Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Cuộc sống của người Arem bên kỳ quan Sơn Đoòng

Khánh Ngân - 12:08, 17/11/2021

Bây giờ, người Arem đã được sinh sống trong những ngôi nhà sàn mái đỏ nổi bật bên kỳ quan Sơn Đoòng thay vì phải sinh sống trong rừng sâu, hang đá. Con đường đến trường của các em học sinh cũng được bê tông phẳng lỳ... Tuy nhiên, cần có thêm những chính sách “đòn bẩy”, những khát khao, động lực tự cường từ người Arem, người Bru Vân Kiều để Tân Trạch, huyện Bố Trạch (Quảng Bình) vươn lên mạnh mẽ hơn.

Bản của đồng bào Arem giữa núi rừng Phong Nha
Bản của đồng bào Arem giữa núi rừng Phong Nha

Hiểu để yêu thương

Tân Trạch là xã đặc biệt, toàn xã chỉ có vẻn vẹn 90 hộ dân nằm trọn vẹn trong vùng lõi Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, nơi có kỳ quan Sơn Đoòng. Trong đó, người Arem (nhánh nhỏ dân tộc Chứt) chiếm hơn 80% dân số, còn lại là người Bru Vân Kiều. Do đặc thù là một xã có quy mô dân số rất nhỏ, lại nằm biệt lập, nên khó khăn về nhiều mặt. Để đưa Tân Trạch phát triển, nâng cao đời sống cho đồng bào DTTS là một thử thách không hề nhỏ đối với chính quyền địa phương các cấp.

Do đặc thù là xã nằm trong vùng lõi Vườn Quốc gia, nên đất sản xuất ít, lại không thể mở rộng. Bên cạnh đó, trồng trọt lại phụ thuộc hoàn toàn vào thiên nhiên, chưa thể áp dụng khoa học - kỹ thuật, cơ giới hóa vào sản xuất dẫn đến hiệu quả kinh tế chưa cao. Địa hình diện tích đất canh tác nông nghiệp lại dốc, khí hậu đặc thù, nên việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng cũng khó thực hiện. Người Arem thiếu đói, không đủ lương thực cũng là điều dễ hiểu, cần được sẻ chia.

Thời tiết rất khắc nghiệt, mới đầu Đông mà nhà ông Đinh Lầu đã phải đốt lửa để cùng sưởi ấm
Thời tiết rất khắc nghiệt, mới đầu Đông mà nhà ông Đinh Lầu đã phải đốt lửa để cùng sưởi ấm

Trao đổi với phóng viên báo Dân tộc và Phát triển, ông Nguyễn Văn Đại, Bí thư Đảng ủy xã Tân Trạch cho biết: “Đồng bào ở xã chủ yếu là gieo trồng lúa nương, ngô, sắn nhưng diện tích ít, không thể mở rộng vì không có đất. Lúa nương, ngô, sắn lại ở trong vùng lõi vườn Quốc gia nên khỉ, lợn rừng phá hoại nhiều lắm, nên bà con vẫn thiếu lương thực”.

Mặc dù trong điều kiện đặc thù, có nhiều khó khăn, nhưng trong những năm qua, từ chính sách đầu tư, hỗ trợ của Nhà nước, các cấp chính quyền, sự giúp đỡ của các tổ chức đoàn thể...đời sống của người Arem đã có nhiều khởi sắc. Những chỉ số như thu nhập bình quân đầu người 9 triệu đồng/người/năm; 8/19 tiêu chí về nông thôn mới (NTM) ở xã Tân Trạch đã hoàn thành. Cuộc sống của bà con cũng có nhiều thay đổi theo chiều hướng tích cực. Người Arem đau ốm đã đến trạm y tế để khám chữa bệnh. Bà con đã bỏ dần những tập tục lạc hậu. Con em của đồng bào được đến trường... Đó là những tín hiệu đáng vui cho người Arem, cho xã vùng lõi Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng.

