Nghệ nhân Ưu tú Tạ Yên Lơ biểu diễn khèn bầuNghệ nhân Ưu tú Tạ Yên Lơ là người tâm huyết gìn giữ và phát huy truyền thống văn hóa đặc sắc của đồng bào Raglai.
Ông còn là nhân tố tiêu biểu thực hiện hiệu quả cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” ở thôn Là A, xã Phước Hà, huyện Thuận Nam (Ninh Thuận).
Nghệ nhân Tạ Yên Lơ sinh ra và lớn lên trong gia đình giàu truyền thống âm nhạc dân gian Raglai ở xã vùng cao Phước Hà. Từ lúc lên 9 - 10 tuổi, Tạ Yên Lơ đã được ông ngoại là Tain Lo và mẹ ruột là Tain Thị Tin dạy biểu diễn nhạc cụ mã la. Bà Tin là nghệ nhân phụ trách đội mã la nữ, thuộc tộc họ Tain.
Nhờ sự sáng dạ và lòng đam mê nhạc cụ truyền thống của ông bà, Tạ Yên Lơ “nằm lòng” các bài bản mã la. Với phong cách biểu diễn “nhập tâm”, anh đánh thành thạo các bài bản truyền thống như: Răq Ia (Theo nước), Chip Yâu (Chim kêu), Budi Tuih (Chim Rù Rì), Peq bok Rupai (Hái trái đậu), Tikay aday nao kajăp karo (Cái chân em đi mạnh giỏi), Kalak Toah Ia (Ó đi tìm nước), Sia (Đoàn tụ)…
Khi đến tuổi thanh niên, anh trở thành nhạc công chính của đội văn nghệ quần chúng xã Phước Hà, tham gia biểu diễn phục vụ các lễ hội truyền thống và các ngày lễ lớn tại địa phương.
Anh Tạ Yên Lơ truyền dạy biểu diễn mã la cho 26 thanh, thiếu niên tộc họ Tain, tích cực góp phần bảo tồn và phát triển văn hóa truyền thống của đồng bào Raglai. Đội văn nghệ tộc họ Tain do anh truyền dạy xuất sắc đoạt giải Đặc biệt tiết mục hát dân ca, tấu mã la, múa lễ tại Hội thi trình diễn nhạc cụ mã la đồng bào Raglai tỉnh Ninh Thuận năm 2017.
Nghệ nhân Ưu tú Tạ Yên Lơ dày công học tập, nghiên cứu, chế tác và biểu diễn nhiều loại nhạc cụ truyền thống của đồng bào Raglai như đàn chapi, đàn bầu, kèn sừng trâu (Gadet), khèn bầu (Sarakel), trống đất, cân chỉnh âm thanh mã la.
Anh Tạ Yên Lơ còn được người cha ruột là ông Tạ Yên Ló truyền nghề chế tác cây nêu phục vụ nghi lễ ăn đầu lúa mới của bà con nông dân địa phương. Cây nêu do anh chế tác khắc họa nhiều hoa văn, họa tiết mang đậm bản sắc văn hóa truyền thống của đồng bào Raglai địa phương. Cây nêu là biểu tượng tâm linh trong những dịp cúng ăn đầu lúa mới, cầu xin ông bà tổ tiên phù hộ cho con cháu canh tác mùa màng tốt tươi, làng xóm an vui, gia đình no ấm.
Từ đầu năm đến nay, Nghệ nhân Tạ Yên Lơ có ba niềm vui lớn, là bản thân được Nhà nước tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú; xây dựng hoàn thành ngôi nhà mới khang trang; được mời tham dự Đại hội Đại biểu các DTTS tỉnh Ninh Thuận lần thứ III - năm 2019.
“Phát huy vai trò Nghệ nhân Ưu tú, tôi tiếp tục vận động bà con thôn xóm thi đua thực hiện hiệu quả cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” do Mặt trận tỉnh phát động. Đồng thời phối hợp với các đoàn thể ở khu dân cư tổ chức truyền dạy cho con em tộc họ và thanh thiếu niên thôn xóm chế tác, biểu diễn các nhạc cụ truyền thống và thực hiện các nghi thức tín ngưỡng dân gian của đồng bào Raglai”, Nghệ nhân Ưu tú Tạ Yên Lơ phấn khởi chia sẻ.
