Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Giải pháp toàn diện giảm thiểu tảo hôn và hôn nhân cận huyết ở Nghệ An

Nguyễn Thanh - 09:07, 01/03/2023

Đời sống khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo cao, trình độ dân trí thấp, cùng với những tập tục... đã khiến cho tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết ở một số địa bàn huyện miền núi, vùng cao tỉnh Nghệ An vẫn còn tồn tại. Việc thực hiện các nhiệm vụ, nội dung cụ thể đặt ra tại tiểu dự án 2, dự án 9, Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS&MN tại Nghệ An, được các cấp chính quyền kỳ vọng là giải pháp mang tính toàn diện nhằm đổi thay nhận thức, suy nghĩ và thu hút được sự chung tay của hệ thống chính trị và cộng đồng xã hội để đẩy lùi nạn tảo hôn và hôn nhân cận huyết.

Tảo hôn và hôn nhân cận huyết còn tồn tại dưới những bản làng vùng cao huyện Kỳ Sơn
Tảo hôn và hôn nhân cận huyết còn tồn tại dưới những bản làng vùng cao huyện Kỳ Sơn

Những con số đáng lo…

Năm 2022, tại các bản Khe Búng, Tân Hòa, Tân Sơn, Bắc Sơn thuộc xã Môn Sơn, huyện Con Cuông (Nghệ An) có 8 trường hợp tảo hôn. Đáng chú ý, có đến 3 cặp tảo hôn khi cả vợ và chồng đều chưa đủ tuổi kết hôn. Theo thống kê của Phòng Dân tộc, UBND huyện Con Cuông, từ năm 2020-2022, tại huyện có 27 cặp tảo hôn, trong đó, nhiều nhất vẫn là xã Môn Sơn 14 cặp, xã Châu Khê 7 cặp, Bồng Khê 5 cặp… 

Ông Lương Viết Tùng, Trưởng phòng Dân tộc huyện Con Cuông cho biết: Đây là thực tế đáng lo và cũng rất khó giải quyết, bởi khi phát hiện ra thì “sự đã rồi”. Còn trước đó, các cháu tự tìm hiểu, rồi nhiều gia đình tổ chức đám cưới thì chính quyền mới biết.

Huyện Kỳ Sơn cũng là địa bàn diễn ra tình trạng tảo hôn khá phổ biến. Theo số liệu thống kê, năm 2021 tại huyện có 104 cặp vợ chồng tảo hôn; tảo hôn một phía (tức vợ, hoặc chồng chưa đủ tuổi thành niên) là 70 người. Đến năm 2022, số cặp vợ chồng tảo hôn tăng lên 138 cặp; tảo hôn một phía là 82 người. Cá biệt, có 2 cặp hôn nhân cận huyết thống.

Tảo hôn và hôn nhân cận huyết ở người Đan Lai ở xã Môn Sơn, huyện Con Cuông còn tồn tại
Tình trạng tảo hôn trong đồng bào Đan Lai ở xã Môn Sơn, huyện Con Cuông còn tồn tại

Theo thống kê của cơ quan chức năng tỉnh Nghệ An, tình trạng tảo hôn xảy ra chủ yếu trong vùng đồng bào Mông, Khơ Mú, Thái. Cá biệt, có những cặp hôn nhân cận huyết thống là người Mông, Đan Lai; và vẫn còn tình trạng học sinh bỏ học để kết hôn. Xin được dẫn chứng những số liệu đáng buồn: Tình trạng tảo hôn năm 2022 là 287 cặp và 2 cặp hôn nhân cận huyết thống. Tuy nhiên, so với năm 2021, số cặp tảo hôn cả vợ, cả chồng, một người vẫn còn cao như huyện: Kỳ Sơn 138 cặp vợ chồng, 82 người là (1 người)…

