Công ty TNHH Vận tải và Thương mại Mai Thanh được UBND tỉnh Quảng Bình cấp giấy phép khai thác khoáng sản số 1984/GP- UBND ngày 19/08/2013, để khai thác đá làm vật liệu xây dựng thông thường tại khu vực Lèn Cây Trổ, xã Thạch Hóa, huyện Tuyên Hóa. Diện tích vùng mỏ được cấp phép là 3ha, trữ lượng được phép khai thác 1.142.303m2, công suất khai thác 50.000m2/năm trong thời gian 24 năm.
Tuy nhiên, quá trình khai thác đá của doanh nghiệp này đã bộc lộ nhiều bất cập, hạn chế, gây bức xúc cho nhiều người dân địa phương. Chưa kể, mỏ đá này còn được cấp phép sát với Quốc lộ 12A tiềm ẩn nguy hiểm cho các phương tiện giao thông.
Theo quan sát của phóng viên, bao quanh khu vực Lèn Cây Trổ, là những khu nghĩa địa và nhiều diện tích đất sản xuất lúa của người dân xã Thạch Hóa. Trước đây, giữa khu vực Lèn Cây Trổ và khu vực sản xuất của người dân thôn Đạm Thủy 2, được ngăn cách bởi một con đường dân sinh phục vụ sản xuất.
Vừa rồi doanh nghiệp nổ mìn vùi lấp và làm hư hỏng nhiều mồ mả khiến người dân kéo lên phản đối. Khi ấy xã mới về lập biên bản đề nghị đình chỉ.
Ông Võ Xuân HòeNgười dân thôn Đạm Thủy 2, xã Thạch Hóa
Nhưng nay, qua quá trình khai thác đá, Công ty TNHH Vận tải và Thương mại Mai Thanh đã đổ đá, đất lấn chiếm nhiều diện tích đất nông nghiệp và nhiều ngôi mộ; đồng thời “ăn” luôn cả con đường dân sinh mà người dân địa phương dùng để phục vụ sản xuất nông nghiệp.
Ông Võ Xuân Hòe, thôn Đạm Thủy 2, xã Thạch Hóa, bức xúc nói: “Mỗi lần nổ mìn thì phương tiện lưu thông ở quốc lộ 12A không thể chạy vì nguy hiểm. Nhiều lần tiếp xúc cử tri, dân đề xuất rồi nhưng không có chuyển biến”.
Bà Nguyễn Thị Thanh, một người dân có diện tích trồng lúa gần Lèn Cây Trổ kể: “Ô nhiễm môi trường lắm, bụi đá bay xuống ruộng khiến lúa không phát triển được. Rồi nổ mìn đá văng xuống ruộng, rất khó để sản xuất”.
Theo tìm hiểu của phóng viên, trên diện tích đất nông nghiệp mà Công ty TNHH Vận tải và Thương mại Mai Thanh đổ đá thành phẩm, phía công ty đã thỏa thuận mua lại của người dân. Tuy nhiên, việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất vẫn chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Để rộng đường dư luận, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với Chủ tịch UBND xã Thạch Hóa - ông Cao Xuân Bình. Theo ông Bình, phần đổ đá thành phẩm mà Công ty TNHH Vận tải và Thương mại Mai Thanh lấn ra diện tích nông nghiệp đã được địa phương lập biên bản, xử phạt hành chính hơn 4 triệu đồng.
UBND xã đã lập biên bản nhắc nhở, xử phạt doanh nghiệp này nhiều lần về các hoạt động sai phạm.
Ông Cao Xuân BìnhChủ tịch UBND xã Thạch Hóa
Cũng theo ông Bình, đợt nổ mìn ngày 12/12/2020 có hư mất một số ngôi mộ. UBND xã đã vào gặp mặt giữa đơn vị khai thác vào thân nhân của các ngôi mộ bị hư hỏng, bị vùi lấp để tìm hướng giải quyết.
Trước thực tế hoạt động tại mỏ đá Lèn Cây Trổ, ngày 17/12/2020, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Bình đã lập đoàn kiểm tra tại mỏ đá Lèn Cây Trổ thuộc xã Thạch Hóa, huyện Tuyên Hóa. Đến ngày 22/12/2020, Sở này đã có văn bản số 2630/STNMT-KS yêu cầu: “Công ty THHN Vận tải và Thương mại Mai Thanh tạm dừng hoại động khai thác đá tại mỏ đá Lèn Cây Trỗi để thống nhất khắc phục sự cố”.
Ngoài những vấn đề nêu trên, theo quan sát của phóng viên, quá trình khai thác đá của công ty THHN Vận tải và Thương mại Mai Thanh tại mỏ đá Lèn Cây Trổ còn có những vấn đề đáng quan tâm, như: Khu vực khai thác chưa có dấu hiệu cắt tầng, phân vỉa… Thậm chí, vị trí khai thác đá nằm cách đường quốc lộ 12A chừng hơn 200m là quá nguy hiểm cho các phương tiện tham gia giao thông...