Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Đánh thức tiềm năng vùng phên giậu: "Đi cùng nhau để phát triển bền vững" (Bài cuối)

Tùng Nguyên - 15:16, 26/09/2022

Để phát triển toàn diện và bền vững vùng Trung du và miền núi Bắc bộ (TD&MNBB), bên cạnh chính sách đầu tư, hỗ trợ của Trung ương thì các địa phương cần có cách tiếp cận tổng thể gắn với những giải pháp cụ thể, linh hoạt, hiệu quả, sát thực tiễn. Mỗi địa phương cần năng động sáng tạo, phát huy thế mạnh đặc thù, vượt lên chính mình, từ đó hình thành không gian phát triển đồng đều cho cả vùng.

Tỉnh Hà Giang có lợi thế để phát triển du lịch địa chất, với mục tiêu là “phát triển xanh, bản sắc, bền vững” với phương châm “sống trên đá, thoát nghèo trên đá và tiến tới làm giàu trên đá”.
Tỉnh Hà Giang có lợi thế để phát triển du lịch địa chất, với mục tiêu là “phát triển xanh, bản sắc, bền vững” với phương châm “sống trên đá, thoát nghèo trên đá và tiến tới làm giàu trên đá”.

Vượt lên chính mình

Phải khẳng định, TD&MNBB mang trong mình “kho báu” khổng lồ với những tiềm năng, lợi thế đặc thù so với các vùng khác. Tiềm năng của vùng lớn nhưng tại sao lại chưa phát huy được, dẫn đến TD&MNBB hiện vẫn là “vùng trũng” trong phát triển của đất nước?

Đây là vấn đề được Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đặt ra đối với các địa phương tại Hội nghị triển khai Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 11-NQ/TW ngày 10/2/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh vùng TD&MNBB đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, được tổ chức tại Lào Cai ngày 27/8/2022. Nêu nguyên nhân, bên cạnh những khó khăn khách quan, người đứng đầu Chính phủ đã thẳng thắn chỉ rõ, chưa phát triển được là do cơ chế chính sách còn hạn hẹp. Vùng TD&MN chưa phát triển được cũng do các địa phương còn “trông chờ, ỷ lại” vào Trung ương; tính tự lực, tự cường chưa cao; chưa phát huy được tiềm năng to lớn của vùng, chưa biến tiềm năng thành nguồn lực.

Sự năng động sáng tạo, tự lực, tự cường của cấp ủy, chính quyền các địa phương vùng TD&MNBB chưa cao thể hiện rõ ở Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI), với các chỉ số như gia nhập thị trường, đào tạo lao động, tính minh bạch và thiết chế pháp lý... Trong khi dòng chảy cải cách của các địa phương trên cả nước vẫn duy trì, phát triển thì các địa phương vùng TD&MNBB vẫn cứ ì ạch, nằm tốp cuối trong 63 tỉnh, thành phố.

Các địa phương trong vùng TD&MNBB cần biến “khó thành dễ”, “biến tiềm năng thành động năng” để phát triển. (Trogn ảnh: Ngành nông nghiệp Hà Giang đưa cây tam giác mạch kết hợp với bản sắc văn hóa độc đáo của đồng bào DTTS để phát triển du lịch)
Các địa phương trong vùng TD&MNBB cần biến “khó thành dễ”, “biến tiềm năng thành động năng” để phát triển. (Trong ảnh: Ngành nông nghiệp Hà Giang đưa cây tam giác mạch kết hợp với bản sắc văn hóa độc đáo của đồng bào DTTS để phát triển du lịch)

Chỉ số PCI năm 2021 được Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) công bố hồi tháng 5/2022 cho thấy, trong 14 tỉnh vùng TD&MNBB thì chỉ có Lào Cai, Tuyên Quang, Phú Thọ, Bắc Giang thuộc nhóm khá; số còn lại hầu hết đều nằm ở vị trí cuối cùng của bảng xếp hạng. Ở vị trí thấp nhất có Cao Bằng, Hòa Bình, Hà Giang, Điện Biên, Lai Châu; nhóm trung bình có Yên Bái, Sơn La, Bắc Kạn,… Thậm chí, tỉnh Hòa Bình rơi tới 18 bậc, từ vị trí thứ 44 của PCI 2020 xuống hạng áp chót (62/63 tỉnh, thành phố) năm 2021.

