Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Thông tin sai lệch về đồng bào DTTS trên mạng xã hội: Sự nghèo nàn về văn hóa của những người làm chương trình

Hồng Minh - 21:08, 18/09/2020

Thời gian gần đây, dư luận đang có nhiều phản ứng về việc các trang mạng xã hội xuyên tạc những món ăn truyền thống của đồng bào DTTS. Trên nền tảng YouTube, không khó để tìm thấy những Video mô tả cảnh ăn uống ghê rợn được “gắn mác” là của đồng bào người Thái trên các kênh Sa Pa TV, Nhịp sống Tây Bắc, Duy Thao, Hoa Ban Tây Bắc... Sự “gắn mác” đó gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hình ảnh của cộng đồng DTTS, khiến người xem có cái nhìn sai lệch về văn hóa, phong tục tập quán của đồng bào.

Ẩm thực của dân tộc Thái được chế biến rất cầu kỳ và tinh tế. (Ảnh minh họa)
Ẩm thực của dân tộc Thái được chế biến rất cầu kỳ và tinh tế. (Ảnh minh họa)

Bản sắc văn hóa qua những món ăn

Trước những thông tin thiếu kiểm chứng, cố tình phản ánh sai lệch về bản sắc văn hóa ẩm thực của đồng bào DTTS nói chung, đồng bào dân tộc Thái nói riêng, chúng tôi đã tìm gặp Nghệ nhân Tòng Văn Hân, một người con dân tộc Thái, đồng thời là một nhà nghiên cứu về văn hóa ẩm thực dân tộc Thái ở xã Noong Luống, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên.

Ông Hân cho biết, ẩm thực của người Thái rất cầu kỳ, trong đó cá nhảy là một món ăn phổ biến và được chế biến rất tinh tế. Đầu tiên người ta sẽ chọn những con cá nhỏ, thường phải là cá ở suối nước trong và sạch, ít tiếp xúc với bùn. Sau đó về thả vào chậu nước 1 - 2 ngày để ngâm cá và thay nước liên tục cho cá phun hết bùn. Trong nước ngâm cá không thể thiếu nước măng chua đã cô đặc để khử hết mùi tanh cũng như tiêu diệt các vi khuẩn có hại trong cá. Trước khi ăn phải chuẩn bị pha chế nước chấm. Bên cạnh đó, không thể thiếu các loại lá gia vị và lá cuốn để chống tanh, chống đau bụng, giun sán. Khi ăn người ta sẽ thả cá vào bát nước măng chua để ngấm, sau đó cuốn cá cùng các loại lá rồi chấm vào đồ chấm đã chuẩn bị sẵn.

Tuy nhiên, trong Video ăn cá sống của Sa Pa TV lại đưa lên những hình ảnh nói đồng bào Thái ăn cá sống to bằng 3 ngón tay trở lên, thậm chí to như bắp chân được vớt từ ao lên. Không cần qua khâu xử lý vệ sinh an toàn thực phẩm mà ăn tươi nuốt sống cả con như thế. “Hình ảnh này đã thể hiện sự thiếu hiểu biết về bản sắc văn hóa ẩm thực của đồng bào Thái chúng tôi. Thật ghê rợn, phản cảm. Rõ ràng, với những nội dung như thế sẽ làm ảnh hưởng rất lớn tới hình ảnh cộng đồng người DTTS trong suy nghĩ của xã hội. Đồng thời còn làm ảnh hưởng đến việc thu hút khách du lịch, đặc biệt là du khách người nước ngoài, trong lúc chúng ta đang xây dựng một hình ảnh đẹp về bản sắc, văn hóa con người Việt Nam”, nghệ nhân Tòng Văn Hân chia sẻ.

