Ngày 30/3, tại kỳ họp thứ 11, Quốc hội khóa XIV thông qua Luật Phòng, chống ma túy (Luật số 73/2021/QH14). Luật được xây dựng và thông qua nhằm đáp ứng yêu cầu cấp thiết, khách quan để thể chế hóa quan điểm của Đảng, chỉ đạo của Chính phủ trong phòng, chống ma túy, đồng thời bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của pháp luật, bảo đảm hiệu lực, hiệu quả công tác phòng, chống ma túy trong tình hình mới, đặc biệt là công tác quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy và nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện.
Luật Phòng, chống ma túy gồm 8 chương với 55 điều, quy định về phòng, chống ma túy; quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy; cai nghiện ma túy; trách nhiệm của cá nhân, gia đình, cơ quan, tổ chức trong phòng, chống ma túy; quản lý nhà nước và hợp tác quốc tế về phòng, chống ma túy.
Về quy định phòng, chống ma túy, Luật nhấn mạnh “Ưu tiên nguồn lực phòng, chống ma túy cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, vùng sâu, vùng xa, hải đảo, khu vực biên giới và địa bàn phức tạp về ma túy”. “Cán bộ, chiến sĩ thuộc cơ quan chuyên trách phòng, chống tội phạm về ma túy, người làm công tác cai nghiện ma túy trong các cơ sở cai nghiện ma túy công lập được hưởng chế độ, chính sách ưu đãi phù hợp với tính chất, nhiệm vụ, địa bàn hoạt động theo quy định của Chính phủ”.
Những hành vi bị nghiêm cấm theo quy định của Luật gồm: Trồng cây có chứa chất ma túy, hướng dẫn trồng cây có chứa chất ma túy. Giao nhận, quản lý, kiểm soát, lưu giữ, cấp phát bảo quản chất ma túy, tiền chất trái quy định của pháp luật; cho phép người sử dụng chất ma túy, thuốc gây nghiện hoặc thuốc hướng thần trái quy định của pháp luật. Sử dụng, tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy; cưỡng bức, lôi kéo người khác sử dụng trái phép chất ma túy; chứa chấp, hỗ trợ việc sử dụng trái phép chất ma túy. Sản xuất, tàng trữ, vận chuyển, mua bán phương tiện, dụng cụ dùng vào việc sản xuất hoặc sử dụng trái phép chất ma túy. Lợi dụng chức vụ, quyền hạn, nghề nghiệp để vi phạm pháp luật về phòng, chống ma túy.
Các biện pháp cai nghiện ma túy bao gồm: Cai nghiện ma túy tự nguyện và cai nghiện ma túy bắt buộc. Biện pháp cai nghiện ma túy tự nguyện được thực hiện tại gia đình, cộng đồng hoặc tại cơ sở cai nghiện ma túy; biện pháp cai nghiện ma túy bắt buộc được thực hiện tại cơ sở cai nghiện ma túy công lập.
Đáng lưu ý, Điều 32 của Luật quy định rõ đối tượng bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc.
Theo đó, người nghiện ma túy từ đủ 18 tuổi trở lên bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc theo quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính khi thuộc một trong các trường hợp sau đây: Không đăng ký, không thực hiện hoặc tự ý chấm dứt cai nghiện ma túy tự nguyện. Trong thời hạn cai nghiện ma túy tự nguyện bị phát hiện sử dụng trái phép chất ma túy. Người nghiện ma túy các chất dạng thuốc phiện không đăng ký, không thực hiện hoặc tự ý chấm dứt điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế hoặc bị chấm dứt điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế do vi phạm quy định về điều trị nghiện. Trong thời gian quản lý sau cai nghiện ma túy mà tái nghiện.
Luật Phòng, chống ma túy có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2022.
Để việc triển khai thi hành Luật đi vào thực tiễn và sự đồng bộ của hệ thống pháp luật, Thượng tướng Lê Quý Vương, Thứ trưởng Bộ Công an cho biết Bộ Công an sẽ tham mưu cho Chính phủ ban hành Kế hoạch triển khai thi hành Luật, đồng thời sẽ chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, ban hành các văn bản quy định chi tiết được giao trong Luật đúng thời hạn, bảm đảm chất lượng./.