Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Đắk Lắk: Phát huy vai trò Người có uy tín để giữ rừng

Hoàng Thùy - 06:14, 26/11/2022

Những năm qua, trong khi rừng ở nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk bị xâm hại nghiêm trọng, thì vẫn có một số khu rừng nguyên sinh được bảo vệ, chăm sóc nguyên vẹn. Để giữ được những cánh rừng này, có vai trò đóng góp quan trọng của các già làng, Người có uy tín trong việc phát huy, vận dụng luật tục tốt đẹp và tích cực tuyên truyền, vận động người dân thực hiện nghiêm các quy ước, hương ước của làng để giữ rừng.

Biển “Bảo vệ cây đầu nguồn bến nước” tại rừng K’mơng Prông
Biển “Bảo vệ cây đầu nguồn bến nước” tại rừng K’mơng Prông

Luật tục, hương ước góp phần giữ rừng đầu nguồn

Nhờ vận dụng nghiêm khắc luật tục, hương ước vào việc giữ rừng suốt nhiều năm qua, mà cánh rừng đầu nguồn buôn K’mrơng Prông A và K’mrơng Prông B, xã Ea Tu, Tp. Buôn Ma Thuột, tỉnh Đăk Lăk, vẫn còn giữ được dáng vẻ nguyên sinh. Khu rừng rộng khoảng 2 ha nhiều cây gỗ quý như sao xanh, bằng lăng, cà chít… có đường kính thân 2 - 3 vòng tay người ôm.

Già Y Yơh Kbuôr, Người có uy tín buôn K’mrơng Prông A chia sẻ: Ngày xưa người Ê Đê lập buôn ở đây vì chọn được bến nước nằm sâu trong rừng. Theo quan niệm của đồng bào Ê Đê, nước là “thần hồn” hiện linh của sự sống, rừng có thần rừng linh thiêng che chở cho buôn làng. Rừng mất thì nước cạn, buôn làng cũng không còn nên bà con xem việc giữ rừng như giữ sinh mạng của mình. Chặt một cây rừng phải nộp trâu, bò, vài vò rượu cần để cúng thần rừng và xin buôn làng tha thứ. 

Tái phạm lần thứ hai, thứ ba mức phạt sẽ tăng gấp nhiều lần. Vi phạm liên tiếp sẽ bị trai làng áp giải giao nộp cho chính quyền xử lý theo pháp luật. Vì vậy, việc bảo vệ rừng trở thành trách nhiệm của từng người trong buôn làng, được lưu truyền từ đời này sang đời khác.

Luật tục giữ rừng, hương ước của người Ê Đê buôn K’mrơng Prông A và K’mrơng Prông B quy định: Không mang lửa vào rừng; không chặt, phá cây rừng làm nương rẫy; cấm đóng cọc vào cây, cấm trèo lên cây, bẻ trái, hái lá cây rừng… Nếu người nào vi phạm sẽ bị dân làng phạt.

Già Y Yơh kể: Gần hai mươi năm trước, một người trong làng trót cưa một cây gỗ về làm bàn ghế bị người dân phát hiện. Cả buôn bắt nộp lại cây đền 2 con heo, 2 ché rượu cần ra bến nước trong rừng để làm lễ cúng xin thần rừng tha tội. Mỗi tuần buôn cắt cử một số thanh niên trai tráng vào rừng tuần tra, phát hiện người lạ vào rừng thì báo già làng, trưởng buôn kịp thời ngăn chặn những việc làm xâm hại đến rừng. Từ đó đến nay, không ai dám mạo phạm đến cánh rừng già này nữa.

Đến nay rừng Cư H’Lăm con nguyên vẹn
Đến nay rừng Cư H’Lăm vẫn còn nguyên vẹn

Cứ như vậy người dân hai buôn Kmrơng Prông yêu rừng, quý rừng và quyết giữ rừng. Nhờ vậy, khu rừng này mới được giữ vững. Năm 2015, rừng K’mơng Prông được Hội bảo vệ thiên nhiên và môi trường tỉnh Đắk Lắk gắn biển “Bảo vệ cây đầu nguồn bến nước”.

