Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Tìm giải pháp phát triển kinh tế - xã hội đồng bào Mảng

PV - 19:01, 07/02/2023

Dân tộc Mảng là 1 trong 16 dân tộc rất ít người của nước ta, sống tập trung chủ yếu ở thượng nguồn sông Đà thuộc khu vực biên giới tỉnh Lai Châu. Những năm qua, đồng bào dân tộc Mảng luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm đầu tư, chăm lo với nhiều chế độ, chính sách ưu tiên. Tuy nhiên, do đặc thù là dân tộc ít người sống ở vùng xa, vùng sâu, giao thông cách trở, thiếu vốn, thiếu thông tin, tập quán du canh, du cư, công tác xóa đói, giảm nghèo vùng đồng bào dân tộc Mảng đang gặp nhiều khó khăn và thách thức.

Cán bộ BĐBP Lai Châu hướng dẫn bà con dân tộc Mảng, xã Nậm Ban, huyện Nậm Nhùn trồng lúa nước. Ảnh: Đức Duẩn
Cán bộ BĐBP Lai Châu hướng dẫn bà con dân tộc Mảng, xã Nậm Ban, huyện Nậm Nhùn trồng lúa nước. Ảnh: Đức Duẩn

Thu nhập bình quân chỉ đạt 15 triệu đồng/người/năm

Theo thông tin từ UBND tỉnh Lai Châu, dân tộc Mảng hiện có 1.043 hộ với 5.270 khẩu, sống rải rác ở 21 bản, thuộc 9 xã: Bum Nưa, Vàng San, Pa Vệ Sủ (huyện Mường Tè), Nậm Pì, Nậm Hàng, Nậm Ban, Trung Chải, Hua Bum (huyện Nậm Nhùn), Pa Tần (huyện Sìn Hồ). Đồng bào Dân tộc Mảng cư trú ở các sườn núi, dưới chân núi nơi thường có các con suối nhỏ chạy qua, địa hình tương đối phức tạp, bị chia cắt mạnh bởi những khe suối nhỏ, giao thông đi lại rất khó khăn.

Trong những năm qua, hạ tầng kinh tế - xã hội (KT-XH) vùng DTTS nói chung, dân tộc Mảng nói riêng được quan tâm đầu tư bằng các nguồn vốn chương trình, chính sách, dự án đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng thiết yếu như: Chương trình Mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, Nghị quyết 30a của Chính phủ, Chương trình 135... Tuy nhiên, nguồn lực đầu tư hạn hẹp, hàng năm do ảnh hưởng của thiên tai, nhiều công trình bị hư hỏng, xuống cấp (nhất là giao thông, thủy lợi, nước sinh hoạt, trường lớp học...), trong khi đó, nguồn vốn duy tu sửa chữa còn hạn chế, chưa đáp ứng nhu cầu nên hiện nay, hệ thống kết cấu hạ tầng KT-XH vẫn chưa đồng bộ, chưa tạo được động lực mạnh mẽ cho phát triển KT-XH của đồng bào dân tộc Mảng.

Cho đến hiện tại, đời sống của đồng bào Mảng vẫn còn nhiều khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo còn cao, thoát nghèo không bền vững, nguy cơ tái nghèo cao. Theo điều tra của UBND tỉnh Lai Châu, hiện, thu nhập bình quân đầu người của dân tộc Mảng khoảng 15 triệu đồng/người/năm, bằng 33,78% thu nhập bình quân của tỉnh Lai Châu. Tính đến ngày 31/12/2021, dân tộc Mảng có 785/1.043 hộ nghèo, chiếm tỉ lệ 75,26%. Các hộ nghèo chưa tự túc được lương thực tại chỗ, vẫn phải cứu đói khi giáp hạt và khi có ảnh hưởng thiên tai.

Nhìn chung, chất lượng sống của đồng bào dân tộc Mảng ở mức thấp, những nhu cầu thiết yếu cho cuộc sống không đảm bảo. Việc tiếp cận các phương tiện thông tin đại chúng ở các bản vùng sâu, vùng xa còn gặp nhiều hạn chế. Có nhiều nguyên nhân khiến tỉ lệ hộ nghèo của đồng bào dân tộc Mảng cao, nhưng chủ yếu do trình độ dân trí thấp, dân cư sống không tập trung; thiếu đất canh tác; thiếu vốn sản xuất; các tệ nạn xã hội còn tồn tại dai dẳng (nghiện rượu, thuốc phiện); không biết cách làm ăn… Bên cạnh đó, người dân sản xuất chủ yếu phụ thuộc vào thiên nhiên, chưa biết ứng dụng khoa học kỹ thuật.