Chia sẻ về nguyên nhân dẫn đến thực tế này, cơ quan chức năng, đoàn thể tỉnh Nghệ An cho rằng, là do ảnh hưởng từ những quan niệm, phong tục, tập quán lạc hậu của đồng bào DTTS, nhất là vùng sâu, vùng xa, biên giới. Các gia đình ép con lấy vợ, lấy chồng khi đang độ tuổi thanh thiếu niên (từ 15 - 16 tuổi) để phụ giúp gia đình và thêm lao động làm nương rẫy, lo cuộc sống hàng ngày…

 Bên cạnh đó, còn có sự tác động của mạng xã hội mang nội dung xấu, sự du nhập của văn hóa ngoại lai đã ảnh hưởng trực tiếp đến lứa tuổi vị thành niên, dẫn đến những trường hợp mang thai ngoài ý muốn, phải nghỉ học lấy chồng.

Đồng bào DTTS ở Nghệ An có 491.267 người, chiếm 14,76% dân số toàn tỉnh, với 47 DTTS cùng sinh sống xen kẽ ở 12 huyện, thị xã. Nơi sinh sống của đồng bào DTTS trải dài trên diện tích tự nhiên 13.745 km2, chiếm 83% toàn tỉnh. Đây là vùng có 27 xã biên giới thuộc của 6 huyện là Kỳ Sơn, Tương Dương, Con Cuông, Anh Sơn, Thanh Chương và Quế Phong.

Thêm vào đó, công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật còn hạn chế do rào cản về ngôn ngữ, trình độ dân trí thấp… dẫn đến hiệu quả không cao. Sự can thiệp, xử phạt vi phạm hành chính từ phía chính quyền địa phương đối với các trường hợp tảo hôn có lúc thiếu kiên quyết; các chính sách, pháp luật về vấn đề hôn nhân và gia đình chưa được triển khai thực hiện hiệu quả ở vùng đồng bào DTTS; các bậc làm cha, làm mẹ chưa quan tâm đúng mức, nhiều gia đình buông lỏng trong quản lý con cái…

Cơ hội từ nguồn lực chương trình MTQG

Lâu nay, công tác tuyên truyền, vận động, có các giải pháp ngăn ngừa tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết rất được tỉnh Nghệ An quan tâm. Bằng chứng là, năm 2022 vừa qua, tỉnh tiếp tục thực hiện giai đoạn 2, Quyết định số 498/QĐ-TTg ngày 14/4/2015,về Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng DTTS, giai đoạn 2015-2025”. Uỷ ban Nhân dân tỉnh cũng đã Ban hành Kế hoạch số 252/KH-UBND ngày 6/5/2021 và kiện toàn lại Ban chỉ đạo cấp tỉnh.

Một buổi tuyên truyền về phòng chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết cho học sinh miền núi Nghệ An
Để đẩy lùi nạn tảo hôn và hôn nhân cận huyết, công tác tuyên truyền, vận động vẫn là nòng cốt (Trong ảnh:Một buổi tuyên truyền về phòng chống tảo hôn và HNCH cho học sinh miền núi Nghệ An)

Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ủy ban Nhân dân tỉnh và sự quan tâm triển khai thực hiện của các sở, ban, ngành, các cấp chính quyền địa phương, công tác tuyên truyền vận động người dân thực hiện tốt chủ trương, chính sách để tránh tảo hôn và hôn nhân cận huyết trong vùng DTTS ngày càng có nhiều chuyển biến.

 Bên cạnh đó, UBND tỉnh cũng đã cấp nguồn kinh phí để tổ chức mở các lớp tập huấn, tuyên truyền ở các thôn bản vùng sâu, xã thuộc các huyện miền núi cao, vùng có tỷ lệ trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết cao.

Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Trưởng phòng Chính sách (Ban Dân tộc tỉnh Nghệ An) thông tin: Lâu nay, để giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết, thì công tác tuyên truyền vẫn là nòng cốt, các chế tài khác vẫn chưa thể thực hiện. Bởi vậy, trong năm qua dù có giảm nhưng tỷ lệ tảo hôn trên địa bàn toàn tỉnh vẫn còn cao.

