Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Kinh tế tập thể tạo sinh kế cho phụ nữ miền núi

Tiêu Dao - 15:27, 03/09/2023

Những mô hình kinh tế tập thể, hợp tác xã đã giúp hàng ngàn phụ nữ người Pa Cô, Tà Ôi, Cơ Tu ở vùng đại ngàn Trường Sơn thuộc huyện A Lưới (Thừa Thiên - Huế) có thu nhập ổn định và giữ được văn hóa truyền thống.

HTX Thổ cẩm xanh AzaKooh quảng bá sản phẩm hàng hóa từ Zèng A Lưới và trình diễn dệt Zèng tại chương trình Kí hoạ Di sản Cố đô năm 2023 diễn ra từ 1/8 - 6/8/2023.
HTX Thổ cẩm xanh AzaKooh quảng bá sản phẩm hàng hóa từ Zèng A Lưới và trình diễn dệt Zèng tại chương trình Kí hoạ Di sản Cố đô năm 2023 diễn ra từ 1/8 - 6/8/2023.

Những điểm sáng kinh tế tập thể

Hợp tác xã (HTX) Thổ cẩm xanh - Azakooh huyện A Lưới là điểm sáng về kinh tế tập thể, HTX ở huyện vùng cao biên giới của tỉnh Thừa Thiên Huế. Trải qua 7 năm hoạt động, từ 15 thành viên, đến nay HTX này đã có hơn 130 thành viên, là hội viên nông dân đến từ các xã A Đớt, A Roàng, Hồng Kim, Hồng Bắc và thị trấn A Lưới. Các sản phẩm dệt zèng của HTX là sự đổi mới và đa dạng mẫu mã, cho thấy sự nhanh nhạy, nắm bắt xu thế thị trường của các hội viên nông dân. Bà con đã rất tinh tế khi kết hợp giữa vải thổ cẩm truyền thống với các chất liệu hiện đại như vải nỉ, lụa,... rất thẩm mỹ và tiện ích. Đặc biệt, kết hợp dệt cườm lên vải thổ cẩm tạo điểm nhấn rất đẹp. Những sản phẩm như vậy thường có giá thành cao hơn, tăng thêm thu nhập cho bà con.

Dệt Zèng (một loại thổ cẩm) của đồng bào Tà Ôi tại huyện miền núi A Lưới đã được Bộ VHTTDL đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia từ năm 2016. Chị em phụ nữ Tà Ôi ngoài những buổi lao động trên nương rẫy, thời gian còn lại tranh thủ dệt Zèng để có thêm thu nhập, góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa của dân tộc mình. Thời gian qua, UBND huyện A Lưới đã xây dựng chương trình khôi phục nghề dệt Zèng ở các xã Lâm Đớt, Quảng Nhâm, A Roàng và thị trấn A Lưới... Đến nay, trên địa bàn huyện đã có 6 HTX dệt Zèng được thành lập với sự tham gia của hàng trăm phụ nữ Tà Ôi, vừa giữ được văn hóa truyền thống vừa phát triển kinh tế. Ngoài ra, rất nhiều đồng bào Cơ Tu, Pa Kô, Vân Kiều, Pa Hy đang sinh sống trên địa bàn huyện A Lưới cũng tham gia học hỏi để cùng phát triển nghề dệt Zèng.

Nghệ nhân Mai Thị Hợp, Giám đốc HTX Thổ cẩm xanh Azakooh quảng bá sản phẩm hàng hóa từ Zèng A Lưới tại chương trình Kí hoạ Di sản Cố đô năm 2023
Nghệ nhân Mai Thị Hợp (bên phải), Giám đốc HTX Thổ cẩm xanh Azakooh quảng bá sản phẩm hàng hóa từ Zèng A Lưới tại chương trình Kí hoạ Di sản Cố đô năm 2023

Nghệ nhân Mai Thị Hợp, Giám đốc HTX Thổ cẩm xanh Azakooh chia sẻ, để làm ra loại zèng bền đẹp, có họa tiết, hoa văn tinh tế những thợ dệt Tà Ôi phải trải qua nhiều công đoạn công phu, cầu kỳ. Khung dệt của người Tà Ôi được làm bằng khung tre hoặc gỗ rời, khá đơn giản và gọn nhẹ. Nhờ vậy phụ nữ Tà Ôi có thể mang bộ khung dệt tới bất cứ đâu và dệt bất cứ khi nào thấy thuận tiện. Nét độc đáo của Zèng là kỹ thuật dệt đan cài các hạt cườm vào sợi để tạo hoa văn trên vải, khác với hoa văn được tạo bằng chỉ màu. Đây là kỹ thuật dệt truyền thống độc đáo và duy nhất trong hệ thống nghề dệt thổ cẩm tại Việt Nam. Mỗi sản phẩm Zèng không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật mà còn hàm chứa triết lý nhân sinh cũng như gửi gắm những ước mơ về một cuộc sống hạnh phúc, đủ đầy qua các biểu tượng hoa văn trang trí. Từ tấm Zèng có thể sáng tạo ra các sản phẩm áo dài truyền thống, cách tân, áo ghi lê, túi xách, khăn quàng cổ, cà vạt và rất nhiều các sản phẩm làm quà lưu niệm.

