Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Khám phá phong tục cưới hỏi của dân tộc Cờ Lao

PV - 16:26, 21/06/2021

Là một trong những dân tộc rất ít người của cả nước, người Cờ Lao ở xã Túng Sán (Hoàng Su Phì, Hà Giang) vẫn gìn giữ được nhiều nét đẹp văn hóa truyền thống, trong đó có phong tục cưới hỏi, hôn nhân. Cùng với thời gian và sự phát triển của xã hội, phong tục cưới hỏi của người Cờ Lao ngày càng văn minh, giản tiện nhưng không vì thế mà mất đi những nét văn hóa độc đáo riêng có.

Trang phục truyền thống của phụ nữ Cờ Lao, cũng là trang phục mà cô dâu sẽ mặc trong lễ cưới.
Trang phục truyền thống của phụ nữ Cờ Lao, cũng là trang phục mà cô dâu sẽ mặc trong lễ cưới.

Người Cờ Lao xã Túng Sán quan niệm tình cảm nam, nữ là thuận theo lẽ tự nhiên và sự lựa chọn hôn nhân là quyền của đôi trai, gái. Vào những dịp cuối năm, khi lúa, ngô đã chất đầy bồ, những nương chè Shan tuyết, thảo quả đã được thu hái, các chàng trai, cô gái người Cờ Lao thường dành thời gian tìm đến nhà nhau tâm sự và hát giao duyên. Trong đêm thanh vắng, những ca từ ý tứ bay bổng nói lên tâm trạng, nỗi lòng của chàng trai: “Bố mẹ nói anh không theo hàng lối/ Quyền cao chức trọng anh chẳng mơ/ Chỉ mong về sau có em giúp anh mọi sự”. Nếu cô gái nhận lời tỏ tình của chàng trai thì sẽ hát đối lại: “Có con gà trống đã gáy vang rất sớm/ Em đã đồng ý với anh rồi…”.

Khi trai, gái đã ưng nhau thì đến mùa Xuân năm sau gia đình nhà trai sẽ mang lễ vật đến xin bố mẹ cô gái để cho hai người chính thức được đi lại tìm hiểu nhau. Nếu nhà gái đồng ý thì nhà trai được tiến hành các bước tiếp theo, trong đó điều quan trọng nhất là thống nhất thời gian tổ chức ăn hỏi, dạm ngõ.

Đến ngày ăn hỏi đã thống nhất, nhà trai mang khoảng 5 kg gà và 5 ống gạo đến nhà gái. Hai gia đình tổ chức ăn uống và bàn thời gian tổ chức đám cưới, thống nhất các lễ vật nhà trai phải đem đến nhà gái trong ngày cưới. Sau bữa cơm này thì đôi trai, gái đã được coi như là vợ chồng.

Trước cưới một ngày, nhà trai thành lập một đoàn gồm 10 đến 15 người, trong đó bà mối hoặc một người trong họ tộc có khả năng giao tiếp làm trưởng đoàn để mang lễ vật đến nhà gái làm thủ tục xin dâu. Lễ vật thường gồm: Gạo, thịt lợn mỗi thứ 30 - 40 kg, rượu 30 chai, 2 đến 5 bộ quần áo mới cho cô dâu và một con nghé. Khi đoàn đón dâu đến nhà gái thì tổ chức giao lễ vật và trao lá thư viết trên tờ giấy đỏ của bố mẹ chú rể, nội dung thống nhất thời gian mà cô dâu phải có mặt tại nhà trai để nhà gái tính toán thời gian đưa dâu cho khớp, đồng thời ngủ lại một đêm tại nhà gái để ăn uống, hát hò… Sau bữa cơm tối, cô dâu rót lần lượt 4 chén rượu hoặc trà để bố mẹ đi mời khách dự lễ cưới theo thứ tự vai vế từ trên xuống dưới. Sau đó đến lượt cô dâu đi mời và xin ông bà, bố mẹ, chú bác dạy bảo lần cuối trước khi về nhà chồng, đồng thời nhận tặng phẩm của mọi người cho cô dâu.

Ngày hôm sau, đoàn đón dâu sẽ rước cô dâu về nhà trai. Khi đoàn đưa dâu sắp về đến cửa thì thầy cúng sắp một mâm lễ để cúng xua đuổi tà ma. Sau khi thầy cúng làm lễ xong thì cô dâu mới được vào nhà vái tổ tiên và được bà mối đưa vào nhận buồng cưới. Ngay sau đó các hoạt động ăn uống, hát hò được diễn ra và kéo dài đến đến muộn. Trong lúc ăn, mọi người thường hát những bài hát truyền thống như: Mời rượu, Lương Sơn Bá - Trúc Anh Đài; Sáng cố (Kể về nguồn gốc loài người) và các điệu giao duyên, lời răn dạy vợ chồng trẻ.

