Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Ý nghĩ lạc hậu gây khổ cho nhau

Hà Văn Đạo - 11:24, 01/11/2019

Đi qua nhiều thăng trầm, hầu hết các buôn làng ở Tây Nguyên bền bỉ xây dựng cuộc sống ấm no. Nhưng, hút sâu trong những ruộng rẫy bao la vẫn còn nhiều người chưa cởi bỏ hẳn ý nghĩ lạc hậu, biến những chuyện vụn vặt thành mâu thuẫn, thù hận. Có người tự đầy đọa mình vào chốn rừng sâu, gánh nặng lo âu đè thêm lên người thân.

Ý nghĩ lạc hậu không chỉ làm khổ nhau mà còn kìm hãm sự phát triển.
Ý nghĩ lạc hậu không chỉ làm khổ nhau mà còn kìm hãm sự phát triển.

Phai nhạt nghĩa tình

Co rúm người đứng trên chính mảnh đất bao đời mình đã sinh sống, làm lụng, ông Đinh Breo (làng Puih Jri, xã Bờ Ngoong, huyện Chư Sê, tỉnh Gia Lai) lấm lét, lớ ngớ như thể mình vừa gây ra tội ác gì ghê gớm lắm. Nguồn cơn nỗi sợ hãi của ông Breo bắt đầu từ việc thấy chiếc bờ nhỏ phân định ruộng lúa nhà mình với hàng xóm là ông Đinh Bê và bà Đinh H’Ngloch đã bị nước làm xẹp đi nên tự ông đóng cọc thay cho đắp bờ mà không báo với làng và gia đình ông Bê. 

Biết tin, ông Bê kéo cả làng ra bắt ông Breo nhận lỗi vì tự ý cắm cọc và phải làm thịt một con heo to cúng Yàng (trời). Ngỡ mọi việc đã xong, ông Breo hồ hởi nối lại tình xóm giềng nhưng bỗng bà H’Ngloch đau bụng âm ỉ. Trong đầu ông Bê và người thân sục sôi ý nghĩ chính ông Breo đã yểm, đã bỏ “thuốc thư”, “ám khí” khiến bà H’Ngloch lâm bệnh. Nếu ông Breo không giải thuốc thì bị đánh đuổi khỏi làng. Sợ bị đòn, ông Breo phải dắt díu gia đình cùng đàn bò vào tận rừng sâu để tá túc trong nhà người quen. Mỗi lần về thăm nhà, ông Breo lại phải chạy hộc tốc vì ai thấy cũng chỉ trỏ, quát tháo.

Cũng bỗng nhiên bị hàng xóm ụp lên đầu bao nhiêu thứ lạc hậu, không có thật nên gia đình bà Kpă Hling (làng Kênh Siêu, xã Chư Pơng, Chư Sê) phải bỏ làng ra đi, nhiều đêm nhớ làng, nhớ người thân quen đến quay cuồng cũng không dám về. 

Mọi việc cũng chỉ bắt nguồn từ mâu thuẫn nhỏ trong đất đai với ông Hlơr. Dẫu đã hòa giải xong, nhưng đầu năm 2019, một số người thân ho thốc tháo, ông Hlơi xông thẳng đến nhà bà Hling và trút xuống cơn giận dữ, khăng khăng đổ tội cho bà Hlinh đã bỏ “ám khí”, “thuốc thư” cho người thân ông ngã bệnh. Không chịu nổi áp lực, bà Hling phải ngậm ngùi rời làng. 

 Một thời gian dài đã trôi qua, nhưng đến nay người nhà ông Đinh Khot và Đinh Pot (ở làng Ring Răng, xã Dun, huyện Chư Sê) vẫn lướt qua nhau như những người xa lạ dẫu đi chung trên một con đường làng. Vài lần trong cơn say, ông Khot lời qua tiếng lại với Pot. Khi ông Pot phềnh bụng lên, người xanh như tàu lá rồi tử vong vì xơ gan cổ trướng, thì người thân ông Pot áp tội cho ông Đinh Khot đã bỏ “khí độc”, “thuốc thư” khiến ông Pot chết. Trong sự u mê và kích động, người thân nhà Đinh Pót đã đánh ông Đinh Khot tử vong. 