Theo ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng Ban Pháp chế VCCI, việc cải thiện các chỉ số PCI nằm trong tầm tay của chính quyền các địa phương. Trong bối cảnh nhiều quy định pháp luật, cơ chế, chính sách về đầu tư kinh doanh còn nhiều chồng chéo và đang trong quá trình hoàn thiện thì vai trò của chính quyền địa phương vô cùng quan trọng.

Tại một hội thảo góp ý để Ban Kinh tế Trung ương xây dựng Nghị quyết số 11-NQ/TW trình Bộ Chính trị, chuyên gia kinh tế Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương, cho rằng, để phát triển kinh tế - xã hội vùng TD&MNBB, trước hết cần phát huy tính năng động sáng tạo của người đứng đầu, tiếp đến là nguồn lực bên ngoài.

“Trước hết, chúng ta phải có cơ chế, thể chế để buộc Bí thư, Chủ tịch phải năng động, sáng tạo, luôn suy nghĩ tìm cách làm mới. Việc phân bổ nguồn lực Trung ương theo thực tế, không cào bằng. Dựa trên mục tiêu đã có, ai có sáng kiến tốt thì được đầu tư nhiều hơn. Đấy là cách vừa tận dụng vừa khuyến khích năng động sáng tạo”, ông Cung nói.

Để phát triển bền vững từ lợi thế đặc thù của địa phương, Bí thư Tỉnh ủy Yên Bái Đỗ Đức Duy đã đề xuất nhiều cơ chế, chính sách cho ngành lâm nghiệp.
Cần bổ sung cơ chế, chính sách phù hợp đánh thức tiềm năng, phát triển ngành lâm nghiệp vùng TD&MNBB

Đột phá từ lợi thế đặc thù

Tư duy phát triển “không cào bằng” theo cách nói của TS. Nguyễn Đình Cung cần được hiểu thêm ở khía cạnh các tỉnh vùng TD&MNBB phải lựa chọn lĩnh vực kinh tế mũi nhọn riêng. Dựa trên lợi thế đặc thù, các địa phương cần tạo ra lợi thế so sánh với địa phương khác trong vùng, chứ không phải thấy “người ta ăn khoai cũng vác mai ra đào”.

Quay trở lại gợi mở lấy rừng làm trung tâm cho sự phát triển vùng TD&MNBB của PGS.TS Nguyễn Hồng Sơn, Phó trưởng Ban Kinh tế Trung ương, để làm rõ thêm vấn đề này. Kinh tế rừng là một lợi thế của vùng TD&MNBB so với các vùng khác; nhưng không phải tỉnh nào trong vùng TD&MNBB cũng có thể lấy lâm nghiệp làm kinh tế mũi nhọn.

Lào Cai đang đặt mục tiêu trở thành cực tăng trưởng của vùng và cả nước, với thế mạnh về du lịch, tiềm năng khoáng sản và kinh tế biên mậu. (Trong ảnh: Một góc TP. Lào Cai)
Lào Cai đang đặt mục tiêu trở thành cực tăng trưởng của vùng và cả nước, với thế mạnh về du lịch, tiềm năng khoáng sản và kinh tế biên mậu. (Trong ảnh: Một góc TP. Lào Cai)

Như Hà Giang, với địa hình, địa chất đặc thù núi đá, rừng không thể là lợi thế để phát triển. Nhưng với Yên Bái, kinh tế rừng đã và đang chứng minh hiệu quả. Toàn tỉnh hiện có trên 433 nghìn ha rừng, trong đó rừng sản xuất chiếm hơn một nửa, vừa tạo sinh kế cho người dân, vừa thúc đẩy địa phương này phát triển bền vững. Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Yên Bái Đỗ Đức Duy khẳng định, kinh tế lâm nghiệp là hướng đi của Yên Bái trong 10 năm tới, theo hướng đa mục tiêu, vừa khai thác giá trị kinh tế, vừa giải quyết các vấn đề xã hội, đồng thời bảo đảm môi trường.

