Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Cuộc "cách mạng" trong đời sống đồng bào Mông ở Thanh Hóa: Quyết tâm bảo vệ thành quả (Bài 4)

Quỳnh Trâm - 08:36, 19/09/2022

Sau hơn 7 năm (từ 2013), với hành trình đầy gian nan thực hiện Đề án "Tuyên truyền thực hiện nếp sống văn hóa trong tang lễ vùng đồng bào Mông tỉnh Thanh Hóa đến năm 2020", đến nay hủ tục tang ma tồn tại hàng trăm năm đã được đẩy lùi, cuộc sống của đồng bào Mông ngày càng được cải thiện, nâng cao. Tuy nhiên, để bảo vệ vững chắc quả này, vẫn còn nhiều việc phải làm...

Đồng bào Mông thực hiện nếp sống văn hóa mới là nhờ việc triển khai thành công từ Đề án 2181 của tỉnh Thanh Hóa
Đồng bào Mông thực hiện nếp sống văn hóa mới là nhờ việc triển khai thành công từ Đề án 2181 của tỉnh Thanh Hóa

Quyết tâm bảo vệ thành quả

Có dịp đến thăm đồng bào Mông ở các huyện Mường Lát, Quan Sơn, Quan Hóa (Thanh Hóa), chúng tôi nhận thấy, cuộc sống của bà con đã có nhiều thay đổi tích cực sau nhiều năm Nhà nước triển khai nhiều chính sách quan tâm đặc biệt. Các bản làng có điện lưới, có đường giao thông, nhiều hộ dân có xe máy, tivi, điện thoại thông minh; trẻ em đến trường đầy đủ… Đó là những bước tiến vượt bậc so với khoảng chục năm trước.

Đặc biệt, sau hơn 7 năm thực hiện Đề án tuyên truyền thực hiện nếp sống văn hóa trong tang lễ vùng đồng bào Mông tỉnh Thanh Hóa đến năm 2020" được UBND tỉnh Thanh Hóa phê duyệt từ năm 2013 (gọi tắt là Đề án 2181), với sự tham gia trách nhiệm của cấp ủy đảng, chính quyền, hệ thống chính trị - xã hội từ huyện đến cơ sở, thôn bản, sự đồng lòng trách nhiệm của nhiều cán bộ, đảng viên là người dân tộc Mông, đến nay, hủ tục lạc hậu trong tang ma đã được xóa bỏ.

Giờ đây, người Mông chỉ còn nhắc lại tục lệ ấy như ôn lại chuyện cũ trong ký ức. Trên các bản làng đồng bào Mông đã thực hiện nếp sống văn hóa mới, trong đó thực hiện nghi thức tang lễ theo nếp sống mới. 

Từ những kết quả đạt được ban đầu, Ban Dân tộc tiếp tục tham mưu UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 60/KH-UBND ngày 19/3/2021 về triển khai công tác tuyên truyền thực hiện nếp sống văn hóa trong tang lễ vùng đồng bào Mông tỉnh Thanh Hóa, giai đoạn 2021 - 2025.

Theo đó, việc thành lập Ban vận động, tuyên truyền thực hiện Đề án trong giai đoạn mới, đã được thực hiện ở cả cấp huyện, xã và thôn bản của cả 3 huyện: Mường Lát, Quan Hóa, Quan Sơn. Về công tác tuyên truyền, đã hoàn thành 100% các hội nghị tuyên truyền, nội dung đã tuyên truyền đầy đủ các văn bản, quy định liên quan đến việc tang, xây dựng nông thôn mới, xây dựng làng bản văn hóa ...

Chính quyền cơ sở và thôn/bản đã quán triệt tốt tinh thần về quy định thực hiện nếp sống văn minh trong tang lễ, chỉ đạo việc vận động gia đình tang chủ thay đổi, xóa bỏ các hủ tục lạc hậu, mê tín dị đoan; hướng dẫn và tạo điều kiện cho gia đình có người chết tổ chức tang lễ chu đáo, tiết kiệm và phù hợp với tập quán của dân tộc, địa phương, dòng họ.

Hiện nay, 100% đám tang thực hiện không bắn súng thông báo khi có người chết; 100% (44/44) bản Mông đã đưa quy ước thực hiện nếp sống văn hóa trong tang lễ vào hương ước của bản. 