Nghệ nhân Mai Thị Hợp, Chủ nhiệm HTX Thổ cẩm xanh AzaKooh vinh dự được nhận giải Nhất trong cuộc thi bình chọn sản phẩm công nghiệp, nông thôn tiêu biểu cấp huyện năm 2023.
Nghệ nhân Mai Thị Hợp, Chủ nhiệm HTX Thổ cẩm xanh AzaKooh nhận giải Nhất trong cuộc thi bình chọn sản phẩm công nghiệp, nông thôn tiêu biểu cấp huyện năm 2023.

Các sản phẩm của HTX Thổ cẩm xanh AzaKooh ngày càng phong phú, đầy màu sắc, không chỉ mang nét hoa văn truyền thống mà tạo ra nét hoa văn hiện đại phù hợp với sự sáng tạo của các nghệ nhân và thị hiếu của khách hàng. Mỗi sản phẩm được làm ra chứa đựng tình yêu núi rừng và tình yêu cho văn hóa làng bản trong mỗi con người Tà Ôi ở vùng cao A Lưới.

Vươn ra biển lớn

Theo chia sẻ của nghệ nhân Mai Thị Hợp, ban đầu phụ nữ Tà Ôi dệt Zèng chỉ để tự cung tự cấp, ngề dệt Zèng có thời điểm đứng trước nguy cơ mai một. Nhưng với những nỗ lực của chính quyền địa phương và các nghệ nhân có tay nghề, công tác trao truyền nghề đã được thực hiện bài bản, góp phần lưu giữ, bảo tồn và phát triển dệt Zèng. Hiện nay, tại huyện A Lưới, nguồn nhân lực có tay nghề về dệt Zèng rất lớn, đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng trong nước. Từ khi HTX được thành lập, việc sản xuất thổ cẩm cũng đi vào quy trình, kế hoạch bài bản, số lượng sản phẩm tăng lên, giá trị sản phẩm cũng được nâng lên. Bình quân mỗi tấm vải Zèng bán ra ngoài thị trường có giá từ 200.000 - 500.000 đồng, có loại làm cầu kỳ, đính cườm và khổ rộng có giá lên tới gần 2 triệu đồng.

Nhờ tham gia vào HTX Thổ cẩm xanh AzaKooh mà hàng trăm phụ nữ người Pa Cô, Tà Ôi, Cơ Tu ở vùng núi Trường Sơn có thu nhập ổn định.
Nhờ tham gia vào HTX Thổ cẩm xanh AzaKooh mà hàng trăm phụ nữ người Pa Cô, Tà Ôi, Cơ Tu ở vùng núi Trường Sơn có thu nhập ổn định.

Ngoài cung cấp cho các thị trường truyền thống như huyện miền núi Nam Ðông (Thừa Thiên Huế), huyện Ðông Giang, Tây Giang (Quảng Nam), Hướng Hóa, Ðakrông (Quảng Trị)..., sản phẩm Zèng của A Lưới đã được xuất khẩu thường xuyên ra nước ngoài theo đơn đặt hàng. HTX là đầu mối nhận các đơn đặt hàng của các nhà thiết kế thời trang, chịu trách nhiệm thiết kế mẫu theo yêu cầu của khách hàng, hướng dẫn thành viên sản xuất, kiểm tra chất lượng sản phẩm và giao cho đối tác.

“Làm theo đơn đặt hàng, đòi hỏi người thợ dệt Zèng phải có được tính chuyên nghiệp cao, đồng thời phải có sự sáng tạo và đổi mới. Để đảm bảo chất lượng sản phẩm Zèng, HTX được chia thành nhiều bộ phận chuyên môn, ngoài thợ dệt còn có các bộ phận khác phụ trách về kinh tế, kỹ thuật, truyền thông”, nghệ nhân Mai Thị Hợp cho biết.

Gian hàng thổ cẩm của HTX Thổ cẩm xanh Azakooh
Gian hàng thổ cẩm của HTX Thổ cẩm xanh Azakooh

Tại huyện A Lưới hiện có gần chục cơ sở dệt Zèng. Với sự hỗ trợ của các cấp chính quyền, hoạt động của HTX ngày càng có hiệu quả, tạo công ăn việc làm cho nhiều hộ dân trên địa bàn huyện. 

