Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

"Gia cố" vùng phên giậu phía Bắc: Vực dậy “lõi nghèo” (Bài 2)

Sỹ Hào - 10:24, 10/07/2021

Những năm qua, dù cơ chế, chính sách đặc thù đầu tư, hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) là không ít, nhưng vùng Trung du và miền núi phía Bắc (TD&MNPB) vẫn là “lõi nghèo” của cả nước. Do đó, để vực dậy vùng “lõi nghèo” này thì phải có một tư duy phát triển mới, gắn liền với định hướng phát triển đất nước được đề ra trong Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng.

Phát triển cây công nghiệp, cây ăn quả, cây đặc sản, cây dược liệu,… là thế mạnh vùng TD&MNPB (Ảnh tư liệu)
Phát triển cây công nghiệp, cây ăn quả, cây đặc sản, cây dược liệu,… là thế mạnh vùng TD&MNPB (Ảnh tư liệu)

Không thiếu chính sách

Năm 2004, Bộ Chính trị khóa IX đã ban hành Nghị quyết số 37-NQ/TW ngày 1/7/2004 về “Phương hướng phát triển KT - XH và đảm bảo quốc phòng, an ninh vùng Trung du và miền núi Bắc bộ” (NQ 37). Phương hướng đưa ra trong NQ 37 đã mở đường cho việc ban hành các cơ chế, chính sách đặc thù để phát triển vùng TD&MNPB.

Trong đó, có thể kể đến những quyết sách như: Nghị quyết 30a/2008 về Chương trình hỗ trợ giảm nghèo nhanh bền vững đối với 61 huyện nghèo; Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới tại các tỉnh miền núi phía Bắc; Dự án 5 triệu ha rừng;…

Nhưng đến năm 2010, đánh giá việc thực hiện NQ 37, tại Kết luận số 26-KL/TW ngày 2/8/2012 (KL 26), Bộ Chính trị nhận định, kết quả thực hiện các mục tiêu nhiệm vụ phát triển KT - XH và bảo đảm quốc phòng , an ninh (QP – AN) chưa tương xứng với tiềm năng và yêu cầu quan trọng, cấp bách của vùng TD&MNPB. 

Đáng chú ý, có 5 mục tiêu quan trọng của NQ 37 chưa đạt; chưa tạo được sự chuyển biến căn bản, đột phá quan trọng cho sự phát triển nhanh và bền vững của toàn vùng; khoảng cách về mức sống của Nhân dân chưa được thu hẹp so với các vùng khác.

Mục tiêu Chiến lược công tác dân tộc đến năm 2045 là phát triển toàn diện KT – XH, giảm nghèo nhanh, đảm bảo môi trường sinh thái, ứng phó với biến đổi khí hậu, giải quyết hài hòa lợi ích của người dân. Phát triển vùng DTTS gắn liền với ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, bảo đảm QP – AN.

(Trích Báo cáo số 732/BC-UBDT, ngày 10/6/2021 về “Tổng kết Chiến lược công tác dân tộc đến năm 2020” của Ủy ban Dân tộc)


Đặc biệt, tại KL 26, Bộ Chính trị nhấn mạnh, ở vùng TD&MNPB, tình trạng dân di cư tự do gắn với truyền đạo trái pháp luật, kích động ly khai, tự trị, còn diễn biến phức tạp hơn; tệ nạn và tội phạm ma túy đang là những vấn đề bức xúc cần hết sức quan tâm. An ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội của vùng vẫn tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp, gây mất ổn định…

Vì vậy, tại KL 26, Bộ Chính trị yêu cầu, tiếp tục thực hiện NQ 37 để phát triển KT – XH, bảo đảm QP - AN vùng TD&MNPB. Mục tiêu tổng quát đến năm 2020 là phát huy thế mạnh của vùng, thu hẹp khoảng cách về trình độ phát triển và mức sống của người dân trong vùng so với mức bình quân chung của cả nước, gắn phát triển KT - XH với bảo vệ môi trường, bảo đảm QP - AN, ổn định chính trị, bảo vệ vững chắc chủ quyền quốc gia.

Thực hiện KL 26, từ năm 2012 đến nay, hàng loạt chính sách đặc thù đã được ban hành để vực dậy vùng “lõi nghèo” TD&MNPB. Đặc biệt, vùng được ưu tiên phân bổ nguồn đầu tư công để thực hiện các mục tiêu được đề ra tại KL 26.

Tham luận của bà Trần Thị Hồng Minh, Viện trưởng Viện quản lý kinh tế Trung ương (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) tại Diễn đàn “Đầu tư phát triển vùng TD&MNPB” tổ chức ngày 20/4/2021 cho thấy, chỉ tính giai đoạn 2016 – 2020, vùng TD&MNPB được phân bổ 24% tổng vốn đầu tư công cả nước (tương ứng hơn 161.855,5 tỷ đồng). Đây là mức phân bổ khá cao, chỉ sau khu vực Bắc Trung bộ và Duyên hải miền Trung (27%).

