Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Cần giáo dục cho lớp trẻ người dân tộc thiểu số sử dụng tốt tiếng dân tộc mình

PV - 22:21, 28/06/2021

Huyện miền núi Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh có khoảng 22 dân tộc sinh sống, trong đó có dân tộc Lào tại bản Phú Lâm, xã Phú Gia; dân tộc Mường tại bản Lòi Sim, xã Hương Trạch; dân tộc Chứt tại bản Rào Tre, xã Hương Liên; dân tộc Chứt tại bản Giàng, xã Hương Vĩnh... Tất cả các dân tộc thiểu số trên đều không có chữ viết riêng, chỉ có dân tộc Chứt ở bản Rào Tre và bản Giàng vẫn duy trì tiếng của dân tộc mình.

Trẻ em dân tộc thiểu số cần được dạy cả tiếng dân tộc để tăng khả năng giao tiếp trong cuộc sống hiện đại. Ảnh: CTV
Trẻ em dân tộc thiểu số cần được dạy cả tiếng dân tộc để tăng khả năng giao tiếp trong cuộc sống hiện đại. Ảnh: CTV

Ông Lê Hữu Tân, chuyên viên Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Hà Tĩnh, phụ trách về công tác giáo dục dân tộc cho biết: "Hiện, ở các bản này chỉ có một số ít người cao tuổi nói được tiếng dân tộc mình, còn lớp trẻ hầu như không nói được tiếng của dân tộc mình do không được truyền dạy. Trước thực trạng đó, tôi đã nhiều lần gặp, động viên, thuyết phục các trưởng bản, Hội đồng già làng hiểu về tầm quan trọng, trách nhiệm và nhiệm vụ của các vị chức sắc, cao niên trong việc truyền dạy, duy trì, bảo tồn tiếng nói dân tộc mình. Tuy nhiên, để làm được điều này cần rất nhiều thời gian và công sức".

"Sau khi được nghe tuyên truyền, giải thích về việc cần phải gìn giữ tiếng nói mẹ đẻ của dân tộc mình, các trưởng bản, Hội đồng già làng dần hiểu, việc làm mất tiếng nói vốn có của dân tộc là làm phai nhạt bản sắc văn hóa của dân tộc mình trong cộng đồng dân tộc Việt Nam. Chính vì vậy, thời gian gần đây các trưởng bản, Hội đồng già làng tại bản Lòi Sim và bản Phú Lâm, huyện Hương Sơn đã có nhiều cách thức, phương pháp để truyền dạy cho thế hệ trẻ tiếng dân tộc mình"- ông Tân cho biết thêm.

Tại bản Phú Lâm, xã Phú Gia, ông Đinh Văn Hòe, Trưởng bản người Lào tại đây cũng cho biết, ông đã tập hợp những người cao tuổi trong bản còn biết và nói được một số tiếng dân tộc để phiên tiếng Lào thành tiếng Việt, viết ra giấy như là “từ điển”, rồi động viên các gia đình ở bản từng bước sử dụng trong sinh hoạt gia đình. Những từ được sử dụng bằng tiếng dân tộc đều là những vật cụ thể, hàng ngày được sử dụng trong bữa ăn như thìa, ấm nước. Bước đầu, đã có một số gia đình sử dụng tiếng của dân tộc để gọi tên các vật dụng hay trao đổi ngắn với nhau.

Trưởng bản Lòi Sim, xã Hương Trạch, thành viên Hội đồng già làng, ông Phan Thanh Tuyền cũng chia sẻ: Hội đồng già làng đã họp và nhất trí phải bằng nhiều hình thức để từng bước khôi phục tiếng nói của người Mường trong sinh hoạt tại gia đình. Hội đồng già làng coi việc truyền dạy tiếng Mường trong gia đình là ưu tiên hàng đầu trong một số việc của bản. Trước mắt, người biết và nói được tiếng Mường sẽ hướng dẫn, truyền dạy cho người chưa biết, vận động bà con chú ý sử dụng tiếng dân tộc Mường trong bữa cơm, sinh hoạt hằng ngày. Hiện, một số gia đình đã dùng tiếng Mường trong sinh hoạt hằng ngày.

Kết quả bước đầu trong khôi phục, duy trì tiếng nói dân tộc tại hai bản dân tộc Lào, Mường của huyện Hương Khê đã thể hiện vai trò quan trọng của các trưởng bản. Theo các trưởng bản, việc truyền dạy, bảo tồn tiếng nói của người dân tộc hiện gặp không ít khó khăn. Trở ngại lớn nhất đó là giới trẻ có tâm lý e ngại, tự ti khi nói tiếng dân tộc. Do đó, phải từng bước làm cho các em tự hào, yêu mến tiếng nói dân tộc mình. Từ đó có trách nhiệm truyền dạy, bảo tồn tiếng nói, tiến tới sử dụng thành thạo tiếng nói của dân tộc mình trong cộng đồng.

Để việc bảo tồn và duy trì tiếng nói dân tộc thiểu số đạt hiệu quả, trước hết tại các cộng đồng dân tộc cần tiếp tục duy trì việc tổ chức truyền dạy cho con cháu bằng nhiều hình thức linh hoạt, thường xuyên từ gia đình đến làng bản; trong sinh hoạt gia đình, nhóm gia đình và cộng đồng. Các cấp chính quyền địa phương cần thực hiện vai trò, trách nhiệm của mình bằng các việc làm cụ thể; có các chính sách linh hoạt, phù hợp, kịp thời. Các tổ chức đoàn thể và các trường học trên địa bàn, bằng nhiều hình thức, việc làm thiết thực tham gia hỗ trợ tích cực công tác bảo tồn, duy trì tiếng nói của dân tộc thiểu số theo tinh thần các văn bản chỉ đạo đã được Đảng, Nhà nước, và các cấp chính quyền ban hành, hướng dẫn./.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Những chuyến đi “tìm chữ” ở vùng cao

Những chuyến đi “tìm chữ” ở vùng cao

“Sáng nay anh xuống bản/Con chim rừng hót reo/Nhành cây rừng nhường lối/ Sương tan dưới chân đèo...”. Vào đêm trước ngày lên Hà Giang làm phóng viên thường trú của Báo Dân tộc và Phát triển, tôi đã viết trong cuốn sổ tay của mình những dòng thơ ấy như một lời dặn lòng nhẹ nhàng, nhưng cũng đầy háo hức. Niềm hạnh phúc khi mỗi ngày trôi qua được cùng ăn, cùng ở, cùng làm việc và cùng chung bếp lửa với đồng bào giúp tôi thêm yêu nghề và yêu cả những khó khăn làm nên bản sắc của người làm báo vùng cao.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.