Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Đổi thay ở làng tái định cư

PV - 11:34, 06/05/2022

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, 3 làng: Kênh, Tum, Jut (xã Ia Mơ Nông, huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai) là vùng căn cứ cách mạng. Khi xây dựng công trình Thủy điện Ia Ly, người dân 3 làng đã nhường đất, di dời đến nơi tái định cư ở xã Ia Phí. Theo thời gian, diện mạo làng tái định cư đã có những đổi thay căn bản, đời sống người dân được cải thiện nhiều mặt.

Nữ bệnh binh Rơ Châm Blu (làng Jut, xã Ia Phí, huyện Chư Păh) đi đầu trong sản xuất, hỗ trợ dân làng phát triển kinh tế. (Ảnh: Đinh Yến)
Nữ bệnh binh Rơ Châm Blu (làng Jut, xã Ia Phí, huyện Chư Păh) đi đầu trong sản xuất, hỗ trợ dân làng phát triển kinh tế. (Ảnh: Đinh Yến)

Quá khứ hào hùng

Ở tuổi 85 nhưng già Rơ Châm Phyiu (làng Kênh, xã Ia Phí) trông còn nhanh nhẹn lắm. Già cho biết vừa cùng với con trai trở lại thăm làng cũ, giờ là khu vực lòng hồ, chỉ có cây gạo vẫn sừng sững đang mùa hoa đỏ một góc trời. “Năm 1995, người dân 3 làng Kênh, Tum, Jut bắt đầu rời làng, nhường đất để xây dựng công trình Thủy điện Ia Ly. Bà con về định cư tại khu vực lòng hồ xã Ia Phí để tiện cho việc sinh hoạt, sản xuất. Nhà nước và các doanh nghiệp đã hỗ trợ nhà ở, điện, đường, trường, trạm, cũng như cấp đất sản xuất cho người dân 3 làng để an cư lập nghiệp”, già Phyiu hồi nhớ.

Nhắc lại những năm tháng tham gia cách mạng, cựu du kích Rơ Châm Phyiu sáng lên niềm tự hào. Già kể: Những năm 1967 - 1972, người dân 3 làng ngày sống trong núi Chư Gret, đêm về làng sản xuất để lấy lương thực nuôi bộ đội. Lúc bấy giờ, địch chiếm đóng núi Chư Gret cách làng vài cây số và thường vào làng lùng sục bắt bớ. Không bắt được người, chúng uống rượu, đập phá và bắn giết gia súc, gia cầm.

“Dù đói cơm lạt muối, song dân làng vẫn luôn một lòng theo Đảng, theo Bác Hồ, kiên trì bám làng. Làm ra hạt gạo, củ mì, củ khoai, bà con đều dành phần đem vô rừng để nuôi bộ đội”, già Phyiu tâm sự.

Trong ký ức của nữ bệnh binh Rơ Châm Blu (làng Jut), những năm kháng chiến chống Mỹ là quãng thời gian nhiều mất mát, đau thương nhưng cũng đầy tự hào. Để chống lại kẻ thù, bảo vệ dân làng, không ít du kích đã ngã xuống khi còn rất trẻ. “Hồi đó, bom đạn dội xuống làng và quanh núi Chư Gret liên miên. Địch biết đây là vùng căn cứ nên ra sức đánh phá. Thế nhưng, dân làng không sợ, cùng bộ đội tham gia đánh địch, sau đó tiếp tục về lao động sản xuất. Núi Chư Gret to lắm, nó đã che chở cán bộ, chiến sĩ và đồng bào ta để cầm cự với địch”, nữ bệnh binh Blu chia sẻ.

Đoàn kết xây dựng cuộc sống mới

Dẫn chúng tôi dạo quanh 3 làng vào buổi chiều muộn, ông Rơ Châm Laoh, Chủ tịch UBND xã Ia Phí, cho biết: Sau 27 năm nhường đất để phục vụ xây dựng công trình Thủy điện Ia Ly, đến nay, cuộc sống của 326 hộ dân với trên 1.400 nhân khẩu ở 3 làng đã có nhiều thay đổi. Nhiều ngôi nhà xây từ hồi mới tái định cư bị xuống cấp đều đã được sửa chữa lại. Cà phê, cao su, mì, lúa nước xanh mướt một vùng.

Một góc làng Kênh. (Ảnh: Đinh Yến)
Một góc làng Kênh. (Ảnh: Đinh Yến)

Ông Rơ Châm Kiểu - Trưởng thôn Jut thông tin: Làng có 133 hộ với 560 khẩu. Từ khi chuyển về định cư ở vùng lòng hồ xã Ia Phí, cuộc sống của người dân ổn định hơn nhờ sự quan tâm hỗ trợ của chính quyền địa phương và Dự án tái định canh định cư. Ngoài đầu tư hạ tầng, mỗi hộ được hỗ trợ 7 - 8 sào đất ở và đất sản xuất. Nhiều hộ còn được hỗ trợ bò sinh sản để tạo sinh kế. Đến nay, làng chỉ còn 22 hộ nghèo.

