần kiểm soát chặt để ngăn ngừa nguy cơ cao gây tai nạn nghiêm trọng, đặc biệt là trên các tuyến cao tốc.
Người dân nô nức check-in tại Lăng Bác trước thềm Đại lễ

Người dân nô nức check-in tại Lăng Bác trước thềm Đại lễ

Những ngày gần đây, khu vực Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh và Quảng trường Ba Đình đã trở nên sôi động, khi người dân và du khách nô nức đổ về chụp ảnh, lưu giữ những khoảnh khắc ý nghĩa chào đón Đại lễ Kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9.
Khu rừng ở Đắk Lắk ghi nhận nhiều điểm có gà lôi trắng

Khu rừng ở Đắk Lắk ghi nhận nhiều điểm có gà lôi trắng

Môi trường sống - Hoàng Thùy - 2 giờ trước
Phối hợp cùng các đơn vị đặt bẫy ảnh, Vườn Quốc gia Chư Yang Sin đã ghi nhận gà lôi trắng xuất hiện ở 17 điểm khác nhau trong lâm phần do đơn vị quản lý.
Ngày 19/8, đồng loạt khởi công 250 công trình: Tạo bứt phá tăng trưởng từ kết cấu hạ tầng

Ngày 19/8, đồng loạt khởi công 250 công trình: Tạo bứt phá tăng trưởng từ kết cấu hạ tầng

Thời sự - Minh Thu - 2 giờ trước
Ngày 19/8, đúng dịp kỷ niệm 80 năm Ngày Cách mạng tháng Tám thàng công (19/8/1945 - 19/8/2025), hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh (2/9/1945 - 2/9/2025) cả nước sẽ chứng kiến một sự kiện lịch sử trong phát triển hạ tầng của đất nước, khi 250 công trình được đồng loạt khởi công tại 34 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Miễn phí vé tham quan Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam dịp Quốc khánh 2/9

Miễn phí vé tham quan Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam dịp Quốc khánh 2/9

Tin tức - Thúy Hồng - 3 giờ trước
Chào mừng 80 năm Cách mạng Tháng Tám (19/8/1945 - 19/8/2025) và Quốc khánh Nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025), từ ngày 30/8 đến 2/9, Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Hà Nội) sẽ tổ chức chuỗi hoạt động đặc sắc mang chủ đề "Vui Tết Độc lập".
“Lá chắn mềm” trong cuộc chiến phòng, chống ma túy ở Quảng Ninh

“Lá chắn mềm” trong cuộc chiến phòng, chống ma túy ở Quảng Ninh

Pháp luật - Mỹ Dung - 3 giờ trước
Trong nỗ lực xây dựng các địa bàn “không ma túy”, tỉnh Quảng Ninh đang triển khai nhiều giải pháp hiệu quả, trong đó nổi bật là việc phát huy vai trò đặc biệt của đội ngũ Người có uy tín. Họ không chỉ là cầu nối giữa chính quyền và Nhân dân mà còn trở thành “tai mắt” đắc lực, góp phần giữ bình yên cho từng bản làng, khu phố.
‘Xẻ thịt” sông Tranh để lấy cát

‘Xẻ thịt” sông Tranh để lấy cát

Bạn đọc - T.Nhân - H.Trường - 3 giờ trước
Thời gian gần đây, tình trạng khai thác cát trái phép diễn ra trên sông Tranh (đoạn qua địa bàn giáp ranh giữa xã Nam Trà My và Trà Tân, TP. Đà Nẵng) diễn ra rầm rộ với quy mô lớn. Tuy nhiên, cho đến nay vẫn chưa có cá nhân, tổ chức nào bị phát hiện và xử lý.