Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Nâng niu hạt ngọc của trời

Tiêu Dao - Xuân Sang - 15:06, 31/03/2023

Vào mùa thu hoạch lúa nương, đồng bào Hrê ở Quảng Ngãi vẫn dùng tay tuốt từng bông lúa, nâng niu những hạt ngọc của trời như tạ ơn cả tạo hóa, và cũng là giữ gìn truyền thống văn hóa lúa rẫy của mình.

Khi lúa trên nương vàng óng ả và trĩu hạt, từng gia đình lên rẫy để thu hoạch lúa.
Khi lúa trên nương vàng óng ả và trĩu hạt, từng gia đình lên rẫy để thu hoạch lúa.

Người Hrê vốn là cư dân làm nương rẫy. Trước khi xuất hiện cây lúa nước thì lúa rẫy là nguồn là sinh kế quan trọng nhất của đồng bào. Hiện nay, đồng bào Hrê ở các bản làng vùng cao vẫn chọn phương thức canh tác nương rẫy. Đồng bào Hrê cho rằng, hạt lúa rẫy có giá trị tinh thần rất lớn. Bởi vậy, nhiều người cao tuổi vẫn truyền lại cho lớp trẻ cách thức trồng lúa lâu đời.

Do “vòng đời” của cây lúa rẫy dài hơn so với cây lúa nước (từ khi trỉa hạt đến lúc thu hoạch khoảng 5 - 6 tháng), nên bắt đầu vào mùa mưa, người Hrê lại lên đồi phát dọn cây cỏ, làm đất để bắt đầu trỉa lúa. Những chiếc gậy được vót nhọn là dụng cụ để chọc lỗ trỉa giống. Lúa rẫy phát triển gần như dựa vào các điều kiện tự nhiên, bà con không sử dụng thuốc hóa học trong quá trình chăm sóc.

Sau nhiều tháng, khi những hạt lúa trên nương đã to tròn, chắc nịch, vàng ươm cũng là lúc đồng bào bắt đầu vào vụ thu hoạch. Trước khi thu hoạch lúa, đồng bào Hrê sẽ tiến hành cúng thần linh.

Cơm mới từ lúa rẫy của người Hrê.
Cơm mới từ lúa rẫy của người Hrê.

Theo quan niệm của đồng bào Hrê, thần Lúa là vị thần đóng vai trò quan trọng, mang đến sự no đủ cho con người. Tôn kính thần Lúa linh thiêng, người Hrê đề ra nhiều nguyên tắc trong canh tác lúa rẫy và tuân thủ rất nghiêm ngặt. Đồng bào cho rằng, thần Lúa có mối quan hệ gắn kết mật thiết với người phụ nữ trong gia đình. 

“Nhờ các vị thần linh phù hộ mới có lúa rẫy. Hơn nữa, tuốt bằng tay sẽ tách được hạt thóc ra, không phải tốn tiền hay mất thời gian thuê máy tuốt lúa. Hiện nay, việc thờ cúng thần Lúa đã được người Hrê giản lược, thường chỉ cúng tạ ơn thần linh sau khi thu hoạch. Mặt khác, một số điều kiêng kị và nghi thức phức tạp trong thờ cúng thần Lúa cũng đã được lược bỏ”, già Phạm Văn Minh ở xã Ba Nam chia sẻ.

Dù trải qua nhiều thế hệ, cây lúa rẫy vẫn gắn bó “thủy chung” với tín ngưỡng của người Hrê. Đồng bào vẫn trỉa hạt để giữ gìn truyền thống văn hóa lúa rẫy của dân tộc mình. 

