Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Hương chè Shan tuyết Tủa Chùa ngày càng bay xa

Hoàng Khánh - 10:42, 19/04/2022

Hàng ngàn gốc chè Shan tuyết (chè cây cao) có tuổi đời trên 100 năm ở huyện vùng cao Tủa Chùa (Điện Biên) từ lâu được đồng bào Mông quý như vàng vì nó mang lại cuộc sống ấm no cho cư dân địa phương.

Người Mông Sín Chải thu hái chè
Đồng bào Mông ở Sín Chải thu hái chè

Của quý cha ông để lại

Giữa chốn thâm sơn cùng cốc, quanh năm bao phủ bởi mây mù và hơi lạnh núi đá, ở bản Hấu Chua, xã Sín Chải, huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên có gia đình lão nông người Mông - Hạng A Chứ đang sở hữu hơn 500 gốc chè Shan tuyết cổ thụ. Người dân ở bản Hấu Chua hay gọi ông là "vua" những loài cây "bất tử" có tuổi đời lên đến hằng trăm năm.

Ông A Chứ kể lại, từ khi ông sinh ra đã thấy bạt ngàn những cây chè cổ thụ trước nhà, cây chè đã đi vào tiềm thức của người dân vùng cao nguyên đá Tủa Chùa. Đã có nhiều câu chuyện kể về sức sống mãnh liệt của cây chè Shan tuyết cổ thụ, dù ở quanh vườn hay trên núi đá, chè vẫn sống hiên ngang. Cây chè như hiện thân cho sự cần cù lao động, vượt lên khó khăn của bà con người Mông trên mảnh đất đá cằn cỗi.

Trong dòng họ, ông A Chứ là đời thứ ba thừa kế cây chè và cùng thế hệ với ông hiện tại ở bản Hấu Chua có 39 người khác cũng được thừa kế cây chè như thế. Ông Chứ bảo: "Người Mông bản Hấu Chua quý cây chè lắm, trong những biến cố, thăng trầm của bản đều có sự hiện diện của cây chè. Chuyện cách đây lâu lắm rồi, dông bão kéo về bản Hấu Chua làm nhà cửa tan hoang, cây cối đổ sập như vừa xảy ra chiến trận. Sau trận dông bão ấy, cả bản chỉ còn mấy nóc nhà nguyên vẹn là nhờ có vườn chè chắn gió. Thế là sau khi thu dọn nhà cửa, chẳng ai bảo ai, người ta ra vườn đốn những cành chè bị gãy, vun lại từng gốc bị gió quật, cây chè được chăm sóc như người bị thương…”.

Gia đình ông Hạng A Chứ hiện đang sở hữu nhiều cây chè cổ thụ nhất huyện Tủa Chùa
Gia đình ông Hạng A Chứ hiện đang sở hữu nhiều cây chè cổ thụ nhất huyện Tủa Chùa

Chè Shan tuyết cổ thụ Tủa Chùa có búp to màu trắng xám, dưới lá chè có phủ một lớp lông tơ mịn màu trắng nên người dân gọi là chè tuyết. Vào mùa đông, những thân cây chè khẳng khiu, chống chọi lại cái lạnh, sương muối và băng giá. Nhưng khi mùa xuân đến, những cơn mưa xuân và nắng ấm đã tiếp thêm sức sống mãnh liệt cho chè đâm chồi, nảy mầm mang đến một mùa  bội thu.

Đánh thức tiềm năng

Với 8.400 cây chè cổ thụ, chiếm khoảng trên 30ha, huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên được đánh giá là nơi còn mật độ cây tập trung lớn so với các tỉnh trong cả nước. Trong đó, riêng 4 xã phía Bắc: Tả Sìn Thàng, Sín Chải, Lao Xả Phình và Tả Phìn đã có khoảng 7.200 cây. Ở Tủa Chùa hầu như nhà nào cũng có chè, nhà ít vài cây, nhà nhiều đến vài chục cây thậm chí có gia đình có đến cả trăm cây tạo nguồn kinh tế, mang lại cuộc sống ấm no cho người dân.