Năm 2022, tổng nguồn vốn sự nghiệp thực hiện tiểu dự án 2, dự án 9 về phòng chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết ở Nghệ An là hơn 1,8 tỷ đồng. Cả giai đoạn 2021-2025, tổng nguồn vốn được hỗ trợ là hơn 5,7 tỷ đồng. Mục tiêu của cả giai đoạn mà Nghệ An đặt ra là giảm bình quân 2% - 3%/năm số cặp tảo hôn đối với các địa bàn, DTTS có tỷ lệ tảo hôn cao. Đến năm 2025, phấn đấu ngăn chặn, hạn chế tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng DTTS.

Ngoài chính sách riêng của tỉnh, từ năm 2022, thực hiện Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS&MN giai đoạn 2021-2025, Nghệ An đã lồng ghép, tổ chức tuyên truyền, vận động để nâng cao nhận thức cho các đối tượng vùng đồng bào DTTS. 

Đến thời điểm hiện tại, công tác tuyên truyền, vận động phòng chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết đã được phòng dân tộc các huyện Kỳ Sơn, Tương Dương, Anh Sơn, Quế Phong, Nghĩa Đàn...tổ chức tuyên truyền theo nguồn kinh phí được cấp. 

Ông Lô Thanh Nhất, Phó Chủ tịch UBND huyện Tương Dương cho hay: Với nguồn lực thực hiện tiểu dự án 2: Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào DTTS và miền núi, thuộc dự án 9, chương trình MTQG phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và Miền núi, huyện kỳ vọng sẽ giảm nhanh hơn nữa tỷ lệ tảo hôn và hôn nhân cận huyết.

Huyện đặt ra mục tiêu giảm bình quân 2%-3% mỗi năm số cặp tảo hôn và đến năm 2025 ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết. Theo ông Nhất, đó là nhiệm vụ, mục tiêu nặng nề đòi hỏi cả hệ thống chính trị, phối hợp chặt chẽ các sở ban ngành cấp tỉnh để triển khai thực hiện.

Một buổi tập huấn về giảm thiểu vấn nạn tảo hôn tại xã Tri Lễ, huyện Quế Phong
Một buổi tập huấn về giảm thiểu vấn nạn tảo hôn tại xã Tri Lễ, huyện Quế Phong

Qua nắm bắt thông tin, việc tuyên truyền, vận động phòng chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết cũng đã được thực hiện tại 4 điểm trường, gồm 2 điểm tại huyện Tương Dương, thuộc các xã Nga My và Yên Hòa; 2 điểm tại huyện Quỳ Châu thuộc các xã Châu Hoàn và Châu Phong. Đối tượng tham gia là khoảng 1.200 em học sinh các trường THCS bán trú  và các thầy cô giáo. 

Bà Nguyễn Thị Châu, Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo Quỳ Châu nhìn nhận, việc tuyên truyền, vận động chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết ngay từ trong trường rất ý nghĩa và hiệu quả. Phòng cũng đã chỉ đạo các trường, khéo léo tuyên truyền bằng rất nhiều hình thức với phương châm “mưa dầm thấm lâu”. 

Hy vọng với sự quyết tâm của các cấp chính quyền trong việc kiên trì thực hiện các giải pháp, trong đó triển khai hiệu quả, tiểu dự án 2, dự án 9 trên địa bàn Nghệ An, sẽ đẩy lùi tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết trong thời gian sớm nhất./.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Tạo động lực mới cho vùng cao Sơn La phát triển

Tạo động lực mới cho vùng cao Sơn La phát triển

Qua gần 4 năm triển khai thực hiện đồng bộ nhiều dự án, nội dung thành phần Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030; giai đoạn I: Từ năm 2021 đến 2025 (Chương trình MTQG 1719), đã mang lại nhiều thay đổi tích cực cho vùng đồng bào DTTS và miền núi trong tỉnh Sơn La.
Tin nổi bật trang chủ
Thủ tướng: Đưa thêm 1.000 bác sĩ về cơ sở ngay trong năm nay