Sau bữa ăn, chú rể sẽ thắp hương, khấn vái tổ tiên rồi rót lần lượt 4 chén rượu hoặc trà để bố mẹ đi mời khách dự lễ cưới. Sau đó đến lượt chú rể cùng cô dâu đi mời (giống như cô dâu đã làm ở nhà gái) và xin ông bà, bố mẹ, chú bác dạy bảo những điều hay lẽ phải và nhận tặng phẩm của mọi người tặng cho đôi vợ chồng mới. Đây cũng là điểm nhấn độc đáo trong lễ cưới của người Cờ Lao, có ý nghĩa lớn trong việc giáo dục đôi vợ chồng trẻ về đạo làm con, nghĩa vợ chồng. Các bậc bề trên răn dạy cô dâu, chú rể bằng lời ca, tiếng hát: “Nặng nhọc giúp nhau làm/ Ốm đau giúp nhau thuốc/ Được ăn không quên đũa/ Được ở không quên ơn cha mẹ”; “Chớ nghe lời xúi giục mà bỏ anh em/ Chớ nghe lời ham muốn dại mà mất của”…

Có thể thấy, trong phong tục cưới hỏi của người Cờ Lao, hôn nhân không chỉ nhằm vào một mục đích duy nhất là giúp trai gái thành vợ, thành chồng, sinh con nối dõi, mà nó còn có ý nghĩa cao cả hơn đó là giúp cho đôi vợ chồng trẻ có thêm kinh nghiệm sản xuất, văn hóa ứng xử để xây dựng cuộc sống gia đình ấm no, hạnh phúc. 

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Đồng bào Xơ Đăng làng Kon Teo Đăk Lấp chung tay sửa chữa lại nhà rông truyền thống

Đồng bào Xơ Đăng làng Kon Teo Đăk Lấp chung tay sửa chữa lại nhà rông truyền thống

Sau khi Báo Dân tộc và Phát triển có bài phản ánh “Người dân làng Kon Teo Đăk Lấp, xã Đăk Long, huyện Đăk Hà, tỉnh Kon Tum cũ (nay là xã Đăk Pxi, tỉnh Quảng Ngãi) không đồng thuận với chủ trương phá bỏ nhà rông truyền thống để xây phòng học”, thì việc xây dựng phòng học đã được dừng lại và nhà rông được giữ nguyên. Những ngày này, đồng bào Xơ Đăng nơi đây đang chung tay, góp sức sửa chữa lại nhà rông truyền thống cho khang trang hơn, để phục vụ các lễ hội truyền thống của làng.
Tin nổi bật trang chủ
Thủ tướng: Chính phủ dưới sự lãnh đạo của Đảng, 80 năm hành trình vì nước, vì dân

Thủ tướng: Chính phủ dưới sự lãnh đạo của Đảng, 80 năm hành trình vì nước, vì dân

Thời sự - PV - 6 giờ trước
Sáng 20/8, Lễ kỷ niệm 80 năm thành lập Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (28/8/1945 - 28/8/2025) được long trọng tổ chức tại Hà Nội. Đây là lần đầu tiên Chính phủ tổ chức kỷ niệm ngày thành lập.
Gia Lai: Xây dựng xã biên giới Ia Púch vững mạnh toàn diện

Gia Lai: Xây dựng xã biên giới Ia Púch vững mạnh toàn diện

Tin tức - Ngọc Thu - 7 giờ trước
Là xã biên giới nằm ở phía Tây của tỉnh Gia Lai, Ia Púch có gần 8,8 km đường biên giới tiếp giáp với Vương quốc Campuchia. Thời gian qua, xã Ia Púch đã tập trung phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống Nhân dân, thực hiện đạt chỉ tiêu đã được tỉnh định hướng và cụ thể hóa trong Nghị quyết của Đại hội.
Đặc khu Thổ Châu đặt mục tiêu xây dựng phên giậu tiền tiêu vững vàng và bứt phá kinh tế biển

Đặc khu Thổ Châu đặt mục tiêu xây dựng phên giậu tiền tiêu vững vàng và bứt phá kinh tế biển

Tin tức - Tào Đạt - 7 giờ trước
Trong 2 ngày 19 và 20/8, Đảng bộ Đặc khu Thổ Châu (tỉnh An Giang) đã tổ chức Đại hội lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Đại tá Nguyễn Văn Ngành, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh dự và chỉ đạo Đại hội.
Thanh Hóa: Công bố khẩn cấp sạt lở bờ hữu suối Son đoạn qua bản Sa Ná