Ông Hạng A Chứ chia sẻ: "Giống chè cổ thụ này, mỗi một lần thu, mỗi cây cho khoảng 16kg chè búp tươi. Sau khi sơ chế biến thu được 3kg chè khô. Nếu được chăm sóc tốt, vườn chè Shan tuyết cổ thụ mỗi năm có thể thu hái từ 4 đến 5 lần búp tươi, sản lượng có thể lên tới 1 tấn chè khô/năm. Với giá 300 nghìn đồng/kg chè khô, mỗi năm sau khi trừ chi phí nhân công thu hái, nhà tôi thu về trên 200 triệu đồng".

Mùa thu hái chè, các hộ dân trong vùng phải bắc thang, leo dây để thu hoạch. Từ chỗ không chăm sóc, vun bón nhưng được hướng dẫn, giờ đây các gia đình có chè đã tiến hành bón phân cho chè theo đúng quy trình kỹ thuật. Điều đặc biệt tạo thương hiệu chè Shan tuyết cổ thụ Tủa Chùa khác biệt với các loại chè cổ thụ nổi tiếng khác chính là việc người dân không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật để phòng trừ sâu, kích thích chồi non phát triển.

Người Mông xã Sín Chải chế biến chè
Người Mông xã Sín Chải chế biến chè

Chè sau khi thu hái, sao khô, khi pha vẫn giữ được màu xanh tự nhiên, lúc đầu uống có vị chát đậm đà, sau lại có vị ngọt đượm. Đặc biệt, cây chè ở Tủa Chùa càng già thì càng cho nhiều búp có vị đanh, hương vị càng đậm đà. Đặc biệt, quyện trong hương trà có cả mùi thơm của cây cỏ núi rừng, pha chút đắng nhè nhẹ ví như cuộc sống của đồng bào Mông trên vùng đất gian khó Tủa Chùa. 

Bà Vũ Ngọc Ánh, Phó trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Tủa Chùa khẳng định: Cây chè ngày càng mang lại lợi ích cho bà con trên địa bàn từ nhiều năm nay. Bên cạnh việc phối hợp, hướng dẫn kỹ thật, tuyên truyền vận động người dân chăm sóc bảo vệ, thu hái và trồng mới thêm chè cây cao để phát triển kinh tế, đưa cây chè thành cây nông nghiệp mũi nhọn, Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện chú trọng xây dựng thương hiệu chè shan tuyết Tủa Chùa với các sản phẩm đặc trưng, đạt chuẩn OCOP như: Trà xanh Shan tuyết Sính Phình; Trà xanh Shan tuyết cổ thụ Tủa Chùa; Bạch trà Shan tuyết cổ thụ Tủa Chùa…

Bằng quyết tâm của chính quyền và đồng bào Mông trên đất Tủa Chùa, tin rằng hương chè Shan tuyết sẽ còn vươn xa; không chỉ bằng khai thác giá trị của cây chè cổ thụ qua việc sản xuất, chế biến và bán sản phẩm chè, mà còn hướng đến khai thác tiềm năng du lịch từ hoạt động trải nghiệm, khám phá vùng chè cổ thụ, khám phá vẻ đẹp hoang sơ của thiên nhiên và những nét văn hóa độc đáo của đồng bào Mông nơi đây.

Sự kiện Hội Bảo vệ thiên nhiên và môi trường Việt Nam mới công nhận quần thể 100 cây chè Shan tuyết cổ thụ Tủa Chùa là Cây di sản Việt Nam đã mở ra điều kiện lý tưởng cho địa phương phát triển du lịch trải nghiệm, du lịch khám phá, nâng tầm giá trị và thương hiệu cho cây chè nơi đây.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Top 10 thương hiệu sữa được chọn mua nhiều nhất Việt Nam có đến 5 nhãn hiệu của “nhà Vinamilk”

Top 10 thương hiệu sữa được chọn mua nhiều nhất Việt Nam có đến 5 nhãn hiệu của “nhà Vinamilk”

Theo Kantar Việt Nam, Vinamilk tiếp tục là thương hiệu sữa được chọn mua nhiều nhất năm thứ 13, và chiếm sóng Top 10 với các nhãn hiệu cùng “nhà” là Ông Thọ, Ngôi sao Phương Nam, Susu và Probi. Đáng chú ý, sản phẩm Vinamilk có mặt trong gần 9/10 hộ gia đình Việt với tần suất mua đều đặn hàng tháng (14 lần/năm).
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.