Cần thêm “đòn bẩy”

Con đường giao thông được xây dựng từ chương trình NTM phẳng lỳ dẫn vào bản Arem, do Ban Dân tộc tỉnh Quảng Bình làm chủ đầu tư vừa mới hoàn thành. Những ngôi nhà sàn được gia cố bằng cột bê tông, mái lợp bằng tôn đỏ, nổi bật giữa màu xanh của núi rừng. Điểm trường mầm non, trường tiểu học, trung học cơ sở được xây dựng khang trang… Tất cả như đã nói lên sự đổi thay lớn về cuộc sống của người Arem ở xã Tân Trạch.

Những ngôi nhà sàn được gia cố bằng cột bê tông, mái tôn chắc chắn, bên con đường bê tông phẳng lỳ dẫn vào bản Arem được Ban Dân tộc tỉnh Quảng Bình làm chủ đầu tư vừa mới hoàn thành
Những ngôi nhà sàn được gia cố bằng cột bê tông, mái tôn chắc chắn, bên con đường bê tông phẳng lỳ dẫn vào bản Arem được Ban Dân tộc tỉnh Quảng Bình làm chủ đầu tư vừa mới hoàn thành

Tuy nhiên, với đặc thù bình quân mỗi hộ gia đình có chưa đến 0,5 ha đất lúa nương, dù không còn bị đói đứt bữa như trước, nhưng với tỷ lệ 75% là hộ nghèo… thì những chính sách hỗ trợ về vùng đồng bào DTTS, vùng sâu, vùng xa mà Đảng, Nhà nước đang triển khai trên địa bàn cả nước, trong đó có Tân Trạch...; là chưa đủ để Tân Trạch vươn lên. Vì vậy, Tân Trạch cần có chính sách mang tính đặc thù, thực sự phải là “đòn bẩy” đủ mạnh để tạo sức bật cho địa phương, cho cộng đồng DTTS nơi đây.

Ví như, để người Arem, người Bru Vân Kiều định cư trong vùng lõi Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng có điều kiện sống tốt hơn, điều cần thiết là phải bảo đảm cho họ sống được, “sống khỏe” cùng rừng, nhưng không phải từ khai thác rừng trái phép. Có thể bằng những chính sách như, tăng diện tích giao khoán bảo vệ rừng cho người dân, tạo sự liên kết giữa cộng đồng dân cư với các kỳ quan thiên nhiên trong việc phát triển du lịch, thậm chí phải có sự cân bằng, chia sẻ lợi ích từ nguồn thu du lịch đối với cảnh quan, kỳ quan mà những cư dân sống trong vùng đã hy sinh kinh tế để giữ gìn…

Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng, cần có phương án nghiên cứu đưa cây dược liệu đặc trưng phù hợp với điều kiện đất đai, khí hậu vào trồng thử nghiệm, tiến tới sản xuất đại trà, tạo sinh kế giúp đồng bào phát triển kinh tế bền vững trên chính mảnh đất họ đang định cư.

 Điều này có thể thực hiện được, bởi trên thực tế một số vườn Quốc gia khác như Pù Mát (Nghệ An), đã thực hiện thành công với mô hình trồng cây cà gai leo. Các sản phẩm như cao cà gai leo, trà gai leo đã trở thành sản phẩm OCOP 4 sao, mang lại thu nhập cao cho những người dân sống ở vùng đệm và vùng lõi Vườn Quốc gia Pù Mát.

Tất cả những chính sách sẽ đóng vai trò “đòn bẩy” quan trọng trong việc phát triển kinh tế - xã hội bền vững cho đồng bào DTTS sống ở vùng đặc thù. Tuy nhiên, chính người Arem, người Bru Vân Kiều cũng phải có động lực, có khát khao vươn lên mạnh mẽ, thì đời sống mới được nâng lên, quê hương mới ngày càng giàu đẹp.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Những mái ấm trên đỉnh mây bay