Thanh Hóa: Công bố khẩn cấp sạt lở bờ hữu suối Son đoạn qua bản Sa Ná

Tin tức - Quỳnh Trâm - 7 giờ trước
Cuộc sống của 78 hộ gia đình với 350 nhân khẩu bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi tình trạng sạt lở bờ hữu suối Son, đoạn qua bản Sa Ná, xã Na Mèo, tỉnh Thanh Hóa.
Gia Lai: Phát hiện 40.000 sản phẩm giả nhãn hiệu nổi tiếng

Gia Lai: Phát hiện 40.000 sản phẩm giả nhãn hiệu nổi tiếng

Pháp luật - T.Nhân - H.Trường - 7 giờ trước
Lực lượng chức năng tỉnh Gia Lai vừa phát hiện và xử lý vụ buôn bán hàng giả với hơn 40.000 sản phẩm tiêu dùng nhái nhiều nhãn hiệu nổi tiếng.
Nỗi lo từ những cây cầu treo dân sinh

Nỗi lo từ những cây cầu treo dân sinh

Để thuận tiện cho việc đi lại và vận chuyển nông sản, từ nhiều năm trước, người dân thôn Kon Vi Vàng, xã Đắk Kôi, tỉnh Quảng Ngãi đã tự làm một cây cầu treo dài hơn 50m vượt sông Đăk Snghé. Sau nhiều năm sử dụng, cây cầu treo đã xuống cấp nghiêm trọng, nhiều tấm ván mặt cầu đã bị mục nát. Mặc dù biết là không an toàn, nhưng người dân vẫn qua lại hằng ngày, bất chấp những cảnh báo của chính quyền về an toàn.
Phiên chợ 0 đồng ấm lòng đồng bào Xơ Đăng

Phiên chợ 0 đồng ấm lòng đồng bào Xơ Đăng

Xã hội - Ngọc Chí - 7 giờ trước
Sáng 20/8, UBND xã Tu Mơ Rông, tỉnh Quảng Ngãi tổ chức khánh thành Chợ trung tâm xã và Phiên chợ 0 đồng với nhiều phần quà tặng cho đồng bào Xơ Đăng. Đây là công trình được đầu tư từ nguồn vốn Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 - 2025 (Chương trình MTQG 1719).
U23 Australia lần đầu đăng quang AFF Cup nữ 2025

U23 Australia lần đầu đăng quang AFF Cup nữ 2025

Thể thao - Hoàng Minh - 10 giờ trước
Tối 19/8, trên sân Lạch Tray (Hải Phòng), Đội tuyển U23 Australia đã vượt qua Myanmar với tỷ số tối thiểu 1-0 để chính thức trở thành nhà vô địch AFF Cup nữ 2025. Đây là lần đầu tiên U23 Australia bước lên bục cao nhất của giải đấu, đồng thời cũng là lần thứ hai bóng đá nữ Australia giành chức vô địch sau lần đầu vào năm 2008.
Đội tuyển nữ Việt Nam vượt qua Thái Lan, giành Huy chương Đồng AFF Cup 2025

Đội tuyển nữ Việt Nam vượt qua Thái Lan, giành Huy chương Đồng AFF Cup 2025

Thể thao - Hoàng Minh - 21:21, 19/08/2025
Chiều 19/8, trên sân vận động Lạch Tray (Hải Phòng), Đội tuyển nữ Việt Nam đã xuất sắc đánh bại Thái Lan với tỷ số 3-1, qua đó khép lại hành trình tại Giải vô địch bóng đá nữ Đông Nam Á - AFF Cup 2025 với tấm Huy chương Đồng.
Lào Cai khởi công dự án phục vụ xây dựng đường sắt tốc độ cao Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng

Lào Cai khởi công dự án phục vụ xây dựng đường sắt tốc độ cao Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng

Kinh tế - Trọng Bảo - 19:01, 19/08/2025
Ngày 19/8, tỉnh Lào Cai đã tổ chức khởi công dự án san gạt mặt bằng và hạ tầng kỹ thuật khu Bản Qua, phục vụ xây dựng tuyến đường sắt tốc độ cao Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng. Đây là 1 trong 6 công trình, dự án trọng điểm được tỉnh Lào Cai đồng loạt khởi công chào mừng 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Cầu Mã Đà đã được khởi công xây dựng

Cầu Mã Đà đã được khởi công xây dựng

Tin tức - Duy Chí - 17:54, 19/08/2025
Sau nhiều lần kiến nghị và được sự chấp thuận chủ trương của Thủ tướng Chính phủ, ngày 19/8, UBND tỉnh Đồng Nai đã làm Lễ động thổ, khởi công xây dựng cầu Mã Đà nối liền Bình Phước cũ với Đồng Nai, hòa vào mạng lưới giao thông quốc gia, rút ngắn khoảng cách từ Tây Nguyên đến sân bay, cảng biển.