Đưa di sản văn hóa thành sản phẩm du lịch
Từ nhiều năm nay, vào tối thứ Bảy và sáng Chủ Nhật hằng tuần, các chàng trai, cô gái người Mông của CLB văn nghệ dân gian Hồng Mi lại có mặt tại sân khấu chợ đêm hoặc khu trưng bày nhạc cụ Haim Yang - chợ văn hóa Bắc Hà để biểu diễn phục vụ khách du lịch.
Cô gái Vàng Thị Dín - 16 tuổi, thôn Bản Phố 2 và chàng trai Vừ Seo Sèng - 22 tuổi, thôn Quán Dín Ngài, xã Bản Phố tham gia CLB Hồng Mi được 3 năm nay. Dín và Sèng chia sẻ, khi được anh Giàng A Hải, cán bộ Trung tâm Văn hóa huyện Bắc Hà thông báo mở lớp dạy dân ca, dân vũ là 2 bạn tham gia học ngay. Sau đó, 2 bạn được chọn vào CLB, thường xuyên tham gia biểu diễn tại các lễ hội, chương trình sự kiện văn hóa lớn, nhỏ của địa phương.
Dín cho biết, mỗi buổi biểu diễn, các thành viên trong CLB được nhận thù lao 100 ngàn đồng/người và hằng tháng được hỗ trợ thêm từ 400 - 500 ngàn đồng. Số tiền này chỉ đủ mua xăng xe đi lại và chi phí mua mắm, muối cho gia đình, song niềm say mê được múa hát, được giới thiệu văn hóa dân gian của người Mông đến với du khách là động lực để em và các thành viên trong CLB tâm huyết cống hiến.
Có mặt tại chợ đêm Bắc Hà vào dịp lễ 30/4 vừa qua, bạn Lê Hải Yến, khách du lịch đến từ Hà Nội cho biết, từ 5 năm nay, Bắc Hà đã trở thành điểm đến thường xuyên của em và các bạn trẻ. Yến và nhóm bạn thích lên Bắc Hà nhất vào mùa Xuân, khi hoa mận, lê, đào nở rộ và mùa mận chín... Vào dịp cuối tuần được đi chợ đêm thưởng thức ẩm thực và chợ phiên Chủ Nhật để xem văn nghệ, hòa cùng nhịp xòe dân tộc, điệu múa sênh tiền, múa khèn…
Vị Chủ tịch đam mê văn hóa dân tộc
Với niềm yêu thích say mê biểu diễn, các thành viên CLB văn nghệ dân gian Hồng Mi đã và đang góp sức giữ gìn, phát huy tinh hoa văn hóa dân tộc Mông gắn với du lịch, quảng bá rộng rãi đến bè bạn trong nước và quốc tế.
Để có thành quả này, phải kể đến công lao đóng góp của anh Giàng A Hải (sinh năm 1988), Chủ tịch CLB văn nghệ dân gian Hồng Mi. Anh Giàng A Hải là người Mông, quê ở xã Sín Chéng, huyện Si Ma Cai, tỉnh Lào Cai. Mê tiếng khèn và điệu múa dân tộc từ ngày thơ bé, anh luôn ấp ủ mơ ước sau này lớn lên sẽ làm công tác văn hóa, lan tỏa điệu múa khèn, múa sênh tiền, thổi sáo, thổi kèn môi... để nhiều người biết tới.
Từng được học tập tại Trường Hữu nghị Việt - Lào và Trường Đại học Văn hóa Hà Nội, khi trở về công tác tại Trung tâm Văn hóa Thể thao Truyền thông huyện Bắc Hà, anh Giàng A Hải càng nung nấu ý tưởng biến di sản văn hóa các DTTS thành sản phẩm du lịch, để vừa bảo tồn văn hóa, vừa mang lại thu nhập cho người dân địa phương.
Được sự quan tâm, hỗ trợ của chính quyền địa phương và bạn bè, đồng nghiệp, tháng 4/2020, anh Giàng A Hải chính thức thành lập CLB Khèn Mông Bắc Hà và năm 2023 thì mở rộng, phát triển thành CLB văn nghệ dân gian Hồng Mi. Dưới sự hướng dẫn, dìu dắt của Chủ nhiệm CLB Giàng A Hải, nhiều bạn trẻ người Mông đã sử dụng thành thạo các nhạc cụ dân tộc, những bài múa truyền thống và ngày càng thêm tự hào, yêu quý nét đẹp văn hóa của dân tộc mình.
Nghệ nhân múa khèn Lý Seo Phỏng ở xã Bản Phố là người tham gia truyền dạy các bài khèn, cách trình diễn nhạc cụ dân tộc cho các thành viên CLB văn nghệ dân gian Hồng Mi. Ông Phỏng bày tỏ: "Tôi mong muốn qua CLB này để truyền lại văn hóa cho thế hệ trẻ. Sau này các cháu còn nắm giữ được bản sắc của người Mông chúng tôi".
Bên cạnh hoạt động biểu diễn hằng tuần ở chợ, anh Giàng A Hải cùng các thành viên CLB văn nghệ dân gian Hồng Mi còn tham gia nhiều chương trình văn nghệ của huyện, giúp các thôn, bản xây dựng các tiết mục biểu diễn, thành lập CLB văn nghệ...
Hiện nay, thông qua các kênh du lịch, nhiều công ty lữ hành, các doanh nghiệp du lịch đã mời CLB văn nghệ dân gian Hồng Mi tham biểu diễn phục vụ khách du lịch hoặc mỗi khi có sự kiện quan trọng. Từ sự tin yêu, cổ vũ của “khách hàng” là động lực giúp các thành viên CLB không ngừng sáng tạo, lan tỏa tinh hoa di sản văn hóa của đồng bào Mông bay xa.