Rừng tự nhiên bị băm nát
Rừng Di tích lịch sử Hội trường Mùa Xuân nằm trong quần thể Khu di tích (KDT) lịch sử quốc gia - căn cứ của tỉnh Phú Yên thời kháng chiến chống Mỹ, đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTT&DL) cấp bằng xếp hạng theo Quyết định số 68/2008/BVHTTDL ngày 22/8/2008.
Nhận được tin báo của người dân về tình trạng rừng đang bị một số đối tượng chặt phá,, phóng viên đã về địa phương để ghi nhận thực tế. Từ tỉnh lộ DT643, di chuyển khoảng 500m là đến cổng KDT, thuộc thôn Phong Hậu, xã Sơn Long, huyện Sơn Hòa. Ngay trên đường vào KDT, có thể dễ dàng nhìn thấy một vạt rừng tự nhiên khoảng hơn 2.000m2 vừa bị cưa hạ. Những cây to đã được đưa đi, cây nhỏ bị đốt trụi, lộ ra những vạt đất trống nham nhở.
Theo quan sát của chúng tôi, cánh rừng này chỉ cách đường vào KDT khoảng 300m, tiếp giáp với diện tích đất trồng cây keo của người dân. Điều dễ nhận thấy nhất là, cây trong rừng ngã đến đâu, thì cây keo mọc lên đến đó.
Đi sâu vào bên trong KDT, khoảng 1km, tại Tiểu khu 173 thôn Phong Hậu xuất hiện nhiều con đường mòn. Để thuận lợi cho việc khai thác vận chuyển lâm sản, “lâm tặc” đã phát dọn những cây rừng còn nhỏ, tạo thành đường mòn dẫn đến các khu vực khai thác lâm sản.
Chỉ trong phạm vi khoảng hơn 500m2, chúng tôi đã ghi nhận gần 20 cây rừng có đường kính lớn 40 - 70cm bị đốn hạ. Phần lớn các cây này bị cưa thành khúc, còn nằm ở hiện trường, một số cây đã được xẻ gỗ vận chuyển ra khỏi rừng. Dấu vết tại hiện trường cho thấy, “lâm tặc” dùng xe gắn máy độ chế, gắn dây cáp để tời kéo gỗ tập kết về khu vực suối Hội trường để đưa ra khỏi rừng.
Điều đáng nói là, không chỉ chặt phá cây, hiện tượng "bức tử rừng" rất tinh vi, khiến cho diện tích rừng tự nhiên ngày càng bị thu hẹp.
Ban đầu họ phát dọn những cây nhỏ rồi trồng cây keo vào, sau đó vạt vỏ những cây lớn làm cho cây chết khô dần, tránh bị Kiểm lâm phát hiện. Đến khi cây keo lớn, những cây to sẽ bị cưa hạ hoàn toàn. Vạt rừng tự nhiên này đang bị chuyển đổi thành những rừng keo.
Rừng bị phá vì chính quyền địa phương phải lo... chống dịch !?
Ông Đào Đức Hải, Chủ tịch UBND xã Sơn Long cho biết: Rừng thuộc KDT có diện tích hơn 200ha, là rừng tự nhiên có chức năng sản xuất. Một diện tích rừng nằm gần quần thể di tích được giao cho Phòng VHTT huyện Sơn Hòa quản lý. Phần lớn diện tích rừng nằm trên địa bàn xã được phối hợp quản lý, bảo vệ nghiêm ngặt. Thời gian gần đây, lợi dụng dịch bệnh Covid-19, một số đối tượng đã xâm hại rừng.
Trong ngày 8/7, qua kiểm tra tại khoảnh 6, Tiểu khu 173, Kiểm lâm địa bàn cùng cán bộ lâm nghiệp xã Sơn Long đã phát hiện có khai thác 6 cây gỗ lớn có đường kính 40 - 70cm, dài 15m, thuộc chủng loại gỗ Giẻ và tạp, 2 cây đã bị xẻ ván, vận chuyển khỏi khu vực, 4 cây còn tại hiện trường.
“Ngày 4/9, UBND xã Sơn Long tổ chức tuần tra tại Tiểu khu V3.4 phát hiện 2.100m2 rừng nguyên sinh bị chặt hạ hoàn toàn. Vụ phá rừng này vi phạm Điều 20 Nghị định 35/2019 của Chính phủ. Địa phương đã lập biên bản, tiến hành điều tra theo quy định”, ông Hải cho biết thêm.
Còn theo ông Tạ Ngọc Khánh, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Sơn Hòa, đơn vị đã biết thông tin về các vụ phá rừng và yêu cầu Kiểm lâm địa bàn kiểm tra thực tế một số vị trí. Ngày 9/9, Kiểm lâm kết hợp chính quyền địa phương tiếp tục đi kiểm tra, thống kê diện tích rừng bị phá, có biện pháp tăng cường công tác quản lý bảo vệ rừng tại khu vực này. Hiện diện tích rừng trên địa bàn rất lớn, trong khi chỉ có 1 Kiểm lâm địa bàn quản lý rừng 2 - 3 xã, nên rất khó kiểm soát.
Trong khi đó, trao đổi với phóng viên về thực trạng rừng bị xâm hại tại nhiều khu vực trên địa bàn huyện trong thời gian qua, Bí thư Huyện ủy Sơn Hòa, ông Nay Y Blung cho rằng, trong thời điểm địa phương căng mình phòng, chống dịch Covid-19, các đối tượng đã xâm nhập khai thác rừng trái phép.
"Diện tích rừng thuộc KDT lâu nay được bảo vệ nghiêm ngặt để giữ gìn môi trường, cảnh quan, giá trị của di tích lịch sử cách mạng của Tỉnh ủy. UBND huyện Sơn Hòa đang phối hợp với các cơ quan chức năng của tỉnh điều tra, kiên quyết xử lý nghiêm các đối tượng phá rừng", Chủ tịch huyện nói.
Được biết, Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên Trần Hữu Thế cũng đã có văn bản yêu cầu Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với UBND huyện Sơn Hòa khẩn trương kiểm tra, xử lý thông tin mà người dân đã báo qua đường đây nóng của Chủ tịch UBND tỉnh về việc rừng thuộc KDT lịch sử Hội trường Mùa Xuân.
Có thể thấy, việc để xảy ra nhiều vụ hủy hoại rừng, lấn chiếm đất rừng trong suốt thời gian dài, đã bộc lộ lỗ hổng trong công tác quản lý bảo vệ rừng của huyện Sơn Hòa. Tuy nhiên, cách lý giải của chính quyền địa phương, là do phải căng mình chống dịch, nên các đối tượng lợi dụng để phá rừng lại thể hiện sự thờ, không thể chấp nhận được. Rất mong UBND tỉnh Phú Yên có chỉ đạo quyết liệt, sớm điều tra làm rõ tránh nhiệm của những cá nhân, tập thể để mất rừng, trả lại niềm tin cho Nhân dân.