Cán bộ Đồn Biên phòng Hua Bum, BĐBP Lai Châu dạy chữ cho đồng bào dân tộc Mảng. Ảnh: Đức Duẩn
Cán bộ Đồn Biên phòng Hua Bum, BĐBP Lai Châu dạy chữ cho đồng bào dân tộc Mảng. Ảnh: Đức Duẩn

Tìm giải pháp nâng cao mức sống

Thực tế, các chính sách đầu tư, hỗ trợ đã tác động đến tất cả mọi mặt đời sống chính trị, KT-XH của đồng bào dân tộc Mảng, song, do nguồn kinh phí có hạn, đối tượng thụ hưởng lớn, định mức hỗ trợ thấp, nên chưa đủ lực đưa dân tộc này vươn lên thoát khỏi đói nghèo một cách bền vững. Cùng với đó, trình độ dân trí thấp đã ảnh hưởng tới khả năng tiếp cận các chương trình, chính sách đầu tư, hỗ trợ của Đảng và Nhà nước.

Thực trạng KT-XH kém phát triển của đồng bào dân tộc Mảng đặt ra yêu cầu cấp thiết thu hẹp dần khoảng cách về mức sống, thu nhập của đồng bào dân tộc này với các dân tộc khác trong tỉnh Lai Châu. Bàn về giải pháp phát triển vùng đồng bào dân tộc Mảng, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lai Châu Tống Thanh Hải cho rằng, cần phải kiên trì, thực hiện đồng bộ các giải pháp, nhưng cách tiếp cận phải khác so với trước. Trước hết, phải làm chuyển biến ý thức hệ, tập quán, văn hóa, thể chất, sức khỏe của đồng bào, hướng cho đồng bào cởi bỏ tính tự ti, khơi dậy lòng tự hào, ý chí thoát nghèo. Đồng thời, xây dựng được các mô hình kinh tế, những “thủ lĩnh” ở vùng đồng bào dân tộc Mảng.

Theo các chuyên gia, trong giai đoạn mới, để phát triển KT-XH vùng dân tộc Mảng đạt hiệu quả như mong muốn, cần đánh giá lại những chính sách, mô hình đã triển khai để tiếp tục phát huy những chính sách có hiệu quả và điều chỉnh kịp thời những tồn tại, vướng mắc. Đồng thời, phải tính đến những giải pháp căn cơ, lâu dài khi triển khai thực hiện những chính sách mới.

Hiện, tỉnh Lai Châu đã xác định các mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp phát triển KT-XH vùng đồng bào dân tộc Mảng và La Hủ giai đoạn 2021-2025, nhằm sớm đưa 2 dân tộc này ra khỏi tình trạng đói nghèo, tụt hậu, từng bước hòa nhập và hội nhập với sự phát triển chung của tỉnh. Theo đó, các giải pháp chủ yếu mà tỉnh Lai Châu đưa ra là hoàn thành cơ bản công tác định canh, định cư; sắp xếp, bố trí ổn định cho số hộ di cư không theo quy hoạch. Quy hoạch, sắp xếp, di dời dân cư ở nơi có nguy cơ xảy ra lũ ống, lũ quét, sạt lở tới nơi đảm bảo đủ các điều kiện về đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt; đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ, như: Mặt bằng sắp xếp khu dân cư, hạ tầng kỹ thuật, giao thông nội bản, liên bản. Đầu tư cơ sở hạ tầng thiết yếu, phục vụ sản xuất, đời sống.

Cùng với đó, phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp theo kế hoạch tái cơ cấu ngành nông nghiệp với bố trí, sắp xếp dân cư những khu vực đặc biệt khó khăn, thiếu đất ở, đất sản xuất; vùng có nguy cơ thiên tai cao, dãn dân ra biên giới đến khu vực có điều kiện sản xuất, sinh sống thuận lợi hơn để định canh, định cư, ổn định lâu dài, đồng thời, bảo vệ an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, góp phần giữ vững chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia.

