Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Kỳ vọng đưa lúa nếp Cay Nọi trở thành cây thoát nghèo ở Mường Lát

Quỳnh Trâm - 07:18, 08/11/2022

Trong rất nhiều sản phẩm từ núi rừng, sản phẩm đặc trưng của địa phương, giống lúa nếp Cay Nọi đang được chính quyền, cơ quan chuyên ngành và người dân huyện vùng cao Mường Lát (Thanh Hóa) lựa chọn, đầu tư xây dựng thành sản phẩm OCOP, với mục tiêu mở ra cơ hội thoát nghèo cho các hộ dân.

Năm 2021, lúa nếp Cay Nọi được chứng nhận sản phẩm OCOP 3 sao
Năm 2021, lúa nếp Cay Nọi được chứng nhận sản phẩm OCOP 3 sao

Giống lúa nếp Cay Nọi có nguồn gốc từ Lào, được du nhập vào huyện Mường Lát (Thanh Hóa) những năm 1980-1990, khi bà con địa phương lâm vào cảnh túng đói đã được Nhân dân nước bạn Lào hỗ trợ lúa giống. Từ đó, giống lúa được gìn giữ và phát triển trên vùng đất Quang Chiểu, huyện Mường Lát như một loại nếp quý do hợp khí hậu và thổ nhưỡng.

Toàn xã Quang Chiểu hiện có hơn 400 ha đất nông nghiệp, thì đã có hơn 300 ha trồng lúa nếp Cay Nọi. Cây lúa nếp Cay Nọi được trồng 1 vụ duy nhất trong năm. Từ độ tháng 6 bắt đầu gieo mạ cấy ở chân ruộng bậc thang thấp, cho đến cuối tháng 10, đầu tháng 11 thì thu hoạch.

Nhờ chất đất, khí hậu cũng như bàn tay chăm sóc của bà con, lúa nếp Cay Nọi có hương vị đặc trưng. Lúa nếp Cay Nọi khi đến mùa thu hoạch vỏ hạt lúa có màu nâu đỏ, hạt gạo trắng mẩy, khi đồ lên có mùi thơm, dẻo hơn khi ăn nóng. Sản phẩm gạo nếp thường được bà con dùng để đồ xôi, nấu chè, làm bánh... Lúa nếp Cay Nọi vì thế còn gắn liền với đời sống bà con dân tộc Thái trong sinh hoạt, ẩm thực, vào các dịp lễ, tết.

Thăm, kiểm tra cánh đồng trồng lúa nếp Cay Nọi ở Mường Lát
Thăm, kiểm tra cánh đồng trồng lúa nếp Cay Nọi ở Mường Lát

Ông Trần Văn Thắng, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Mường Lát cho biết: Trong số các loại cây trồng của đồng bào Thái ở xã Quang Chiểu, lúa nếp Cay Nọi được xem là cây trồng chủ lực. Với diện tích trên 400 ha, cây lúa nếp Cay Nọi đã chiếm đến 2/3 diện tích cây trồng toàn xã. Năm 2021, cây lúa nếp Cay Nọi ở Mường Lát được địa phương xây dựng thành sản phẩm OCOP đầu tiên của huyện.

Theo ông Thắng, có thể thấy hiệu quả kinh tế của lúa nếp Cay Nọi cao hơn giống lúa khác, mỗi 1 ha trồng lúa cho thu hoạch khoảng 46-47 tạ/ha, sau khi trừ các khoản chi phí bỏ ra so với thực hiện mô hình dự án; chưa tính công lao động, bình quân thu lợi nhuận đạt hơn 42 triệu đồng/ha/vụ.

Mặc dù có giá trị cao nhưng nhiều năm qua, người nông dân thu hoạch thường bị tư thương ép giá. Chính vì vậy, HTX nông lâm Chung Thành (Quang Chiểu, Mường Lát) đã được thành lập để làm cầu nối cho gạo Cay Nọi với thị trường. HTX liên kết với 31 hộ dân trên địa bàn xã Quang Chiểu, sản xuất gạo Cay Nọi theo chương trình OCOP. 