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Trại hè Hoa hướng dương: Ngày hội của những tấm lòng nhân ái

Trại hè Hoa hướng dương: Ngày hội của những tấm lòng nhân ái

Hưởng ứng Tháng hành động vì trẻ em và Ngày Gia đình Việt Nam (28/6), Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) Việt Nam phối hợp Tổng cục Chính trị Quân đội Nhân dân Việt Nam tổ chức Trại hè Hoa hướng dương cho trẻ mồ côi năm 2023. Sự kiện diễn ra trong 2 ngày 7 - 8/6, tại Học viện Viettel (Hà Nội).
Tin nổi bật trang chủ
Nguy cơ mai một bản sắc văn hóa người Sán Chỉ

Nguy cơ mai một bản sắc văn hóa người Sán Chỉ

Văn hóa truyền thống của người Sán Chỉ (thuộc dân tộc Sán Chay) ở Cao Bằng đậm đà bản sắc, phản ánh qua hệ thống các lễ hội lâu đời, phong tục, tín ngưỡng, chuyện cổ tích, thơ ca, kiến trúc nhà ở, trang phục truyền thống... Tuy nhiên, do biến động của thời gian, hoàn cảnh sống, ảnh hưởng của quá trình hội nhập… nhiều nét văn hóa truyền thống đã bị mai một, cần phải quan tâm gìn giữ và phát huy kịp thời.
Trải nghiệm Vườn Quốc gia Cúc Phương

Trải nghiệm Vườn Quốc gia Cúc Phương

Media - Hoàng Quý - 17 giờ trước
Vườn Quốc gia Cúc Phương (hay rừng Cúc Phương) là một khu bảo tồn thiên nhiên, khu rừng đặc dụng nằm trên địa phận ranh giới 3 tỉnh: Ninh Bình, Hòa Bình và Thanh Hóa. Vườn Quốc gia này có hệ động thực vật phong phú đa dạng mang đặc trưng rừng mưa nhiệt đới. Nhiều loài động thực vật có nguy cơ tuyệt chủng cao được phát hiện và bảo tồn tại đây. Đây cũng là vườn quốc gia đầu tiên tại Việt Nam.
Dân tộc Pà Thẻn

Dân tộc Pà Thẻn

Media - Hồng Phúc - Việt Hùng - 17 giờ trước
Pà Thẻn thuộc nhóm DTTS rất ít người, cư trú chủ yếu tại các huyện Bắc Quang, Quang Bình, tỉnh Hà Giang và các huyện Chiêm Hóa, Yên Sơn, Lâm Bình, tỉnh Tuyên Quang. Theo số liệu Điều tra thực trạng kinh tế - xã hội 53 DTTS năm 2019, dân số người Pà Thẻn là 8.248 người.
Rau càng cua với sức khỏe con người

Rau càng cua với sức khỏe con người

Media - Hoàng Quý - 17 giờ trước
Rau càng cua là loại rau chứa nhiều dinh dưỡng với 92% nước cùng 8% là các vitamin, khoáng chất như Beta Caroten, sắt, Kali, Magiê, Vitamin C,… Không chỉ là một loại rau có nhiều giá trị về dinh dưỡng, rau càng cua còn đóng vai trò như một vị thuốc dùng để điều trị nhiều bệnh và bảo vệ sức khỏe con người như chống viêm, giảm lượng Cholesterol, chống Oxy hóa... Sau đây là một số công dụng của rau càng cua với sức khỏe con người mời các bạn tham khảo.
Thông cáo báo chí số 11, Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV

Thông cáo báo chí số 11, Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV

Tin tức - PV - 17 giờ trước
Thứ sáu, ngày 2/6/2023, Quốc hội tiếp tục ngày làm việc thứ 11 của Kỳ họp thứ 5 tại Nhà Quốc hội với các phiên họp toàn thể tại hội trường dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ.
Tin trong ngày - 2/6/2023

Tin trong ngày - 2/6/2023

Media - BDT - 20:00, 02/06/2023
Bản tin hôm nay có những thông tin đáng chú ý sau: Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính thăm, chúc mừng các chức sắc, tăng ni, Phật tử Giáo hội Phật giáo Việt Nam; Quốc hội biểu quyết thông qua Nghị quyết về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh; Thêm 12 di sản được ghi danh vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia; cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Trải nghiệm Vườn Quốc gia Cúc Phương

