Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Nghệ nhân Hán Quân - Người “giữ hồn” cho nhịp trống baranưng

Sơn Ngọc - 15:45, 07/07/2023

Tại làng Chăm Hữu Đức (xã Phước Hữu, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận) ông Hán Quân là một trong những nghệ nhân tiêu biểu “giữ hồn” cho nhịp trống baranưng phục vụ đời sống tín ngưỡng và sinh hoạt văn hóa cộng đồng dân tộc Chăm.

Nghệ nhân Hán Quân và các học trò hòa tấu nhạc cụ baranưng và ghi năng.
Nghệ nhân Hán Quân và các học trò hòa tấu nhạc cụ baranưng và ghi năng

Nhiều năm nay, với vai trò Maduen (thầy vỗ) của cộng đồng người Chăm tại địa phương, nghệ nhân Hán Quân tích cực tham gia thực hiện các nghi lễ truyền thống như Lễ hội Katê, Lễ hội Chabun tưởng nhớ nữ thần, Rija Nagar, cầu mưa...

Nghệ nhân Hán Quân cho biết, từ thời trai trẻ, ông cùng cố Nghệ nhân Ưu tú Thiên Sanh Thềm được nghệ nhân Quảng Nhiều ở Hữu Đức tận tâm truyền dạy chế tác nhạc cụ và biểu diễn trống baranưng, ghi năng phục vụ hoạt động tín ngưỡng của cộng đồng dân tộc Chăm. Hơn nửa thế kỷ gắn bó với chế tác nhạc cụ, ông đã cung cấp cho bà con trong và ngoài tỉnh hàng trăm bộ trống ghi năng và baranưng. Mỗi bộ trống ghi năng chế tác khoảng 20 ngày, trị giá 15 triệu đồng, mỗi chiếc trống baranưng chế tác 1 tuần, trị giá khoảng 5 triệu đồng.

Hiện nay, ông đang hoàn thành 4 chiếc trống baranưng và một bộ trống ghi năng để dành cung cấp cho bà con các làng Chăm. Nghề chế tác trống rất công phu, đòi hỏi sự khéo tay và tinh thần trách nhiệm của người thợ trong bảo đảm cân chỉnh chuẩn âm thanh, sử dụng lâu bền. Ông truyền nghề làm trống cho con trai là Hán Văn Giảng và đệ tử Đàng Phi Long Khánh gìn giữ nhạc cụ truyền thống của cha ông.

Để chế tác được chiếc trống baranưng, nghệ nhân Hán Quân đặt mua gỗ lim hoặc gỗ mít có đường kính 40 - 45 cm, dày 4 - 5m, cao 12 cm. Khi chế tác hoàn thiện, thân trống dày 1,5 - 2 cm được bịt bằng da trâu tơ và sử dụng 70 - 80 nút dây mây luồn qua mặt da kéo căng rồi cố định bằng 12 chốt gỗ cà chí, mỗi chốt dài khoảng 8 cm, dày 1 cm. Các chốt gỗ còn có vai trò cân chỉnh âm thanh chuẩn cho chiếc trống khi vỗ vang xa với các thang âm tìnk, tớ, clèn.

Nghệ nhân Hán Quân chế tác nhạc cụ truyền thống dân tộc Chăm.
Nghệ nhân Hán Quân chế tác nhạc cụ truyền thống dân tộc Chăm

Khi dạy học trò, nghệ nhân viết các ký hiệu của 72 bài bản trống baranưng cho học trò vỗ theo hướng dẫn của thầy. Đến nay, nghệ nhân Hán Quân đã truyền dạy kỹ thuật biểu diễn trống cho 12 thanh niên trở thành nhạc công đảm nhận các chương trình lễ hội và văn nghệ phục vụ đời sống dân cư. Hiện nay, ông tiếp tục truyền dạy kỹ thuật biểu diễn trống baranưng và ghi năng cho các học trò Đàng Phi Long Khánh, Thạch Quốc Việt.

