Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Đắk Lắk: Phát huy vai trò Người có uy tín để giữ rừng

Hoàng Thùy - 06:14, 26/11/2022

Những năm qua, trong khi rừng ở nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk bị xâm hại nghiêm trọng, thì vẫn có một số khu rừng nguyên sinh được bảo vệ, chăm sóc nguyên vẹn. Để giữ được những cánh rừng này, có vai trò đóng góp quan trọng của các già làng, Người có uy tín trong việc phát huy, vận dụng luật tục tốt đẹp và tích cực tuyên truyền, vận động người dân thực hiện nghiêm các quy ước, hương ước của làng để giữ rừng.

Biển “Bảo vệ cây đầu nguồn bến nước” tại rừng K’mơng Prông
Biển “Bảo vệ cây đầu nguồn bến nước” tại rừng K’mơng Prông

Luật tục, hương ước góp phần giữ rừng đầu nguồn

Nhờ vận dụng nghiêm khắc luật tục, hương ước vào việc giữ rừng suốt nhiều năm qua, mà cánh rừng đầu nguồn buôn K’mrơng Prông A và K’mrơng Prông B, xã Ea Tu, Tp. Buôn Ma Thuột, tỉnh Đăk Lăk, vẫn còn giữ được dáng vẻ nguyên sinh. Khu rừng rộng khoảng 2 ha nhiều cây gỗ quý như sao xanh, bằng lăng, cà chít… có đường kính thân 2 - 3 vòng tay người ôm.

Già Y Yơh Kbuôr, Người có uy tín buôn K’mrơng Prông A chia sẻ: Ngày xưa người Ê Đê lập buôn ở đây vì chọn được bến nước nằm sâu trong rừng. Theo quan niệm của đồng bào Ê Đê, nước là “thần hồn” hiện linh của sự sống, rừng có thần rừng linh thiêng che chở cho buôn làng. Rừng mất thì nước cạn, buôn làng cũng không còn nên bà con xem việc giữ rừng như giữ sinh mạng của mình. Chặt một cây rừng phải nộp trâu, bò, vài vò rượu cần để cúng thần rừng và xin buôn làng tha thứ. 

Tái phạm lần thứ hai, thứ ba mức phạt sẽ tăng gấp nhiều lần. Vi phạm liên tiếp sẽ bị trai làng áp giải giao nộp cho chính quyền xử lý theo pháp luật. Vì vậy, việc bảo vệ rừng trở thành trách nhiệm của từng người trong buôn làng, được lưu truyền từ đời này sang đời khác.

Luật tục giữ rừng, hương ước của người Ê Đê buôn K’mrơng Prông A và K’mrơng Prông B quy định: Không mang lửa vào rừng; không chặt, phá cây rừng làm nương rẫy; cấm đóng cọc vào cây, cấm trèo lên cây, bẻ trái, hái lá cây rừng… Nếu người nào vi phạm sẽ bị dân làng phạt.

Già Y Yơh kể: Gần hai mươi năm trước, một người trong làng trót cưa một cây gỗ về làm bàn ghế bị người dân phát hiện. Cả buôn bắt nộp lại cây đền 2 con heo, 2 ché rượu cần ra bến nước trong rừng để làm lễ cúng xin thần rừng tha tội. Mỗi tuần buôn cắt cử một số thanh niên trai tráng vào rừng tuần tra, phát hiện người lạ vào rừng thì báo già làng, trưởng buôn kịp thời ngăn chặn những việc làm xâm hại đến rừng. Từ đó đến nay, không ai dám mạo phạm đến cánh rừng già này nữa.

Đến nay rừng Cư H’Lăm con nguyên vẹn
Đến nay rừng Cư H’Lăm vẫn còn nguyên vẹn

Cứ như vậy người dân hai buôn Kmrơng Prông yêu rừng, quý rừng và quyết giữ rừng. Nhờ vậy, khu rừng này mới được giữ vững. Năm 2015, rừng K’mơng Prông được Hội bảo vệ thiên nhiên và môi trường tỉnh Đắk Lắk gắn biển “Bảo vệ cây đầu nguồn bến nước”.

