Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Chăm lo bảo tồn, phát huy di sản văn hóa phi vật thể là chăm lo cái cốt lõi của bản sắc dân tộc...

Hoàng Thùy - 10:50, 22/12/2022

"Chăm lo bảo tồn và phát huy di sản văn hóa là chăm lo sự gắn kết giữa truyền thống, hiện tại và tương lai, chăm lo cái cốt lõi của bản sắc dân tộc. Các sở, ban, ngành địa phương tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa phi vật thể gắn với phát triển kinh tế"... Đó là quan điểm, sự nhìn nhận thống nhất của tỉnh Đắk Lắk, đã được Phó Chủ tịch tỉnh H’Yim Kdoh nhấn mạnh tại Lễ công bố di sản văn hóa phi vật thể quốc gia trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk mới diễn ra gần đây, khi tỉnh có thêm 2 di sản được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công bố đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Nghệ nhân Y Wuang H’winh là người giỏi hát kể sử thi và thuộc nhiều bài lời nói vần của huyện Cư M’gar
Nghệ nhân Y Wuang H’winh là người giỏi hát kể sử thi và thuộc nhiều bài lời nói vần ở huyện Cư M’gar

Những di sản quý

Năm 2022, Đắk Lắk có thêm 2 di sản được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTT&DL) công bố, đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, gồm: Tập quán xã hội và tín ngưỡng Lễ mừng thọ của người Mnông huyện Lắk và Di sản về Ngữ văn dân gian "Lời nói vần của người Ê Đê tại huyện Cư M’gar.

Lời nói vần, tiếng Ê Đê gọi là “Klei duê”. “Klei" có nghĩa là lời nói, “Duê” có nghĩa là nối kết - Lời nói có sự kết nối với nhau bằng các âm tiết cùng vần, hoặc bằng từ có các âm tiết tương đồng. Trong sinh hoạt văn hóa và đời sống của đồng bào Ê Đê trước đây, lời nói vần được sử dụng khá phổ biến và xuất hiện trong tất cả các thể loại văn học dân gian. Bởi lời nói vần được kết nối với nhau theo vần điệu nên người nghe tiếp thu nhanh và nhớ lâu.

Nghệ nhân Y Wang Hwing, buôn Triă, xã Ea Tul, huyện Cư M’gar cho biết: Nội dung lời nói vần thường được dùng để diễn đạt một cách cô đọng và ngắn gọn những kinh nghiệm đã đúc kết được trong quá trình phát triển của người Ê Đê. Đó có thể là kinh nghiệm về thiên nhiên, kinh nghiệm về xã hội và con người. Điều quan trọng là phải biết kết hợp, kết nối, lựa chọn những đoạn hay, câu nói ngắn gọn, dễ hiểu có vần điệu để thu hút người nghe.

Theo thống kê của Sở VHTT&DL Đắk Lắk, huyện Cư M’gar hiện có 318 nghệ nhân biết lời nói vần, dân ca, tập trung nhiều nhất lại xã Ea Tul.

Ông Y Mang - Phó trưởng Phòng Văn hóa huyện Cư M’gar chia sẻ: Lời nói vần được tạo ra bởi tri thức dân gian, góp phần làm phong phú, đa dạng di sản văn hóa dân gian và bản thân ngôn ngữ, tiếng nói của dân tộc Ê Đê. Lời nói vần thì có thể sử dụng trong nhiều hoàn cảnh, từ giờ nghỉ giải lao trên nương rẫy, lúc đi lấy nước hay nhâm nhi bên ché rượu cần cùng anh em tâm tình hoặc người già răn dạy con cháu.  

Nếu như Lời nói vần là loại hình Ngữ văn dân gian độc đáo của người Ê Đê, thì Lễ mừng thọ của người Mnông ở huyện Lắk, lại là tập quán, phong tục mang tính tâm linh, có ý nghĩa gắn kết gia đình, dòng tộc, buôn làng. Lễ mừng thọ thường được tổ chức sau thời gian kết thúc mùa màng, vào tháng 1 đến tháng 2 hằng năm.

Lễ mừng thọ thể hiện lòng hiếu thảo của con cháu đối với ông bà, cha mẹ, xã hội, thể hiện sự trọng vọng, tôn kính đối với người cao tuổi. Bản thân người cao tuổi cũng cảm thấy được tôn vinh sẽ sống vui, sống khỏe hơn.