Các hộ dân này sẽ được HTX hỗ trợ kỹ thuật, phân bón và giúp tiêu thụ sản phẩm với giá ổn định. Đây chính là điều kiện để bà con yên tâm phát triển giống lúa gạo đặc sản này.

Theo bà Lương Thị Nông, Giám đốc HTX nông lâm Chung Thành, bản Pùng hiện có 31 hộ gia đình trồng lúa nếp Cay Nọi, với tổng diện tích 20 ha, trong đó có 6 hộ gia đình thành viên tham gia HTX. Mỗi năm cho thu hoạch khoảng 100 tấn/vụ, tương đương với giá trị gạo thành phẩm là 700 – 800 triệu đồng/vụ.

Từ khi gạo Cay Nọi trở thành sản phẩm nông nghiệp hàng hóa được thị trường ưa chuộng, đã mở ra cơ hội thoát nghèo cho nhiều hộ dân. Sản phẩm thu hoạch đến đâu tiêu thụ hết đến đấy, thậm chí nhiều thương lái còn phải vào tận nơi đặt tiền trước mới mua được lúa về xay.

“Sản phẩm gạo của HTX được trồng và chế biến đảm bảo an toàn, vệ sinh thực phẩm để bảo vệ sức khỏe cho người tiêu dùng”, bà Nông khẳng định. Thời gian tới, để nâng cao chất lượng sản phẩm và đáp ứng nhu cầu tiêu thụ, HTX sẽ duy trì chất lượng 3 sao và phấn đấu nâng hạng sản phẩm.

Cánh đồng lúa nếp Cay Nọi ở xã Quang Chiểu vào mùa thu hoạch
Cánh đồng lúa nếp Cay Nọi ở xã Quang Chiểu vào mùa thu hoạch

Cùng với việc nâng cao chất lượng sản phẩm, để nâng tầm giá trị cho gạo Cay Nọi, HTX nông lâm Chung Thành dự tính, sẽ cùng bà con xây dựng “Mô hình chuỗi liên kết sản xuất, chế biến, tiêu thụ sản phẩm gạo Cay Nọi an toàn”. Đây sẽ là một bước tiến vượt bậc giúp sản phẩm gạo Cay Nọi Quang Chiểu có giá trị cao hơn, thị trường tiêu thụ rộng và giá bán ổn định, xóa bỏ dần tình trạng được mùa mất giá.

Tuy nhiên, để thực hiện được điều này, HTX cần rất nhiều sự đầu tư để hiện đại hóa quy trình chế biến và đóng gói. Hiện tại, các hộ dân vẫn phải chủ động phơi thóc bằng phương pháp cũ, phụ thuộc nhiều vào thời tiết. Máy xát cũng là loại máy thông thường và không có máy đánh bóng… Những hạn chế này ảnh hưởng nhiều đến kết quả hoạt động của HTX, không tương xứng với tiềm năng của địa phương và chưa đáp ứng được yêu cầu của thị trường.

Giám đốc Lương Thị Nông coi thị trường trong tỉnh là một cuộc “chinh phục” hoàn toàn mới của gạo Cay Nọi với xu hướng tăng dần sản lượng. Mục tiêu trọng tâm và ưu tiên hiện nay của HTX, là chinh phục người tiêu dùng trong tỉnh. HTX muốn đưa sản phẩm gạo Cay Nọi đến các siêu thị lớn của tỉnh, tham gia hội thảo hội chợ, triển lãm để tìm kiếm thị trường.

