Những đổi thay trên đường phố
Còn nhớ, chỉ cách đây không lâu, một Clip trên mạng xã hội ghi lại tại ngã tư Nguyễn Trãi - Khuất Duy Tiến (quận Thanh Xuân, Hà Nội), trong 1 nhịp đèn đỏ dài 2 phút đã ghi nhận tới 164 phương tiện vượt đèn đỏ. Thế nhưng, kể từ ngày 1/1/2025, người ta lại thấy ý thức tham gia giao thông ở ngã tư này đã thay đổi. Và không chỉ có nút giao trên, mà tại các cung đường, tuyến phố của Thủ đô Hà Nội, tình hình giao thông có sự chuyển biến đáng kể. Người dân đã chấp hành tín hiệu của đèn giao thông, dù có Cảnh sát giao thông (CSGT) hay không.
Thực tế thấy rõ, ngay trong ngày đầu tiên áp dụng Nghị định 168/NĐ-CP, giao thông Hà Nội đã khác hẳn. Khi được hỏi, rất nhiều người đánh giá đây là “bước ngoặt”, bởi lẽ ai cũng sợ bị phạt với mức cao gấp nhiều lần trước đó nên “thà chậm vài giây còn hơn bị phạt 5 triệu”.
Cháu B.C.A.H (học sinh lớp 4, trường Tiểu học Quan Hoa, quận Cầu Giấy) hào hứng chia sẻ: “Bố cháu chở cháu đến trường, đôi khi sợ muộn học nên phóng cả xe lên vỉa hè. Nhưng từ hôm được mẹ cháu nhắc nhở thì buổi sáng cả nhà cháu dậy sớm hơn. Cháu cũng chuẩn bị đồ trước và đi sớm cùng bố để tránh tắc đường và để bố không phải vi phạm giao thông nữa. Cháu rất mong mọi người cùng chấp hành để không xảy ra tai nạn giao thông…”.
Trong ngày 1/1/2025, ngay từ đầu giờ sáng, Đội CSGT số 1, Phòng CSGT đã bố trí lực lượng làm nhiệm vụ phân luồng, tuyên truyền, nhắc nhở người tham gia giao thông. Đa số người dân chấp hành, không phát hiện các hành vi vượt đèn đỏ, đi ngược chiều, dù trước đó, nút giao này thường xuyên xảy ra tình trạng người dân “mạnh ai nấy đi” không cần nhìn đèn tín hiệu.
Hay tại nút giao Giải Phóng - Đại Cồ Việt (quận Hai Bà Trưng) là khu vực lưu lượng phương tiện đông, thường xuyên có tình trạng vượt đèn đỏ, lấn vạch, đi sai làn... Nhưng trong sáng 1/1/2025, người tham gia giao thông đã chấp hành đúng quy định. Những hình ảnh này thật sự tạo ra một bước “chuyển mình” trong sự phát triển của Thủ đô, khi các phương tiện tham gia giao thông ngày một đông, nhưng kết cấu hạ tầng đô thị còn yếu và thiếu.
Xử lý nghiêm vi phạm
Tuy nhiên, không phải ngay lập tức tất cả người dân đều chấp hành. Vẫn có những trường hợp cố tình vi phạm và đương nhiên tất cả đều bị xử lý nghiêm theo quy định. Đã có bao nhiêu vụ tai nạn giao thông do chủ quan? Đã có bao nhiêu người tử vong vì sự vô trách nhiệm của người cầm lái? Ấy vậy nhưng, người ta vẫn thản nhiên vi phạm để rồi khi bị phạt thì mới hối hận.
Đại tá Phạm Quang Huy - Phó Cục trưởng Cục CSGT (Bộ Công an) khẳng định: “Quan điểm của Bộ Công an là xử lý nghiêm người vi phạm với phương châm “không vùng cấm, không ngoại lệ”. Kể cả cán bộ, chiến sĩ trong quá trình thực thi nhiệm vụ cũng phải chấp hành nghiêm quy định”. Minh bạch trong xử lý
Khi Nghị định 168/2024/NĐ-CP chính thức có hiệu lực, lực lượng CSGT đã và đang đóng vai trò trung tâm trong việc nâng cao hiệu quả xử lý vi phạm trật tự an toàn giao thông. Những thay đổi mang tính hệ thống trong công tác thực thi pháp luật giao thông kết hợp với các công cụ pháp lý mạnh mẽ từ Nghị định, đã giúp lực lượng CSGT đạt được những kết quả vượt trội, góp phần xây dựng môi trường giao thông an toàn, văn minh. Một trong những yếu tố nổi bật là việc tăng cường ứng dụng các công nghệ tiên tiến nhằm hỗ trợ công tác xử lý vi phạm.
Hệ thống camera giám sát giao thông sẽ được triển khai đồng bộ trên các tuyến đường trọng điểm giúp phát hiện nhanh chóng các hành vi vi phạm như vượt đèn đỏ, chạy quá tốc độ, dừng đỗ sai quy định. Nhờ dữ liệu minh bạch, lực lượng CSGT có thể ra quyết định xử phạt một cách chính xác, giảm thiểu tình trạng tranh cãi và tạo sự đồng thuận trong dư luận.
Có thể thấy rõ, Nghị định 168/CP quy định rất cụ thể các hành vi vi phạm và mức xử phạt tương ứng, đồng thời đơn giản hóa thủ tục xử lý vi phạm. Lực lượng CSGT cũng đã được tập huấn để thực hiện quy trình xử phạt nhanh chóng, gọn nhẹ, từ việc lập biên bản đến thông báo quyết định xử phạt qua hệ thống trực tuyến, tránh phiền hà cho người dân.
Đáng chú ý, CSGT đã ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin vào việc lưu trữ và quản lý dữ liệu vi phạm. Thông qua Hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia, các vi phạm giao thông được cập nhật và đồng bộ hóa, giúp lực lượng chức năng có thể tra cứu thông tin nhanh chóng và chính xác. Điều này không chỉ nâng cao hiệu quả xử lý mà còn hạn chế tình trạng tái phạm của người vi phạm.
Đặc biệt, Nghị định mới cho phép CSGT áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung, đặc biệt có nội dung trừ điểm Giấy phép lái xe, yêu cầu người vi phạm tham gia khóa học về an toàn giao thông. Những biện pháp này đã tăng cường tính răn đe và góp phần thay đổi hành vi của người tham gia giao thông.