Mặt khác, chính quyền các địa phương cũng sẽ tiếp tục tuyên truyền, vận động bà con tận dụng lợi thế phát triển kinh tế; sản xuất gắn với tái cơ cấu nông nghiệp nhằm phát huy lợi thế cây trồng, vật nuôi, xây dựng các liên kết bao tiêu sản phẩm cho người dân để khuyến khích sản xuất theo hướng phát triển hàng hóa gắn với thị trường. Đồng thời, thực hiện các mô hình liên kết doanh nghiệp, hợp tác xã hoặc mỗi bản cần tìm một đầu tàu về kinh nghiệm làm ăn, vốn, khả năng tiếp cận nhanh và làm gương cho người khác trong thôn bản cách làm ăn với triển khai mô hình nhóm hộ. Tỉnh Lai Châu cũng dự kiến đưa các mô hình trồng trọt, chăn nuôi vào trong các nhà trường, nhằm hướng dẫn học sinh con em dân tộc Mảng, La Hủ nắm bắt được kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi từ trong nhà trường.

Song song với phát triển KT-XH, cần thực hiện tốt chính sách giáo dục, đào tạo nghề; chăm sóc sức khỏe nhân dân, nâng cao thể trạng, tầm vóc người dân và phát huy giá trị văn hóa tốt đẹp của dân tộc Mảng. Một trong những điểm cốt lõi nữa là cần thực hiện tốt 3 chương trình mục tiêu quốc gia, lồng ghép với các nguồn vốn khác… để tối ưu hóa các nguồn vốn đầu tư phát triển KT-XH dân tộc Mảng.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Tháo gỡ khó khăn để đẩy nhanh tiến độ Chương trình MTQG 1719

Tháo gỡ khó khăn để đẩy nhanh tiến độ Chương trình MTQG 1719

Sau hơn 4 năm triển khai thực hiện, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030; giai đoạn I: từ 2021 đến 2025 (Chương trình MTQG 1719) đã đi đến gần cuối chặng. Bên cạnh những kết quả tích cực đã đạt được, qua thực tiễn triển khai, Chương trình MTQG 1719 đã bộc lộ một số tồn tại, khó khăn, cần sớm được tháo gỡ để đạt hiệu quả cao nhất, tạo tiền đề, sức bật để tiếp tục triển khai hiệu quả chương trình trong những năm tiếp theo.
Tin nổi bật trang chủ
Kon Tum: Chủ trương tháo dỡ nhà rông để xây dựng phòng học của huyện Đăk Hà là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh

Kon Tum: Chủ trương tháo dỡ nhà rông để xây dựng phòng học của huyện Đăk Hà là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh

Pháp luật - Ngọc Chí - 3 phút trước
Sáng ngày 17/5, trao đổi với phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển, ông Phan Văn Hoàng – Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Kon Tum cho biết, việc huyện Đăk Hà yêu cầu dân làng dỡ bỏ nhà rông để xây dựng phòng học, trong khi người dân không đồng tình như báo nêu là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh.
JICA tổ chức hội thảo hỗ trợ kỹ thuật trồng tỏi cho đồng bào DTTS tại Nghệ An

JICA tổ chức hội thảo hỗ trợ kỹ thuật trồng tỏi cho đồng bào DTTS tại Nghệ An

Kinh tế - An Yên - 7 phút trước
Sở Nông nghiệp và Môi trường Nghệ An vừa phối hợp với Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) tổ chức hội thảo phổ biến kỹ thuật trồng tỏi Sanuki cho đồng bào DTTS vùng núi cao Nghệ An. Hội thảo còn hướng đến mục tiêu quan trọng hơn là xây dựng chuỗi giá trị từ sản xuất đến bán hàng, góp phần thay đổi từ tư duy sản xuất ứng dụng KHCN đến quá trình tiêu thụ sản phẩm.
Đã tìm thấy thi thể 3 nạn nhân vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện trên địa bàn huyện Phong Thổ

Đã tìm thấy thi thể 3 nạn nhân vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện trên địa bàn huyện Phong Thổ

Tin tức - Trọng Bảo - 10 phút trước
Thông tin từ lực lượng cứu nạn, cứu hộ cho biết, đến cuối giờ trưa nay (17/5) lực lượng chức năng đã tìm thấy thi thể 03 nạn nhân trong vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện Tả Páo Hồ 1A, xã Sì Lở Lầu, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu.
Mít tinh hưởng ứng Tuần lễ Quốc gia Phòng, chống thiên tai 2025