Bà Nông cũng cho hay, bà và nông dân đang kỳ vọng trong thời gian tới, khi nguồn vốn Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi được triển khai, những vấn đề băn khoăn kể trên sẽ phần nào được tháo gỡ.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Tìm nguyên nhân hàng ngàn ha lúa Xuân 2025 ở Nghệ An “mất trắng”

Tìm nguyên nhân hàng ngàn ha lúa Xuân 2025 ở Nghệ An “mất trắng”

Thoái hóa đầu bông, gié, không kết hạt, lép lửng, lép xanh… đang là những hiện tượng xảy ra ở nhiều địa phương trên toàn tỉnh Nghệ An, gây ảnh hưởng đến hàng ngàn ha lúa Xuân 2025. Ngành Nông nghiệp và Môi trường Nghệ An đang “mổ xẻ” nguyên nhân để có giải pháp khắc phục.
Tin nổi bật trang chủ
Kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh: Lãnh đạo Đảng, Nhà nước vào Lăng viếng Bác

Kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh: Lãnh đạo Đảng, Nhà nước vào Lăng viếng Bác

Nhân dịp kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890-19/5/2025), sáng 19/5, Đoàn đại biểu Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Chủ tịch nước, Quốc hội, Chính phủ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã đặt vòng hoa, vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh và dâng hương, tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ tại Đài Tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ (đường Bắc Sơn, Hà Nội).
Khắc ghi lời Bác dạy, thanh niên các DTTS nỗ lực dựng xây tương lai

Khắc ghi lời Bác dạy, thanh niên các DTTS nỗ lực dựng xây tương lai

Sự kiện - Bình luận - Hồng Phúc - 27 phút trước
Những lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn là kim chỉ nam, là nguồn cảm hứng bất tận cho thế hệ trẻ hôm nay, đặc biệt là thanh niên các dân tộc thiểu số (DTTS). Được sinh ra và lớn lên trong hòa bình, mang trong mình niềm tự hào dân tộc và lý tưởng cống hiến, nhiều bạn trẻ đã không ngừng học tập, rèn luyện để viết tiếp khát vọng mà Bác Hồ từng gửi gắm: "Non sông Việt Nam có trở nên vẻ vang... chính là nhờ công học tập của các cháu".
Du lịch tâm linh về Ninh Thuận

Du lịch tâm linh về Ninh Thuận

Dân tộc - Tôn giáo - Thái Sơn Ngọc - 1 giờ trước
Ninh Thuận sở hữu tiềm năng du lịch đa dạng, đang được đầu tư khai thác hiệu quả, thu hút đông đảo du khách. Hệ thống chùa, thiền viện mang kiến trúc cổ xen hiện đại, hòa quyện thiên nhiên, mở ra triển vọng phát triển du lịch tâm linh. Nhân Đại lễ Vesak Liên Hợp Quốc 2025, Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo tỉnh tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, quảng bá hình ảnh du lịch tâm linh Ninh Thuận.
“Báu vật sống” của làng Chăm Phú Nhuận

“Báu vật sống” của làng Chăm Phú Nhuận

Sắc màu 54 - Thái Sơn Ngọc - 3 giờ trước
Nghệ nhân Châu Thị Đông được cộng đồng dân cư làng Chăm Phú Nhuận (xã Phước Thuận, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận) trân trọng gọi là “báu vật sống”. Bà vượt qua định kiến giới, nỗ lực tự học chữ Chăm, học ngâm diễn Ariya và trình diễn dân ca Chăm, trở thành người truyền cảm hứng trong hành trình gìn giữ di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc mình.
Tái hiện Lễ hội Cúng thần núi, cúng thần rừng của đồng bào dân tộc Cơ Tu tại “Ngôi nhà chung”

Tái hiện Lễ hội Cúng thần núi, cúng thần rừng của đồng bào dân tộc Cơ Tu tại “Ngôi nhà chung”

Sắc màu 54 - Minh Anh - 11 giờ trước
Về tham gia hoạt động tháng 5 “Bác Hồ với cộng đồng các dân tộc Việt Nam”, sáng 18/5, tại Làng Văn hóa Du lịch các dân tộc Việt Nam, Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội, đồng bào dân tộc Cơ Tu huyện A Lưới, TP. Huế đã tổ chức tái hiện Lễ hội Tác Giảng Ka Coong, Tấc Giàng Xứ (cúng thần núi, cúng thần rừng).
Linh Trường (Quảng Trị): Nơi toàn dân lập bàn thờ Bác Hồ

