Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Hàm Thuận Bắc (Bình Thuận): Dạy và học tiếng Chăm, một cách bảo tồn văn hoá dân tộc hiệu quả

Hà Thanh Tú - 14:29, 11/11/2024

Dạy và học tiếng DTTS là một chính sách ưu việt của Đảng và Nhà nước ta. Việc thực hiện nhiệm vụ này trong mấy chục năm qua đã đạt được những kết quả rất đáng ghi nhận, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa của các DTTS, giúp các thế hệ con em đồng bào tăng cường ý thức dân tộc, tạo niềm tự hào, tự tin để hòa nhập trong sự nghiệp xây dựng đất nước. Việc dạy và học tiếng DTTS ở huyện Hàm Thuận Bắc, tỉnh Bình Thuận cũng không nằm ngoài những đánh giá trên.

Học sinh lớp 5 Trường Tiểu học học Lâm Giang tiếng Chăm
Học sinh lớp 5 Trường Tiểu học Lâm Giang học tiếng Chăm

Năm học 2024 - 2025, toàn huyện Hàm Thuận Bắc có 3 trường trong số 31 trường tiểu học dạy tiếng Chăm cho học sinh là con em đồng bào Chăm. Đó là Trường Tiểu học Hàm Phú 1, Trường Tiểu học Lâm Giang và Trường Tiểu học Lâm Hưng với 527 học sinh, gồm 23 lớp. Cả 3 trường tiểu học nói trên đều nằm gần khu dân cư người Chăm, thuận tiện cho việc đi học của các em nhỏ.

Ông Dương Văn Đông, Trưởng phòng Giáo dục huyện Hàm Thuận Bắc cho biết, xác định dạy tiếng Chăm cho học sinh dân tộc Chăm là một cách bảo tồn văn hoá truyền thống của dân tộc, do đó cấp uỷ, chính quyền và ngành Giáo dục luôn bảo đảm thực hiện tốt các chế độ, chính sách dành cho học sinh DTTS. Bảo đảm việc dạy tiếng Chăm ở cấp tiểu học hướng tới mục đích giúp học sinh có ý thức giữ gìn và phát huy di sản văn hóa, hướng tới nguồn cội, dân tộc. Từ chương trình học tiếng DTTS giúp học sinh đạt 4 kĩ năng: nghe, nói, đọc, viết cấu trúc ngữ pháp tiếng dân tộc mình ở mức cơ bản.

So với năm học trước, số lớp và số học sinh học tiếng Chăm năm học này đều tăng cao hơn. Phòng Giáo dục huyện cũng đã phân công nhiệm vụ cho 10 giáo viên có năng lực chuyên môn tốt tham gia các lớp bồi dưỡng dạy tiếng Chăm để truyền dạy tiếng Chăm cho học sinh tiểu học. Từ năm học 2022-2023 đến nay, việc đầu tư, mua sắm thiết bị dạy tiếng Chăm được các trường tiểu học quan tâm, kiểm tra, rà soát để bổ sung. Tuy nhiên, một số thiết bị vẫn còn thiếu do trên thị trường chưa có.

Một tiết dạy chữ Chăm tại Trương Tiểu học Lâm Giang
Một tiết dạy chữ Chăm tại Trương Tiểu học Lâm Giang

Để khắc phục tình trạng thiếu thiếu thiết bị học tập và thiếu sách giáo khoa tiếng Chăm theo Chương trình giáo dục phổ thông mới năm 2018, giáo viên tiếng Chăm của 3 trường tiểu học ở Hàm Thuận Bắc đã chủ động sao chép sách giáo khoa tiếng Chăm các năm trước và soạn lại giáo án để dạy theo chương trình mới cho học sinh. Các thầy cô còn tự chế các đồ dùng dạy học như: làm thẻ âm, vần; mua bảng phụ, tranh ảnh… để thay thế phần nào đồ dùng dạy học tiếng Chăm cho các em học tập.

Để tìm hiểu cụ thể hơn về việc dạy và học tiếng Chăm tại huyện Hàm Thuận Bắc, chúng tôi tới thăm Trường Tiểu học Lâm Giang (thôn Lâm Giang, xã Hàm Trí). Cô Nguyễn Thị Thu Vân, Phó Hiệu trưởng Nhà trường cho hay, Trường Tiểu học Lâm Giang có 10 lớp, 279 học sinh, trong đó 261 học sinh dân tộc Chăm. Năm học 2024 - 2025, trường bố trí 4 giáo viên đã qua bồi dưỡng, dạy tiếng Chăm cho học sinh từ lớp 1 đến lớp 5 (theo Chương trình giáo dục phổ thông năm 2018), theo đó mỗi lớp học 2 tiết/tuần.

