Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Ý nghĩ lạc hậu gây khổ cho nhau

Hà Văn Đạo - 11:24, 01/11/2019

Đi qua nhiều thăng trầm, hầu hết các buôn làng ở Tây Nguyên bền bỉ xây dựng cuộc sống ấm no. Nhưng, hút sâu trong những ruộng rẫy bao la vẫn còn nhiều người chưa cởi bỏ hẳn ý nghĩ lạc hậu, biến những chuyện vụn vặt thành mâu thuẫn, thù hận. Có người tự đầy đọa mình vào chốn rừng sâu, gánh nặng lo âu đè thêm lên người thân.

Ý nghĩ lạc hậu không chỉ làm khổ nhau mà còn kìm hãm sự phát triển.
Ý nghĩ lạc hậu không chỉ làm khổ nhau mà còn kìm hãm sự phát triển.

Phai nhạt nghĩa tình

Co rúm người đứng trên chính mảnh đất bao đời mình đã sinh sống, làm lụng, ông Đinh Breo (làng Puih Jri, xã Bờ Ngoong, huyện Chư Sê, tỉnh Gia Lai) lấm lét, lớ ngớ như thể mình vừa gây ra tội ác gì ghê gớm lắm. Nguồn cơn nỗi sợ hãi của ông Breo bắt đầu từ việc thấy chiếc bờ nhỏ phân định ruộng lúa nhà mình với hàng xóm là ông Đinh Bê và bà Đinh H’Ngloch đã bị nước làm xẹp đi nên tự ông đóng cọc thay cho đắp bờ mà không báo với làng và gia đình ông Bê. 

Biết tin, ông Bê kéo cả làng ra bắt ông Breo nhận lỗi vì tự ý cắm cọc và phải làm thịt một con heo to cúng Yàng (trời). Ngỡ mọi việc đã xong, ông Breo hồ hởi nối lại tình xóm giềng nhưng bỗng bà H’Ngloch đau bụng âm ỉ. Trong đầu ông Bê và người thân sục sôi ý nghĩ chính ông Breo đã yểm, đã bỏ “thuốc thư”, “ám khí” khiến bà H’Ngloch lâm bệnh. Nếu ông Breo không giải thuốc thì bị đánh đuổi khỏi làng. Sợ bị đòn, ông Breo phải dắt díu gia đình cùng đàn bò vào tận rừng sâu để tá túc trong nhà người quen. Mỗi lần về thăm nhà, ông Breo lại phải chạy hộc tốc vì ai thấy cũng chỉ trỏ, quát tháo.

Cũng bỗng nhiên bị hàng xóm ụp lên đầu bao nhiêu thứ lạc hậu, không có thật nên gia đình bà Kpă Hling (làng Kênh Siêu, xã Chư Pơng, Chư Sê) phải bỏ làng ra đi, nhiều đêm nhớ làng, nhớ người thân quen đến quay cuồng cũng không dám về. 

Mọi việc cũng chỉ bắt nguồn từ mâu thuẫn nhỏ trong đất đai với ông Hlơr. Dẫu đã hòa giải xong, nhưng đầu năm 2019, một số người thân ho thốc tháo, ông Hlơi xông thẳng đến nhà bà Hling và trút xuống cơn giận dữ, khăng khăng đổ tội cho bà Hlinh đã bỏ “ám khí”, “thuốc thư” cho người thân ông ngã bệnh. Không chịu nổi áp lực, bà Hling phải ngậm ngùi rời làng. 

 Một thời gian dài đã trôi qua, nhưng đến nay người nhà ông Đinh Khot và Đinh Pot (ở làng Ring Răng, xã Dun, huyện Chư Sê) vẫn lướt qua nhau như những người xa lạ dẫu đi chung trên một con đường làng. Vài lần trong cơn say, ông Khot lời qua tiếng lại với Pot. Khi ông Pot phềnh bụng lên, người xanh như tàu lá rồi tử vong vì xơ gan cổ trướng, thì người thân ông Pot áp tội cho ông Đinh Khot đã bỏ “khí độc”, “thuốc thư” khiến ông Pot chết. Trong sự u mê và kích động, người thân nhà Đinh Pót đã đánh ông Đinh Khot tử vong. 