Thêm phần cơ cực

Lặn lội qua nhiều buôn làng, xuyên qua nhiều cánh rừng để vận động người dân từ bỏ ý nghĩ lạc hậu, bà Nguyễn Thị Trang Thanh, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã Bờ Ngoong, chia sẻ: Vùng này hầu hết là đồng bào DTTS (chủ yếu người Ba Na). Khi các mâu thuẫn xảy ra chỉ làm cho nhau thêm phần cơ cực. Chúng tôi phải ăn chung, ở chung để nói nhiều, phân tích nhiều nhưng cũng chưa thấm hết được. 

Kéo ống quần xỉn màu bùn đất, ông Breo chỉ vào đôi chân chi chít sẹo, gót chân nứt toác, ngậm ngùi: Nào mình có muốn trốn đi nơi khác đâu. Vừa khổ vừa thiếu thốn. Nhiều đêm không ngủ nổi ở chỗ lạ, nhớ nhà lắm. Có lần thấy người nhà ông Đinh Bê định làm lành, hàn huyên, giải thích nhưng sợ mà cũng không biết bắt đầu từ đâu. Từ ngày phải bỏ làng, cơm ăn bữa no, bữa đói. 

Nỗi ám ảnh của ông Breo chỉ được xóa dần đi khi tận mắt thấy kết quả của Trung tâm y tế huyện Chư Sê chứng minh, bà Đinh H’Ngloch đau bụng là do viêm dạ dày nặng chứ hoàn toàn không phải “khí ám” hay “thuốc thư” gì cả. 

Phải xóa bỏ tư tưởng lạc hậu

Muốn thay đổi được nếp nghĩ lạc hậu của nhiều người trong các buôn làng thì phải giải được bài toán tư tưởng. Ông Đỗ Văn Mạch, Chủ tịch UBND xã Bờ Ngoong, cho biết vấn đề cứ mâu thuẫn với hàng xóm rồi khi bị đau ốm, bệnh tật nghĩ là bị bỏ “khí độc”, “thuốc thư” có giảm mạnh, nhưng vẫn chưa dứt điểm. Điều này đã ăn sâu vào tư tưởng bao nhiêu đời rồi, nên phải từ từ mới xóa được. Phải linh hoạt nếu không bà con khó tiếp nhận. 

Như trường hợp ông Breo với Đinh Bê, xã phải huy động nhiều thành phần thay nhau lý giải bằng đủ mọi cách. Khi được chính quyền đứng ra hóa giải mâu thuẫn, trong lòng những người bị đổ tội như ông Breo vẫn thấy sợ và tự cô lập mình. Nên phải động viên nhiều tháng, xem đây là hoạt động thường xuyên, không thì rất khó. 

“Dù có khó đến mấy cũng phải quyết tâm bài trừ tư tưởng lạc hậu của đồng bào. Khi có bất cứ mâu thuẫn nào xảy ra là huy động cả y tế, công an, già làng, đoàn thể… cùng xuống phân tích, vận động. Bên cạnh đó, vận động từng người tham gia bảo hiểm y tế để bảo đảm sức khỏe cho mình”, bà Nguyễn Thị Trang Thanh chia sẻ.

Vỡ òa hạnh phúc sau khi đã đả thông tư tưởng được cho hàng chục người dân, Nguyễn Thị Lệ (nhân viên y tế thôn bản ở Chư Sê) bộc bạch: “Mình phải lăn xả vào, xem người bệnh như người thân; dùng chính các biện pháp y học để chữa khỏi là họ tin ngay, không còn nghi ngờ người khác bỏ độc hay “thuốc thư” nữa. Các đoàn công tác phải có thêm y tế làm nòng cốt để nắm bắt bệnh tật, người nào cổ hủ muốn tin thầy cúng, thì chính quyền địa phương đứng ra bảo đảm cho thầy thuốc đến nhà chữa, thế là ý nghĩ họ chuyển biến ngay. Cùng với đó, phải kiểm soát chặt chẽ các thầy bói, thầy cúng, không để mê tín dị đoan…”.

Dù có khó đến mấy cũng phải quyết tâm bài trừ tư tưởng lạc hậu của đồng bào. Khi có bất cứ mâu thuẫn nào xảy ra là huy động cả y tế, công an, già làng, đoàn thể… cùng xuống phân tích, vận động. Bên cạnh đó, vận động từng người tham gia bảo hiểm y tế để bảo đảm sức khỏe cho mình”.

