Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Hà Tĩnh: Tích cực truyền dạy, bảo tồn tiếng nói dân tộc thiểu số

Lê Hữu Tân - 10:09, 19/02/2021

Tiếng nói, chữ viết là hồn cốt của mỗi tộc người. Do đó, việc sử dụng, duy trì tiếng nói, chữ viết dân tộc thiểu số (DTTS) nhằm góp phần bảo tồn, duy trì nền văn hóa đa dạng, phong phú của các dân tộc Việt Nam. Ở một số địa phương thuộc huyện Hương Khê, Hà Tĩnh, việc bảo tồn, truyền dạy tiếng nói dân tộc được chính quyền quan tâm, chú trọng và bước đầu đã mang lại hiệu quả.


Một góc bản người Chứt ở Rào Tre, xã Hương Liên, huyện Hương Khê
Một góc bản người Chứt ở Rào Tre, xã Hương Liên, huyện Hương Khê

 Hà Tĩnh có trên 32 dân tộc anh em sinh sống trên địa bàn các huyện Vũ Quang, Hương Sơn và Hương Khê. Riêng trên địa bàn huyện Hương Khê có gần 20 DTTS sinh sống ở bốn cụm bản làng gồm: Bản Phú Lâm (Cơn Trồ), xã Phú Gia có 67 hộ, với 256 nhân khẩu dân tộc Lào (Lào Thưng- một dân tộc trong cộng đồng các dân tộc ở nước Lào); bản Lòi Sim (nay là xóm Bắc Lĩnh), xã Hương Trạch có 152 hộ, với 605 nhân khẩu dân tộc Mường; bản Rào Tre, xã Hương Liên có 46 hộ với 152 nhân khẩu dân tộc Chứt; bản Giàng, xã Hương Vĩnh có 11 hộ, với 47 khẩu dân tộc Chứt.

Trong các cụm bản làng trên, nhóm dân tộc Chứt tại bản Rào Tre, xã Hương Liên và dân tộc Chứt  tại bản Giàng, xã Hương Vĩnh vẫn duy trì tiếng nói của dân tộc mình. Nhóm dân tộc Mường tại bản Lòi Sim, xã Hương Trạch và dân tộc Lào, tại bản Phú Lâm (Cơn Trồ), xã Phú Gia chỉ còn một số người cao tuổi là nói được ngôn ngữ của dân tộc mình.

Bà con bản bản Phú Lâm cùng học tiếng Lào Thưng
Bà con bản Phú Lâm (Cơn Trồ) thường xuyên học tiếng dân tộc mình

Ông Phan Thanh Tuyền, Trưởng bản Lòi Sim cho biết, người Mường từ Quảng Bình ra đây lập nghiệp trước năm 1954 (gốc gác ở Thanh Hóa vào Quảng Bình từ thời Hậu Lê). Khi xưa, chỉ có khoảng 5-7 gia đình lập bản ở giữa núi rừng, dần dần phát triển thành bản giữa vùng đồi sim, nên mới có tên là “Lòi Sim”. Quá trình phát triển, giao lưu văn hóa với người Kinh, bản Lòi Sim giờ chỉ còn vài ba người cao tuổi nói được tiếng Mường.

Ông Cao Song Giang, Phó Chủ tịch UBND xã Hương Trạch cho rằng, thời gian qua, việc vận động bà con dân tộc Mường sử dụng tiếng nói của dân tộc mình trong gia đình, cộng đồng vẫn chưa thực sự được chú ý. Hiện nay, thế hệ trẻ hầu như không được truyền dạy ngôn ngữ mẹ đẻ, tâm lý ngại học, ngại nói tiếng dân tộc mình vẫn còn. Vì vậy, trong thời gian tới, chính quyền xã sẽ phố hợp cùng Ban Mặt trận thôn (nơi người Mường sinh sống), có kế hoạch để vận động những người cao tuổi truyền dạy tiếng nói dân tộc cho con cháu trong gia đình, sau đó sẽ lan tỏa dần ra cộng đồng.

“Tại bản Lòi Sim, chúng tôi đang vận động các cụ nói được tiếng Mường, thường xuyên sử dụng ngôn ngữ mẹ đẻ trong giao tiếp hằng ngày để con cháu học nói theo. Điều quan trọng là, phải tuyên truyền, giải thích được cho thế hệ trẻ thay đổi nhận thức để xóa bỏ tâm lý tự ti khi nói tiếng dân tộc”, Trưởng bản Lòi Sim chia sẻ.

Bà con quây quần bên ấm chè xanh cùng học tiếng Lào Thưng
Bà con quây quần bên ấm chè xanh để cùng nhau học tiếng dân tộc

Còn tại bản Phú Lâm (Cơn Trồ), việc bảo tồn, truyền dạy tiếng nói dân tộc được Trưởng bản Đinh Văn Hòe rất quan tâm, chú trọng. Hiện tại, Trưởng bản Hòe không chỉ truyền dạy ngôn ngữ mẹ đẻ cho con cái trong nhà thông qua giao tiếp hằng ngày, mà còn hướng dẫn cho một số bà con nói tiếng Lào (Lào Thưng). Cách làm của ông đơn giản mà khá hiệu quả, ông viết tiếng Việt phiên ra tiếng Lào để con cháu, mọi người cùng đọc, cùng nói tiếng Lào.

“Cứ ngồi cùng con cháu khi uống nước, ăn cơm là mình lại đưa tiếng Lào ra nói cho chúng nó biết. Bà con lối xóm thì cứ quây quần bên ấm nước chè xanh là mình lại nói tiếng dân tộc và giải thích cho họ hiểu, mọi người biết được từ nào thì lại về dạy cho con cái trong nhà. Các gia đình phải luôn sử dụng tiếng Lào Thưng trong sinh hoạt gia đình thì mới bảo tồn được văn hóa dân tộc”, Trưởng bản Hòe bộc bạch.

Các trường học cần có kế hoạch tổ chức câu lạc bộ “Nói tiếng dân tộc” cho các em học sinh người DTTS
Các trường học cần có kế hoạch tổ chức câu lạc bộ “Nói tiếng dân tộc” cho các em học sinh người DTTS

Tín hiệu đáng mừng là tại 2 bản Lòi Sim và Phú Lâm đã có một số gia đình sử dụng tiếng dân tộc trong giao tiếp hàng ngày. 

Từ thực tế cho thấy, việc khôi phục, bảo tồn, lưu giữ tiếng nói của các dân tộc, không chỉ là lòng tự tôn, trách nhiệm của mỗi gia đình, cộng đồng dân tộc, mà cần có sự vào cuộc của ngành Giáo dục và chính quyền địa phương. 

Nhà trường cần động viên, khuyến khích các em học sinh sử dụng tiếng dân tộc trong sinh hoạt gia đình, cộng đồng, tiến tới có kế hoạch tổ chức câu lạc bộ “Nói tiếng dân tộc” cho các em học sinh người DTTS. 

Bên cạnh đó, Ban Công tác Mặt trận, ngành Văn hóa, chính quyền địa phương các cấp cần tích cực, khẩn trương có chính sách phù hợp để động viên, xây dựng phong trào sử dụng tiếng dân tộc ngay trong cuộc sống gia đình và cộng đồng mỗi dân tộc.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin nổi bật trang chủ
Thủ tướng: Phân cấp, phân quyền mạnh hơn cho cấp nào sát thực tế, gần dân, sát dân, làm tốt hơn, hiệu quả hơn

Thủ tướng: Phân cấp, phân quyền mạnh hơn cho cấp nào sát thực tế, gần dân, sát dân, làm tốt hơn, hiệu quả hơn

Chiều 17/5, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp triển khai kế hoạch rà soát các nhiệm vụ phân cấp, phân quyền thuộc phạm vi lĩnh vực của các bộ, cơ quan ngang bộ khi thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
Sóc Trăng: Nhiều hoạt động ý nghĩa của Bộ đội Biên phòng nhân Kỷ niệm 135 năm ngày sinh nhật Bác

Sóc Trăng: Nhiều hoạt động ý nghĩa của Bộ đội Biên phòng nhân Kỷ niệm 135 năm ngày sinh nhật Bác

Nhịp cầu nhân ái - Văn Long - Tào Đạt - 52 phút trước
Nhân dịp Kỷ niệm 135 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025), Đồn Biên phòng Lai Hòa, Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Sóc Trăng, đã tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, ý nghĩa, chăm lo cho người nghèo trên địa bàn khu vực biên giới biển do đơn vị quản lý.
Tìm thấy thi thể 02 nạn nhân cuối cùng vụ sạt lở đất trên địa bàn huyện Phong Thổ

Tìm thấy thi thể 02 nạn nhân cuối cùng vụ sạt lở đất trên địa bàn huyện Phong Thổ

Tin tức - Trọng Bảo - 4 giờ trước
Chiều ngày 17/5, các lực lượng chức năng đã tìm thấy 02 thi thể cuối cùng trong vụ sạt lở khi đang thi công tại công trường thủy điện Tả Páo Hồ 1A, xã Sì Lở Lầu, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu.
Bình Định: Tổ chức Giải xe đạp các câu lạc bộ tỉnh mở rộng

Bình Định: Tổ chức Giải xe đạp các câu lạc bộ tỉnh mở rộng

Thể thao - T.Nhân - H.Trường - 5 giờ trước
Hướng tới Kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025) và tiếp tục thực hiện Cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”, ngày 17/5, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bình Định tổ chức Giải xe đạp các câu lạc bộ tỉnh Bình Định mở rộng năm 2025, với sự tham gia của 150 vận động viên.
Tạo điều kiện thuận lợi khi thực hiện thủ tục nhập, trở lại quốc tịch Việt Nam

Tạo điều kiện thuận lợi khi thực hiện thủ tục nhập, trở lại quốc tịch Việt Nam

Thời sự - Hoàng Quý - 5 giờ trước
Ngày 17/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan, Quốc hội họp phiên toàn thể tại hội trường để nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc tịch Việt Nam.
Bình Định: Phấn đấu giảm 3 - 4% tỷ lệ hộ nghèo đồng bào DTTS trong năm 2025

Bình Định: Phấn đấu giảm 3 - 4% tỷ lệ hộ nghèo đồng bào DTTS trong năm 2025

Công tác Dân tộc - T.Nhân - H.Trường - 5 giờ trước
Theo kế hoạch thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, tỉnh Bình Định đặt ra mục tiêu phấn đấu giảm từ 3 - 4% tỷ lệ hộ nghèo đồng bào DTTS trong năm 2025.
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Phú Yên: Tập huấn, nâng cao năng lực giám sát Chương trình MTQG 1719

Phú Yên: Tập huấn, nâng cao năng lực giám sát Chương trình MTQG 1719

Công tác Dân tộc - T.Nhân-H.Trường - 6 giờ trước
Nhằm nâng cao năng lực giám sát cho đội ngũ cán bộ, Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Phú Yên vừa tổ chức Hội nghị tập huấn nâng cao năng lực tham gia giám sát, đánh giá thực hiện các dự án, tiểu dự án, nội dung thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2025 (Chương trình MTQG 1719).
Dấu ấn 100 năm báo chí cách mạng hội tụ tại Quảng Ninh

Dấu ấn 100 năm báo chí cách mạng hội tụ tại Quảng Ninh

Trang địa phương - Mỹ Dung - 6 giờ trước
Sáng 17/5, tại Bảo tàng tỉnh Quảng Ninh, Hội Nhà báo tỉnh, Trung tâm Truyền thông tỉnh, Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch, Bảo tàng Báo chí Việt Nam đã tổ chức khai mạc Triển lãm “100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam” nhằm tái hiện chặng đường vẻ vang của báo chí cách mạng, tôn vinh những đóng góp của người làm báo trong sự nghiệp phát triển quê hương, đất nước.
Kon Tum: Chủ trương tháo dỡ nhà rông để xây dựng phòng học của huyện Đăk Hà là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh

Kon Tum: Chủ trương tháo dỡ nhà rông để xây dựng phòng học của huyện Đăk Hà là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh

Pháp luật - Ngọc Chí - 8 giờ trước
Sáng ngày 17/5, trao đổi với phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển, ông Phan Văn Hoàng – Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Kon Tum cho biết, việc huyện Đăk Hà yêu cầu dân làng dỡ bỏ nhà rông để xây dựng phòng học, trong khi người dân không đồng tình như báo nêu là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh.
JICA tổ chức hội thảo hỗ trợ kỹ thuật trồng tỏi cho đồng bào DTTS tại Nghệ An

JICA tổ chức hội thảo hỗ trợ kỹ thuật trồng tỏi cho đồng bào DTTS tại Nghệ An

Kinh tế - An Yên - 8 giờ trước
Sở Nông nghiệp và Môi trường Nghệ An vừa phối hợp với Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) tổ chức hội thảo phổ biến kỹ thuật trồng tỏi Sanuki cho đồng bào DTTS vùng núi cao Nghệ An. Hội thảo còn hướng đến mục tiêu quan trọng hơn là xây dựng chuỗi giá trị từ sản xuất đến bán hàng, góp phần thay đổi từ tư duy sản xuất ứng dụng KHCN đến quá trình tiêu thụ sản phẩm.
Đã tìm thấy thi thể 3 nạn nhân vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện trên địa bàn huyện Phong Thổ

Đã tìm thấy thi thể 3 nạn nhân vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện trên địa bàn huyện Phong Thổ

Tin tức - Trọng Bảo - 8 giờ trước
Thông tin từ lực lượng cứu nạn, cứu hộ cho biết, đến cuối giờ trưa nay (17/5) lực lượng chức năng đã tìm thấy thi thể 03 nạn nhân trong vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện Tả Páo Hồ 1A, xã Sì Lở Lầu, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu.