Tràm chim hoang dã - Báu vật xanh của Đồng Tháp Mười

Vẻ đẹp hoang sơ và hệ sinh thái đa dạng

Vườn Quốc gia Tràm Chim có diện tích hơn 7.500 ha, trải rộng trên địa bàn huyện Tam Nông, tỉnh Đồng Tháp. Được hình thành từ những vùng đất hoang hóa, nơi đây đã trở thành môi trường sống lý tưởng của nhiều loài động thực vật, đặc biệt là các loài chim di cư.

Khi đến Tràm Chim, du khách sẽ bắt gặp hệ sinh thái rừng tràm đặc trưng, những cánh đồng lúa ma bạt ngàn, sen súng nở rộ vào mùa nước nổi. Đặc biệt, Tràm Chim còn là nơi cư trú của hơn 230 loài chim nước, trong đó có những loài quý hiếm như sếu đầu đỏ, già đãy Java, cò thìa, bồ nông chân xám… Vào mùa nước nổi (từ tháng 8 đến tháng 11 âm lịch), nơi đây trở thành thiên đường của các loài chim khi chúng hội tụ về kiếm ăn, làm tổ, tạo nên khung cảnh thiên nhiên vô cùng sinh động.

Không chỉ có chim, Tràm Chim còn là nơi sinh sống của hơn 130 loài cá nước ngọt, trong đó có những loài cá đặc sản của miền Tây như cá lóc, cá trê, cá linh… Hệ thực vật tại đây cũng rất phong phú với hơn 130 loài, trong đó nổi bật là rừng tràm, cỏ năng, lúa ma – một loài lúa hoang quý hiếm mang đặc trưng của hệ sinh thái Đồng Tháp Mười.

Nhờ vào sự phong phú của hệ sinh thái, Tràm Chim được công nhận là Khu Ramsar thứ 4 của Việt Nam vào năm 2012, trở thành một trong những vùng đất ngập nước quan trọng của thế giới. Việc bảo tồn Tràm Chim không chỉ nhằm duy trì môi trường sống của các loài động thực vật quý hiếm mà còn góp phần vào công tác nghiên cứu khoa học và phát triển du lịch sinh thái bền vững.

Những năm gần đây, chính quyền địa phương và các tổ chức bảo tồn đã thực hiện nhiều biện pháp để bảo vệ môi trường tại Tràm Chim, bao gồm kiểm soát cháy rừng, hạn chế đánh bắt thủy sản trái phép và phục hồi những loài thực vật đặc trưng của vùng đất ngập nước. Các mô hình du lịch sinh thái cũng được triển khai với mục tiêu vừa phát triển kinh tế vừa bảo tồn thiên nhiên.

Điểm đến thu hút du khách

Không chỉ là một khu bảo tồn thiên nhiên quan trọng, Tràm Chim còn trở thành điểm du lịch sinh thái hấp dẫn với du khách trong và ngoài nước. Những năm gần đây, lượng khách du lịch đến Tràm Chim có xu hướng tăng mạnh, đặc biệt là vào mùa nước nổi và mùa chim di cư.

Theo số liệu từ Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đồng Tháp, năm 2023, Tràm Chim đón hơn 100.000 lượt khách tham quan, tăng đáng kể so với những năm trước. Đặc biệt, năm 2024, Đồng Tháp có 2 điểm đến được vinh danh trong top 50 “Điểm đến du lịch hấp dẫn TP Hồ Chí Minh và 13 tỉnh, thành Đồng bằng sông Cửu Long”, đó là: Khu du lịch Tràm Chim và Khu di tích Nguyễn Sinh Sắc. Điều này cho thấy sức hút ngày càng lớn của khu du lịch sinh thái này đối với những người yêu thiên nhiên, thích khám phá hệ sinh thái hoang dã.

Một trong những trải nghiệm thú vị nhất tại Tràm Chim là đi xuồng ba lá len lỏi giữa các con rạch nhỏ, ngắm nhìn những đàn chim bay lượn và tận hưởng không khí trong lành. Ngoài ra, du khách còn có thể tham gia các hoạt động như bắt cá theo phương pháp truyền thống, thưởng thức các món ăn đặc sản như cá lóc nướng trui, lẩu cá linh bông điên điển, cơm nắm muối mè.

Bên cạnh đó, các hoạt động du lịch cộng đồng cũng đang được phát triển, giúp du khách có cơ hội trải nghiệm đời sống của người dân miền Tây, cùng họ trồng lúa, thu hoạch sen hay khám phá văn hóa bản địa.

Hướng phát triển du lịch bền vững

Mặc dù lượng khách du lịch ngày càng tăng, nhưng Tràm Chim vẫn duy trì được sự cân bằng giữa bảo tồn thiên nhiên và phát triển du lịch. Các hoạt động du lịch tại đây được tổ chức theo mô hình thân thiện với môi trường, hạn chế tác động đến hệ sinh thái. Chính quyền địa phương cũng đang đẩy mạnh các biện pháp nâng cao nhận thức cộng đồng, khuyến khích du lịch xanh, sử dụng phương tiện không gây ô nhiễm và thực hiện các chiến dịch bảo vệ môi trường.

Bên cạnh đó, các chương trình nghiên cứu và phục hồi đa dạng sinh học cũng được triển khai song song với phát triển du lịch, nhằm đảm bảo rằng Tràm Chim vẫn giữ được vẻ đẹp hoang sơ và trở thành một điểm đến bền vững trong tương lai.

Có thể khẳng định, Tràm Chim không chỉ là báu vật xanh của Đồng Tháp Mười mà còn là một trong những khu du lịch sinh thái tiêu biểu của Việt Nam. Với hệ sinh thái đa dạng, cảnh quan tuyệt đẹp và các hoạt động du lịch sinh thái hấp dẫn, nơi đây ngày càng thu hút du khách và trở thành điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thiên nhiên, muốn tìm về không gian yên bình và hoang sơ. Việc bảo vệ và phát triển Tràm Chim theo hướng bền vững sẽ giúp nơi này tiếp tục là niềm tự hào của Đồng Tháp và của cả đất nước.