Cách Tp.Buôn Ma Thuột chừng 15 km, rừng Cư H’Lăm rộng 18,6 ha ở thị trấn Ea Pốk, huyện Cư M’gar cũng đang được bảo vệ nghiêm ngặt. Đó là nhờ các thế hệ già làng, Người có uy tín bao nhiêu năm qua, vẫn truyền đến người dân câu chuyện truyền thuyết nếu người xâm phạm, trục lợi rừng Cư H’Lăm thì sẽ phải đền tội. Vì vậy, dân trong làng không ai dám mạo phạm đến rừng, cánh rừng già vẫn được giữ gìn nguyên vẹn. Năm 2009, rừng Cư H’Lăm được UBND tỉnh Đắk Lắk làm lễ công nhận là “Di tích danh lam thắng cảnh” khiến dân chúng địa phương càng tự hào, quyết tâm bảo vệ rừng hơn nữa.

Phát huy vai trò già làng, Người uy tín bảo vệ tài nguyên rừng

Đồng bào Ê Đê nói riêng và Tây Nguyên nói chung, xem việc giữ rừng là giữ sinh mệnh của mình. Bao đời nay đồng bào Tây Nguyên sống dựa vào rừng, họ quan niệm những cánh rừng thiêng như lá bùa hộ mệnh che chở cho buôn làng.

Người dân buôn K’mơng Prông A dọn vệ sinh rừng
Người dân buôn K’mơng Prông A dọn vệ sinh rừng

Mới đây, Trung tâm Nghiên cứu lâm nghiệp nhiệt đới vừa tổ chức Hội thảo “Tham vấn phong tục tập quán trong bảo tồn tài nguyên rừng của một số cộng đồng người dân vùng lưu vực sông Sêrêpốk, Đắk Lắk”. Tham dự hội thảo có các già làng, Người có uy tín đến từ huyện Lắk và Krông Bông.

Trên cơ sở kết quả nghiên cứu về phong tục tập quán trong bảo tồn tài nguyên rừng của một số cộng đồng người dân vùng lưu vực sông Sêrêpốk, Đắk Lắk, các chuyên gia khuyến nghị, để bảo tồn tài nguyên rừng của một số cộng đồng người dân vùng lưu vực sông Sêrêpốk, thì phải phát huy tốt vai trò của già làng, Người có uy tín được cộng đồng tôn kính. Qua đó, duy trì những phong tục tập quán tốt, hỗ trợ chính quyền các cấp trong việc nhắc nhở, giải quyết những vấn đề của cộng đồng và giáo dục thế hệ con cháu…

Tại hội thảo, một số già làng, Người có uy tín đã chia sẻ những câu chuyện điển hình về giữ gìn, bảo tồn tài nguyên rừng của cộng đồng người M’Nông và Ê Đê nơi họ sinh sống như, phong tục bảo vệ rừng đầu nguồn; già làng Người có uy tín trong bảo tồn, quản lý tài nguyên rừng…

Các nhà nghiên cứu cho rằng, những phong tục tập quán tốt của mỗi cộng đồng dân tộc, liên quan đến bảo tồn, giữ gìn tài nguyên rừng cần được ghi nhận. Cần xem xét việc hỗ trợ xây dựng các quy ước cho tất cả các cộng đồng sống gần rừng. Ưu tiên chính sách đào tạo phát triển nguôn nhân lực tại chỗ là con em đồng bào dân tộc M’Nông và Ê Đê.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Cấp đất ở, đất sản xuất - Động lực mới để đồng bào DTTS ở Quảng Trị thay đổi cuộc sống

Cấp đất ở, đất sản xuất - Động lực mới để đồng bào DTTS ở Quảng Trị thay đổi cuộc sống

Dự án 1 về "Giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt" trong Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế -xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030 (Chương trình MTQG 1719) đã mở ra hướng giải quyết dứt điểm tình trạng thiếu đất ở, đất sản xuất cho đồng bào DTTS và người dân sống ở vùng đặc biệt khó khăn ở Quảng Trị.
Tin nổi bật trang chủ
Cấp đất ở, đất sản xuất - Động lực mới để đồng bào DTTS ở Quảng Trị thay đổi cuộc sống

Cấp đất ở, đất sản xuất - Động lực mới để đồng bào DTTS ở Quảng Trị thay đổi cuộc sống

Công tác Dân tộc - Phạm Tiến - 1 giờ trước
Dự án 1 về "Giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt" trong Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế -xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030 (Chương trình MTQG 1719) đã mở ra hướng giải quyết dứt điểm tình trạng thiếu đất ở, đất sản xuất cho đồng bào DTTS và người dân sống ở vùng đặc biệt khó khăn ở Quảng Trị.
Quảng Ninh: Khai mạc Tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời năm 2023

Quảng Ninh: Khai mạc Tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời năm 2023

Tin tức - Mỹ Dung - 1 giờ trước
Ngày 2/10, tại Tp. Hạ Long, Ban Chỉ đạo Xây dựng xã hội học tập tỉnh Quảng Ninh tổ chức Lễ khai mạc Tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời năm 2023 với chủ đề “Xây dựng năng lực tự học trong kỷ nguyên số”.
Dấu hiệu dậy thì sớm ở trẻ cha mẹ cần lưu ý

Dấu hiệu dậy thì sớm ở trẻ cha mẹ cần lưu ý

Sống khỏe - Như Ý - 1 giờ trước
Trước khi bước vào tuổi trưởng thành, các bé sẽ phải trải qua giai đoạn dậy thì. Ở giai đoạn này, cơ thể sẽ có những thay đổi rõ rệt về bộ phận nhạy cảm cũng như tâm sinh lý. Dấu hiệu trẻ dậy thì đối với các bé tương đối dễ nhận biết. Sau đây là một số dấu hiệu dậy thì sớm ở trẻ cha mẹ cần lưu ý.
Đắk Nông: Tổ chức lớp tập huấn Hướng dẫn quy trình, phương pháp kiểm tra, giám sát hoạt động nhận ủy thác cho vay

Đắk Nông: Tổ chức lớp tập huấn Hướng dẫn quy trình, phương pháp kiểm tra, giám sát hoạt động nhận ủy thác cho vay

Tin tức - Anh Đức - 3 giờ trước
Vừa qua, Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) chi nhánh tỉnh Đắk Nông đã tổ chức lớp tập huấn hướng dẫn quy trình, phương pháp kiểm tra, giám sát hoạt động nhận ủy thác cho vay theo văn bản số 10566/HD-NHCS ngày 29/12/2022 của Tổng Giám đốc NHCSXH Trung ương về Hướng dẫn Quy trình, phương pháp kiểm tra, giám sát hoạt động nhận ủy thác cho vay. Tham dự có 135 học viên/8 huyện/thành phố.
Kon Tum: Trao giải Cuộc thi viết “Biên giới tỉnh Kon Tum và 60 năm truyền thống Bộ đội Biên phòng tỉnh”

Kon Tum: Trao giải Cuộc thi viết “Biên giới tỉnh Kon Tum và 60 năm truyền thống Bộ đội Biên phòng tỉnh”

Trang địa phương - Ngọc Chí - 3 giờ trước
Sáng ngày 2/10/2023, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh phối hợp tổ chức tổng kết và trao giải Cuộc thi viết tìm hiểu về Biên giới tỉnh Kon Tum và 60 năm truyền thống Bộ đội Biên phòng tỉnh (8/10/1963 - 8/10/2023).
Mường Lò - Tinh hoa miền di sản

