Chuyên đề

Nhằm đưa rượu ghè truyền thống của địa phương thành sản phẩm hàng hóa cung ứng ra thị trường, chính quyền xã Hà Tây, huyện Chư Păh (Gia Lai) đã hỗ trợ ra mắt thương hiệu “Rượu ghè mẹ Dung” do chị Yet (làng Kon Pơ Nang) làm chủ. Qua đó, thúc đẩy khởi sự kinh doanh, khởi nghiệp trong vùng đồng bào DTTS, góp phần nâng cao thu nhập cho các hộ dân tham gia làm rượu ghè truyền thống.

Ghi nhận của Viện Dinh Dưỡng sau tổng điều tra năm 2020 cho thấy, tỷ lệ trẻ em người dân tộc thiểu số thiếu cân cũng lớn hơn gấp 2,5 lần (21% so với 8,5%) so với trẻ em người Kinh; tỷ lệ thấp còi ở trẻ em người dân tộc thiểu số (31,4%) cũng cao gấp 2 lần nhóm trẻ người Kinh. Những con số thực tế nêu trên cho thấy việc chăm sóc dinh dưỡng là ưu tiên đặc biệt cho sự phát triển toàn diện của trẻ em vùng cao, và cần có sự góp sức của doanh nghiệp và cộng đồng.

Từ một loại cây trồng để phủ xanh đất trống đồi trọc, thế nhưng những năm qua, cây quế đã đem lại thu nhập cao cho đồng bào dân tộc thiểu số tại Yên Bái, thậm chí đưa nhiều hộ trở thành tỷ phú. Vì thế mà đồng bào nơi đây coi cây quế như “vàng xanh”.

Trong những năm gần đây, nhiều hợp tác xã và hộ gia đình trên địa bàn tỉnh Hòa Bình đã chọn hướng chăn nuôi lợn bản địa quy mô hàng hóa để phát triển kinh tế. Các cấp ủy Đảng, chính quyền tạo điều kiện cho người chăn nuôi nhân giống, thành lập các chuỗi sản xuất nâng tầm thương hiệu lợn bản địa Hòa Bình.

Trong những năm qua, tỉnh Lai Châu đã tích cực triển khai, thực hiện các Quyết định số 1672/QĐ-TTg ngày 26/9/2011 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Phát triển kinh tế - xã hội vùng các dân tộc: Mảng, La Hủ, Cống, Cờ Lao”, Quyết định số 12/2018/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về tiêu chí lựa chọn, công nhận Người có uy tín và chính sách đối với Người có uy tín trong đồng bào DTTS, nhờ đó, đội ngũ Người có uy tín đã phát huy tốt vai trò, trách nhiệm trên mọi lĩnh vực đời sống kinh tế - xã hội, đặc biệt là bảo tồn, phát huy bản sắc văn hoá dân tộc.

Mỗi dân tộc đều có một “báu vật" văn hoá riêng. Đối với người Sán Dìu ở Tuyên Quang, có thể nói báu vật đó là điệu hát Soọng cô - di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia đã được Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch công nhận. Đặc biệt, người Sán Dìu luôn ý thức được việc gìn giữ và lan tỏa di sản văn hóa, để Soọng cô hiện diện sống động trong cuộc sống của đồng bào

Thực hiện Đề án bảo tồn và phát huy giá trị dân tộc Dao tại thôn Sơn Hải, xã Nam Sơn, huyện Ba Chẽ gắn với phát triển du lịch cộng đồng do tỉnh Quảng Ninh phê duyệt, huyện Ba Chẽ đã chú trọng triển khai các hạng mục, giải pháp, qua đó đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Đặc biệt, địa phương đã khôi phục tổ chức thành công Lễ hội Bàn Vương, góp phần bảo tồn và phát huy những nét đẹp văn hóa của đồng bào dân tộc Dao trên địa bàn.

LTS: Dân tộc Chứt là một trong 14 dân tộc rất ít người ở nước ta. Địa bàn cư trú chủ yếu của đồng bào Chứt là ở Quảng Bình (85%) và một phần ở các tỉnh Hà Tĩnh, Đăk Lăk và Lâm Đồng….Để giúp đồng bào vươn lên, hòa nhập với các dân tộc khác, trong những năm qua Đảng, Nhà nước đã có nhiều chủ trương, chính sách đặc thù dành cho nhóm dân tộc này. Đặc biệt, hiện nay việc triển khai Chương trình MTQG 1719 đã tạo cơ hội để đồng bào Chứt đã bứt phá vươn lên mạnh mẽ.