Ngay từ đầu năm học này, giáo viên chủ nhiệm các khối lớp đã phân loại học sinh, xác định năng lực học tiếng Chăm, hoàn cảnh gia đình… , từ đó có phương pháp giáo dục phù hợp. Bên cạnh đó, giáo viên cũng lập kế hoạch phụ đạo học sinh học yếu từng kĩ năng, giúp các em đạt yêu cầu cơ bản về kiến thức, kĩ năng môn học. Giáo viên dạy tiếng Chăm còn phối hợp với các phụ huynh biết viết tiếng Chăm để nhờ giúp đỡ, rèn luyện con em họ tại nhà, trau dồi cách nói, cách viết.

Các em học sinh dân tộc Chăm cùng học chữ Chăm
Các em học sinh dân tộc Chăm đang học chữ Chăm

Từ cách làm trên, tỷ lệ học sinh chuyên cần môn tiếng Chăm luôn ở mức cao, chất lượng học tiếng Chăm của học sinh không ngừng nâng lên. Trường không có học sinh yếu kém môn tiếng Chăm; 100% học sinh hoàn thành chương trình tiểu học; học sinh xuất sắc đạt từ 17% - 20%; học sinh vượt trội, tiêu biểu đạt từ 27% - 29%. Tất cả học sinh học tiếng Chăm đều đạt kết quả hoàn thành trở lên.

Với chương trình ngoại khoá nhân dịp Lễ hội Katê, học sinh của trường tham gia viết tiếng Chăm đạt thành tích cao. Ngoài ý nghĩa bảo tồn ngôn ngữ Chăm, việc dạy và học tiếng Chăm còn bổ trợ cho môn tiếng Việt. “Các em khối lớp 4 , lớp 5 của trường bây giờ có thể dễ dàng viết một đoạn văn ngắn bằng chữ Chăm. Đây là một sự nỗ lực rất đáng mừng của nhà trường khi triển khai dạy tiếng Chăm cho học sinh con em đồng bào Chăm tại địa phương”, cô Thu Vân phấn khởi nói.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin nổi bật trang chủ
Chủ tịch nước Lương Cường dự lễ khánh thành bến cảng container quốc tế tại Hải Phòng

Chủ tịch nước Lương Cường dự lễ khánh thành bến cảng container quốc tế tại Hải Phòng

Thời sự - PV - 19:28, 13/05/2025
Chiều 13/5, tại Hải Phòng, Chủ tịch nước Lương Cường dự Lễ khánh thành bến cảng container quốc tế số 3 và 4 Lạch Huyện-Cảng Hải Phòng, nhân kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng thành phố Hải Phòng (13/5/1955-13/5/2025).
Học vấn - Con đường phát triển bền vững của người Dao: Nền văn hóa tôn vinh người trí thức (Bài 3)

Học vấn - Con đường phát triển bền vững của người Dao: Nền văn hóa tôn vinh người trí thức (Bài 3)

Phóng sự - Vàng Ni - Vân Long - 18:05, 13/05/2025
Khi con chữ Nôm đã ghi lại trọn vẹn tri thức, việc học không còn là chuyện riêng của mỗi cá nhân. Với người Dao, học không chỉ để biết chữ mà có tri thức để gánh vác. Hiện nay, những người học cao hiểu rộng như thầy thuốc, thầy cúng được công nhận… dần trở thành điểm tựa vững chãi cho cộng đồng. Họ được nhắc tên với sự kính trọng, được gửi trọn niềm tin như những thư viện, bệnh xá sống bảo vệ người dân. Cứ thế, chẳng biết từ bao giờ, người Dao đã âm thầm bồi đắp nên một nền văn hóa tôn vinh người trí thức với muôn hình vạn trạng, bằng những món quà và cả sự thầm lặng tinh tế, bền bỉ như ước ao ngọn đèn chủ mãi rực sáng Lễ Cấp sắc.
Quảng Nam tạo

Quảng Nam tạo "bứt phá" về giảm nghèo: Tăng cường đầu tư công trình dân sinh, sinh kế ở vùng cao (Bài 1)

Kinh tế - T.Nhân - H.Trường - 17:55, 13/05/2025
Trong những năm qua, Quảng Nam đã tăng cường phát huy các nguồn lực, nhất là các nguồn lực từ các Chương trình mục tiêu quốc gia để hỗ trợ sinh kế cho người dân, xây dựng cơ sở hạ tầng, góp phần giúp cho đời sống người dân vùng cao ngày càng khởi sắc. Đến nay, bộ mặt kinh tế - xã hội ở nhiều huyện, xã vùng cao đã có nhiều chuyển biến tích cực.
Bộ Y tế thu hồi công bố 18 sản phẩm bảo vệ sức khỏe của Abbott Healthcare Việt Nam

Bộ Y tế thu hồi công bố 18 sản phẩm bảo vệ sức khỏe của Abbott Healthcare Việt Nam