Ngoài món cá nhảy, người Thái còn có món pịa cũng rất ngon và hấp dẫn. Pịa được lấy từ một đoạn không phải ruột già, càng không phải dạ dày của con bò, con dê. Pịa được lấy từ phần ruột non nhất trong đoạn ruột non đã chuyển hóa thành chất dinh dưỡng, không phải là chất thải, không có ký sinh trùng. Sau đó pịa được ướp đủ các gia vị như: Mắc khén, húng quế, lá chanh, tỏi, ớt... nấu chín để đặc sệt, tạo thành một món chấm có mùi thơm rất đặc trưng, hấp dẫn trong món ăn của người Thái Tây Bắc. Ăn pịa lúc đầu thấy hơi đắng một chút, nhưng sau sẽ nghiện vì rất ngon, tốt cho sức khỏe. Người dân tộc Thái thường chỉ làm pịa trâu, bò, dê, chứ không phải vật nuôi nào cũng dùng làm pịa được.

Nói như vậy để thấy, văn hóa ẩm thực của đồng bào DTTS nói chung, đồng bào Thái nói riêng rất tinh tế, độc đáo và hấp dẫn. Những Video phản cảm về hình ảnh đồng bào Thái ăn cá sống chỉ là một trong rất nhiều Video được đăng tải trên YouTube dù vô tình hay cố ý đều ảnh hưởng không tốt đến những giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào DTTS.

Trước đó (tháng 4 - 5/2020), Báo Dân tộc và Phát triển cũng đã có loạt bài phản ánh về việc kênh YouTobe đã sử dụng sai lệnh hình ảnh của đồng bào DTTS để làm trò gây cười. Việc làm này đã thể hiện sự nghèo nàn về văn hoá và đạo đức của những người sản xuất ra những Video đó.

Đồng bào DTTS cần một lời xin lỗi

Tại buổi công bố các hành vi sai phạm trên nền tảng YouTube, Google do Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức vào ngày 7/6/2019 cho thấy, trên YouTube có khoảng 55.000 Video Clip có nội dung xấu độc, vi phạm pháp luật nhưng mới gỡ bỏ được 8.000 Video. Mỗi phút trên YouTube có khoảng 400 giờ Video mới được đăng tải. Lượng người xem càng nhiều, đồng nghĩa với việc lợi nhuận thu được quảng cáo càng lớn. Vì lợi nhuận, không ít người sẵn sàng sản xuất, đăng tải những nội dung phản cảm, dung tục, sai trái...

Điều đáng lo ngại đó là việc đăng tải các nội dung thông tin trên YouTube hiện nay vô cùng thoải mái, tự do, không có sự kiểm soát, quản lý của cơ quan chức năng nào. Ai cũng có thể là chủ nhân của một kênh trên YouTube chỉ bằng vài bước Click chuột rồi tha hồ “tung hoành”. Đáng chú ý, đa số khán giả của các kênh nội dung này đều là giới trẻ với lượng theo dõi và tương tác rất lớn.

Theo các chuyên gia văn hóa, các Video nói trên không chỉ chứa đựng những nội dung độc hại, phản văn hóa, mà nghiêm trọng hơn, chúng còn truyền bá cái nhìn lệch lạc về bản sắc văn hóa và phẩm chất, nhân cách của đồng bào các DTTS. Từ đó, tạo nên những hiểu lầm, đánh giá sai lệch và cả những định kiến xã hội, có thể ảnh hưởng đến sự phát triển bình đẳng của các dân tộc và sự thịnh vượng chung.

Trao đổi về vấn đề này, bà Hoàng Thị Hạnh, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc cho biết: Là cơ quan ngang bộ có chức năng quản lý Nhà nước về lĩnh vực công tác dân tộc, chúng tôi cho rằng, những nội dung trong các Video là không thể chấp nhận được. Nói đến ăn đồ ăn sống thì không chỉ có người DTTS mà người Việt Nam nói chung, hay người Nhật Bản cũng rất ưa chuộng món ăn này. Đây là món ăn gắn với ẩm thực truyền thống, mà còn tinh tế, khoa học và bảo đảm sức khỏe.

Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Hoàng Thị Hạnh cũng cho biết: “Với vai trò là lãnh đạo Ủy ban Dân tộc, đồng thời cũng là người DTTS, tôi kịch liệt phản đối các nội dung trong Video trên kênh YouTube. Ủy ban Dân tộc sẽ đề nghị với Bộ Thông tin và Truyền thông cùng các cơ quan quản lý Nhà nước ở địa phương phải truy xuất ra các đối tượng dựng Video đó để xử lý theo đúng pháp luật. Đồng thời phải xin lỗi đồng bào DTTS”.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Rào cản thoát nghèo do chồng lấn địa giới hành chính: Đồng bào cần sớm được an cư lạc nghiệp (Bài cuối)

Rào cản thoát nghèo do chồng lấn địa giới hành chính: Đồng bào cần sớm được an cư lạc nghiệp (Bài cuối)

Sống giữa vùng chồng lấn về địa giới hành chính, hàng trăm hộ dân Xơ Đăng ở thôn 3, xã Trà Vinh (huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam) vẫn gồng mình bám đất, bám thôn để phát triển kinh tế, nuôi hy vọng về một ngày được ổn định nơi ăn, chốn ở. Tuy nhiên, để những nỗ lực ấy không mãi dở dang, vấn đề chồng lấn địa giới hành chính giữa hai tỉnh Quảng Nam – Kon Tum cần sớm được giải quyết dứt điểm, minh bạch.
Tin nổi bật trang chủ
THÔNG CÁO ĐẶC BIỆT VỀ LỄ QUỐC TANG NGUYÊN CHỦ TỊCH NƯỚC TRẦN ĐỨC LƯƠNG

THÔNG CÁO ĐẶC BIỆT VỀ LỄ QUỐC TANG NGUYÊN CHỦ TỊCH NƯỚC TRẦN ĐỨC LƯƠNG

Thời sự - PV - 20:35, 22/05/2025
Để tỏ lòng tiếc thương và tưởng nhớ đồng chí Trần Đức Lương, Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Chủ tịch nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Chính phủ nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam quyết định tổ chức Lễ tang Đồng chí với nghi thức Lễ Quốc tang.
Tổng Bí thư Tô Lâm làm việc với Ủy ban Kiểm tra Trung ương

Tổng Bí thư Tô Lâm làm việc với Ủy ban Kiểm tra Trung ương

Thời sự - PV - 20:25, 22/05/2025
Tổng Bí thư đánh giá cao sự thẳng thắn của Ủy ban Kiểm tra Trung ương trong kiểm điểm, đánh giá rất kỹ những tồn tại, hạn chế trên từng mặt công tác.
Đồng vốn chính sách nuôi dưỡng khát vọng vươn lên của đồng bào vùng sâu Đắk Nông

Đồng vốn chính sách nuôi dưỡng khát vọng vươn lên của đồng bào vùng sâu Đắk Nông

Công tác Dân tộc - Tiến Mạnh - 16:46, 22/05/2025
Trong hành trình giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới và nâng cao đời sống cho đồng bào DTTS, nguồn vốn tín dụng chính sách xã hội do Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) tỉnh Đắk Nông triển khai đã trở thành công cụ quan trọng, mang lại hiệu quả thiết thực. Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở, đồng vốn ưu đãi đã tiếp cận đúng đối tượng, kịp thời hỗ trợ người dân vượt qua khó khăn, từng bước vươn lên ổn định cuộc sống.
Rào cản thoát nghèo do chồng lấn địa giới hành chính: Đồng bào cần sớm được an cư lạc nghiệp (Bài cuối)

Rào cản thoát nghèo do chồng lấn địa giới hành chính: Đồng bào cần sớm được an cư lạc nghiệp (Bài cuối)