Linh Trường (Quảng Trị): Nơi toàn dân lập bàn thờ Bác Hồ

Vấn đề - Sự kiện - Đức Việt - 23:56, 18/05/2025
Với lòng tôn kính và biết ơn, suốt hàng chục năm qua, hàng trăm gia đình người đồng bào dân tộc Vân Kiều ở xã Linh Trường, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị, đã lập bàn thờ Bác Hồ một cách trang trọng. Vào mỗi dịp Tết, lễ kỷ niệm của quê hương, đất nước, hay những sự kiện quan trọng trong gia đình, người dân nơi đây luôn chăm sóc, thắp hương trên bàn thờ Bác với tấm lòng thành kính.
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Hội thảo khoa học quốc tế: Triển khai mô hình kết hợp y học hiện đại và y học cổ truyền trong đào tạo và thực hành y tế

Hội thảo khoa học quốc tế: Triển khai mô hình kết hợp y học hiện đại và y học cổ truyền trong đào tạo và thực hành y tế

Sức khỏe - Minh Nhật - 23:30, 18/05/2025
Việc tiến hành nghiên cứu khoa học, học hỏi kinh nghiệm quốc tế và triển khai các mô hình kết hợp trong thực tiễn, xây dựng bộ tiêu chí chuẩn hóa năng lực bác sĩ y học cổ truyền là các bước quan trọng để hiện thực hóa mục tiêu kết hợp y học hiện đại và y học cổ truyền trong đào tạo và thực hành y tế tại Việt Nam.
Sắc hoa thổ cẩm trên

Sắc hoa thổ cẩm trên "vùng đất khô" Cán Tỷ

Sắc màu 54 - Vũ Mừng - 18:46, 18/05/2025
Những năm qua, HTX Dệt lanh Cán Tỷ, xã Cán Tỷ, huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang đã xây dựng và khẳng định thương hiệu trên thị trường bởi những sản phẩm độc đáo, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc Mông.
Khởi công tuyến đường bộ cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu

Khởi công tuyến đường bộ cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu

Tin tức - Minh Nhật - 18:43, 18/05/2025
Ngày 18/5, tại phường Vân Sơn, thị xã Mộc Châu, UBND tỉnh Sơn La đã tổ chức Lễ khởi công Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường bộ cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu đoạn tuyến thuộc địa bàn tỉnh Sơn La.
Đặc sắc Lễ hội Hoa sim biên giới 2025

Đặc sắc Lễ hội Hoa sim biên giới 2025

Sắc màu 54 - Mỹ Dung - 18:39, 18/05/2025
Trong 2 ngày (17 - 18/5), tại xã Hải Sơn, Tp. Móng Cái (Quảng Ninh) đã diễn ra Lễ hội “Hoa sim biên giới năm 2025”, với chủ đề “Sắc tím biên cương - Kết nối di sản”. Đây là năm thứ 4 sự kiện được tổ chức, thu hút đông đảo người dân, du khách trong và ngoài tỉnh tham gia, trải nghiệm.
Thú vị trải nghiệm “Giữ màu di sản”

Thú vị trải nghiệm “Giữ màu di sản”

Tin tức - Minh Anh - 18:37, 18/05/2025
Hưởng ứng Ngày Quốc tế Bảo tàng 18/5, Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam tổ chức hoạt động trải nghiệm “Giữ màu di sản”, nơi người tham gia có cơ hội tìm hiểu một kỹ thuật tạo hoa văn trên vải của phụ nữ dân tộc Mông ở Mù Cang Chải, Yên Bái, mang đến cơ hội khám phá và kết nối sâu sắc với di sản văn hóa địa phương.