Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Lễ Mừng lúa mới của đồng bào Cơ Ho ở Lâm Đồng

Văn Yên - 10:48, 09/12/2022

Người Cơ Ho ở huyện Di Linh (Lâm Đồng) thường tổ chức Lễ Mừng lúa mới (Nhô Lir Bông) vào khoảng tháng 12 (tháng 10 Âm lịch), thời điểm mà vụ mùa thu hoạch xong. Đây là lễ hội lớn và có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong đời sống văn hóa, tinh thần của bà con dân tộc địa phương.

Già làng bắt đầu nghi thức Lễ Mừng lúa mới
Già làng bắt đầu nghi thức Lễ Mừng lúa mới

Di Linh là huyện có diện tích rộng nhất trong tỉnh Lâm Đồng, với sự hiện diện của 38 DTTS; chiếm 41% dân số cả huyện. Nơi đây được xem là cái nôi văn hóa của người Cơ Ho ở Tây Nguyên.

Theo phong tục của người Cơ Ho ở Di Linh, sau một năm làm việc vất vả, khi vụ mùa đã thu hoạch xong, lúa chất đầy kho, các Bon Làng người Cơ Ho lại tổ chức Lễ hội Mừng lúa mới. Lễ hội này nhằm tạ ơn các thần linh (Yàng) đã phù hộ cho buôn làng có vụ mùa bội thu.

Lễ vật chuẩn bị cho Lễ Mừng lúa mới gồm: 2 cây nêu, một bàn thờ chính và một bàn thờ nhỏ nằm bên dưới chân 2 cây nêu; các nghi lễ được dân làng chuẩn bị chu đáo trước đó nhiều ngày.

Già làng thực hiện nghi thức cắt tiết gà
Già làng thực hiện nghi thức cắt tiết gà

Tại nơi diễn ra nghi lễ, trên mỗi đỉnh cây nêu có treo một mảnh vải màu đỏ, với ý nghĩa báo hiệu cho thần linh về dự lễ dân làng đang cúng cầu mùa, cầu sức khỏe, mong các vị thần chứng giám. Ngoài ra, trên cây nêu còn có hình con chim cu, họ tin rằng chim bay lên trời có thể đưa lễ cúng như lúa, gạo, bánh, chuối… đến cho ông bà, tổ tiên.

Bàn thờ nhỏ bên cạnh 2 cây nêu được làm giống như ngôi nhà, gọi là “Hìu Yàng Cat Ndu”, trên đỉnh cũng được trang trí các sợi tua trắng làm từ tre, bên trong được đặt các lễ vật như chuối, gạo, trứng… Người Cơ Ho quan niệm đây là nơi để thần linh ngồi ăn uống cùng với dân làng.

Đến nghi thức cúng, thì già làng cùng những Người có uy tín đứng thành hàng trước cây nêu, một già làng đại diện đốt cây trầm nước (một loại cây có hương thơm đặc biệt được lấy từ rừng) để hương thơm lan tỏa lấy cái may mắn xua đuổi cái xấu, cái không tốt đi nơi khác.

Thưởng thức rượu cần tại lễ hội
Thưởng thức rượu cần tại lễ hội

Lúc này tại bàn thờ chính, nơi cúng kêu gọi thần linh về với dân làng (gọi là Hìu Yàng Pơdơng Phănsa Yàng in), trên bàn thờ lễ vật cúng bao gồm: Chuối, gà, bánh nếp, trứng, thịt trâu, tim trâu… 1 con gà đặt vào nơi cúng.

Già làng đọc lời khấn cầu Yàng: “Xin Yàng năm cũ đã qua, năm mới đã tới, xin Yàng cho một vụ mùa bội thu, mưa thuận, gió hòa, núi rừng yên ổn, dân làng no ấm cho lúa nhiều hạt, đặng năm nay đủ ăn, dư đến sang năm”.

“Hỡi Yàng! Xin hãy ngoảnh mặt đến bon làng, đến con cháu của người. Ông đã nghe tiếng gọi. Ông đã nghe tiếng Chiêng mời khách. Đã vang đến tầng mây xanh biếc, rền xa đến trời xanh. Hãy đến cùng bon làng uống rượu”, già làng gọi to.

Các chàng trai, cô gái người Cơ Ho trong điệu múa rộn ràng tiếng cồng chiêng quanh cây nêu
Các chàng trai, cô gái người Cơ Ho trong điệu múa rộn ràng tiếng cồng chiêng quanh cây nêu

Cầu khẩn xong, già làng (chủ lễ) cắt tiết gà, sau đó bôi lên đầu các già làng, rồi các già làng thay phiên nhau bôi lên đầu tất cả những người tham dự Lễ. Tiết gà được bôi lên cây nêu và vật dụng trong lễ cúng, các công cụ lao động sản xuất. Khai chóa rượu cần, hòa chung với tiết gà để bôi lên các vật thiêng, dụng cụ sinh hoạt lao động sản xuất.

Kết thúc nghi thức cúng, già làng cắt nhỏ một ít thịt trâu bỏ xuống bàn thờ nhỏ để thần linh về thưởng thức lễ vật chung vui với dân làng. Thịt trâu được chia đều cho từng gia đình, phần còn lại được nấu để dân làng và những người tham dự cùng ăn sau lễ cúng, lúc này mọi người đều ăn uống vui chơi tại chỗ cho đến tối.

Cùng lúc các tiếng chiêng, điệu múa được vang lên vui tươi, đoàn kết, ấm cúng xung quanh không gian Lễ hội cùng dân làng, con cháu, dòng họ thưởng thức ẩm thực, rượu cần truyền thống.

Ngày 3/12 vừa qua, UBND huyện Di Linh (Lâm Đồng) đã tổ chức Ngày hội Văn hóa, thể thao các dân tộc huyện năm 2022. Trong khuôn khổ Ngày hội, các già làng đã phục dựng Lễ hội Mừng lúa mới của người Cơ Ho, nhằm trao truyền cho các thế hệ mai sau một nét đẹp văn hóa truyền thống rất đáng quý của cha ông để lại, cần được bảo tồn và phát huy.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
“Báu vật sống” của làng Chăm Phú Nhuận

“Báu vật sống” của làng Chăm Phú Nhuận

Nghệ nhân Châu Thị Đông được cộng đồng dân cư làng Chăm Phú Nhuận (xã Phước Thuận, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận) trân trọng gọi là “báu vật sống”. Bà vượt qua định kiến giới, nỗ lực tự học chữ Chăm, học ngâm diễn Ariya và trình diễn dân ca Chăm, trở thành người truyền cảm hứng trong hành trình gìn giữ di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc mình.
Tin nổi bật trang chủ
Thủ tướng: Xây dựng Trung tâm Hội trợ Triển lãm Quốc gia xứng tầm truyền thống văn hóa – lịch sử và sự phát triển của đất nước

Thủ tướng: Xây dựng Trung tâm Hội trợ Triển lãm Quốc gia xứng tầm truyền thống văn hóa – lịch sử và sự phát triển của đất nước

Sáng 19/5, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã kiểm tra tiến độ xây dựng Trung tâm Hội trợ Triển lãm Quốc gia tại huyện Đông Anh, TP. Hà Nội và có cuộc làm việc về chuẩn bị tổ chức tại đây Triển lãm thành tựu kinh tế - xã hội nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh.
Thủ tướng: Xây dựng Trung tâm Hội trợ Triển lãm Quốc gia xứng tầm truyền thống văn hóa – lịch sử và sự phát triển của đất nước

Thủ tướng: Xây dựng Trung tâm Hội trợ Triển lãm Quốc gia xứng tầm truyền thống văn hóa – lịch sử và sự phát triển của đất nước

Thời sự - PV - 1 giờ trước
Sáng 19/5, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã kiểm tra tiến độ xây dựng Trung tâm Hội trợ Triển lãm Quốc gia tại huyện Đông Anh, TP. Hà Nội và có cuộc làm việc về chuẩn bị tổ chức tại đây Triển lãm thành tựu kinh tế - xã hội nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh.
Thủ tướng phát lệnh khởi công cầu Tứ Liên (Hà Nội)

Thủ tướng phát lệnh khởi công cầu Tứ Liên (Hà Nội)

Thời sự - PV - 4 giờ trước
Sáng 19/5, tại Hà Nội, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Lễ khởi công dự án đầu tư xây dựng cầu Tứ Liên và đường hai đầu cầu (từ nút giao với đường Nghi Tàm đến nút giao với đường Trường Sa) với tổng mức đầu tư gần 20.000 tỷ đồng.
Du lịch tâm linh về Ninh Thuận

Du lịch tâm linh về Ninh Thuận

Dân tộc - Tôn giáo - Thái Sơn Ngọc - 5 giờ trước
Ninh Thuận sở hữu tiềm năng du lịch đa dạng, đang được đầu tư khai thác hiệu quả, thu hút đông đảo du khách. Hệ thống chùa, thiền viện mang kiến trúc cổ xen hiện đại, hòa quyện thiên nhiên, mở ra triển vọng phát triển du lịch tâm linh. Nhân Đại lễ Vesak Liên Hợp Quốc 2025, Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo tỉnh tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, quảng bá hình ảnh du lịch tâm linh Ninh Thuận.
“Báu vật sống” của làng Chăm Phú Nhuận

“Báu vật sống” của làng Chăm Phú Nhuận

Sắc màu 54 - Thái Sơn Ngọc - 7 giờ trước
Nghệ nhân Châu Thị Đông được cộng đồng dân cư làng Chăm Phú Nhuận (xã Phước Thuận, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận) trân trọng gọi là “báu vật sống”. Bà vượt qua định kiến giới, nỗ lực tự học chữ Chăm, học ngâm diễn Ariya và trình diễn dân ca Chăm, trở thành người truyền cảm hứng trong hành trình gìn giữ di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc mình.
Tái hiện Lễ hội Cúng thần núi, cúng thần rừng của đồng bào dân tộc Cơ Tu tại “Ngôi nhà chung”

Tái hiện Lễ hội Cúng thần núi, cúng thần rừng của đồng bào dân tộc Cơ Tu tại “Ngôi nhà chung”

Sắc màu 54 - Minh Anh - 15 giờ trước
Về tham gia hoạt động tháng 5 “Bác Hồ với cộng đồng các dân tộc Việt Nam”, sáng 18/5, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội), đồng bào dân tộc Cơ Tu huyện A Lưới, TP. Huế đã tổ chức tái hiện Lễ hội Tác Giảng Ka Coong, Tấc Giàng Xứ (cúng thần núi, cúng thần rừng).
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Hội thảo khoa học quốc tế: Triển khai mô hình kết hợp y học hiện đại và y học cổ truyền trong đào tạo và thực hành y tế

Hội thảo khoa học quốc tế: Triển khai mô hình kết hợp y học hiện đại và y học cổ truyền trong đào tạo và thực hành y tế

Sức khỏe - Minh Nhật - 23:30, 18/05/2025
Việc tiến hành nghiên cứu khoa học, học hỏi kinh nghiệm quốc tế và triển khai các mô hình kết hợp trong thực tiễn, xây dựng bộ tiêu chí chuẩn hóa năng lực bác sĩ y học cổ truyền là các bước quan trọng để hiện thực hóa mục tiêu kết hợp y học hiện đại và y học cổ truyền trong đào tạo và thực hành y tế tại Việt Nam.
Sắc hoa thổ cẩm trên

Sắc hoa thổ cẩm trên "vùng đất khô" Cán Tỷ

Sắc màu 54 - Vũ Mừng - 18:46, 18/05/2025
Những năm qua, HTX Dệt lanh Cán Tỷ, xã Cán Tỷ, huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang đã xây dựng và khẳng định thương hiệu trên thị trường bởi những sản phẩm độc đáo, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc Mông.
Khởi công tuyến đường bộ cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu

Khởi công tuyến đường bộ cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu

Tin tức - Minh Nhật - 18:43, 18/05/2025
Ngày 18/5, tại phường Vân Sơn, thị xã Mộc Châu, UBND tỉnh Sơn La đã tổ chức Lễ khởi công Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường bộ cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu đoạn tuyến thuộc địa bàn tỉnh Sơn La.
Đặc sắc Lễ hội Hoa sim biên giới 2025

Đặc sắc Lễ hội Hoa sim biên giới 2025

Sắc màu 54 - Mỹ Dung - 18:39, 18/05/2025
Trong 2 ngày (17 - 18/5), tại xã Hải Sơn, Tp. Móng Cái (Quảng Ninh) đã diễn ra Lễ hội “Hoa sim biên giới năm 2025”, với chủ đề “Sắc tím biên cương - Kết nối di sản”. Đây là năm thứ 4 sự kiện được tổ chức, thu hút đông đảo người dân, du khách trong và ngoài tỉnh tham gia, trải nghiệm.
Thú vị trải nghiệm “Giữ màu di sản”

Thú vị trải nghiệm “Giữ màu di sản”

Tin tức - Minh Anh - 18:37, 18/05/2025
Hưởng ứng Ngày Quốc tế Bảo tàng 18/5, Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam tổ chức hoạt động trải nghiệm “Giữ màu di sản”, nơi người tham gia có cơ hội tìm hiểu một kỹ thuật tạo hoa văn trên vải của phụ nữ dân tộc Mông ở Mù Cang Chải, Yên Bái, mang đến cơ hội khám phá và kết nối sâu sắc với di sản văn hóa địa phương.