Mít tinh hưởng ứng Tuần lễ Quốc gia Phòng, chống thiên tai 2025

Tin tức - Trọng Bảo - 12 phút trước
Sáng ngày 17/5, tại Trưởng Phổ thông DTNT Trung học cơ sở và THPT huyện Bảo Thắng, Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với UBND tỉnh Lào Cai tổ chức Lễ mít tinh hưởng ứng Tuần lễ Quốc gia Phòng, chống thiên tai 2025. Tham dự buổi lễ có lãnh đạo một số bộ, ban ngành, lãnh đạo UBND tỉnh Lào Cai và một số tỉnh khu vực Tây Bắc, đại diện UNICEF tại Việt Nam cùng đông đảo các em học sinh các trường học trên địa bàn.
Lễ hội Mừng lúa mới của dân tộc Xtiêng

Lễ hội Mừng lúa mới của dân tộc Xtiêng

Media - PV - 3 giờ trước
Dân tộc Xtiêng còn có nhiều tên gọi khác, như: Điêng, Xa Điêng, Xơ Điêng, Xa Chiêng, là dân tộc sinh sống lâu đời ở vùng Trường Sơn - Tây Nguyên và miền Đông Nam bộ.
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Đổi thay ở vùng đất khó khăn Đại Dực

Đổi thay ở vùng đất khó khăn Đại Dực

Phóng sự - Mỹ Dung - 4 giờ trước
Giữa trập trùng núi rừng huyện Tiên Yên (Quảng Ninh), đồng bào Sán Chỉ xã vùng cao Đại Dực đang viết nên câu chuyện mới cho vùng đất nghèo khó, với nhiều thay đổi ấn tượng từ nhận thức đến hành động. Đặc biệt là việc gìn giữ được bản sắc văn hóa truyền thống gắn với phát triển du lịch cộng đồng, góp phần cho sự phát triển bền vững tại vùng cao nơi đây.
“Tôi luôn nhớ mãi lời Bác dạy”

“Tôi luôn nhớ mãi lời Bác dạy”

Phóng sự - Thanh Hải - 4 giờ trước
Đời người, có những ký ức không thể nào quên, như là động lực, là niềm tin, là tự hào, là hãnh diện mãi mãi. Khoảnh khắc gặp Bác, khi thì ở Phủ Chủ tịch, khi lại ở quê nhà… với một cụ bà đã vượt qua hơn một thế kỷ cuộc đời, là tất cả như thế. Cụ là Nguyễn Thị Thức, 106 tuổi, ở làng Hồng Lĩnh, xã Hậu Thành, Yên Thành (Nghệ An).
70 năm nhìn lại cuộc chia tay lịch sử tại Cảng Quy Nhơn

70 năm nhìn lại cuộc chia tay lịch sử tại Cảng Quy Nhơn

Tin tức - T.Nhân - N.Triều - 4 giờ trước
Tối 16/5, tại quảng trường Nguyễn Tất Thành, Tp. Quy Nhơn, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bình Định long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 70 năm hoàn thành việc chuyển quân tập kết ra Bắc của cán bộ, chiến sĩ, đồng bào và học sinh miền Nam (16/5/1955 - 16/5/2025). Đây là dịp để ôn lại một chặng đường lịch sử hào hùng, nơi hàng vạn cán bộ, chiến sĩ, đồng bào miền Nam rời quê hương trong niềm tin “ra đi để trở về”, góp phần làm nên thắng lợi vẻ vang của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.
Khánh Hòa: Tuyên truyền, phổ biến pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo năm 2025

Khánh Hòa: Tuyên truyền, phổ biến pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo năm 2025

Dân tộc - Tôn giáo - T.Nhân - H.Trường - 4 giờ trước
Ngày 16/5, Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Khánh Hòa tổ chức Hội nghị tuyên truyền, phổ biến pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo năm 2025. Tham dự hội nghị có hơn 50 đại biểu là chức sắc, chức việc, nhà tu hành đại diện các tổ chức tôn giáo.
Ý nghĩa chương trình “Đồng hành cùng phụ nữ biên cương” tại xã biên giới của Long An

Ý nghĩa chương trình “Đồng hành cùng phụ nữ biên cương” tại xã biên giới của Long An

Nhịp cầu nhân ái - Tào Đạt - Sa Rây - 4 giờ trước
Ngày 16/5, tại xã Bình Thạnh (huyện Mộc Hóa, tỉnh Long An), Hội Liên hiệp phụ nữ (LHPN) tỉnh Trà Vinh và Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Trà Vinh phối hợp với Hội LHPN tỉnh Long An và Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh Long An đã tổ chức Chương trình “Đồng hành cùng phụ nữ biên cương” năm 2025.