Ông Nguyễn Văn Hải, Phó Chủ tịch huyện A Lưới cho biết, huyện đã triển khai hướng dẫn thành lập được 18 mô hình tổ hợp tác nghề nghiệp tại các xã, thị trấn và 1 câu lạc bộ sản xuất kinh doanh giỏi tại Sơn Thủy, là tiền đề cho việc thành lập các mô hình tổ hợp tác, HTX kinh tế theo chuỗi giá trị. Trong “Định hướng phát triển các làng nghề truyền thống tỉnh Thừa Thiên Huế giai đoạn 2020-2025”, nghề dệt Zèng nằm trong 13 làng nghề tiêu biểu của tỉnh Thừa Thiên Huế được lựa chọn để bảo tồn lâu dài. Nguồn vốn khuyến công của tỉnh cũng tập trung hỗ trợ làng nghề dệt Zèng đầu tư trang bị máy móc, tổ chức các khóa tập huấn nâng cao năng lực cải tiến mẫu mã sản phẩm, đào tạo nghề với mục đích nâng cao năng lực sản xuất và phát triển thị trường tiêu thụ. 

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Góp phần kiến tạo cho sự phát triển ở vùng đất khó Ba Chẽ

Góp phần kiến tạo cho sự phát triển ở vùng đất khó Ba Chẽ

Từng là huyện miền núi nghèo nhất của tỉnh Quảng Ninh, Ba Chẽ nay đã “thay da đổi thịt”, phát triển mạnh mẽ. Bên cạnh những chính sách hỗ trợ, đầu tư của Nhà nước, của tỉnh còn là sự bứt phá từ nội lực của mỗi người dân nơi đây, đặc biệt là các thanh niên trẻ. Bằng chính sức lao động và tư duy đổi mới, họ đã nỗ lực vươn lên trong phát triển kinh tế, góp phần kiến tạo cho sự phát triển của quê hương mình.
Tin nổi bật trang chủ
Góp phần kiến tạo cho sự phát triển ở vùng đất khó Ba Chẽ

Góp phần kiến tạo cho sự phát triển ở vùng đất khó Ba Chẽ

Trang địa phương - Mỹ Dung - 19:13, 14/02/2025
Từng là huyện miền núi nghèo nhất của tỉnh Quảng Ninh, Ba Chẽ nay đã “thay da đổi thịt”, phát triển mạnh mẽ. Bên cạnh những chính sách hỗ trợ, đầu tư của Nhà nước, của tỉnh còn là sự bứt phá từ nội lực của mỗi người dân nơi đây, đặc biệt là các thanh niên trẻ. Bằng chính sức lao động và tư duy đổi mới, họ đã nỗ lực vươn lên trong phát triển kinh tế, góp phần kiến tạo cho sự phát triển của quê hương mình.
Tổ quốc gọi tên mình!

Tổ quốc gọi tên mình!

Phóng sự - Thanh Hải - 19:12, 14/02/2025
Trong lớp lớp thanh niên tòng quân hôm nay, có bao nhiêu chàng trai, cô gái viết lá đơn tình nguyện? Trong lớp lớp thanh niên sắp bước vào môi trường quân ngũ, có bao nhiêu người tạm gác khát vọng bản thân? Tôi không đoán hết nhưng tôi chắc chắn biết, những người trẻ hôm nay, đã không còn đợi chờ Tổ quốc gọi tên mình, mà tình nguyện được đứng dưới lá quân kỳ, hát vang khúc quân hành và cống hiến sức trẻ cho Tổ quốc.
Thương nhớ thuyền độc mộc

Thương nhớ thuyền độc mộc

Du lịch - Xuân Hòa - 19:06, 14/02/2025
Mặt hồ Lắk, huyện Lắk, tỉnh Đắk Lắk sớm mai yên ả như một tấm gương khổng lồ soi bóng trời xanh, phản chiếu những vệt nắng sớm tinh khôi. Giữa không gian bao la ấy, một chiếc plung (thuyền độc mộc) nhẹ lướt qua làn nước trong veo, để lại sau lưng những vòng sóng loang rộng dần, như lời thì thầm của quá khứ vọng về.
Thống nhất phương án xử lý những tồn tại, vướng mắc tại Dự án thủy điện Bản Vẽ

Thống nhất phương án xử lý những tồn tại, vướng mắc tại Dự án thủy điện Bản Vẽ

Xã hội - An Yên - 19:03, 14/02/2025
Dự án thủy điện Bản Vẽ huyện Tương Dương (Nghệ An) đã đưa vào vận hành từ năm 2010 nhưng bao năm qua còn rất nhiều tồn tại, vướng mắc phát sinh vẫn chưa được giải quyết dứt điểm. Mới đây, tại cuộc họp giữa Chủ đầu tư Dự án thủy điện Bản Vẽ và các địa phương có liên quan là huyện Tương Dương và Thanh Chương, các bên đã thống nhất phương án, kinh phí để xử lý dứt điểm những tồn tại còn hiện hữu.
Hàng nghìn tân binh Nghệ An lên đường nhập ngũ

