Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Nếp nhà của mẹ…

Y Nguyên - 12:50, 24/06/2021

Tôi lớn lên, bước chân ra đời thành người có học. Ỷ lại với cái tri thức của mình nên nhiều lúc hành xử chủ quan, quên mất “nếp nhà” mẹ dạy. Kì thay, mỗi lần quên là mỗi lần phải trả giá! May mà trả giá xong còn kịp nhớ để “sửa sai”...

Mẹ và ngôi nhà xưa cũ
Mẹ và ngôi nhà xưa cũ (ảnh minh họa)

Ở nhà có ba nhưng ba tính hiền lành nên con cái hay “lờn mặt”, ba nói không nghe. May mà có mẹ. Mẹ không được học hành nhiều nhưng suy nghĩ, nói năng, hành động đều rất sáng suốt, quyết đoán. Gia đình anh chị em tôi sống, cư xử cùng nhau đâu ra đó, lớp lang thứ bậc đàng hoàng là nhờ mẹ…

Cái nếp đầu tiên mẹ dạy các con là sống biết tiết kiệm, biết tính toán căn cơ. Ăn bữa mai phải lo bữa chiều - câu cửa miệng của mẹ. Nhà làm nông không đến nỗi thiếu đói; nhưng mẹ chi tiêu rất tiết kiệm. Ăn chú trọng ăn no hơn ăn ngon; mặc chú trọng mặc ấm, mặc lành hơn mặc đẹp. Con cái có đứa nào không ưng ý, mặt nặng mày nhẹ là mẹ lập tức nghiêm mặt giáo huấn.

Chuyện mặc cũng vậy, đi học đua đòi bè bạn, về nhà đòi quần nọ áo kia, mẹ đáp gọn hơ: Bây tính đi học hay đi đàn đúm? Nói nhẹ nhàng vậy nhưng xử sự thì vô cùng kiên quyết khiến con cái sợ một phép!

Lớn chút, mẹ giảng giải thêm cho con về mục đích xa hơn của tiết kiệm. Ấy là để có chút ít dôi dư tích lũy phòng khi bệnh tật, tai nạn hoặc gặp những chuyện bất ngờ cần đến tiền không phải lúng túng mượn vay. Mẹ bảo, đời mẹ ghét nhất chuyện vay mượn. Mẹ nghèo nhưng hầu như cả đời chưa bao giờ phải mượn vay ai là nhờ biết lo xa, tiết kiệm!

Cái nếp thứ hai mẹ dạy con là sống biết kính trên nhường dưới, đặc biệt đối với ông bà mẹ cha. Ấy là nói cho văn vẻ theo ngôn ngữ của tôi chứ mẹ thì dân dã hơn: Thờ cha kính mẹ, lớn nói nhỏ nghe, lớn không được ỷ (lớn), nhỏ không được hỗn! Không phải nói suông, mẹ dạy con bằng chính hành vi của mẹ.

Mồ côi cha từ nhỏ, bà ngoại đi bước nữa, bỏ mẹ lại cho bà cố nuôi. Lớn lên, có gia đình riêng, mặc dù bươn chải vất vả với cảnh nhà nghèo đông con, mẹ vẫn thu xếp đi về thăm hỏi cố. Những ngày cuối đời, cố già cả đau yếu neo đơn mẹ đi về chăm sóc, phụng dưỡng cố thường xuyên hơn. Về là lăn lưng vào dọn dẹp, giặt giũ, cơm nước. Ai trông thấy cũng khen: Cháu mà chăm bà còn hơn con chăm mẹ! Mẹ cười: “Sóng trước đổ đâu sóng sau đổ đó”, mình ráng sống hiếu thuận với người trên đặng mai kia… con cháu nó hiếu thuận với mình! Câu ấy vẻ như mẹ cố tình nói cho chúng tôi nghe. Ví von dễ hiểu, không cần phải nhiều lời…

Bữa cơm gia đình
Bữa cơm gia đình (Ảnh minh họa)

Với bà ngoại, mẹ vẫn một dạ quan tâm, không mảy may oán hờn chuyện bị ngoại “bỏ rơi” hồi nhỏ. Với những người anh em con  của ngoại cũng vậy, mẹ quan tâm hết lòng mỗi khi có việc. Anh em tôi nhiều lúc bực dọc muốn nổi xung: Bà ngoại có nuôi mẹ đâu? Các cậu dì có ai quan tâm tới mẹ đâu mà mẹ đi lo? Mẹ dịu giọng: Không hẳn vậy đâu con! Ngoại ngày xưa có cái khó của ngoại nên mới phải xa mẹ. Còn các cậu, dì ít nhiều cũng mặc cảm chuyện đã “giành” mất tình thương của ngoại nên tránh né. Nhưng… nửa dòng máu cũng vẫn là ruột thịt. Máu chảy ruột mềm, anh em sao bỏ được, huống chi mẹ còn là “chị Hai”? Có thể những lời giảng giải của mẹ bằng cách nào đó đã lọt được đến tai các cậu dì, mà cũng có thể cách cư xử rất “Chị Hai” của mẹ lâu dần đã khiến các cậu dì cảm động. Chị em từ đó thành gần gũi, tương thân tương ái, sống bao bọc nhau khiến ai nhìn cũng phải trầm trồ…

Tôi lớn lên, bước chân ra đời thành người có học. Ỷ lại với cái tri thức của mình nên nhiều lúc hành xử chủ quan, quên mất “nếp nhà” mẹ dạy. Kì thay, mỗi lần quên là mỗi lần phải trả giá! May mà trả giá xong còn kịp nhớ để “sửa sai”. Về thăm, kể chuyện mẹ nghe, mẹ cười móm mém: Tao nói mà bây có tin đâu. Cá không ăn muối cá ươn. Vậy đó con à…

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.