Đồng thời, Đề án cũng đã tổ chức được 2 lớp học, với 42 người Mông tham gia về bảo tồn văn hóa truyền thống (các bài mo trong tang lễ của người Mông) do các nghệ nhân là người Mông trực tiếp truyền dạy. Tổ chức cho Trưởng dòng họ, Già làng, Người có uy tín đi tham quan trao đổi kinh nghiệm về thực hiện nếp sống văn hóa trong tang lễ với các địa phương người Mông tại tỉnh Hà Giang.

Cuộc sống của đồng bào Mông tại Thanh Hóa đã có nhiều thay đổi tích cực nhờ các chương trình, chính sách dân tộc
Cuộc sống của đồng bào Mông tại Thanh Hóa đã có nhiều thay đổi tích cực nhờ các chương trình, chính sách dân tộc

Khắc phục trở ngại, hướng đến tương lai

Ông Cầm Bá Tường, Phó Trưởng ban Dân tộc tỉnh Thanh Hóa cho biết, quá trình thực hiện đề án giai đoạn 2021 - 2025 vẫn còn nhiều khó khăn, như: Thời gian tổ chức tang lễ của một số đồng bào Mông vẫn còn 3 ngày (mục tiêu Đề án không quá 48 giờ); Nhiều thôn bản vẫn chưa có nghĩa địa tập trung, chưa có đường từ bản ra nghĩa địa; mới chỉ có 62,3% trưởng dòng họ, trưởng bản, Người có uy tín của đồng bào Mông có văn bản cam kết thực hiện theo đúng nội dung Đề án được duyệt…

Trong giai đoạn 2013 - 2020, UBND tỉnh vẫn dành một nguồn kinh phí để hỗ trợ trực tiếp cho các đám tang, với trị giá 8 triệu đồng/1 đám tang, nhưng đến giai đoạn 2021 - 2025 không còn khoản hỗ trợ này nữa, trong khi đời sống người dân vẫn rất khó khăn. Do đó, việc tuyên truyền, vận động để người dân tự giác thực hiện theo nếp sống mới sẽ lại gặp trở ngại.

Bên cạnh đó, vẫn còn một số hủ tục lạc hậu tồn tại như tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết; bà con mê tín nên cúng bái khi đau ốm, thói quen sử dụng nhiều rượu, bia trong sinh hoạt hàng ngày… Những hủ tục lạc hậu trên đã và đang làm ảnh hưởng đến đời sống của người dân, đến hoạt động lao động sản xuất cũng như tình hình an ninh trật tự trên địa bàn. 

"Do vậy, "Đề án thực hiện nếp sống văn hóa trong tang lễ vùng đồng bào Mông tỉnh Thanh Hóa, giai đoạn 2021 - 2025" vẫn đang được tiếp tục thực hiện với sự nỗ lực và sự quyết tâm của đội ngũ thực thi đề án ở cơ sở", ông Cầm Bá Tường, Phó Trưởng Ban Dân tộc Thanh Hóa cho hay.

Cũng theo ông Cầm Bá Tường,  giai đoạn này Đề án tiếp tục tuyên truyền cho đồng bào hiểu rõ lợi ích của việc thực hiện tốt nghi thức tang lễ theo nếp sống văn hóa mới để toàn thể đồng bào Mông đồng lòng thật sự, xóa bỏ cho được các tập tục lạc hậu còn tồn tại trong tang lễ, lựa chọn giữ gìn và phát huy những phong tục, giá trị văn hóa tốt đẹp, lành mạnh trong tang lễ, xây dựng nếp sống văn hoá mới bền vững.

Bên cạnh đó, góp phần thực hiện tốt phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, xây dựng nông thôn mới và bảo đảm vệ sinh môi trường sống và sức khỏe cho đồng bào. Giữ vững an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội, phát triển kinh tế trong vùng đồng bào Mông. 

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Kỷ niệm của người làm báo với vùng đồng bào DTTS

Kỷ niệm của người làm báo với vùng đồng bào DTTS

Đối với phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển, niềm vui lớn nhất là được bà con đồng bào DTTS thương yêu, quý mến; dẫu công việc của mình cũng chỉ giúp được cho bà con một phần nhỏ trong cuộc sống của chính họ.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.