Hàng nghìn tân binh Nghệ An lên đường nhập ngũ

Thời sự - Việt Lê - 19:02, 14/02/2025
Buổi lễ giao nhận quân năm 2025 tại tỉnh Nghệ An diễn ra trong không khí ấm tình đồng bào, háo hức của sức trẻ lên đường nhập ngũ. Trong giờ phút chia tay người thân, gia đình, nhiều tân binh đã không dấu nỗi xúc động, bịn rịn...
Mùa Xuân... "cõng" nhà lên non!

Mùa Xuân... "cõng" nhà lên non!

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 14/2/2025, có những thông tin đáng chú ý sau: Cầu nối quảng bá văn hóa dân tộc tới du khách. Mùa Xuân... "cõng" nhà lên non! Về Tây Ninh xem múa rồng nhang. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Lào Cai: Xã vùng cao có 100% tân binh viết đơn tình nguyện nhập ngũ

Lào Cai: Xã vùng cao có 100% tân binh viết đơn tình nguyện nhập ngũ

Thời sự - Trọng Bảo - 19:01, 14/02/2025
Theo kế hoạch, ngày 15/2, 950 công dân trên địa bàn tỉnh vùng cao Lào Cai sẽ lên đường nhập ngũ thực hiện nghĩa vụ quân sự. Theo đánh giá của Hội đồng Nghĩa vụ quân sự tỉnh, tân binh trúng tuyển nghĩa vụ quân sự năm 2025 đều được nâng cao cả về số lượng và chất lượng. Trong đó, có hàng trăm tân binh đã viết đơn tình nguyện lên đường nhập ngũ.
Đắk Lắk: Gấp rút thực hiện nhiều giải pháp đáp ứng yêu cầu kiểm tra chất vàng O trong sầu riêng

Đắk Lắk: Gấp rút thực hiện nhiều giải pháp đáp ứng yêu cầu kiểm tra chất vàng O trong sầu riêng

Kinh tế - Hoàng Thùy - 19:00, 14/02/2025
Đầu năm 2025, Tổng cục Hải quan Trung Quốc có quy định mới, từ ngày 10/1, các lô sầu riêng từ Thái Lan, Việt Nam nhập khẩu vào Trung Quốc phải có giấy chứng nhận kiểm định dư lượng Candimi và chất vàng O (hay còn gọi là Auramine O). Trước tình hình này, người dân, doanh nghiệp, đơn vị sản xuất và cơ quan chuyên môn tỉnh Đắk Lắk đã gấp rút tìm giải pháp để đáp ứng tiêu chuẩn khắt khe do phía thị trường nhập khẩu sầu riêng tiềm năng này đưa ra.
Quảng Ninh: Tâm lý chủ quan-nguy cơ gia tăng dịch bệnh đường hô hấp

Quảng Ninh: Tâm lý chủ quan-nguy cơ gia tăng dịch bệnh đường hô hấp

Trang địa phương - Mỹ Dung - 18:59, 14/02/2025
Từ đầu năm nay, tỉnh Quảng Ninh đã ghi nhận khoảng 1.000 ca mắc cúm và khá nhiều bệnh liên quan đến đường hô hấp như sởi, thủy đậu...Số ca mắc khá cao nhưng hiện nhiều người dân vẫn còn tâm lý chủ quan, cho rằng cúm chỉ là bệnh nhẹ, dễ khỏi và tự điều trị tại nhà.
85 trường đại học đã có phương án tuyển sinh năm 2025

85 trường đại học đã có phương án tuyển sinh năm 2025

Giáo dục - Minh Nhật - 18:59, 14/02/2025
Nhiều trường đại học đã công bố phương án tuyển sinh năm 2025 với nhiều thay đổi nhằm phù hợp với chương trình giáo dục phổ thông 2018.
Các địa phương khẩn trương xây dựng kế hoạch và tổ chức chiến dịch tiêm vaccine phòng, chống dịch sởi

Các địa phương khẩn trương xây dựng kế hoạch và tổ chức chiến dịch tiêm vaccine phòng, chống dịch sởi

Sức khỏe - Minh Nhật - 18:58, 14/02/2025
Bộ Y tế đề nghị Sở Y tế các tỉnh, thành phố trên cả nước khẩn trương xây dựng kế hoạch và tổ chức ngay chiến dịch tiêm vaccine phòng, chống dịch sởi năm 2025 trên địa bàn ngay sau khi vaccine được cung ứng, không để muộn quá một tháng kể từ khi nhận được vaccine theo kế hoạch và báo cáo kết quả theo quy định.