Phục dựng Lễ mừng thọ của người Mnông tại xã Đắk Phơi, huyện Lắk. (Ảnh: H Yur)
Phục dựng Lễ mừng thọ của người Mnông tại xã Đắk Phơi, huyện Lắk. (Ảnh: H Yur)

Theo phong tục truyền thống của đồng bào Mnông, khi cha mẹ được 60 tuổi, con cái trong gia đình sẽ tổ chức Lễ mừng thọ cho cha mẹ, nhằm thể hiện sự biết ơn, công lao đã sinh thành, buôi dưỡng của cha mẹ. Trước kia, buổi Lễ mừng thọ cho cha mẹ thường được người con gái cả tổ chức, nhưng ngày nay tất cả những người con đều được tổ chức Lễ mừng thọ cho cha mẹ mình.

Với đồng bào Mnông, Lễ mừng thọ là một nghi lễ vô cùng quan trọng trong vòng đời người. Bởi lẽ mỗi lần tổ chức, thì con cháu, bà con trong buôn lại được dịp sum họp, quây quần để cầu chúc cho ông bà, cha mẹ có sức khỏe, bình an và sống lâu cùng con cháu. Đồng thời, còn là dịp để anh chị em trong nhà cùng nhau chia sẻ những khó khăn, buồn vui trong cuộc sống.

Động lực để bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa phi vật thể

Đến nay, tỉnh Đắk Lắk có 3 Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia, gồm Sử thi, Lễ mừng thọ của người Mnông và Lời nói vần của người Ê Đê. Mang giá trị tinh thần quý báu xuất phát từ buôn làng, những di sản này, chính là báu vật cần được bảo tồn, phát huy trong các buôn làng.

Bà H’Yim Kdoh (bìa phải) - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk trao Chứng nhận di sản văn hóa phi vật thể cho đại diện 2 huyện có di sản được công nhận
Bà H’Yim Kdoh (bìa phải) - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk trao Chứng nhận di sản văn hóa phi vật thể cho đại diện 2 huyện có di sản được công nhận

Nói đến bảo tồn di sản văn hóa, nhà nghiên cứu văn hóa Linh Nga Niê Kđăm đề xuất giải pháp: Cách bảo tồn hai di sản này, tốt nhất là chuyển từ sinh hoạt diễn xướng truyền miệng thành bộ sách, băng đĩa, ghi âm, ghi hình… và phát trên các phương tiện thông tin đại chúng để người đồng bào DTTS nghe; biên soạn thành sách song ngữ Việt - Ê Đê đưa vào thư viện các trường dân tộc nội trú; phát về buôn làng… 

Còn đối với Lễ mừng thọ của người Mnông, hàng năm có thể phục dựng nghi lễ này trong Ngày hội Đại đoàn kết. Quan tâm vai trò của người cao tuổi, Người có uy tín, chức sắc tôn giáo để vận động bảo tồn, phát huy di sản.

Phát biểu tại Lễ công bố Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk, mới đây, Phó Chủ tịch tỉnh H’Yim Kdoh cho biết: Di sản văn hóa là sự hội tụ, kết tinh những giá trị truyền thống được đúc kết từ ngàn đời của một vùng đất, một dân tộc và của toàn nhân loại. Chăm lo bảo tồn và phát huy di sản văn hóa là chăm lo sự gắn kết giữa truyền thống, hiện tại và tương lai, chăm lo cái cốt lõi của bản sắc dân tộc.

"Việc Đắk Lắk được đón nhận thêm 2 di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia, là nguồn động lực trong việc bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa phi vật thể của cả nước nói chung và Đắk Lắk nói riêng. Vì vậy các sở, ban, ngành địa phương tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức về bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa phi vật thể, bảo tồn di sản văn hóa gắn với phát triển kinh tế tại địa phương",  Phó Chủ tịch tỉnh H’Yim Kdoh nhấn mạnh.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Đắk Lắk: Mở lớp truyền dạy kỹ năng đánh chiêng Arap của người Gia Rai