Thêm phần cơ cực

Lặn lội qua nhiều buôn làng, xuyên qua nhiều cánh rừng để vận động người dân từ bỏ ý nghĩ lạc hậu, bà Nguyễn Thị Trang Thanh, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã Bờ Ngoong, chia sẻ: Vùng này hầu hết là đồng bào DTTS (chủ yếu người Ba Na). Khi các mâu thuẫn xảy ra chỉ làm cho nhau thêm phần cơ cực. Chúng tôi phải ăn chung, ở chung để nói nhiều, phân tích nhiều nhưng cũng chưa thấm hết được. 

Kéo ống quần xỉn màu bùn đất, ông Breo chỉ vào đôi chân chi chít sẹo, gót chân nứt toác, ngậm ngùi: Nào mình có muốn trốn đi nơi khác đâu. Vừa khổ vừa thiếu thốn. Nhiều đêm không ngủ nổi ở chỗ lạ, nhớ nhà lắm. Có lần thấy người nhà ông Đinh Bê định làm lành, hàn huyên, giải thích nhưng sợ mà cũng không biết bắt đầu từ đâu. Từ ngày phải bỏ làng, cơm ăn bữa no, bữa đói. 

Nỗi ám ảnh của ông Breo chỉ được xóa dần đi khi tận mắt thấy kết quả của Trung tâm y tế huyện Chư Sê chứng minh, bà Đinh H’Ngloch đau bụng là do viêm dạ dày nặng chứ hoàn toàn không phải “khí ám” hay “thuốc thư” gì cả. 

Phải xóa bỏ tư tưởng lạc hậu

Muốn thay đổi được nếp nghĩ lạc hậu của nhiều người trong các buôn làng thì phải giải được bài toán tư tưởng. Ông Đỗ Văn Mạch, Chủ tịch UBND xã Bờ Ngoong, cho biết vấn đề cứ mâu thuẫn với hàng xóm rồi khi bị đau ốm, bệnh tật nghĩ là bị bỏ “khí độc”, “thuốc thư” có giảm mạnh, nhưng vẫn chưa dứt điểm. Điều này đã ăn sâu vào tư tưởng bao nhiêu đời rồi, nên phải từ từ mới xóa được. Phải linh hoạt nếu không bà con khó tiếp nhận. 

Như trường hợp ông Breo với Đinh Bê, xã phải huy động nhiều thành phần thay nhau lý giải bằng đủ mọi cách. Khi được chính quyền đứng ra hóa giải mâu thuẫn, trong lòng những người bị đổ tội như ông Breo vẫn thấy sợ và tự cô lập mình. Nên phải động viên nhiều tháng, xem đây là hoạt động thường xuyên, không thì rất khó. 

“Dù có khó đến mấy cũng phải quyết tâm bài trừ tư tưởng lạc hậu của đồng bào. Khi có bất cứ mâu thuẫn nào xảy ra là huy động cả y tế, công an, già làng, đoàn thể… cùng xuống phân tích, vận động. Bên cạnh đó, vận động từng người tham gia bảo hiểm y tế để bảo đảm sức khỏe cho mình”, bà Nguyễn Thị Trang Thanh chia sẻ.

Vỡ òa hạnh phúc sau khi đã đả thông tư tưởng được cho hàng chục người dân, Nguyễn Thị Lệ (nhân viên y tế thôn bản ở Chư Sê) bộc bạch: “Mình phải lăn xả vào, xem người bệnh như người thân; dùng chính các biện pháp y học để chữa khỏi là họ tin ngay, không còn nghi ngờ người khác bỏ độc hay “thuốc thư” nữa. Các đoàn công tác phải có thêm y tế làm nòng cốt để nắm bắt bệnh tật, người nào cổ hủ muốn tin thầy cúng, thì chính quyền địa phương đứng ra bảo đảm cho thầy thuốc đến nhà chữa, thế là ý nghĩ họ chuyển biến ngay. Cùng với đó, phải kiểm soát chặt chẽ các thầy bói, thầy cúng, không để mê tín dị đoan…”.

Dù có khó đến mấy cũng phải quyết tâm bài trừ tư tưởng lạc hậu của đồng bào. Khi có bất cứ mâu thuẫn nào xảy ra là huy động cả y tế, công an, già làng, đoàn thể… cùng xuống phân tích, vận động. Bên cạnh đó, vận động từng người tham gia bảo hiểm y tế để bảo đảm sức khỏe cho mình”.

Bà Nguyễn Thị Trang Thanh

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.