Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Giải pháp toàn diện giảm thiểu tảo hôn và hôn nhân cận huyết ở Nghệ An

Nguyễn Thanh - 09:07, 01/03/2023

Đời sống khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo cao, trình độ dân trí thấp, cùng với những tập tục... đã khiến cho tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết ở một số địa bàn huyện miền núi, vùng cao tỉnh Nghệ An vẫn còn tồn tại. Việc thực hiện các nhiệm vụ, nội dung cụ thể đặt ra tại tiểu dự án 2, dự án 9, Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS&MN tại Nghệ An, được các cấp chính quyền kỳ vọng là giải pháp mang tính toàn diện nhằm đổi thay nhận thức, suy nghĩ và thu hút được sự chung tay của hệ thống chính trị và cộng đồng xã hội để đẩy lùi nạn tảo hôn và hôn nhân cận huyết.

Tảo hôn và hôn nhân cận huyết còn tồn tại dưới những bản làng vùng cao huyện Kỳ Sơn
Tảo hôn và hôn nhân cận huyết còn tồn tại dưới những bản làng vùng cao huyện Kỳ Sơn

Những con số đáng lo…

Năm 2022, tại các bản Khe Búng, Tân Hòa, Tân Sơn, Bắc Sơn thuộc xã Môn Sơn, huyện Con Cuông (Nghệ An) có 8 trường hợp tảo hôn. Đáng chú ý, có đến 3 cặp tảo hôn khi cả vợ và chồng đều chưa đủ tuổi kết hôn. Theo thống kê của Phòng Dân tộc, UBND huyện Con Cuông, từ năm 2020-2022, tại huyện có 27 cặp tảo hôn, trong đó, nhiều nhất vẫn là xã Môn Sơn 14 cặp, xã Châu Khê 7 cặp, Bồng Khê 5 cặp… 

Ông Lương Viết Tùng, Trưởng phòng Dân tộc huyện Con Cuông cho biết: Đây là thực tế đáng lo và cũng rất khó giải quyết, bởi khi phát hiện ra thì “sự đã rồi”. Còn trước đó, các cháu tự tìm hiểu, rồi nhiều gia đình tổ chức đám cưới thì chính quyền mới biết.

Huyện Kỳ Sơn cũng là địa bàn diễn ra tình trạng tảo hôn khá phổ biến. Theo số liệu thống kê, năm 2021 tại huyện có 104 cặp vợ chồng tảo hôn; tảo hôn một phía (tức vợ, hoặc chồng chưa đủ tuổi thành niên) là 70 người. Đến năm 2022, số cặp vợ chồng tảo hôn tăng lên 138 cặp; tảo hôn một phía là 82 người. Cá biệt, có 2 cặp hôn nhân cận huyết thống.

Tảo hôn và hôn nhân cận huyết ở người Đan Lai ở xã Môn Sơn, huyện Con Cuông còn tồn tại
Tình trạng tảo hôn trong đồng bào Đan Lai ở xã Môn Sơn, huyện Con Cuông còn tồn tại

Theo thống kê của cơ quan chức năng tỉnh Nghệ An, tình trạng tảo hôn xảy ra chủ yếu trong vùng đồng bào Mông, Khơ Mú, Thái. Cá biệt, có những cặp hôn nhân cận huyết thống là người Mông, Đan Lai; và vẫn còn tình trạng học sinh bỏ học để kết hôn. Xin được dẫn chứng những số liệu đáng buồn: Tình trạng tảo hôn năm 2022 là 287 cặp và 2 cặp hôn nhân cận huyết thống. Tuy nhiên, so với năm 2021, số cặp tảo hôn cả vợ, cả chồng, một người vẫn còn cao như huyện: Kỳ Sơn 138 cặp vợ chồng, 82 người là (1 người)…

Chia sẻ về nguyên nhân dẫn đến thực tế này, cơ quan chức năng, đoàn thể tỉnh Nghệ An cho rằng, là do ảnh hưởng từ những quan niệm, phong tục, tập quán lạc hậu của đồng bào DTTS, nhất là vùng sâu, vùng xa, biên giới. Các gia đình ép con lấy vợ, lấy chồng khi đang độ tuổi thanh thiếu niên (từ 15 - 16 tuổi) để phụ giúp gia đình và thêm lao động làm nương rẫy, lo cuộc sống hàng ngày…

 Bên cạnh đó, còn có sự tác động của mạng xã hội mang nội dung xấu, sự du nhập của văn hóa ngoại lai đã ảnh hưởng trực tiếp đến lứa tuổi vị thành niên, dẫn đến những trường hợp mang thai ngoài ý muốn, phải nghỉ học lấy chồng.

Đồng bào DTTS ở Nghệ An có 491.267 người, chiếm 14,76% dân số toàn tỉnh, với 47 DTTS cùng sinh sống xen kẽ ở 12 huyện, thị xã. Nơi sinh sống của đồng bào DTTS trải dài trên diện tích tự nhiên 13.745 km2, chiếm 83% toàn tỉnh. Đây là vùng có 27 xã biên giới thuộc của 6 huyện là Kỳ Sơn, Tương Dương, Con Cuông, Anh Sơn, Thanh Chương và Quế Phong.

Thêm vào đó, công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật còn hạn chế do rào cản về ngôn ngữ, trình độ dân trí thấp… dẫn đến hiệu quả không cao. Sự can thiệp, xử phạt vi phạm hành chính từ phía chính quyền địa phương đối với các trường hợp tảo hôn có lúc thiếu kiên quyết; các chính sách, pháp luật về vấn đề hôn nhân và gia đình chưa được triển khai thực hiện hiệu quả ở vùng đồng bào DTTS; các bậc làm cha, làm mẹ chưa quan tâm đúng mức, nhiều gia đình buông lỏng trong quản lý con cái…

Cơ hội từ nguồn lực chương trình MTQG

Lâu nay, công tác tuyên truyền, vận động, có các giải pháp ngăn ngừa tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết rất được tỉnh Nghệ An quan tâm. Bằng chứng là, năm 2022 vừa qua, tỉnh tiếp tục thực hiện giai đoạn 2, Quyết định số 498/QĐ-TTg ngày 14/4/2015,về Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng DTTS, giai đoạn 2015-2025”. Uỷ ban Nhân dân tỉnh cũng đã Ban hành Kế hoạch số 252/KH-UBND ngày 6/5/2021 và kiện toàn lại Ban chỉ đạo cấp tỉnh.

Một buổi tuyên truyền về phòng chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết cho học sinh miền núi Nghệ An
Để đẩy lùi nạn tảo hôn và hôn nhân cận huyết, công tác tuyên truyền, vận động vẫn là nòng cốt (Trong ảnh:Một buổi tuyên truyền về phòng chống tảo hôn và HNCH cho học sinh miền núi Nghệ An)

Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ủy ban Nhân dân tỉnh và sự quan tâm triển khai thực hiện của các sở, ban, ngành, các cấp chính quyền địa phương, công tác tuyên truyền vận động người dân thực hiện tốt chủ trương, chính sách để tránh tảo hôn và hôn nhân cận huyết trong vùng DTTS ngày càng có nhiều chuyển biến.

 Bên cạnh đó, UBND tỉnh cũng đã cấp nguồn kinh phí để tổ chức mở các lớp tập huấn, tuyên truyền ở các thôn bản vùng sâu, xã thuộc các huyện miền núi cao, vùng có tỷ lệ trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết cao.

Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Trưởng phòng Chính sách (Ban Dân tộc tỉnh Nghệ An) thông tin: Lâu nay, để giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết, thì công tác tuyên truyền vẫn là nòng cốt, các chế tài khác vẫn chưa thể thực hiện. Bởi vậy, trong năm qua dù có giảm nhưng tỷ lệ tảo hôn trên địa bàn toàn tỉnh vẫn còn cao.

Năm 2022, tổng nguồn vốn sự nghiệp thực hiện tiểu dự án 2, dự án 9 về phòng chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết ở Nghệ An là hơn 1,8 tỷ đồng. Cả giai đoạn 2021-2025, tổng nguồn vốn được hỗ trợ là hơn 5,7 tỷ đồng. Mục tiêu của cả giai đoạn mà Nghệ An đặt ra là giảm bình quân 2% - 3%/năm số cặp tảo hôn đối với các địa bàn, DTTS có tỷ lệ tảo hôn cao. Đến năm 2025, phấn đấu ngăn chặn, hạn chế tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng DTTS.

Ngoài chính sách riêng của tỉnh, từ năm 2022, thực hiện Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS&MN giai đoạn 2021-2025, Nghệ An đã lồng ghép, tổ chức tuyên truyền, vận động để nâng cao nhận thức cho các đối tượng vùng đồng bào DTTS. 

Đến thời điểm hiện tại, công tác tuyên truyền, vận động phòng chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết đã được phòng dân tộc các huyện Kỳ Sơn, Tương Dương, Anh Sơn, Quế Phong, Nghĩa Đàn...tổ chức tuyên truyền theo nguồn kinh phí được cấp. 

Ông Lô Thanh Nhất, Phó Chủ tịch UBND huyện Tương Dương cho hay: Với nguồn lực thực hiện tiểu dự án 2: Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào DTTS và miền núi, thuộc dự án 9, chương trình MTQG phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và Miền núi, huyện kỳ vọng sẽ giảm nhanh hơn nữa tỷ lệ tảo hôn và hôn nhân cận huyết.

Huyện đặt ra mục tiêu giảm bình quân 2%-3% mỗi năm số cặp tảo hôn và đến năm 2025 ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết. Theo ông Nhất, đó là nhiệm vụ, mục tiêu nặng nề đòi hỏi cả hệ thống chính trị, phối hợp chặt chẽ các sở ban ngành cấp tỉnh để triển khai thực hiện.

Một buổi tập huấn về giảm thiểu vấn nạn tảo hôn tại xã Tri Lễ, huyện Quế Phong
Một buổi tập huấn về giảm thiểu vấn nạn tảo hôn tại xã Tri Lễ, huyện Quế Phong

Qua nắm bắt thông tin, việc tuyên truyền, vận động phòng chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết cũng đã được thực hiện tại 4 điểm trường, gồm 2 điểm tại huyện Tương Dương, thuộc các xã Nga My và Yên Hòa; 2 điểm tại huyện Quỳ Châu thuộc các xã Châu Hoàn và Châu Phong. Đối tượng tham gia là khoảng 1.200 em học sinh các trường THCS bán trú  và các thầy cô giáo. 

Bà Nguyễn Thị Châu, Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo Quỳ Châu nhìn nhận, việc tuyên truyền, vận động chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết ngay từ trong trường rất ý nghĩa và hiệu quả. Phòng cũng đã chỉ đạo các trường, khéo léo tuyên truyền bằng rất nhiều hình thức với phương châm “mưa dầm thấm lâu”. 

Hy vọng với sự quyết tâm của các cấp chính quyền trong việc kiên trì thực hiện các giải pháp, trong đó triển khai hiệu quả, tiểu dự án 2, dự án 9 trên địa bàn Nghệ An, sẽ đẩy lùi tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết trong thời gian sớm nhất./.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Khánh Hòa: Tuyên truyền, phổ biến pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo năm 2025

Khánh Hòa: Tuyên truyền, phổ biến pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo năm 2025

Ngày 16/5, Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Khánh Hòa tổ chức Hội nghị tuyên truyền, phổ biến pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo năm 2025. Tham dự hội nghị có hơn 50 đại biểu là chức sắc, chức việc, nhà tu hành đại diện các tổ chức tôn giáo.
Tin nổi bật trang chủ
Bình Định: Tổ chức Giải xe đạp các câu lạc bộ tỉnh mở rộng

Bình Định: Tổ chức Giải xe đạp các câu lạc bộ tỉnh mở rộng

Thể thao - T.Nhân - H.Trường - 1 giờ trước
Hướng tới Kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025) và tiếp tục thực hiện Cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”, ngày 17/5, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bình Định tổ chức Giải xe đạp các câu lạc bộ tỉnh Bình Định mở rộng năm 2025, với sự tham gia của 150 vận động viên.
Tạo điều kiện thuận lợi khi thực hiện thủ tục nhập, trở lại quốc tịch Việt Nam

Tạo điều kiện thuận lợi khi thực hiện thủ tục nhập, trở lại quốc tịch Việt Nam

Thời sự - Hoàng Quý - 1 giờ trước
Ngày 17/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan, Quốc hội họp phiên toàn thể tại hội trường để nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc tịch Việt Nam.
Bình Định: Phấn đấu giảm 3 - 4% tỷ lệ hộ nghèo đồng bào DTTS trong năm 2025

Bình Định: Phấn đấu giảm 3 - 4% tỷ lệ hộ nghèo đồng bào DTTS trong năm 2025

Công tác Dân tộc - T.Nhân - H.Trường - 1 giờ trước
Theo kế hoạch thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, tỉnh Bình Định đặt ra mục tiêu phấn đấu giảm từ 3 - 4% tỷ lệ hộ nghèo đồng bào DTTS trong năm 2025.
Phú Yên: Tập huấn, nâng cao năng lực giám sát Chương trình MTQG 1719

Phú Yên: Tập huấn, nâng cao năng lực giám sát Chương trình MTQG 1719

Công tác Dân tộc - T.Nhân-H.Trường - 2 giờ trước
Nhằm nâng cao năng lực giám sát cho đội ngũ cán bộ, Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Phú Yên vừa tổ chức Hội nghị tập huấn nâng cao năng lực tham gia giám sát, đánh giá thực hiện các dự án, tiểu dự án, nội dung thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2025 (Chương trình MTQG 1719).
Dấu ấn 100 năm báo chí cách mạng hội tụ tại Quảng Ninh

Dấu ấn 100 năm báo chí cách mạng hội tụ tại Quảng Ninh

Trang địa phương - Mỹ Dung - 2 giờ trước
Sáng 17/5, tại Bảo tàng tỉnh Quảng Ninh, Hội Nhà báo tỉnh, Trung tâm Truyền thông tỉnh, Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch, Bảo tàng Báo chí Việt Nam đã tổ chức khai mạc Triển lãm “100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam” nhằm tái hiện chặng đường vẻ vang của báo chí cách mạng, tôn vinh những đóng góp của người làm báo trong sự nghiệp phát triển quê hương, đất nước.
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Kon Tum: Chủ trương tháo dỡ nhà rông để xây dựng phòng học của huyện Đăk Hà là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh

Kon Tum: Chủ trương tháo dỡ nhà rông để xây dựng phòng học của huyện Đăk Hà là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh

Pháp luật - Ngọc Chí - 4 giờ trước
Sáng ngày 17/5, trao đổi với phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển, ông Phan Văn Hoàng – Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Kon Tum cho biết, việc huyện Đăk Hà yêu cầu dân làng dỡ bỏ nhà rông để xây dựng phòng học, trong khi người dân không đồng tình như báo nêu là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh.
JICA tổ chức hội thảo hỗ trợ kỹ thuật trồng tỏi cho đồng bào DTTS tại Nghệ An

JICA tổ chức hội thảo hỗ trợ kỹ thuật trồng tỏi cho đồng bào DTTS tại Nghệ An

Kinh tế - An Yên - 4 giờ trước
Sở Nông nghiệp và Môi trường Nghệ An vừa phối hợp với Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) tổ chức hội thảo phổ biến kỹ thuật trồng tỏi Sanuki cho đồng bào DTTS vùng núi cao Nghệ An. Hội thảo còn hướng đến mục tiêu quan trọng hơn là xây dựng chuỗi giá trị từ sản xuất đến bán hàng, góp phần thay đổi từ tư duy sản xuất ứng dụng KHCN đến quá trình tiêu thụ sản phẩm.
Đã tìm thấy thi thể 3 nạn nhân vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện trên địa bàn huyện Phong Thổ

Đã tìm thấy thi thể 3 nạn nhân vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện trên địa bàn huyện Phong Thổ

Tin tức - Trọng Bảo - 4 giờ trước
Thông tin từ lực lượng cứu nạn, cứu hộ cho biết, đến cuối giờ trưa nay (17/5) lực lượng chức năng đã tìm thấy thi thể 03 nạn nhân trong vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện Tả Páo Hồ 1A, xã Sì Lở Lầu, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu.
Mít tinh hưởng ứng Tuần lễ Quốc gia Phòng, chống thiên tai 2025

Mít tinh hưởng ứng Tuần lễ Quốc gia Phòng, chống thiên tai 2025

Tin tức - Trọng Bảo - 4 giờ trước
Sáng ngày 17/5, tại Trưởng Phổ thông DTNT Trung học cơ sở và THPT huyện Bảo Thắng, Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với UBND tỉnh Lào Cai tổ chức Lễ mít tinh hưởng ứng Tuần lễ Quốc gia Phòng, chống thiên tai 2025. Tham dự buổi lễ có lãnh đạo một số bộ, ban ngành, lãnh đạo UBND tỉnh Lào Cai và một số tỉnh khu vực Tây Bắc, đại diện UNICEF tại Việt Nam cùng đông đảo các em học sinh các trường học trên địa bàn.
Lễ hội Mừng lúa mới của dân tộc Xtiêng

Lễ hội Mừng lúa mới của dân tộc Xtiêng

Media - PV - 7 giờ trước
Dân tộc Xtiêng còn có nhiều tên gọi khác, như: Điêng, Xa Điêng, Xơ Điêng, Xa Chiêng, là dân tộc sinh sống lâu đời ở vùng Trường Sơn - Tây Nguyên và miền Đông Nam bộ.