Không để xảy ra tình trạng “khâu tổ chức thực hiện vẫn là khâu yếu”

Trong kết luận Hội nghị triển khai Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 11-NQ/TW ngày 10/2/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh vùng TD&MNBB đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, được tổ chức tại Lào Cai ngày 27/8/2022, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng đinh, Nhà nước đã có đầy đủ và đúng đắn các chủ trương, đường lối, chính sách, chương trình, hành động phát triển kinh tế - xã hội vùng TD&MNBB. Điều quan trọng là các bộ, ngành, địa phương phải tổ chức thực hiện thật tốt, không để xảy ra tình trạng “khâu tổ chức thực hiện vẫn là khâu yếu”. Theo đó các bộ, ngành, địa phương phải vào cuộc mạnh mẽ, thường xuyên đôn đốc, kiểm tra, đánh giá; biểu dương, khen thưởng những mô hình hay, cách làm tốt; uốn nắn, chấn chỉnh đối với những yếu kém, thiếu sót.

Nhưng “muốn đi nhanh thì đi một mình, muốn đi xa thì phải đi cùng nhau” phải được xem là phương châm phát triển của các tỉnh vùng TD&MNBB. Ông Vừ A Bằng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên cho rằng, để hướng tới sự phát triển bền vững cho cả vùng TD&MNBB, các tỉnh trong vùng cần tiếp tục quán triệt, nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của liên kết vùng, tập trung khai thác thế mạnh của từng vùng để bổ trợ lẫn nhau cùng phát triển.

Cùng với phát huy nội lực, biến tiềm năng thành động năng, các địa phương vùng TD&MNBB rất cần Trung ương xây dựng, ban hành các chính sách ưu đãi nhằm thu hút các nguồn lực đầu tư vào các ngành khai thác lợi thế so sánh, phù hợp với điều kiện tự nhiên, xã hội của vùng và của từng địa phương. Như chia sẻ của Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Yên Bái Đỗ Đức Duy, để phát triển kinh tế rừng, Trung ương sớm nghiên cứu điều chỉnh, bổ sung chính sách đặc thù cho các địa phương chuyển diện tích rừng sản xuất là rừng tự nhiên nghèo kiệt, kém hiệu quả sang trồng rừng gỗ lớn, cây ăn quả,... theo hướng thâm canh, hình thành các vùng trồng tập trung có giá trị kinh tế cao; xem xét có cơ chế, chính sách đặc thù trong phát triển, bảo vệ rừng đầu nguồn, bảo vệ nguồn nước và phát triển kinh tế - xã hội; có cơ chế, chính sách đặc thù trong phát triển đẩy mạnh xã hội hóa nghề rừng, giao đất, giao rừng...

Đề xuất về một số định hướng phát triển, liên kết vùng cho 14 tỉnh TD&MNBB, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh cho rằng, về cơ bản chủ trương chính sách đã khá đầy đủ, đã có quy hoạch của quốc gia, từng tỉnh, từng vùng, tuy nhiên vẫn cần có một “nhạc trưởng” để biến quy hoạch liên kết các địa phương, liên kết vùng với nhau trở thành hiện thực. Song song với đó, các chính sách đưa ra cần phải có những điểm đột phá trong phát triển cơ sở hạ tầng hỗ trợ tăng liên kết vùng và thúc đẩy tăng trưởng.

Theo Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh, Ban Kinh tế Trung ương cần nghiên cứu, đề xuất với Chính phủ về vấn đề liên kết vùng từ quy hoạch tới cơ sở hạ tầng, đưa giải pháp để hiện thực hóa các quy hoạch sẵn có đó. Bên cạnh đó, cần tăng cường vai trò của đào tạo nguồn nhân lực, giải pháp về công nghệ trên phạm vi, quy mô liên kết vùng. Khi có đủ những yếu tố này trong tay thì địa phương sẽ có đủ điều kiện để xây dựng chính sách, tạo tiền đề cho các tập đoàn kinh tế lớn, kể cả doanh nghiệp nhỏ và vừa đầu tư vào địa bàn, tạo động thúc đẩy phát triển toàn diện và bền vững vùng TD&MNBB.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.