Cách Tp.Buôn Ma Thuột chừng 15 km, rừng Cư H’Lăm rộng 18,6 ha ở thị trấn Ea Pốk, huyện Cư M’gar cũng đang được bảo vệ nghiêm ngặt. Đó là nhờ các thế hệ già làng, Người có uy tín bao nhiêu năm qua, vẫn truyền đến người dân câu chuyện truyền thuyết nếu người xâm phạm, trục lợi rừng Cư H’Lăm thì sẽ phải đền tội. Vì vậy, dân trong làng không ai dám mạo phạm đến rừng, cánh rừng già vẫn được giữ gìn nguyên vẹn. Năm 2009, rừng Cư H’Lăm được UBND tỉnh Đắk Lắk làm lễ công nhận là “Di tích danh lam thắng cảnh” khiến dân chúng địa phương càng tự hào, quyết tâm bảo vệ rừng hơn nữa.

Phát huy vai trò già làng, Người uy tín bảo vệ tài nguyên rừng

Đồng bào Ê Đê nói riêng và Tây Nguyên nói chung, xem việc giữ rừng là giữ sinh mệnh của mình. Bao đời nay đồng bào Tây Nguyên sống dựa vào rừng, họ quan niệm những cánh rừng thiêng như lá bùa hộ mệnh che chở cho buôn làng.

Người dân buôn K’mơng Prông A dọn vệ sinh rừng
Người dân buôn K’mơng Prông A dọn vệ sinh rừng

Mới đây, Trung tâm Nghiên cứu lâm nghiệp nhiệt đới vừa tổ chức Hội thảo “Tham vấn phong tục tập quán trong bảo tồn tài nguyên rừng của một số cộng đồng người dân vùng lưu vực sông Sêrêpốk, Đắk Lắk”. Tham dự hội thảo có các già làng, Người có uy tín đến từ huyện Lắk và Krông Bông.

Trên cơ sở kết quả nghiên cứu về phong tục tập quán trong bảo tồn tài nguyên rừng của một số cộng đồng người dân vùng lưu vực sông Sêrêpốk, Đắk Lắk, các chuyên gia khuyến nghị, để bảo tồn tài nguyên rừng của một số cộng đồng người dân vùng lưu vực sông Sêrêpốk, thì phải phát huy tốt vai trò của già làng, Người có uy tín được cộng đồng tôn kính. Qua đó, duy trì những phong tục tập quán tốt, hỗ trợ chính quyền các cấp trong việc nhắc nhở, giải quyết những vấn đề của cộng đồng và giáo dục thế hệ con cháu…

Tại hội thảo, một số già làng, Người có uy tín đã chia sẻ những câu chuyện điển hình về giữ gìn, bảo tồn tài nguyên rừng của cộng đồng người M’Nông và Ê Đê nơi họ sinh sống như, phong tục bảo vệ rừng đầu nguồn; già làng Người có uy tín trong bảo tồn, quản lý tài nguyên rừng…

Các nhà nghiên cứu cho rằng, những phong tục tập quán tốt của mỗi cộng đồng dân tộc, liên quan đến bảo tồn, giữ gìn tài nguyên rừng cần được ghi nhận. Cần xem xét việc hỗ trợ xây dựng các quy ước cho tất cả các cộng đồng sống gần rừng. Ưu tiên chính sách đào tạo phát triển nguôn nhân lực tại chỗ là con em đồng bào dân tộc M’Nông và Ê Đê.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin nổi bật trang chủ
Tin trong ngày - 29/3/2023

Tin trong ngày - 29/3/2023

Media - BDT - 20:30, 29/03/2023
Bản tin hôm nay có những thông tin chính sau: Sẽ trao Giải thưởng Hồ Chí Minh vào dịp 19/5; Diễn đàn quốc tế “Phụ nữ, An ninh Mạng và STEM”; Xây dựng Tp. Buôn Ma Thuột thành trung tâm Logistics vùng Tây Nguyên; cùng các tin tức thời sự khác. Sau đây là thông tin chi tiết.
Hậu Giang: Hơn 4,1 tỷ đồng hỗ trợ sinh kế và nâng cao năng lực thích ứng biến đổi khí hậu

Hậu Giang: Hơn 4,1 tỷ đồng hỗ trợ sinh kế và nâng cao năng lực thích ứng biến đổi khí hậu

Môi trường sống - Gia Hưng - 20:18, 29/03/2023
Sở NN&PTNT tỉnh Hậu Giang phối hợp với Cơ quan Hợp tác Quốc tế Hàn Quốc tại Việt Nam triển khai Dự án “Hỗ trợ sinh kế cho người dân và nâng cao năng lực thích ứng biến đổi khí hậu cho cộng đồng tại tỉnh Hậu Giang”.
Rà soát vi phạm khi cổ phần hóa Hãng phim truyện Việt Nam