Bà Nguyễn Thị Trang Thanh

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Cần tự trang bị kiến thức bảo vệ trước thông tin xấu, độc trên không gian mạng

Cần tự trang bị kiến thức bảo vệ trước thông tin xấu, độc trên không gian mạng

Với sự bùng nổ của khoa học công nghệ trong thời đại số, gần đây, không gian mạng thường bị lợi dụng thành “mặt trận” chống phá. Tin giả, luận điệu xuyên tạc và cả sự tiếp tay vô tình từ những gương mặt có ảnh hưởng đang khiến trận địa này nóng bỏng hơn bao giờ hết. Điều này đòi hỏi mỗi cá nhân cần tự trang bị kiến thức bảo vệ mình và cộng đồng trước những thông tin xấu, độc, chưa được kiểm chứng.
Tin nổi bật trang chủ
Bền Chí Thịnh với ước mơ nâng tầm giá trị sản phẩm dược liệu

Bền Chí Thịnh với ước mơ nâng tầm giá trị sản phẩm dược liệu

Tốt nghiệp đại học, nhưng anh Bền Chí Thịnh (dân tộc Xơ Đăng), ở phường Kon Tum, tỉnh Quảng Ngãi lại chọn cho mình một hướng đi riêng, đó là trở về quê hương khởi nghiệp và hiện thực hóa ước mơ nâng tầm giá trị các sản phẩm dược liệu của địa phương. Sau nhiều năm gây dựng, hiện anh là Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Kora Group, với doanh thu hằng tháng 500 - 800 triệu đồng.
Lãnh đạo tỉnh Cà Mau thăm, tặng quà sư sãi và đồng bào Khmer nhân Lễ Sene Dolta

Lãnh đạo tỉnh Cà Mau thăm, tặng quà sư sãi và đồng bào Khmer nhân Lễ Sene Dolta

Dân tộc - Tôn giáo - Tào Đạt - 20:31, 18/09/2025
Chiều 18/9, Bí thư Tỉnh ủy Cà Mau Nguyễn Hồ Hải đã đến thăm hỏi, tặng quà các vị chức sắc Phật giáo Nam tông Khmer tại Hội Đoàn kết sư sãi yêu nước tỉnh và chùa Monivongsa Bopharam (phường An Xuyên), nhân dịp Lễ Sene Dolta năm 2025.
BĐBP TP. Cần Thơ thăm, tặng quà các chùa Khmer dịp Lễ Sene Dolta năm 2025

BĐBP TP. Cần Thơ thăm, tặng quà các chùa Khmer dịp Lễ Sene Dolta năm 2025

Dân tộc - Tôn giáo - Văn Long - Minh Triết - 19:30, 18/09/2025
Trong 2 ngày (17 và 18/9), Ban chỉ huy Bộ đội Biên phòng(BĐBP) TP. Cần Thơ thành lập 2 đoàn công tác. Đoàn số 1 do Đại tá Lương Hữu Trung - Phó Chỉ huy trưởng làm Trưởng đoàn; Đoàn số 2 do Đại tá Hà Huy Trường. - Phó Chính ủy làm Trưởng đoàn, đã đến thăm tặng quà và chúc mừng Lễ Sene Dolta năm 2025 đồng bào Khmer Nam bộ tại 23 điểm chùa Phật giáo Nam tông Khmer trên địa bàn khu vực biên giới biển TP. Cần Thơ.
“Hoạt động của chính quyền xã đòi hỏi phải gần dân hơn, sát dân hơn”

“Hoạt động của chính quyền xã đòi hỏi phải gần dân hơn, sát dân hơn”

Trang địa phương - Mỹ Dung - 19:05, 18/09/2025
Đó là nhấn mạnh của Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh trong chuyến kiếm tra tình hình hoạt động bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp và kết quả phát triển kinh tế - xã hội tại hai xã vùng cao Lục Hồn và Hoành Mô (tỉnh Quảng Ninh) ngày 18/9.
Ông Hồ Thanh Thủy được chỉ định giữ chức Phó Bí thư Tỉnh ủy Cà Mau