Xã hội - Huy Trường - Thanh Huyền - 16:46, 22/05/2025
Sống giữa vùng chồng lấn về địa giới hành chính, hàng trăm hộ dân Xơ Đăng ở thôn 3, xã Trà Vinh (huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam) vẫn gồng mình bám đất, bám thôn để phát triển kinh tế, nuôi hy vọng về một ngày được ổn định nơi ăn, chốn ở. Tuy nhiên, để những nỗ lực ấy không mãi dở dang, vấn đề chồng lấn địa giới hành chính giữa hai tỉnh Quảng Nam – Kon Tum cần sớm được giải quyết dứt điểm, minh bạch.
Cà Mau: Huy động, bố trí nguồn lực hoàn thành kế hoạch Chương trình MTQG 1719 năm 2025

Cà Mau: Huy động, bố trí nguồn lực hoàn thành kế hoạch Chương trình MTQG 1719 năm 2025

Tin tức - Như Tâm - 15:58, 22/05/2025
Ngày 22/5, ông Lê Văn Sử, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau cho biết, UBND tỉnh vừa ban hành Kế hoạch thực hiện các dự án, tiểu dự án sử dụng vốn sự nghiệp thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030; giai đoạn I: Từ năm 2021 - 2025 (Chương trình MTQG 1719), trên địa bàn tỉnh Cà Mau năm 2025.
Mùa sen hồng bên miệng núi lửa Ia Băng

Mùa sen hồng bên miệng núi lửa Ia Băng

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 22/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Mùa sen hồng bên miệng núi lửa Ia Băng. Chùa Thiên Tượng - Hoan Châu đệ nhị danh thắng. Bảo tồn nghề dệt thổ cẩm truyền thống dân tộc Mông xã Pà Cò. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Thủ tướng: Quyết tâm cơ bản hoàn thành tháo gỡ

Thủ tướng: Quyết tâm cơ bản hoàn thành tháo gỡ "điểm nghẽn" thể chế ngay trong năm 2025

Thời sự - PV - 15:55, 22/05/2025
Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu cần tập trung nguồn lực, quyết tâm cơ bản hoàn thành việc tháo gỡ những "điểm nghẽn" do quy định pháp luật ngay trong năm 2025, đồng thời đổi mới căn bản tư duy xây dựng pháp luật, chuyển từ tư duy "quản lý" sang "phục vụ", từ bị động sang chủ động, linh hoạt kiến tạo sự phát triển.
Người đàn ông ở Lai Châu bị ngộ độc do ăn nấm lạ

Người đàn ông ở Lai Châu bị ngộ độc do ăn nấm lạ

Tin tức - Anh Trúc - 15:06, 22/05/2025
Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lai Châu vừa cứu sống một người đàn ông bị ngộ độc do ăn nấm lạ.
Ưu tiên phát triển giáo dục mầm non ở miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Ưu tiên phát triển giáo dục mầm non ở miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Thời sự - Hoàng Quý - 15:04, 22/05/2025
Sáng 22/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, Quốc hội họp phiên toàn thể tại hội trường để nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi.
Sầu riêng Việt Nam đón tin vui

Sầu riêng Việt Nam đón tin vui

Tin tức - Anh Trúc - 12:17, 22/05/2025
Tổng cục Hải quan Trung Quốc vừa chính thức công nhận thêm 829 mã số vùng trồng và 131 mã số cơ sở đóng gói sầu riêng của Việt Nam.
Rào cản thoát nghèo do tình trạng chồng lấn địa giới hành chính: Làng “nhiều không” và những hệ lụy khôn lường (Bài 2)

Rào cản thoát nghèo do tình trạng chồng lấn địa giới hành chính: Làng “nhiều không” và những hệ lụy khôn lường (Bài 2)

Xã hội - Huy Trường - Thanh Huyền - 11:16, 22/05/2025
Tình trạng chồng lấn địa giới hành chính giữa tỉnh Quảng Nam và Kon Tum khiến thôn 3, xã Trà Vinh (huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam) rơi vào cảnh bị bỏ quên trong suốt nhiều năm. Hơn 1.000 người dân Xơ Đăng sinh sống tại đây đang phải đối mặt với muôn vàn khó khăn, đặc biệt là khó khăn về hạ tầng cơ sở như điện, đường, trường học, trạm y tế và sóng điện thoại.