Rà soát vi phạm khi cổ phần hóa Hãng phim truyện Việt Nam

Pháp luật - G.H - 20:17, 29/03/2023
Văn phòng Chính phủ đã có thông báo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Lê Minh Khái về việc xử lý sau thanh tra công tác cổ phần hóa Hãng phim truyện Việt Nam.
Trao Giải thưởng Hồ Chí Minh vào dịp 19/5

Trao Giải thưởng Hồ Chí Minh vào dịp 19/5

Giải trí - BĐT - 20:16, 29/03/2023
Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật năm 2022 dự kiến sẽ được tổ chức vào dịp kỷ niệm Ngày sinh nhật Bác 19/5.
Quảng Nam: Đầu tư 210 tỷ đồng xây kè chống xói lở khẩn cấp bờ biển ở Hội An

Quảng Nam: Đầu tư 210 tỷ đồng xây kè chống xói lở khẩn cấp bờ biển ở Hội An

Môi trường sống - G.H - 20:15, 29/03/2023
UBND tỉnh Quảng Nam quyết định phê duyệt đầu tư xây dựng công trình kè chống xói lở khẩn cấp bờ biển Cửa Đại, Tp. Hội An với tổng kinh phí 210 tỷ đồng.
Bảo tồn kho tàng sách cổ của người Dao

Bảo tồn kho tàng sách cổ của người Dao

Trải qua những thăng trầm của lịch sử, cộng đồng dân tộc Dao ở Lào Cai đã tạo dựng nên các giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc, góp phần làm phong phú, đa dạng nền văn hóa các dân tộc Lào Cai. Đặc biệt, với người Dao, tri thức bản địa được ghi chép khá hệ thống, chi tiết và đầy đủ bằng văn tự. Đó là kho tàng sách cổ bằng chữ Nôm Dao.
Ưu tiên nguồn lực đầu tư sản xuất trang thiết bị cho lực lượng PCCC

Ưu tiên nguồn lực đầu tư sản xuất trang thiết bị cho lực lượng PCCC

Tin tức - PV - 20:14, 29/03/2023
Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang nhấn mạnh sự cần thiết phải ưu tiên nguồn lực đầu tư cho việc sản xuất trang thiết bị để trang bị tốt nhất có thể cho các lực lượng làm công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn cứu hộ (PCCC và CNCH) thực hiện nhiệm vụ hiệu quả, an toàn hơn.
Toàn bộ học sinh bị ngộ độc điều trị tại Bệnh viện Bạch Mai đã xuất viện

Toàn bộ học sinh bị ngộ độc điều trị tại Bệnh viện Bạch Mai đã xuất viện

Sức khỏe - PV - 20:13, 29/03/2023
Toàn bộ học sinh của Trường tiểu học Kim Giang trong vụ nghi ngộ độc thực phẩm điều trị Bệnh viện Bạch Mai đã được xuất viện.
Thanh Hóa ngăn chặn hiểm họa ma túy trong giới trẻ

Thanh Hóa ngăn chặn hiểm họa ma túy trong giới trẻ

Pháp luật - Quỳnh Trâm - 18:14, 29/03/2023
Những năm gần đây, công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm về ma túy đã và đang được tất cả các cấp, các ngành tỉnh Thanh Hóa quan tâm và đã đưa ra nhiều biện pháp nhằm phòng ngừa, đấu tranh để từng bước đẩy lùi loại tội phạm đặc biệt nguy hiểm này.
Thành công từ mô hình trồng rau “5 không”

Thành công từ mô hình trồng rau “5 không”

Khởi nghiệp - Sơn Ngọc - 17:31, 29/03/2023
Ở khu phố 15, thị trấn Phước Dân (Ninh Phước, Ninh Thuận), anh Nguyễn Minh Châu ở Láng Ngựa là một trong những điển hình thanh niên khởi nghiệp với mô hình trồng rau thủy canh “5 không”, đáp ứng nhu cầu tiêu thụ nông sản sạch của người tiêu dùng.
Phòng, chống dịch bệnh Marburg: Giám sát tại các cửa khẩu, biên giới

Phòng, chống dịch bệnh Marburg: Giám sát tại các cửa khẩu, biên giới

Sức khỏe - PV - 17:00, 29/03/2023
Nhằm phát hiện sớm các trường hợp mắc bệnh Marburg, xử lý kịp thời không để dịch lây lan, hạn chế đến mức thấp nhất tỷ lệ mắc và tử vong, ngành Y tế tỉnh Bình Phước đang chủ động triển khai các phương án phòng, chống dịch.