Ông Hồ Thanh Thủy được chỉ định giữ chức Phó Bí thư Tỉnh ủy Cà Mau

Thời sự - Tào Đạt - 19:04, 18/09/2025
Quyết định của Ban Bí thư Trung ương Đảng chuẩn y ông Hồ Thanh Thủy, Trưởng ban Tổ chức Tỉnh ủy chỉ định giữ chức Phó Bí thư Tỉnh ủy Cà Mau.
Lâm Đồng: Triển khai mô hình văn hóa truyền thống gắn với phát triển du lịch

Lâm Đồng: Triển khai mô hình văn hóa truyền thống gắn với phát triển du lịch

Tin tức - Nguyễn Hoàn - 18:10, 18/09/2025
Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lâm Đồng vừa ban hành kế hoạch xây dựng mô hình sinh hoạt văn hóa truyền thống gắn với phát triển du lịch của đồng bào dân tộc thiểu số tại các xã trong tỉnh. Từ tháng 9 đến 12/2025, mô hình sẽ được triển khai tại các xã Lạc Dương, Bảo Lâm 3 và Đạ Tẻh 3.
Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Cùng với cả nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Đảng bộ xã Ngọk Réo, tỉnh Quảng Ngãi đã phát động nhiều phong trào thi đua yêu nước. Trong đó, công trình “Đường cờ Tổ quốc” do Đoàn Thanh niên xã thực hiện đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ trong cán bộ, đảng viên và đồng bào DTTS nơi đây. Hơn 100 lá cờ Tổ quốc rực rỡ trên trục đường chính dẫn vào trung tâm xã không chỉ tạo điểm nhấn cho cảnh quan khu dân cư Nông thôn mới vùng đồng bào DTTS, mà còn thể hiện niềm tự hào, khát vọng vươn lên của vùng đất còn nhiều khó khăn.
Hơn 300 cán bộ Hải Phòng sẽ đi làm việc hàng ngày bằng tàu hỏa

Hơn 300 cán bộ Hải Phòng sẽ đi làm việc hàng ngày bằng tàu hỏa

Tin tức - Minh Nhật - 18:06, 18/09/2025
Từ ngày 22/9, khoảng 300 viên chức, người lao động, cán bộ, công chức Hải Phòng sẽ đi làm bằng tàu hỏa.
Chính sách đối với 5 nhóm đối tượng chịu sự tác động do sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính các cấp

Chính sách đối với 5 nhóm đối tượng chịu sự tác động do sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính các cấp

Thời sự - PV - 18:03, 18/09/2025
Ngày 17/9/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 07/2025/NQ-CP, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 17/9/2025 về chính sách, chế độ đối với đối tượng chịu sự tác động do thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính các cấp theo Kết luận số 183-KL/TW ngày 1/8/2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư.
Định hình vai trò lực lượng khuyến nông trong mô hình chính quyền địa phương 2 cấp

Định hình vai trò lực lượng khuyến nông trong mô hình chính quyền địa phương 2 cấp

Khoa học - Công nghệ - Hoàng Minh - 17:59, 18/09/2025
Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp cùng UBND tỉnh An Giang vừa tổ chức Hội nghị đánh giá hiệu quả hoạt động khuyến nông, khuyến nông cộng đồng trong thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp tại các tỉnh vùng Đồng bằng sông Cửu Long.
Quảng Ninh hướng tới sản phẩm du lịch độc bản

Quảng Ninh hướng tới sản phẩm du lịch độc bản

Du lịch - Mỹ Dung - 17:53, 18/09/2025
Nhằm hiện thực hóa mục tiêu bảo tồn và phát huy giá trị của hai Di sản thế giới là Vịnh Hạ Long và Khu di tích danh thắng Yên Tử, ngày 18/9, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Quảng Ninh đã phối hợp cùng Công ty CP Phát triển Tùng Lâm tổ chức chương trình tọa đàm du lịch với chủ đề "Một hành trình - Hai di sản".
Sơn La: Lan tỏa nét đẹp văn hóa dân tộc Thái cho thế hệ trẻ

Sơn La: Lan tỏa nét đẹp văn hóa dân tộc Thái cho thế hệ trẻ

Trang địa phương - Minh Nhật - 17:51, 18/09/2025
Bảo tàng và Thư viện tỉnh Sơn La vừa qua đã tổ chức hoạt động giáo dục trải nghiệm với chủ đề “Văn hóa dân tộc Thái ở Sơn La”, nhằm quảng bá, giới thiệu giá trị văn hóa truyền thống dân tộc Thái tỉnh Sơn La đến đông đảo công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ.