Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Giải pháp đột phá để phổ cập giáo dục mầm non: Bảo đảm điều kiện dạy học (Bài 1)

Sỹ Hào - 07:11, 08/04/2024

Bên cạnh những thành tựu, giáo dục mầm non (GDMN) hiện vẫn là bậc học còn nhiều hạn chế, tồn tại. Trong đó, việc tiếp cận bình đẳng trong GDMN vẫn chưa được bảo đảm khi vẫn còn 40,9% trẻ em từ 3 – 4 tuổi, chủ yếu ở vùng khó khăn, vùng đồng bào DTTS và miền núi, chưa được tiếp cận với GDMN. Để hoàn thành mục tiêu đến năm 2030 phổ cập GDMN theo Nghị quyết 42-NQ/TW ngày 24/11/2023 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XIII thì rất cần những giải pháp đột phá trong thời gian tới, cả về điều kiện dạy học cũng như chính sách hỗ trợ giáo viên, học sinh.

Giải pháp đột phá để phổ cập GDMN: Bảo đảm điều kiện dạy học (Bài 1)
GDMN nhằm phát triển toàn diện trẻ em về thể chất, trí tuệ, thẩm mỹ, hình thành yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ em vào học lớp 1. (Trong ảnh: Giờ học tiếng Việt của học sinh Trường mầm non Trung Mỹ, huyện Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc)

Nhiều 'khoảng trống" trong GDMN

Ngày 4/4/2024, Ủy ban Quốc gia đổi mới giáo dục và đào tạo (GD&ĐT) đã tổ chức phiên họp về đổi mới phát triển GDMN đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Báo cáo tại phiên họp này, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Thị Kim Chi cho biết, sau 10 năm (2013 – 2023) thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện GD&ĐT của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI, GDMN đã đạt được những kết quả tích cực.

“Với việc thực hiện thành công mục tiêu phổ cập GDMN cho trẻ em mẫu giáo 5 tuổi đã tạo cơ chế, động lực thúc đẩy GDMN phát triển, từng bước đáp ứng nhu cầu nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em”, bà Minh khẳng định.

GDMN là cấp học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, đặt nền móng cho sự phát triển toàn diện con người Việt Nam; GDMN nhằm phát triển toàn diện trẻ em về thể chất, trí tuệ, thẩm mỹ, hình thành yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ em vào học lớp Một.
Điều 23 – Luật Giáo dục 2019

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Thị Kim Chi, hiện vẫn còn một bộ phận trẻ em trong độ tuổi chưa được tiếp cận GDMN. Đến thời điểm này, tỷ lệ huy động trẻ nhà trẻ cả nước mới đạt 32,1%; trẻ mẫu giáo 3 - 4 tuổi mới đạt 93,1%.

“Hiện có khoảng gần 300.000 trẻ em mẫu giáo 3 - 4 tuổi chưa được đến trường, chủ yếu ở vùng khó khăn, vùng núi cao, vùng sông nước đồng bằng Sông Cửu Long”, bà Chi cho biết.

Từ số liệu được Thứ trưởng Bộ GD&ĐT đưa ra cho thấy, so với đầu năm 2022 (thời điểm Bộ GD&ĐT tiến hành khảo sát để xây dựng Đề án “Phổ cập Giáo dục Mầm non cho trẻ em mẫu giáo 3 - 4 tuổi và nâng cao chất lượng phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo 5 tuổi giai đoạn 2023 - 2030”) thì hiện tỷ lệ huy động trẻ nhà trẻ, trẻ mẫu giáo đã tăng lên.

Tại thời điểm khảo sát, Bộ GD&ĐT xác định, tỷ lệ huy động trẻ nhà trẻ cả nước chỉ đạt 28,2%; mẫu giáo đạt 92,4%. Nhiều trẻ em được tiếp cận GDMN muộn so với độ tuổi; trong đó, ở vùng đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào DTTS và miền núi vẫn còn 81% trẻ nhà trẻ, 13,4% trẻ mẫu giáo chưa được tiếp cận GDMN.

Những số liệu này đều cho thấy rằng, việc tiếp cận bình đẳng trong phát triển GDMN chưa bảo đảm; khoảng cách trong đảm bảo các điều kiện giáo dục giữa các vùng miền còn khá lớn. Bởi, theo báo cáo của Bộ GD&ĐT, trong khi, tỷ lệ huy động trẻ mẫu giáo 5 tuổi đã đạt 99,8%, còn tỷ lệ huy động của trẻ nhà trẻ và trẻ mẫu giáo 3 – 4 tuổi vẫn rất thấp.

Điều kiện dạy học chưa đáp ứng

Tại Nghị quyết 42-NQ/TW ngày 24/11/2023, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII yêu cầu, đến năm 2030 hoàn thành phổ cập GDMN cho trẻ mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi. Nhưng đối chiếu tỷ lệ trẻ nhà trẻ và trẻ mẫu giáo chưa được tiếp cận GDMN do Bộ GD&ĐT cung cấp ngày 4/4/2024, nếu không có giải pháp đột phá thì việc thực hiện mục tiêu này là rất khó khăn.

Giải pháp đột phá để phổ cập GDMN: Bảo đảm điều kiện dạy học (Bài 1) 2
Hiện tỷ lệ nhóm/lớp mầm non đáp ứng đủ thiết bị dạy học ở vùng khó khăn chỉ đạt 48%. (Trong ảnh: Một giờ học của các em trường mầm non xã Tân Sơn, huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang)

Theo đánh giá của Bộ GD&ĐT, một trong những khó khăn nhất của ngành hiện nay để thực hiện phổ cập GDMN cho trẻ dưới 5 tuổi là cơ sở vật chất, thiết bị chưa đáp ứng yêu cầu. Hiện nay, tính riêng bậc học mầm non, cả nước còn khoảng trên 5.000 phòng học nhờ, học tạm không đảm bảo an toàn; số phòng học kiên cố mới đạt khoảng 82%.

Đặc biệt, thiết bị dạy học, đồ dùng đồ chơi chưa đáp ứng yêu cầu thực hiện Chương trình GDMN, nhất là ở những vùng khó khăn, vùng đồng bào DTTS và miền núi. Tỷ lệ nhóm/lớp mầm non đáp ứng đủ thiết bị dạy học ở vùng khó khăn chỉ đạt 48%, các hạng mục hỗ trợ như phòng giáo dục thể chất, nghệ thuật, phòng đa chức năng, thư viện,... nhiều nơi không có.

Ngoài ra, theo Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Thị Kim Chi, hiện đội ngũ giáo viên mầm non thiếu nhiều, chất lượng chưa bảo đảm. Tình trạng thiếu giáo viên mầm non kéo dài trong nhiều năm chưa được giải quyết; tỷ lệ giáo viên mầm nòn có trình độ đào tạo đạt chuẩn trở lên mới chiếm 87,3%.

“Hiện nay toàn quốc còn thiếu khoảng 50.000 giáo viên mầm non. Trong bối cảnh thiếu nhưng các địa phương phải vẫn thực hiện tinh giản biên chế viên chức là giáo viên mầm non”, bà Chi cho biết.

Giải pháp đột phá để phổ cập GDMN: Bảo đảm điều kiện dạy học (Bài 1) 3
Cả nước còn khoảng trên 5.000 phòng học nhờ, học tạm không đảm bảo an toàn. (Ảnh minh họa)

Tại phiên họp ngày 4/4/2024 của Ủy ban Quốc gia đổi mới GD&ĐT, bà Nguyễn Thị Doan, Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam, cho rằng, thời gian qua, dù GDMN đã được quan tâm nhưng chưa đủ so với yêu cầu. “Điểm nghẽn” hiện nay với GDMN không chỉ ở nguồn lực tài chính, nguồn lực con người mà còn ở sự quan tâm của các địa phương, của các cấp.

Để hoàn thành phổ cập GDMN vào năm 2030, một trong những giải pháp được Bộ GD&ĐT đề xuất là tăng cường đầu tư cơ sở vật chất trường lớp, thiết bị dạy học. Trong Nghị quyết số 42-NQ/TW ngày 24/11/2023, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII cũng đã yêu cầu chú trọng phát triển mạng lưới trường lớp, nhất là ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào DTTS và miền núi, biên giới, hải đảo, bãi ngang, ven biển, khu công nghiệp, khu chế xuất, khu đông dân cư.

Bên cạnh đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị dạy học thì một giải pháp cũng cần được Bộ GD&ĐT cùng các bộ, ngành, địa phương quan tâm là tham mưu, xây dựng trình cấp có thẩm quyền ban hành cơ chế chính sách hỗ trợ giáo viên, học sinh bậc học mầm non. 

Hiện chính sách hỗ trợ cho nhóm đối tượng này vẫn đang còn khoảng trống. Bộ GD&ĐT đang đề nghị xây dựng Nghị quyết của Quốc hội thí điểm phổ cập GDMN đối với trẻ em mẫu giáo tại một số tỉnh, thành phố, trong đó có những chính sách đặc thù nhằm hỗ trợ học sinh, giáo viên mầm non.

Báo Dân tộc và Phát triển sẽ phản ánh nội dung này trong số báo tiếp theo.

Cả nước hiện có gần 15.500 trường mầm non ở các loại hình và gần 16.000 cơ sở độc lập (nhóm trẻ, lớp mẫu giáo, lớp mầm non độc lập). Tuy nhiên, hệ thống trường mầm non công lập hiện nay chưa đủ điều kiện để nhận thêm trẻ, trong khi hệ thống trường ngoài công lập khó phát triển ở nhiều nơi, đặc biệt ở những nơi có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, vùng đồng bào DTTS và miền núi.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Những chuyến đi “tìm chữ” ở vùng cao

Những chuyến đi “tìm chữ” ở vùng cao

“Sáng nay anh xuống bản/Con chim rừng hót reo/Nhành cây rừng nhường lối/ Sương tan dưới chân đèo...”. Vào đêm trước ngày lên Hà Giang làm phóng viên thường trú của Báo Dân tộc và Phát triển, tôi đã viết trong cuốn sổ tay của mình những dòng thơ ấy như một lời dặn lòng nhẹ nhàng, nhưng cũng đầy háo hức. Niềm hạnh phúc khi mỗi ngày trôi qua được cùng ăn, cùng ở, cùng làm việc và cùng chung bếp lửa với đồng bào giúp tôi thêm yêu nghề và yêu cả những khó khăn làm nên bản sắc của người làm báo vùng cao.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.