Tin tức - Anh Trúc - 17:52, 13/05/2025
Bộ Y tế thu hồi hiệu lực công bố 18 sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe của Công ty TNHH Abbott Healthcare Việt Nam.
Góc khuất từ những căn “nhà tình thương” ở Đăk Tô: Các hộ xây dựng nhà dang dở được hoàn trả tiền (Bài 5)

Góc khuất từ những căn “nhà tình thương” ở Đăk Tô: Các hộ xây dựng nhà dang dở được hoàn trả tiền (Bài 5)

Pháp luật - Ngọc Chí - 17:51, 13/05/2025
Sau khi Báo Dân tộc và Phát triển có loạt bài phản ánh: Góc khuất từ những căn “nhà tình thương” ở Đăk Tô, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Kon Tum đã chỉ đạo các cơ quan chức năng vào cuộc kiểm tra, xử lý nội dung mà Báo đã phản ánh. Với sự vào cuộc của các cơ quan chức năng, đến nay, các hộ dân có “nhà tình thương” đang làm dang dở ở xã Đăk Trăm, huyện Đăk Tô đã được hoàn trả lại tiền đối ứng và tiền làm hồ sơ.
Lễ hội cầu ngư Rằm tháng Tư

Lễ hội cầu ngư Rằm tháng Tư

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin chiều nay ngày 12/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Lễ hội cầu ngư Rằm tháng Tư. Chùa Viên Giác - Dấu ấn chùa cổ ở Bến Tre. Người cất mật ngọt trên đất Hợp Thành. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Bình Định: Chuẩn bị công tác xây dựng cao tốc Quy Nhơn - Pleiku

Bình Định: Chuẩn bị công tác xây dựng cao tốc Quy Nhơn - Pleiku

Kinh tế - T.Nhân-H.Trường - 17:06, 13/05/2025
Ông Phạm Anh Tuấn - Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định vừa ký văn bản gửi Văn phòng Chính phủ, Bộ Xây dựng và Bộ Tài chính về việc thống nhất làm cơ quan chủ quản thực hiện dự án thành phần 1, thuộc Dự án Đường bộ cao tốc Quy Nhơn - Pleiku, đoạn qua địa bàn tỉnh.
Lễ hội cầu ngư Rằm tháng Tư

Lễ hội cầu ngư Rằm tháng Tư

Media - BDT - 16:54, 13/05/2025
Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin chiều nay ngày 12/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Lễ hội cầu ngư Rằm tháng Tư. Chùa Viên Giác - Dấu ấn chùa cổ ở Bến Tre. Người cất mật ngọt trên đất Hợp Thành. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Thủ tướng đề nghị doanh nghiệp Hoa Kỳ ủng hộ thỏa thuận thương mại cùng có lợi

Thủ tướng đề nghị doanh nghiệp Hoa Kỳ ủng hộ thỏa thuận thương mại cùng có lợi

Thời sự - PV - 16:05, 13/05/2025
Sáng 13/5, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính làm việc với đại diện cộng đồng doanh nghiệp Hoa Kỳ đang đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam để lắng nghe, giải quyết các vướng mắc, đề xuất giải pháp thúc đẩy hợp tác đầu tư, kinh doanh Việt Nam - Hoa Kỳ.
Học vấn - Con đường phát triển bền vững của người Dao: Chữ Nôm Dao - làm mới để đồng hành cùng dân tộc (Bài 2)

Học vấn - Con đường phát triển bền vững của người Dao: Chữ Nôm Dao - làm mới để đồng hành cùng dân tộc (Bài 2)

Phóng sự - Vàng Ni - Vân Long - 15:58, 13/05/2025
Vượt qua vai trò lưu giữ những điều hay, lẽ đẹp phục vụ cuộc sống, bộ chữ Nôm như một cách ghi lại những tinh túy văn hóa của đồng bào Dao. Bộ chữ ấy không nằm yên trong sách vở, mà trở thành nền móng cho một hệ thống đào tạo truyền thống quy củ, chặt chẽ và giàu bản sắc. Nó vượt khỏi vai trò tư liệu, trở thành hơi thở của tinh thần hiếu học ăn sâu trong tâm khảm mỗi người, dẫn họ bước vào hành trình tri thức của chính mình, dù cho có từng tiếp xúc với con chữ Nôm hay không.
Phát hiện loài hoa dơi đen thực vật quý hiếm ở Sơn La

Phát hiện loài hoa dơi đen thực vật quý hiếm ở Sơn La

Tin tức - Minh Nhật - 15:38, 13/05/2025
Vừa qua, Ban Quản lý rừng đặc dụng phòng hộ Sốp Cộp (Sơn La) đã phát hiện loài hoa dơi đen thực vật quý hiếm, trong chuyến khảo sát hệ thực vật tại khu rừng đặc dụng Sốp Cộp, địa phận xã Huổi Một, huyện Sông Mã, tỉnh Sơn La.