Thủ tướng: Đưa thêm 1.000 bác sĩ về cơ sở ngay trong năm nay

Thời sự - PV - 20:45, 25/03/2025
Chiều 25/3, đồng chí Phạm Minh Chính, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy, Thủ tướng Chính phủ chủ trì cuộc họp của Thường trực Chính phủ và Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ với Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Y tế về các dự thảo đề án quan trọng chuẩn bị trình Bộ Chính trị.
Sơn La: Huy động hơn 14 tỷ đồng tại Lễ phát động gửi tiết kiệm vì người nghèo

Sơn La: Huy động hơn 14 tỷ đồng tại Lễ phát động gửi tiết kiệm vì người nghèo

Giảm nghèo bền vững - Minh Nhật - 18:10, 25/03/2025
Ngày 25/3, Ban đại diện Hội đồng quản trị Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Sơn La đã tổ chức Lễ phát động tuần lễ gửi tiền tiết kiệm, chung tay vì người nghèo năm 2025.
Món ăn - bài thuốc hỗ trợ phòng ngừa và điều trị bệnh sởi

Món ăn - bài thuốc hỗ trợ phòng ngừa và điều trị bệnh sởi

Sức khỏe - Minh Nhật - 17:46, 25/03/2025
Hiện nay, bệnh sởi đang có diễn biến phức tạp trên thế giới. Tại Việt Nam, bệnh cũng có chiều hướng tăng. Theo các chuyên gia, thời tiết hiện nay là điều kiện thuận lợi cho các tác nhân gây bệnh phát triển. Khi mắc bệnh, ngoài việc tuân thủ theo các phương pháp điều trị của y học hiện đại, y học cổ truyền, có nhiều món ăn - bài thuốc giúp phòng và trị bệnh.
Vụ 28 học sinh và giáo viên Trường Marie Curie Bình Dương nhập viện cấp cứu sau cơm trưa: Phụ huynh không đồng tình với kết luận của Đoàn kiểm tra

Vụ 28 học sinh và giáo viên Trường Marie Curie Bình Dương nhập viện cấp cứu sau cơm trưa: Phụ huynh không đồng tình với kết luận của Đoàn kiểm tra

Tin tức - Duy Chí - 17:37, 25/03/2025
Sau khi Báo Dân tộc và Phát triển đăng thông tin “Ăn cơm trưa, 28 học sinh và giáo viên Trường Marie Curie Bình Dương nhập viện cấp cứu”. Nhiều phụ huynh có con em nhập viện cấp cứu đã liên hệ phóng viên bày tỏ, không đồng tình về nhà trường và kết luận của Đoàn kiểm tra vì có nhiều nghi vấn, thiếu khoa học.
Quảng Ngãi: Người dân góp tiền mở đường làm du lịch

Quảng Ngãi: Người dân góp tiền mở đường làm du lịch

Du lịch - Đinh Quang - Xuân Thịnh - 17:30, 25/03/2025
Sau khi Báo Dân tộc và Phát triển đăng loạt bài về các di tích lịch sử, văn hóa quanh vùng cửa biển Sa Kỳ, tỉnh Quảng Ngãi, nhiều du khách đã tìm về khám phá, thưởng ngoạn vùng biển đẹp này. Để tạo điều kiện cho du khách tham quan, chính quyền từ thôn, xã đến thành phố đã vận động người dân góp tiền mở đường đi lại, sau đó sẽ đầu tư bê tông hóa đường dẫn về các di tích.
Ngôi làng giữa miền ban trắng đẹp như cổ tích ở Điện Biên

Ngôi làng giữa miền ban trắng đẹp như cổ tích ở Điện Biên

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin chiều nay ngày 24/3, có những thông tin đáng chú ý sau: Tạm ngừng trình đề án sáp nhập huyện, xã theo tiêu chí cũ. Tạo điều kiện để đồng bào Khmer đón Tết cổ truyền Chôl Chnam Thmây đoàn kết, vui tươi, an toàn, tiết kiệm. Ngôi làng giữa miền ban trắng đẹp như cổ tích ở Điện Biên. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Bình Dương đồng loạt khởi công công trình xoá nhà tạm, nhà dột nát

Bình Dương đồng loạt khởi công công trình xoá nhà tạm, nhà dột nát

Tin tức - Duy Chí - 17:26, 25/03/2025
Qua rà soát, toàn tỉnh Bình Dương hiện có 455 căn nhà/9 huyện, thị, thành phố cần xây mới và sửa chữa. Theo đó, ngày 25/3, 9 huyện, thị, thành phố đã đồng loạt khởi công công trình xoá nhà tạm, xây dựng nhà kiên cố cho các hộ gia đình khó khăn về nhà ở. Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Dương đã triển khai các đoàn công tác đến các địa phương tham dự Lễ khởi công.
Khánh Hòa: Chủ tịch tỉnh đối thoại với thanh niên về vấn đề việc làm và chuyển đổi số

Khánh Hòa: Chủ tịch tỉnh đối thoại với thanh niên về vấn đề việc làm và chuyển đổi số

Xã hội - T.Nhân - H.Trường - 17:23, 25/03/2025
Ngày 25/3, UBND tỉnh Khánh Hòa tổ chức Hội nghị đối thoại giữa Chủ tịch UBND tỉnh với thanh niên năm 2025. Tham dự Hội nghị có đại diện lãnh đạo UBND tỉnh, đại diện các sở, ban, ngành, địa phương và đông đảo đoàn viên thanh niên trên địa bàn tỉnh.
Bà Chu Thị Ngọc Diệp, Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Hà Giang:

Bà Chu Thị Ngọc Diệp, Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Hà Giang: "Không vì lý do sáp nhập mà ngắt quãng, chậm tiến độ công việc..."

Dân tộc - Tôn giáo - Vũ Mừng - 17:00, 25/03/2025
Sau khi thành lập, Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Hà Giang đã bắt tay ngay vào công việc, bảo đảm vận hành thông suốt, liên tục ngay từ những ngày đầu đi vào hoạt động, không vì lý do sáp nhập mà ngắt quãng, chậm tiến độ công việc. Phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển đã có cuộc trao đổi với bà Chu Thị Ngọc Diệp - Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Hà Giang xung quanh vấn đề này.
Dự án 3 Chương trình MTQG 1719 tạo tiền đề phát triển chăn nuôi đại gia súc

Dự án 3 Chương trình MTQG 1719 tạo tiền đề phát triển chăn nuôi đại gia súc

Công tác Dân tộc - Lê Hường - 16:54, 25/03/2025
Thực hiện Nội dung số 1, Tiểu dự án 2, Dự án 3, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030 (Chương trình MTQG 1719), huyện Krông Pắc, tỉnh Đắk Lắk xây dựng các tổ nuôi bò, dê sinh sản tạo sinh kế giúp nhiều hộ nghèo vùng đặc biệt khó khăn phát triển kinh tế, vươn lên thoát nghèo, nâng cao thu nhập.
Chùa Linh Ứng Bãi Bụt: Điểm du lịch tâm linh trên bán đảo Sơn Trà

Chùa Linh Ứng Bãi Bụt: Điểm du lịch tâm linh trên bán đảo Sơn Trà

Du lịch - Nguyễn Thế Lượng - 16:49, 25/03/2025
Với không gian thanh tịnh, xanh mát, khoáng đạt và kiến trúc độc đáo, ngôi chùa Linh Ứng Bãi Bụt đã và đang trở thành địa điểm vãn cảnh tâm linh nổi tiếng của du khách mọi miền.