Cần “cú hích” thực sự

Với nguồn lực đầu tư tập trung, vùng TD&MNPB đã có bước phát triển mạnh mẽ. Số liệu của Viện quản lý kinh tế Trung ương cho thấy, nếu như giai đoạn 2011 – 2015, tốc độ tăng trưởng GRDP của vùng chỉ đạt 7,9%/năm, thì giai đoạn 2016 – 2020 đạt 9%/năm; thu nhập bình quân đầu người toàn vùng tăng từ 33,9 triệu đồng/người/năm (năm 2015) lên thành 51,2 triệu đồng/người/năm (năm 2020);…

Tuy nhiên, vùng TD&MNPB hiện vẫn là “lõi nghèo” khi số hộ nghèo chiếm gần một nửa số hộ nghèo của cả nước; đại đa số hộ nghèo ở TD&MNPB là hộ đồng bào DTTS. Đáng chú ý, theo Báo cáo số 732/BC-UBDT, ngày 10/6/2021 về “Tổng kết Chiến lược công tác dân tộc đến năm 2020” của Ủy ban Dân tộc (BC 732), chênh lệch giàu nghèo giữa các cộng đồng dân tộc ở vùng DTTS và miền núi ngày càng lớn. Riêng ở vùng TD&MNPB, hiện có những DTTS có tỷ lệ hộ nghèo rất cao, như: La Hủ (83,9%), Mảng (79,5%),…

TD&MNPB có tiềm năng về du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái với nền văn hóa đặc sắc của 32 dân tộc. (Ảnh minh họa)
TD&MNPB có tiềm năng về du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái với nền văn hóa đặc sắc của 32 dân tộc. (Ảnh minh họa)

Cũng theo BC 732, đối tượng nghèo của nước ta đang diễn biến tập trung vào các DTTS, có xu hương gia tăng. Chỉ tính giai đoạn 2014 – 2017, số hộ nghèo là người DTTS mỗi năm tăng thêm 67 nghìn hộ.

Thực trạng này đòi hỏi phải có chiến lược mới để phát triển KT – XH, bảo đảm QP – AN vùng TD&MNPB trong tình hình mới. Nhất là trong bối cảnh, Đại hội lần thứ XIII của Đảng đã xác định mục tiêu phát triển đất nước với tầm nhìn đến năm 2045 – đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao. Vì vậy, vùng TD&MNPB không thể bị bỏ lại phía sau trên hành trình hiện thực hóa khát vọng đó.

Tại Diễn đàn “Đầu tư phát triển vùng TD&MNPB” diễn ra ngày 20/4/2021, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh, khẳng định rằng, vùng TD&MNPB có những tiềm năng lợi thế mà những nơi khác không có. 

Đó là đường biên giới 2000km giáp ranh với nước bạn Trung Quốc và Lào, là tài nguyên khoáng sản, là nền văn hóa đặc sắc của 32 dân tộc anh em, là điều kiện về cảnh quan thiên nhiên, địa hình và những vùng khí hậu riêng biệt…

Đây là những tiềm năng cần phải được khai thác một cách mạnh mẽ để phát triển vùng đất phên dậu này, bằng những quyết sách phù hợp. Điều này đã được Đại hội lần thứ XIII của Đảng chỉ rõ. 

Đó là, vùng TD&MNPB phải tập trung “phát triển lâm nghiệp bền vững, cây công nghiệp, cây ăn quả, cây đặc sản, cây dược liệu, chăn nuôi gia súc gắn với chế biến sâu các loại khoáng sản. Phát triển kinh tế vùng biên, tăng cường quản lý nhà nước, phát huy vai trò kinh tế cửa khẩu… Khai thác thế mạnh về bản sắc văn hóa và điều kiện thiên nhiên để đẩy mạnh phát triển du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái”.

Xác định đúng chiến lược này là điều kiện tiên quyết để các bộ ngành, địa phương liên quan xây dựng những giải pháp lớn phát triển vùng TD&MNPB với tầm nhìn đến năm 2045. Để từ đó gia cố ngày càng vững chắc vùng phên giậu phía Bắc, hiện thực hóa khát vọng đưa đất nước trở thành nước phát triển thu nhập cao trong thời gian tới.

(Nội dung thông tin, tuyên truyền thực hiện Nghị quyết 84/NQ-CP ngày 29/5/2020 của Chính phủ)

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Vai trò của nhà báo trẻ trong kỷ nguyên làm báo số

Vai trò của nhà báo trẻ trong kỷ nguyên làm báo số

Trong bối cảnh truyền thông hiện đại phát triển như vũ bão, nhà báo trẻ không chỉ là lực lượng kế cận, mà còn là những tác nhân đổi mới, góp phần định hình và xây dựng một môi trường truyền thông lành mạnh, nhân văn và sáng tạo. Họ là đại diện cho hơi thở mới, tư duy mới và cách tiếp cận mới, những yếu tố then chốt để lĩnh vực báo chí Việt Nam thích nghi và vững vàng trong kỷ nguyên số.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.