Chỉ một thôn, nhưng có đến 7 dân tộc anh em cùng sinh sống. Thành ra, để nói dân nghe, dân tin; rồi giải quyết những vướng mắc, băn khoăn của dân… là điều không dễ dàng. Nhưng trưởng thôn người Tày Nguyễn Văn Thân ở thôn Công Thương, xã Sơn Kim 1, huyện Hương Sơn (Hà Tĩnh) lại làm được bằng chính sự tận tâm, tận lực, cống hiến của bản thân.

Huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế, là 1 trong 74 huyện nghèo của cả nước. Sau gần 3 năm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, giai đoạn I, từ năm 2021-2025 (Chương trình MTQG 1719), với nhiều cách làm, giải pháp phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương và tập quán sản xuất của đồng bào DTTS nơi đây, đã góp phần nâng cao thu nhập; đồng thời tỷ lệ hộ nghèo DTTS trên địa bàn huyện giảm sâu, còn 12,08%.

Dân tộc Gia Rai là một trong 32 dân tộc còn gặp nhiều khó khăn được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1227/QĐ-TTg ngày 14/7/2021, được thụ hưởng các dự án chính sách dân tộc tại Dự án 9, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2025 (Chương trình MTQG 1719). Mặc dù cuộc sống còn nhiều khó khăn, song để nâng cao chất lượng, hiệu quả các công trình, dự án được đầu tư, các hộ đồng bào Gia Rai ở làng Yam, thị trấn Ia Kha, huyện Ia Grai, tỉnh Gia Lai, đã dồng lòng tự nguyện di dời vật kiến trúc, hiến đất làm đường, đóng góp kinh phí, cùng địa phương xây dựng thôn làng khang trang, sạch đẹp.

Để tiếp tục nâng cao hiệu quả phong trào quần chúng bảo vệ đường biên, cột mốc, an ninh trật tự khu vực biên giới (KVBG), xây dựng đường biên giới hòa bình, hữu nghị, cùng phát triển, Đồn biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Hà Tiên (Kiên Giang) đã triển khai nhiều hoạt động, việc làm thiết thực, cụ thể trong công tác vận động quần chúng, góp phần xây dựng "thế trận lòng dân,"; xây dựng nền biên phòng toàn dân vững chắc nơi khu vực biên giới.

Từ một trong những địa phương nghèo khó bậc nhất ở tỉnh Quảng Ninh, "ốc đảo” Tầm Làng - nơi có 100% đồng bào Dao sinh sống thuộc xã Quảng An, huyện Đầm Hà (Quảng Ninh) hôm nay khởi sắc nhờ vào hệ thống hạ tầng giao thông được nâng cấp. Đặc biệt, Tầm Làng vốn là nơi sơn cùng thủy tận, giao thông khó khăn đi cả ngày trời còn chưa tới nơi, nhưng nay nhờ giao thông mở lối, Tầm Làng đang trở thành điểm du lịch hút khách gần xa.

Thời gian qua, phong trào xây dựng nhà “Đại đoàn kết” được tỉnh Lào Cai đặc biệt quan tâm. Bằng nhiều nguồn lực huy động từ cộng đồng, chỉ riêng trong năm 2023, toàn tỉnh Lào Cai đã làm được gần 150 ngôi nhà “Đại đoàn kết”, qua đó góp phần giải quyết khó khăn về nhà ở cho hộ nghèo, hộ khó khăn về nhà ở an cư, có thêm điều kiện vươn lên xây dựng cuộc sống

Những năm qua, tỉnh Quảng Ninh đã dành nhiều nguồn lực đầu tư và hiện thực hóa các chính sách thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội cho vùng đồng bào DTTS và miền núi, qua đó từng bước góp phần làm thay đổi căn bản diện mạo nông thôn miền núi và nâng cao đời sống của người dân nơi đây.

Những năm qua, sự giao thoa, hòa nhập giữa các dân tộc diễn ra mạnh mẽ, bên cạnh mặt tích cực, cũng tiềm ẩn những nguy cơ mai một bản sắc văn hóa của các dân tộc. Trước thực tế đó, đã có không ít người con DTTS đau đáu với nỗi niềm giữ gìn tiếng nói, chữ viết và văn hóa của dân tộc mình bằng nhiều cách khác nhau.