Anh Long Khánh phấn khởi cho biết: “Bản thân tôi rất tự hào được làm học trò của nghệ nhân Hán Quân. Ông yêu thương và tận tâm truyền dạy bài bản vỗ trống baranưng, ghi năng cho học trò. Sau nhiều năm theo thầy rèn nghề học vỗ trống, đến nay, tôi có thể cùng các bạn đảm nhận vai trò nhạc công thực hiện hoạt động tín ngưỡng tâm linh và chương trình văn nghệ phục vụ bà con thôn xóm”.

Nghệ nhân Hán Quân chia sẻ: “Đồng bào dân tộc Chăm chúng tôi có di sản âm nhạc độc đáo với nhiều hình thức diễn xướng mang tính nghệ thuật cao gắn liền nghi lễ truyền thống của gia đình, tộc họ, làng xóm. Với vai trò Maduen, tôi tích cực tham gia bảo vệ di sản âm nhạc dân gian Chăm được Nhà nước quan tâm đầu tư bảo tồn, nâng cao đời sống tinh thần của đồng bào Chăm, góp phần phát triển đời sống kinh tế - xã hội địa phương”. 

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Tôn vinh 200 văn nghệ sĩ sân khấu Việt Nam tiêu biểu

Tôn vinh 200 văn nghệ sĩ sân khấu Việt Nam tiêu biểu

Tối 3/10, tại Nhà hát Phạm Thị Trân (Ninh Bình), Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam phối hợp với UBND tỉnh Ninh Bình tổ chức Chương trình nghệ thuật đặc biệt chào mừng Ngày Sân khấu Việt Nam và tôn vinh các văn nghệ sĩ tiêu biểu giai đoạn 1975-2025.
Tin nổi bật trang chủ
Hai nữ thanh niên dân tộc Mnông tình nguyện nhập ngũ

Hai nữ thanh niên dân tộc Mnông tình nguyện nhập ngũ

Gương sáng - Lê Hường - 1 giờ trước
Hội đồng Nghĩa vụ Quân sự xã Liên Sơn Lắk, tỉnh Đắk Lắk, cho biết, thực hiện công tác tuyển quân, gọi công dân nhập ngũ và thực hiện nghãi vụ tham gia Công an Nhân dân năm 2026, đến nay trên địa bàn xã có 6 công dân tình nguyện viết đơn nhập ngũ. Trong đó có 2 công dân nữ đều là người dân tộc Mnông, cả hai nữ công dân này đều có trình độ học vấn cao.
Quảng Trị: Khởi công xây mới và sửa chữa 63 căn nhà cho đồng bào DTTS

Quảng Trị: Khởi công xây mới và sửa chữa 63 căn nhà cho đồng bào DTTS

Dân tộc - Tôn giáo - Khánh Ngân - 1 giờ trước
Ngày 7/10, UBND xã Tuyên Lâm (Quảng Trị) đã tổ chức Lễ khởi công xây mới và sửa chữa 63 ngôi nhà cho các hộ đồng bào DTTS trên địa bàn xã.
Prasat Kong - Ngôi chùa cổ nhất miền Tây

Prasat Kong - Ngôi chùa cổ nhất miền Tây

Dân tộc - Tôn giáo - Hải Hồ - 1 giờ trước
Chùa Prasat Kong nằm yên bên dòng sông Đù Tho, trong làn sương bảng lảng của miền Tây sông nước. Giữa không gian thanh tịnh ấy, là sắc vàng rực rỡ của chính điện nổi bật, là chứng nhân cho hơn 8 thế kỷ tồn tại. Chùa Prasat Kong được xây dựng hoàn thành vào năm 1224, được xem là ngôi chùa Khmer cổ nhất vùng Đồng bằng sông Cửu Long.
Điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia: Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số làm động lực chính

Điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia: Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số làm động lực chính

Thời sự - PV - 1 giờ trước
Nghị quyết số 306/NQ-CP về điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 do Chính phủ ban hành mới đây xác định, phấn đấu đến năm 2030 VIệt Nam là nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, có thu nhập trung bình cao; lấy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số làm động lực chính.
Hội thảo quốc tế “100 năm vật lý lượng tử” quy tụ nhiều nhà khoa học nổi tiếng trên thế giới

