Tỉnh Quảng Ngãi có diện tích trồng cau lớn, một số vùng núi như huyện Sơn Tây được mệnh danh là xứ ngàn cau. Tại huyện Nghĩa Hành có nhiều điểm thu mua cau tươi và tuyệt nhiên không ai nghĩ đến chuyện hái mo cau để bán. Mo cau theo thời gian rụng xuống đất, được người dân đem nhóm bếp lửa. Thế nhưng, từ hơn 2 tháng nay, một cơ sở tại xã Hành Đức, huyện Nghĩa Hành đã tận dụng thu mua mo cau của người dân để làm những sản phẩm chén, đĩa, muỗng… thân thiện môi trường, đây là mô hình khởi nghiệp tại Quảng Ngãi của anh Nguyễn Văn Tuyến.
Anh Tuyến chia sẻ: “Ở Nghĩa Hành, nhà nào cũng có vườn và có vài cây cau, vừa để tạo cảnh quan, vừa hái cau tươi bán nên tôi đã nghĩ ra việc tận dụng mo cau để làm các sản phẩm thay thế nhựa dùng một lần mà nhiều nước đã làm thành công”.
Thế là một tấm biển thu mua mo cau được dựng lên, mỗi mo cau thu mua giá 750 đồng/cái, 15.000 đồng/bó khoảng 20 mo cau, mo cau được chọn lọc theo tiêu chí khô, trắng, không rách, không mốc. Anh còn tận tình hướng dẫn người dân đến bán mo cau cách giữ mo cau, mo cau mới rụng phải phơi khô, nếu để dưới đất ẩm lâu ngày thì mo cau sẽ mốc.
“Mo cau từ xưa đã được ông bà dùng để làm quạt, rồi đựng vài đồ dùng trong nhà, hoặc trẻ con chơi. Mo cau có đặc điểm như loại gỗ mềm dễ uốn nắn, sạch, không sử dụng thuốc, bẹ mo cau khá to từ 30 - 40cm. Một số sản phẩm kim loại đựng mắm, muối có thể gây ra phản ứng hóa học nhưng đựng mắm, muối bằng mo cau thì rất thân thiện môi trường”, anh Tuyến chia sẻ.
Đa phần người đến bán mo cau là các cụ già, phụ nữ lớn tuổi, họ đi xe đạp chở theo bó mo cau. Hiện, anh Tuyến chỉ có 3 người làm phụ ở cơ sở và hầu hết là phụ nữ, trong khi đó, anh Tuyến trực tiếp đóng gói sản phẩm.
Công việc tạo chén, đĩa,… từ mo cau cũng khá đơn giản, mo cau được làm sạch, phơi phô, sau đó ép định hình ở nhiệt độ cao, cuối cùng chiếu tia UV để khử khuẩn, tiệt trùng sản phẩm. Như vậy, mo cau có thể sử dụng từ 5 - 10 lần và phải rửa sạch, phơi nắng sau sử dụng, thay thế những sản phẩm nhựa.
Mỗi tháng, cơ sở chế biến mo cau của anh Nguyễn Văn Tuyến xuất bán ra thị trường khoảng 50.000- 60.000 sản phẩm, với giá bán chỉ từ 1.000 đến 3.000 đồng, nhưng cũng đem về cho anh Tuyến lợi nhuận trên dưới 100 triệu đồng. Sản phẩm cung ứng cho thị trường các tỉnh Hải Phòng, Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh và Hội An. Anh Tuyến mong muốn: “Từ xưa, ông cha ta đã sử dụng dép mo cau để đi lại, tôi cũng mong muốn có thể làm được dép từ mo cau để đi trong nhà và ngoài đường. Đồng thời tạo ra nhiều sản phẩm làm từ mo cau dùng được nhiều lần”.
Mo cau từ xưa đã được ông bà dùng để làm quạt, rồi đựng vài đồ dùng trong nhà, hoặc trẻ con chơi. Mo cau có đặc điểm như loại gỗ mềm dễ uốn nắn, sạch, không sử dụng thuốc, bẹ mo cau khá to từ 30 - 40cm. Một số sản phẩm kim loại đựng mắm, muối có thể gây ra phản ứng hóa học nhưng đựng mắm, muối bằng mo cau thì rất thân thiện môi trường”.
Anh Nguyễn Văn Tuyến, xã Hành Đức, huyện Nghĩa Hành (Quảng Ngãi)