Đắk Lắk: Mở lớp truyền dạy kỹ năng đánh chiêng Arap của người Gia Rai

Ngày 2/6, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đắk Lắk tổ chức Khai mạc lớp truyền dạy kỹ năng đánh chiêng Arap và dân vũ của dân tộc Gia Rai cho 25 học viên tại xã Ea Sol, huyện Ea H’leo. Đây là chương trình thuộc Dự án Hỗ trợ kỹ thuật “Bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa phi vật thể trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk”, do Trung tâm Hợp tác Quốc tế tỉnh Jeollabuk (JBCIA, Hàn Quốc) tài trợ.
Tin nổi bật trang chủ
Các nữ đại biểu Quốc hội phải là tấm gương sáng, truyền cảm hứng cho phụ nữ cả nước

Các nữ đại biểu Quốc hội phải là tấm gương sáng, truyền cảm hứng cho phụ nữ cả nước

Từ những năm tháng đầu tiên, tại cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất, qua từng nhiệm kỳ Quốc hội, các nữ đại biểu Quốc hội luôn tỏ rõ bản lĩnh, trí tuệ, tài năng, tâm huyết của mình, xứng đáng là những phụ nữ ưu tú, đại biểu của nhân dân. Đó là phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại buổi gặp mặt thân mật các nữ đại biểu Quốc hội khóa XV, chiều 5/6, tại trụ sở Trung ương Đảng, nhân kỷ niệm 15 năm Ngày thành lập Nhóm nữ nghị sĩ Quốc hội Việt Nam (15/5/2008-15/5/2023), nay là Nhóm nữ đại biểu Quốc hội Việt Nam.
Đội văn nghệ thôn bản - Đánh thức vai trò của những chủ nhân văn hóa : Chính sách mới, kỳ vọng mới (Bài 2)

Đội văn nghệ thôn bản - Đánh thức vai trò của những chủ nhân văn hóa : Chính sách mới, kỳ vọng mới (Bài 2)

Sắc màu 54 - Văn Hoa - 1 giờ trước
Bằng tình yêu và trách nhiệm với văn hóa dân tộc, các đội văn nghệ thôn, bản chính là những "viên gạch" góp phần bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, xây dựng sân chơi lành mạnh, nâng cao đời sống tinh thần cho Nhân dân... Tuy vậy, để duy trì, lan tỏa hơn nữa cho các hoạt động này, việc xây dựng và triển khai các chính sách hỗ trợ cho các đội văn nghệ thôn bản, đặc biệt là ở vùng đồng bào DTTS và miền núi khó khăn là rất quan trọng...
BAC A BANK - Chăm lo đời sống người lao động tốt góp phần tăng trưởng kinh doanh bền vững

BAC A BANK - Chăm lo đời sống người lao động tốt góp phần tăng trưởng kinh doanh bền vững

Tin tức - PV - 1 giờ trước
Triết lý kinh doanh của Ngân hàng Bắc Á (BAC A BANK) là luôn hướng tới mục tiêu vì hạnh phúc đích thực của con người, trong đó lực lượng cán bộ, nhân viên, người lao động là một bộ phận quan trọng, luôn được hưởng những chính sách phúc lợi toàn diện, thiết thực. Để làm được điều đó, Công đoàn cơ sở BAC A BANK đã nỗ lực hoàn thành nhiệm vụ chăm lo đời sống người lao động, góp phần đẩy mạnh tăng trưởng kinh doanh.
Đổi mới tư duy, giúp mô hình hợp tác xã thích ứng với nền kinh tế thị trường

Đổi mới tư duy, giúp mô hình hợp tác xã thích ứng với nền kinh tế thị trường

Chính sách dân tộc - Vân Khánh - 1 giờ trước
Để các HTX có thể ứng dụng chuyển đổi số vào sản xuất, kinh doanh cũng như quản lý hiệu quả thì vấn đề cốt lõi vẫn là thay đổi về tư duy, nhất là của người đứng đầu. Điều này giúp thúc đẩy các HTX phát triển theo hướng bền vững, thích ứng với xu hướng phát triển của thị trường.
Bắc Ninh tổ chức đối thoại với hơn 300 doanh nghiệp FDI

Bắc Ninh tổ chức đối thoại với hơn 300 doanh nghiệp FDI

Tin tức - Khánh Hải - 1 giờ trước
Vừa qua, tại Trung tâm Văn hóa Kinh Bắc, tỉnh Bắc Ninh tổ chức Hội nghị Đối thoại giữa lãnh đạo tỉnh với hơn 300 doanh nghiệp vốn đầu tư nước ngoài (FDI) đang đầu tư trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh.
Hậu Giang: Vietnam Space Week truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ về không gian vũ trụ

Hậu Giang: Vietnam Space Week truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ về không gian vũ trụ

Tin tức - Như Tâm - 2 giờ trước
Ngày 5/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Hậu Giang, UBND tỉnh Hậu Giang phối hợp với Hội Tin học TP Hồ Chí Minh (HCA) tổ chức Tuần lễ không gian Việt Nam 2023 (Vietnam Space Week) với sự tham dự của hơn 1.300 đại biểu đến từ các Bộ, ngành Trung ương; các tổ chức hiệp hội, các sở, ngành liên quan, giáo viên, sinh viên, học sinh các trường cao đẳng, đại học, giáo dục nghề nghiệp, phổ thông các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL). Đặc biệt, sự kiện chào đón cựu phi hành gia Michael Baker và Josef Schmid của NASA
Thúc đẩy mối quan hệ hữu nghị Việt Nam - Nhật Bản

Thúc đẩy mối quan hệ hữu nghị Việt Nam - Nhật Bản

Sáng 3/6, tại thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai, đồng chí Trương Thị Mai, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương, Chủ tịch Nhóm nghị sĩ hữu nghị Việt Nam - Nhật Bản đã chủ trì cuộc họp lần thứ 3 Nhóm Nghị sĩ hữu nghị Việt Nam - Nhật Bản.
Tà Puồng tỏa sáng giữa đại ngàn

Tà Puồng tỏa sáng giữa đại ngàn

Du lịch - PV - 7 giờ trước
Quần thể danh thắng Tà Puồng thuộc xã Hướng Việt, huyện miền núi Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị. Dưới mầu xanh của rừng nguyên sinh đông dãy Trường Sơn, thác Tà Puồng hiện ra ngoạn mục như một bảo tàng thiên nhiên về “nước” và “đá”, đưa du khách lãng du vào thế giới tự nhiên hấp dẫn với xúc cảm hiếm có...
Toàn văn bài phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại cuộc gặp mặt thân mật Nhóm nữ đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa XV

Toàn văn bài phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại cuộc gặp mặt thân mật Nhóm nữ đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa XV

Thời sự - BDT - 20:45, 05/06/2023
Chiều 5/6, tại Trụ sở Trung ương Đảng, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã gặp mặt thân mật Nhóm nữ đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa XV. Báo Điện tử Dân tộc và Phát triển xin trân trọng giới thiệu toàn văn bài phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại cuộc gặp mặt này.
Thông cáo báo chí số 12, Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV

Thông cáo báo chí số 12, Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV

Tin tức - PV - 20:30, 05/06/2023
Thứ hai, ngày 5/6/2023, Quốc hội tiếp tục ngày làm việc thứ 12 của Kỳ họp thứ 5 tại Nhà Quốc hội dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ.
Điện Biên ghi nhận ca bệnh than thứ 14 không rõ nguồn lây

Điện Biên ghi nhận ca bệnh than thứ 14 không rõ nguồn lây

Sức khỏe - PV - 20:25, 05/06/2023
Ngoài 13 bệnh nhân được phát hiện mắc bệnh than tại 3 ổ dịch thuộc 2 xã: Mường Báng, Xá Nhè, huyện Tủa Chùa (tỉnh Điện Biên) thì mới đây, địa phương này tiếp tục ghi nhận thêm 1 bệnh nhân là cháu bé mới 2 tuổi cũng mắc bệnh, nâng tổng số người mắc bệnh than tại Điện Biên lên 14 bệnh nhân.
Thí sinh Miss World Việt Nam 2023 gấp rút chuẩn bị cho đêm chung khảo

Thí sinh Miss World Việt Nam 2023 gấp rút chuẩn bị cho đêm chung khảo

Giải trí - PV - 20:24, 05/06/2023
Đường đua Miss World Việt Nam 2023 ngày càng tăng nhiệt, khi Ban Tổ chức chính thức công bố loạt ảnh Top 59 thí sinh đầy cá tính với vẻ đẹp khó lẫn. Hiện các thí sinh đang chuẩn bị cho chung khảo.