Đặc biệt, làng Jut có nhiều thanh niên không cam phận đói nghèo mà tìm tòi cách thức làm ăn mới, phát triển kinh tế ngay tại mảnh đất mình đang sinh sống. Tiêu biểu có anh Rơ Châm Buk, một thanh niên thế hệ 8X. Về nơi tái định cư, anh Buk chăm chỉ làm lụng, áp dụng mô hình tổng hợp: Trồng mì, lúa, cà phê, bời lời, chăn nuôi bò, heo kết hợp làm dịch vụ. Từ năm 2006, anh đã xây dựng nhà ở kiên cố, khang trang và sở hữu 2 ha cà phê, 1 xe chở hàng, 1 máy cày, hàng chục con bò… Không chỉ sản xuất giỏi, anh Buk còn thu mua nông sản của bà con trong làng, sau đó chở ra Tp. Pleiku bán lại cho các doanh nghiệp.

Tương tự, anh Rơ Châm Huýt (SN 1983, ở làng Kênh) không chỉ giỏi nghề sửa chữa xe máy, xe công nông, mà còn buôn bán các mặt hàng nông sản. Vợ chồng anh còn đầu tư gần 500 triệu đồng mua xe ô tô 7 chỗ để phục vụ người dân có nhu cầu đi lại. “Khi mình không cam chịu phận nghèo, thì tìm mọi cách để vươn lên. Và nếu có quyết tâm, thì thành công sẽ đến, không chỉ thoát nghèo mà còn có tích lũy và làm giàu”, anh Huýt bày tỏ.

Rẽ sang làng Kênh, chúng tôi gặp Trưởng thôn Rơ Châm Qiun. Ông bộc bạch: Đang ở ổn định mà di dời đến nơi ở khác với người dân tộc thiểu số là điều rất khó khăn. Nhưng khi hiểu được ý nghĩa của việc nhường đất để Nhà nước xây dựng công trình thủy điện, dân làng đã họp lại và cử già làng cùng một số người về vùng đất mới ngủ trước 1 đêm để xem thế nào. Khi già làng và những người đó ngủ ngon, cả làng mới tin tưởng, thống nhất dời đi.

“Ngày về làng mới, chúng tôi được hỗ trợ di dời nhà cửa, đồ đạc. Sau đó, chúng tôi được hỗ trợ làm nhà, được cấp thêm đất sản xuất, phân bón, hướng dẫn kỹ thuật canh tác. Diện tích đất sản xuất của làng hiện có trên 75 ha. Từ canh tác theo phương thức cũ, bà con đã biết áp dụng khoa học - kỹ thuật vào trồng cà phê, cao su và lúa nước. Bà con nhắc nhở nhau không phá rừng làm rẫy; phải làm chuồng trại chăn nuôi, vệ sinh đường làng ngõ xóm cho sạch sẽ”, ông Qiun cho biết.

Tuy nhiên, trên thực tế, 3 làng vẫn còn nhiều hộ nghèo. Nói về nguyên nhân, ông Rơ Châm Kiểu - Trưởng thôn Jut cho rằng: Nhiều hộ vẫn còn mang nặng tập quán sản xuất và sinh hoạt cũ. Nguồn nước tưới cho cây trồng vẫn chủ yếu từ các khe suối chứ chưa có công trình thủy lợi. Bên cạnh đó, đường sá hư hỏng, nhất là các tuyến đường nội đồng phục vụ sản xuất. Rồi dịch bệnh, mất mùa, giá cả nông sản bấp bênh…

“Khi dân làng về nơi tái định cư, mỗi hộ được cấp 7 - 8 sào đất sản xuất, nhưng phần lớn các gia đình đông con, theo phong tục khi con trưởng thành thì chia đất lập vườn dẫn đến thiếu đất sản xuất. Chúng tôi rất mong Nhà nước quan tâm giúp đỡ bà con thay đổi nếp nghĩ, cách làm để vươn lên thoát nghèo bền vững”, ông Kiểu đề nghị.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Kỷ niệm của người làm báo với vùng đồng bào DTTS

Kỷ niệm của người làm báo với vùng đồng bào DTTS

Đối với phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển, niềm vui lớn nhất là được bà con đồng bào DTTS thương yêu, quý mến; dẫu công việc của mình cũng chỉ giúp được cho bà con một phần nhỏ trong cuộc sống của chính họ.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.