Trước đây, gia đình anh Hoàng Văn Kiểm, dân tộc Tày ở thôn Cây Tre, xã Xuân Lai, huyện Yên Bình chỉ chăn nuôi 1 - 2 con trâu, chủ yếu để phục vụ sức cày, kéo trong sản xuất nông nghiệp. Từ khi tham gia vào Hợp tác xã (HTX) Thiên An, trong chuồng của gia đình anh luôn có hàng chục con trâu chăn nuôi theo hướng vỗ béo, xuất bán cho các lò mổ cung cấp thịt ra thị trường.
“ Được HTX hướng dẫn kỹ thuật, cách chọn con giống, hỗ trợ đầu ra, cũng như hỗ trợ thầu thêm đất để trồng cỏ phục vụ chăn nuôi. Nhờ đó, mà việc chăn nuôi của gia đình cũng có nhiều khởi sắc, cuộc sống gia đình đã khấm khá hơn”, anh Kiểm cho biết.
HTX Thiên An được thành lập từ năm 2009, với mục tiêu tập trung khai thác tiềm năng, thế mạnh bằng việc chăn nuôi trâu, bò vỗ béo để cung cấp cho các lò giết mổ và chăn nuôi trâu, bò sinh sản để cung ứng con giống trong và ngoài tỉnh. Anh Hoàng Văn Liêm, Giám đốc HTX cho biết: Trước đây, bên cạnh sản xuất nông nghiệp thì bà con chủ yếu đánh bắt tôm, cá trên vùng hồ Thác Bà. Tuy nhiên, dù vất vả quanh năm, nhưng cuộc sống còn rất nhiều khó khăn.
“Tôi nhận thấy tại địa phương mình đất đã có sẵn, bà con thì lâu nay vẫn chăn nuôi trâu bò, tuy là nhỏ lẻ nhưng kinh nghiệm thì đã có. Chính vì vậy, tôi đã mạnh dạn cùng với anh em bạn bè liên minh lại thành lập HTX chăn nuôi tổng hợp, chủ yếu là trâu bò vỗ béo, với 9 thành viên ban đầu”, anh Liêm nhớ lại.
Thời gian đầu mới thành lập, anh Liêm đi khắp các tỉnh phía Bắc tìm mua những con trâu, bò gầy về nuôi bằng hình thức nuôi nhốt cách ly. Trong quá trình nuôi, anh cũng như các thành viên luôn tuân thủ đúng quy trình kiểm dịch, tiêm vắc xin và cho ăn thêm những loại thức ăn giàu đạm như ủ cỏ lên men, bã bia và sử dụng hệ thống phun sương tắm mát cho đàn gia súc từ 7 - 8 tiếng/ngày vào thời điểm nắng nóng. Với cách chăn nuôi khoa học, đàn trâu, bò phục hồi thể trạng rất nhanh.
“Chu kỳ vỗ béo thường từ 2 - 2,5 tháng, mỗi con trâu, bò tăng trung bình từ 40 - 60 kg. Trung bình 1 con trâu, bò vỗ béo cho lãi 2,5 - 3 triệu đồng. Mỗi lứa HTX tổ chức chăn nuôi tập trung quy mô 100 - 120 con, ngoài ra là chăn nuôi tại các hộ gia đình. Để bảo đảm nguồn thức ăn, chúng tôi trồng thêm hàng chục héc ta cỏ; sử dụng bã bia và phụ phẩm nông nghiệp như cám ngô để ủ lên men cùng cỏ nhằm tăng chất dinh dưỡng cho đàn trâu, bò”, anh Liêm giải thích.
Đến thời điểm này, HTX Thiên An đã tạo chỗ đứng vững trên thị trường. Trung bình mỗi năm HTX nuôi luân chuyển, xuất bán trên 1.500 con trâu bò thịt và trâu, bò giống. Lợi nhuận bình quân của một thành viên HTX đạt 150 triệu đồng/năm. Thị trường tiêu thụ không chỉ trong tỉnh, mà còn cung cấp cho các tỉnh bạn như Tuyên Quang, Lào Cai và Hà Nội…
Ông Nguyễn Văn Thương, Chủ tịch UBND xã Xuân Lai cho biết: Trước đây bà con nhân dân chủ yếu chăn nuôi trâu bò theo hình thức thả rông, hiệu quả thấp, chưa mang tính hàng hóa. Từ mô hình HTX Thiên An, bây giờ bà con trong thôn hộ nhiều thì cũng nuôi 4 - 5 con trâu, hộ ít thì cũng 2 - 3 con, vừa có nguồn phân bón phục vụ sản xuất; vừa đem lại thu nhập. Quan trọng hơn là bà con đã thay đổi tập quán chăn nuôi đại gia súc, từ nhỏ lẻ, sang hàng hóa; từ thả rông sang nuôi nhốt, vừa bảo đảm phòng tránh dịch bệnh, vừa cải thiện môi trường…
"Năm 2021, anh Hoàng Văn Liêm, Giám đốc HTX là 1 trong 63 gương mặt tiêu biểu toàn quốc được vinh danh là “Nông dân Việt Nam suất sắc năm 2021. Đây cũng là niềm vinh dự chung của bà con nông dân trong xã”, ông Thương chia sẻ.