Những mái ấm trên đỉnh mây bay

Suốt chặng đường lên Lùng Chin Thượng và Lùng Chin Hạ, Thiếu tá Nguyễn Thành Luận - Chính trị viên phó Đồn Biên phòng Thàng Tín (Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Hà Giang) say sưa kể cho tôi nghe về niềm vui của những hộ gia đình đã được cán bộ, chiến sĩ của Đồn hỗ trợ xây dựng nhà ở kiên cố. Phải chăng vì thế mà cung đường bé như sợi dây giăng mắc nguyệch ngoạc từ trung tâm xã Thèn Chu Phìn lên tít những đỉnh mù sương ấy như gần hơn, thẳng ra và ngắn lại hơn bởi sự háo hức, mong chờ...
Tin nổi bật trang chủ
Nhiều bài học hay, kinh nghiệm quý trong triển khai xoá nhà tạm, nhà dột nát

Nhiều bài học hay, kinh nghiệm quý trong triển khai xoá nhà tạm, nhà dột nát

Tại Phiên họp lần thứ 4 của Ban Chỉ đạo Trung ương triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước, ngày 11/5, do Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì, các đại biểu đã nghe lãnh đạo các địa phương đã hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát chia sẻ bài học kinh nghiệm trong quá trình thực hiện Chương trình. Báo Dân tộc và Phát triển trích lược ý kiến phát biểu của lãnh đạo một số địa phương.
Học vấn - Con đường phát triển bền vững của người Dao: Chữ Nôm Dao - làm mới để đồng hành cùng dân tộc (Bài 2)

Học vấn - Con đường phát triển bền vững của người Dao: Chữ Nôm Dao - làm mới để đồng hành cùng dân tộc (Bài 2)

Phóng sự - Vàng Ni - Vân Long - 1 giờ trước
Vượt qua vai trò lưu giữ những điều hay, lẽ đẹp phục vụ cuộc sống, bộ chữ Nôm như một cách ghi lại những tinh túy văn hóa của đồng bào Dao. Bộ chữ ấy không nằm yên trong sách vở, mà trở thành nền móng cho một hệ thống đào tạo truyền thống quy củ, chặt chẽ và giàu bản sắc. Nó vượt khỏi vai trò tư liệu, trở thành hơi thở của tinh thần hiếu học ăn sâu trong tâm khảm mỗi người, dẫn họ bước vào hành trình tri thức của chính mình, dù cho có từng tiếp xúc với con chữ Nôm hay không.
Phát hiện loài hoa dơi đen thực vật quý hiếm ở Sơn La

Phát hiện loài hoa dơi đen thực vật quý hiếm ở Sơn La

Tin tức - Minh Nhật - 1 giờ trước
Vừa qua, Ban Quản lý rừng đặc dụng phòng hộ Sốp Cộp Sơn La đã phát hiện loài hoa dơi đen thực vật quý hiếm, trong chuyến khảo sát hệ thực vật tại khu rừng đặc dụng Sốp Cộp, địa phận xã Huổi Một, huyện Sông Mã, tỉnh Sơn La.
Bản sắc văn hóa trong từng nghi thức Mạng Ma của người Xinh Mun

Bản sắc văn hóa trong từng nghi thức Mạng Ma của người Xinh Mun

Sắc màu 54 - Minh Anh - 1 giờ trước
Theo quan niệm của người Xinh Mun ở Sơn La, con người có thể tồn tại khỏe mạnh là nhờ sự hội tụ đầy đủ các linh hồn. Khi một phần hồn bị lưu lạc, người đó sẽ ốm đau, bệnh tật. Do đó, mỗi khi bản làng có người ốm lâu ngày không rõ nguyên nhân, gia súc bị dịch bệnh, hay khi thầy mo - người trung gian giữa trần thế và thần linh - cảm thấy bản thân yếu đi, thì sẽ tổ chức nghi lễ Mạng Ma để gọi hồn, cầu sức khỏe và hóa giải tai ương.
Lần đầu tiên có nghệ sĩ Việt Nam nhận Giải thưởng Âm nhạc của Nhật Bản 2025

Lần đầu tiên có nghệ sĩ Việt Nam nhận Giải thưởng Âm nhạc của Nhật Bản 2025

Giải trí - Anh Trúc - 1 giờ trước
Ca sĩ Tùng Dương - một trong những nghệ sĩ có sức ảnh hưởng của âm nhạc Việt Nam đương đại, vừa được vinh danh tại Giải thưởng Quốc tế của Music Awards Japan 2025.
Tuần phim kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh

Tuần phim kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh

Tin tức - Anh Trúc - 1 giờ trước
Tuần phim diễn ra từ ngày 12 đến 15/5, giới thiệu nhiều tác phẩm điện ảnh giàu cảm xúc về Chủ tịch Hồ Chí Minh và đề tài cách mạng. Đây là một hoạt động nằm trong Lễ hội Làng Sen toàn quốc năm 2025, có ý nghĩa chính trị, văn hóa sâu sắc, góp phần tuyên truyền, giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
Cúc Phương mùa bướm rợp trời

Cúc Phương mùa bướm rợp trời

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 13/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Cúc Phương mùa bướm rợp trời. Chùa Non Nước - Sóc Thiên Vương Thiền tự. Người giữ hồn chữ Nôm Dao ở Nậm Pồ. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Bí thư Tỉnh ủy Kiên Giang kiểm tra, khảo sát tại xã Thổ Châu

Bí thư Tỉnh ủy Kiên Giang kiểm tra, khảo sát tại xã Thổ Châu

Trang địa phương - Tào Đạt - Phương Vũ - 1 giờ trước
Ngày 12/5, đoàn công tác của Thường trực Tỉnh ủy Kiên Giang do Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Kiên Giang Nguyễn Tiến Hải làm Trưởng đoàn, đã đến kiểm tra, khảo sát và làm việc với các cơ quan, đơn vị trên địa bàn xã Thổ Châu (Tp. Phú Quốc).
Hành trình của Đức Phật Cồ-đàm

Hành trình của Đức Phật Cồ-đàm

Tin tức - Hoàng Quý - 1 giờ trước
Tối 12/5, tại Hà Nội, nhân dịp kỷ niệm 75 năm thành lập Hội đồng Quan hệ Văn hóa Ấn Độ (ICCR) và Đại lễ Phật đản Liên Hợp Quốc 2025, Đại sứ quán Ấn Độ và Trung tâm Văn hóa Swami Vivekananda đã tổ chức buổi trình diễn nghệ thuật với chủ đề “Hành trình của Đức Phật Cồ-đàm”.
Bình Định: Chuẩn bị tổ chức Ngày hội Văn hóa - Thể thao miền biển lần thứ XV

Bình Định: Chuẩn bị tổ chức Ngày hội Văn hóa - Thể thao miền biển lần thứ XV

Trang địa phương - T.Nhân - H.Trường - 1 giờ trước
UBND tỉnh Bình Định vừa ban hành Kế hoạch số 89/KH-UBND về việc tổ chức Ngày hội Văn hóa - Thể thao miền biển tỉnh Bình Định lần thứ XV năm 2025.
Bình Định: Hơn 95% số hộ đã hoàn thành việc xóa nhà tạm, nhà dột nát

Bình Định: Hơn 95% số hộ đã hoàn thành việc xóa nhà tạm, nhà dột nát

Xã hội - T.Nhân - H.Trường - 2 giờ trước
Chiều 12/5, Ban Chỉ đạo triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn tỉnh Bình Định tổ chức phiên họp thứ 4, đánh giá kết quả thực hiện chương trình và triển khai nhiệm vụ trong thời gian tới. Phiên họp do ông Hồ Quốc Dũng - Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh và ông Phạm Anh Tuấn - Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định đồng chủ trì.
Ninh Thuận tổ chức trọng thể Đại lễ Phật đản Vesak 2025

Ninh Thuận tổ chức trọng thể Đại lễ Phật đản Vesak 2025

Dân tộc - Tôn giáo - Thái Sơn Ngọc - 2 giờ trước
Chiều 12/5/2025, tại chùa Sùng Ân (TP. Phan Rang- Tháp Chàm), Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Ninh Thuận tổ chức trọng thể Đại lễ mừng Phật đản Vesak 2025- Phật lịch 2569. Tham dự đại lễ có đông đảo tăng ni giáo phẩm các cơ sở thờ tự, tín đồ Phật giáo các địa phương trên địa bàn tỉnh. Hòa thượng Thích Hạnh Thể, Trưởng Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh chủ trì Đại lễ.