Ngôi biệt thự phía trong khuôn viên Dinh 1Tọa lạc trên một ngọn đồi cao cách trung tâm Đà Lạt khoảng 4 km về hướng Đông Nam, Dinh 1 sở hữu diện tích 18 hecta, được bao bọc bởi cánh rừng thông cổ thụ hàng trăm năm tuổi. Những hàng thông thẳng tắp, vươn cao giữa đất trời như những người lính trung thành bảo vệ tòa dinh thự uy nghiêm.
Ngay từ cổng chính, lữ khách đã bị cuốn hút bởi con đường lát đá với hai hàng tràm thân trắng cao vút. Những cây tràm này do vị chủ nhân đầu tiên của dinh trồng nhằm tái hiện hình ảnh quê hương, giảm đi nỗi hoài cố hương. Con đường dài hơn trăm mét, tạo cảm giác như đi giữa một khu rừng thơ mộng. Ngày nay, nơi đây trở thành điểm chụp hình lý tưởng, thu hút các cặp đôi tìm đến để lưu giữ những khoảnh khắc lãng mạn.
Bên phải con đường là lối dẫn vào biệt thự Vua, Uyên Ương Thảo Lộ, Vĩnh Thuỵ Hội Quán. Bên trái là biệt thự Hoàng Hậu, bàn trà Nam Phương, cầu thang bảy màu cùng đài phun nước tạo điểm nhấn cho khu vực tham quan. Những căn biệt thự mang đậm phong cách châu Âu với màu sắc cổ điển, xen giữa những rặng thông già, tạo nên khung cảnh hài hòa và sang trọng.
Phía trước tòa Dinh 1Phía cuối lối đi là khu vườn hoa rực rỡ sắc màu, nơi đặt bức tượng Vua Bảo Đại, được che mát bởi những tán thông cổ thụ. Ngay phía sau là tòa dinh hai tầng nguy nga. Tầng một của dinh từng là nơi tiếp khách, làm việc, còn tầng hai là không gian sinh hoạt riêng. Hiện nay, Dinh vẫn lưu giữ nhiều hình ảnh, kỷ vật gắn liền với cuộc sống hoàng gia như đàn dương cầm, máy hát cổ, radio Murphy... Phía sân sau còn trưng bày một chiếc trực thăng Bell UH-1 Iroquois, từng được sử dụng trong giai đoạn lịch sử sau này.
Ngay sảnh chính, chiếc long bào được trưng bày trang trọng. Đây là bản phục dựng theo trang phục hoàng đế triều Nguyễn sử dụng trong các đại lễ. Nhìn bộ long bào, du khách dễ dàng hình dung ra vẻ uy nghiêm của bậc quân vương trong những buổi thiết triều trọng đại.
Hai bên sảnh là hai phòng khách lớn bài trí theo phong cách hoàng gia. Cuối dãy là khu vực chụp ảnh với nhiều đạo cụ tái hiện không gian cung đình như ngai vàng, võng lọng, sơn son thếp vàng, đáp ứng nhu cầu trải nghiệm của du khách. Cầu thang trong Dinh được làm bằng gỗ, trải thảm đỏ, dẫn lối lên tầng trên, nơi có phòng ngủ của hoàng thái hậu Từ Cung, vua Bảo Đại và Nam Phương hoàng hậu. Dù thực tế, Hoàng hậu Nam Phương cùng các con đã định cư ở nước ngoài vào thời điểm đó, nhưng cách bài trí mang ý nghĩa tái hiện cuộc sống hoàng gia.
Nơi trưng bày long bàoCăn phòng chính sự nằm trên tầng hai, từng là nơi diễn ra các cuộc họp quan trọng. Trong phòng hiện có tượng sáp mô phỏng vua Bảo Đại đang làm việc. Năm 2016, hai bức tượng sáp của Vua Bảo Đại và Hoàng hậu Nam Phương được đưa từ khách sạn Dalat Palace về Dinh 1. Đây là nơi hai người từng gặp gỡ lần đầu, dệt nên câu chuyện tình đẹp như cổ tích.
Một trong những điểm thú vị của dinh 1 là hệ thống đường hầm bí mật dài khoảng 4 km, nối với dinh 2, còn gọi là Dinh Toàn quyền. Đường hầm này có nhiều nhánh rẽ dẫn đến các biệt thự trên đường Trần Hưng Đạo. Lối vào hầm được ngụy trang tinh vi, từng là nơi trú ẩn an toàn trong những thời điểm lịch sử quan trọng.
Quay về lịch sử tòa dinh, theo ghi chép tại đây, dinh 1 được xây dựng vào năm 1929, do triệu phú người Pháp Robert Clément Bourgery sở hữu. Khi đó, đây là một trong những công trình kiến trúc đồ sộ và bề thế nhất Đà Lạt. Sau này, dinh được vua Bảo Đại mua lại và sử dụng làm nơi làm việc. Trong giai đoạn tiếp theo, dinh 1 vẫn tiếp tục là nơi nghỉ ngơi và làm việc của các nhân vật quan trọng.
Hàng tràm trắng dẫn vào Dinh 1Sau năm 1975, Dinh 1 được sử dụng với nhiều mục đích khác nhau. Tuy nhiên, do không được bảo dưỡng thường xuyên, công trình dần xuống cấp. Những năm 2000, Dinh bị hư hỏng nghiêm trọng, có nguy cơ đổ sập. Đến năm 2014, chính quyền tỉnh Lâm Đồng giao cho một nhà đầu tư thực hiện dự án trùng tu, khôi phục lại tòa dinh. Sau nhiều năm nỗ lực, Dinh 1 đã hồi sinh, giữ được vẻ đẹp cổ kính, sang trọng.
Tuy nhiên, số phận tòa dinh vẫn chưa dừng lại ở đó. Vì vướng mắc pháp lý, King Palace hiện đang tạm đóng cửa sau gần 10 năm hoạt động, để lại nhiều tiếc nuối cho du khách. Hy vọng trong tương lai không xa, Dinh 1 sẽ tiếp tục mở cửa, đón chào những ai yêu Đà Lạt đến tham quan và thưởng lãm công trình mang đậm dấu ấn lịch sử này.