Hội thảo quốc tế “100 năm vật lý lượng tử” quy tụ nhiều nhà khoa học nổi tiếng trên thế giới

Khoa học - Công nghệ - T.Nhân - H.Trường - 2 giờ trước
Ngày 7/10, tại Trung tâm Quốc tế Khoa học và Giáo dục liên ngành (ICISE, thung lũng Quy Hòa, phường Quy Nhơn Nam, tỉnh Gia Lai), đã khai mạc Hội thảo quốc tế “100 năm vật lý lượng tử”.
Những điển hình lan tỏa phòng trào sản xuất giỏi ở xã Kon Đào

Những điển hình lan tỏa phòng trào sản xuất giỏi ở xã Kon Đào

Kon Đào là xã miền núi, nằm phía Tây của tỉnh Quảng Ngãi. Toàn xã có 19 thôn, với hơn 13.500 nhân khẩu, đồng bào DTTS chiếm hơn 75%. Để giúp đồng bào DTTS phát triển kinh tế, vươn lên thoát nghèo, chính quyền xã đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, đẩy mạnh xây dựng và nhân rộng những gương điển hình tiên tiến trong lao động, sản xuất để bà con học tập, noi theo.
Nghệ An: Ưu tiên triển khai bố trí cán bộ từ các sở, ngành về các xã vùng khó khăn

Nghệ An: Ưu tiên triển khai bố trí cán bộ từ các sở, ngành về các xã vùng khó khăn

Dân tộc - Tôn giáo - Phạm Tiến - 2 giờ trước
Ở Nghệ An, nhiệm vụ điều động, bố trí cán bộ về cơ sở, đặc biệt là về các xã vùng khó khăn sẽ được thực hiện và hoàn thành trước ngày 15/10/2025.
Quảng Ngãi: Khối đá hàng chục tấn có nguy cơ đổ sập xuống khu dân cư

Quảng Ngãi: Khối đá hàng chục tấn có nguy cơ đổ sập xuống khu dân cư

Xã hội - T.Nhân - H.Trường - 2 giờ trước
Tại khu vực núi Gò Ui, tổ Đèo Lâm, thôn Làng Teng, xã Ba Động (Quảng Ngãi) có khối đá nặng hàng chục tấn nguy cơ ngã, đổ đe dọa trực tiếp đến sự an toàn của người dân trong khu dân cư dưới chân núi.
Lạng Sơn: Vỡ Đập thủy điện Bắc Khê 1

Lạng Sơn: Vỡ Đập thủy điện Bắc Khê 1

Thời sự - Thúy Hồng - 2 giờ trước
Chiều 7/10, ông Hoàng Ngọc Hưng - Chủ tịch UBND xã Tân Tiến, tỉnh Lạng Sơn xác nhận, Đập thủy điện Bắc Khê 1 trên sông Bắc Khê thuộc địa phận xã Tân Tiến đã bị vỡ đập.
Dời thời gian tổ chức Ngày hội văn hóa dân tộc Chăm lần thứ VI sang đầu tháng 12

Dời thời gian tổ chức Ngày hội văn hóa dân tộc Chăm lần thứ VI sang đầu tháng 12

Sắc màu 54 - T.Nhân-H.Trường - 3 giờ trước
Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch (VHTT&DL) vừa có văn bản về việc điều chỉnh thời gian tổ chức Ngày hội văn hóa dân tộc Chăm lần thứ VI tại tỉnh Khánh Hòa, năm 2025 sang đầu tháng 12.
Ổn định dân cư nền tảng để phát triển bền vững

Ổn định dân cư nền tảng để phát triển bền vững

Dân tộc - Tôn giáo - Bảo Anh - 4 giờ trước
Những năm qua, đầu tư hệ thống giao thông nội vùng kết nối đến khu sản xuất cùng hệ thống kênh mương thủy lợi và nhiều công trình hạ tầng khác không chỉ làm diện mạo buôn Tliêr, xã Cư Pui, tỉnh Đắk Lắk khởi sắc, khang trang. Đó còn là nền tảng để bà con phát triển kinh tế, ổn định cuộc sống.