Mường Lò - Tinh hoa miền di sản

Bất cứ ai đến với Nghĩa Lộ - Mường Lò thời điểm này sẽ được thăng hoa cảm xúc trước vẻ đẹp của cảnh sắc thiên nhiên và những thảm vàng lúa chín; được chiêm ngưỡng vẻ đẹp duyên dáng yêu kiều của các cô gái Thái; được hòa mình trong vòng những Xòe bất tận để cảm nhận tự trái tim những giá trị văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc, với bao cung bậc cảm xúc đắm say và giá trị nhân văn sâu sắc đã và đang trường tồn, lan tỏa của Nghệ thuật Xòe Thái - tinh hoa miền di sản Mường Lò, Nghĩa Lộ.
Khởi sắc trên vùng biên A Vao

Khởi sắc trên vùng biên A Vao

Kinh tế - Tiêu Dao - 3 giờ trước
Chúng tôi đến A Vao (huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị) vào một buổi chiều Thu. Bắt gặp ở đây một màu xanh bạt ngàn của những đồi sắn, chuối; những con đường bê tông phẳng phiêu chạy đến từng thôn xóm... Sức sống mới đang hiển hiện trên vùng biên viễn vốn nhiều khó khăn cách trở ngày nào.
Sức bật Sông Mã

Sức bật Sông Mã

Xã hội - Nguyễn Vũ Điền - 4 giờ trước
Hôm nay, khi trở lại huyện Sông Mã, tôi thực sự ngỡ ngàng bởi những gì hiện lên trước mắt. Một Sông Mã năng động, trẻ trung và ngời ngời sức sống. Con đường từ TP. Sơn La vào huyện được mở rộng, mặt đường được trải nhựa phẳng lỳ. Chuyến xe vào huyện cho tôi cảm giác như đang đi trên những con đường giữa trung du Bắc bộ.
Vườn tái chế rác thải NNC - Thông điệp ý nghĩa từ những người khuyết tật

Vườn tái chế rác thải NNC - Thông điệp ý nghĩa từ những người khuyết tật

Xã hội - T.Nhân-T.Quỳnh - 4 giờ trước
Vườn tái chế rác thải NNC, do bà Nguyễn Thị Thanh Nga, Chi hội trưởng Chi hội khuyết tật Nguyễn Nga lập nên từ năm 2021, tại thôn Long Mỹ, xã Phước Mỹ, TP.Quy Nhơn (Bình Định). Nơi đây, được xem như là mái nhà thứ hai của những người khuyết tật và họ được thoả sức sáng tạo ra những sản phẩm độc đáo, hữu ích. Nhờ đó, họ cảm thấy được tiếp thêm động lực sống, bớt tự ti với những khuyết tật mà mình đang mang. Đặc biệt, công việc của họ góp một phần không nhỏ trong việc bảo vệ môi trường.
Hải quan Việt Nam đăng cai tổ chức Hội nghị và Triển lãm Công nghệ của WCO năm 2023

Hải quan Việt Nam đăng cai tổ chức Hội nghị và Triển lãm Công nghệ của WCO năm 2023

Tin tức - Trường An - 4 giờ trước
Theo đề nghị của Tổ chức Hải quan Thế giới (WCO) và trên cơ sở phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ, Tổng cục Hải quan sẽ phối hợp với WCO đăng cai tổ chức Hội nghị và Triển lãm Công nghệ năm 2023 của WCO. Hội nghị và Triển lãm diễn ra từ ngày 10 - 12/10/2023, tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia, Hà Nội.
Quảng Ninh: Khai trương siêu du thuyền trên Vịnh Hạ Long

Quảng Ninh: Khai trương siêu du thuyền trên Vịnh Hạ Long

Du lịch - Thiên An - 4 giờ trước
Ngày 1/10, tại Cảng tàu khách quốc tế Tuần Châu, Công ty CP Tập đoàn Halo Eco đã tổ chức Lễ khai trương siêu du thuyền 6 sao Catherine.