Trải nghiệm Vườn Quốc gia Cúc Phương

Vườn Quốc gia Cúc Phương (hay rừng Cúc Phương) là một khu bảo tồn thiên nhiên, khu rừng đặc dụng nằm trên địa phận ranh giới 3 tỉnh: Ninh Bình, Hòa Bình và Thanh Hóa. Vườn Quốc gia này có hệ động thực vật phong phú đa dạng mang đặc trưng rừng mưa nhiệt đới. Nhiều loài động thực vật có nguy cơ tuyệt chủng cao được phát hiện và bảo tồn tại đây. Đây cũng là vườn quốc gia đầu tiên tại Việt Nam.
Độc đáo ẩm thực của người Gia Rai

Độc đáo ẩm thực của người Gia Rai

Media - Ngọc Thu - 19:41, 02/06/2023
Từ nguyên liệu sẵn có cùng cách chế biến đơn giản, các món ăn lá mì, cơm lam, gà nướng… không chỉ là món ăn dân dã trong bữa cơm hằng ngày của người Gia Rai mà còn là văn hóa ẩm thực đặc trưng của vùng đất Tây Nguyên nắng gió.
Phó Chủ tịch nước thăm, tặng quà tại Bệnh viện Nhi Trung ương

Phó Chủ tịch nước thăm, tặng quà tại Bệnh viện Nhi Trung ương

Tin tức - PV - 18:05, 02/06/2023
Nhân Ngày Quốc tế Thiếu nhi 1/6 và Tháng Hành động Vì trẻ em 2023, ngày 2/6, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân, Chủ tịch Hội đồng bảo trợ Quỹ Bảo trợ trẻ em Việt Nam, cùng Đoàn công tác đã đến thăm, tặng quà các bệnh nhi đang điều trị tại Bệnh viện Nhi Trung ương, Hà Nội.
Đắk Lắk: Bắt đối tượng lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng với chiêu trò mới

Đắk Lắk: Bắt đối tượng lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng với chiêu trò mới

Pháp luật - Hoàng Thùy - 17:20, 02/06/2023
Ngày 2/6, Công an huyện Ea Kar, tỉnh Đắk Lắk cho biết, đơn vị vừa điều tra làm rõ, bắt giữ một đối tượng lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng với chiêu trò rất mới, rất tinh vi, lần đầu tiên xuất hiện tại tỉnh Đắk Lắk.
Bà Rịa - Vũng Tàu: Một ngày liên tiếp triệt phá 2 vụ tàng trữ ma túy

Bà Rịa - Vũng Tàu: Một ngày liên tiếp triệt phá 2 vụ tàng trữ ma túy

Pháp luật - Lê Vũ - Quang Anh - 16:20, 02/06/2023
Ngày 2/6, Đồn Biên phòng Phước Tỉnh (Bộ đội Biên phòng Bà Rịa – Vũng Tàu) cho biết: Chỉ trong 1 ngày (1/6) đơn vị đã liên tiếp triệt phá 2 vụ, bắt giữ 2 đối tượng về hành vi tàng trữ trái phép chất ma túy. Tang vật thu giữ gồm 18 gói ma túy tổng hợp dạng đá có trọng lượng khoảng 7,6 gram và 3 điện thoại di động.
Đắk Lắk: Mở lớp truyền dạy kỹ năng đánh chiêng Arap của người Gia Rai

Đắk Lắk: Mở lớp truyền dạy kỹ năng đánh chiêng Arap của người Gia Rai

Tìm trong di sản - Lê Hường - 16:15, 02/06/2023
Ngày 2/6, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đắk Lắk tổ chức Khai mạc lớp truyền dạy kỹ năng đánh chiêng Arap và dân vũ của dân tộc Gia Rai cho 25 học viên tại xã Ea Sol, huyện Ea H’leo. Đây là chương trình thuộc Dự án Hỗ trợ kỹ thuật “Bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa phi vật thể trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk”, do Trung tâm Hợp tác Quốc tế tỉnh Jeollabuk (JBCIA, Hàn Quốc) tài trợ.