Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phổ cập giáo dục mầm non ở vùng khó: Còn nhiều rào cản và thách thức

Thuý Hồng - 09:32, 02/11/2022

Hiện nay, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đang gấp rút triển khai Đề án Phổ cập Giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo (3-4 tuổi) và nâng cao chất lượng phổ cập Giáo dục Mầm non cho trẻ em 5 tuổi. Tuy nhiên, việc phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 3-4 tuổi đặt ra nhiều thách thức, nhất là đối với địa bàn vùng khó.

Điểm trường mầm non ở bản Ngàm Lồm, xã Kim Cúc, huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng
Điểm trường mầm non ở bản Ngàm Lồm, xã Kim Cúc, huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng

Nhiều rào cản

Theo thống kê của Vụ Giáo dục Mầm non (Bộ GD&ĐT), số trường vùng khó khăn và đặc biệt khó khăn (ĐBKK) chiếm tỷ lệ 23% tổng số trường mầm non toàn quốc. Các trường này chủ yếu nằm ở vùng miền núi, vùng đồng bào DTTS, vùng biên giới, hải đảo. 

Năm 2021, báo cáo giám sát của Quốc hội cho thấy, giáo dục mầm non vùng khó khăn có chất lượng còn thấp. Tỷ lệ chuyên cần thấp, tỷ lệ huy động trẻ ra lớp thấp, đặc biệt là lứa tuổi nhà trẻ.

Đặc biệt, việc phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo (3-4 tuổi), gặp phải một số khó khăn do địa bàn trải rộng, nhiều điểm trường lẻ số trẻ ít nên khó bố trí giáo viên đứng lớp; định biên giáo viên/lớp chưa đảm bảo; cơ sở vật chất thiết bị dạy học thiếu.

Đơn cử như tại Lào Cai, là địa phương tiên phong trong việc thực hiện phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 4 tuổi, tại 8 huyện, thị xã, thành phố. Để nâng cao tỉ lệ huy động ở các độ tuổi, tỉnh Lào Cai đã tạo mọi điều kiện, nguồn lực để huy động 27,8% trẻ nhà trẻ, 96,9% trẻ mẫu giáo đến cơ sở giáo dục mầm non.

Tuy nhiên, theo bà Nguyễn Thị Thơm, Trưởng phòng Giáo dục mầm non, mặc dù cơ sở vật chất đã được quan tâm đầu tư, nhưng chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục mầm non như, thiếu đồ dùng, đồ chơi, thiết bị dạy học tối thiểu cho các lớp. Một số trường, lớp mầm non có diện tích hẹp, còn 42 phòng học tạm, mượn và hơn 900 phòng học đã xây dựng từ lâu, nay xuống cấp hoặc chưa đảm bảo quy cách, diện tích quy định.

Bên cạnh đó, khi triển khai thực hiện Đề án phổ cập Giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo sẽ thiếu giáo viên. Cả nước có hơn 75 nghìn giáo viên đang trực tiếp dạy trẻ vùng khó khăn và ĐBKK, đạt tỷ lệ 0,66 giáo viên/lớp. Hiện còn thiếu trên 7 nghìn giáo viên mầm non của riêng vùng này.

Bà Cù Thị Thủy, Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục Mầm non (Bộ GD&ĐT) thông tin: còn có một thực tế đang diễn ra là,  những giáo viên mầm non ở vùng ĐBKK đang chịu áp lực về mặt thời gian. Thường các cô phải đến sớm và về muộn, thời gian kéo dài hơn 8 tiếng/ngày. Nhiều nơi, tại các điểm lẻ, chỉ có 1 giáo viên/lớp.

Ngoài ra, giáo viên còn phải kiêm cả nhiệm vụ đón và trả trẻ tại nhà, vì một số phụ huynh không có điều kiện đưa đón con em của họ. Chính vì vậy, giáo viên thiếu thời gian để xây dựng môi trường trong lớp học, tổ chức hoạt động giáo dục phù hợp với trẻ. Bên cạnh đó, các vùng dDTTS, miền núi do điều kiện địa lý, kinh tế - xã hội không thuận lợi nên đội ngũ giáo viên thường không ổn định, thiếu giáo viên.

Điển hình như trong năm học 2021-2022, tại xã Khánh Xuân, huyện Bảo Lạc, Cao Bằng vẫn còn 5 điểm trường chưa tổ chức nấu ăn bán trú cho trẻ, nên buổi chiều có nhiều trẻ không đến lớp. Tỷ lệ chuyên cần không cao.

Cô Hà Thị Tuyết Mai, Hiệu trưởng Trường Mầm non xã Khánh Xuân cho biết: Trường có 10 điểm trường và 13 nhóm lớp, mỗi lớp cách xa điểm chính từ 10-32km. Học sinh của các điểm trường chủ yếu là dân tộc Dao, Mông. Do kinh phí tổ chức bán trú cho trẻ thấp chỉ từ 7-8 ngàn đồng/ngày nên việc xây dựng khẩu phần và thực đơn trong ngày, trong tuần gặp nhiều khó khăn, nhất là các điểm trường xa chợ, xa trung tâm.

“Đa số đội ngũ giáo viên tại các điểm trường chỉ có 1 giáo viên trên lớp, nên rất khó khăn để tổ chức nấu ăn cho trẻ, đòi hỏi phải có nhân lực” cô Mai cho biết.

Theo đánh giá của Bộ GD&ĐT, hiện mạng lưới trường mầm non mới chỉ thu hút được 54% trẻ em tới trường, còn 46% trẻ em chưa được tiếp cận giáo dục. Cơ sở vật chất đã được quan tâm, tuy nhiên mới có 54,6% phòng học kiên cố, tỷ lệ phòng học tạm, nhờ mượn còn cao.

Bên cạnh đó, điều kiện cơ sở vật chất trang thiết bị tối thiểu, tài liệu, đồ dùng, đồ chơi tại vùng khó khăn còn thiếu thốn; môi trường giáo dục trong và ngoài lớp học hạn chế, nhất là lĩnh vực phát triển ngôn ngữ và tăng cường khả năng tiếng Việt cho trẻ.

Một tiết học của học sinh Trường Mầm non Ban Mai, xã Chiềng Muôn, huyện Mường La, tỉnh Sơn La.
Một tiết học của học sinh Trường Mầm non Ban Mai, xã Chiềng Muôn, huyện Mường La, tỉnh Sơn La.

Cần chính sách ưu tiên

Hiện nay, Bộ GD&ĐT đang gấp rút triển khai 2 đề án "Phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo (3 - 4 tuổi) và nâng cao chất lượng phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi, giai đoạn 2023 - 2030".

Mục tiêu cụ thể là, đảm bảo tỷ lệ trẻ em trong độ tuổi mẫu giáo, được huy động đến cơ sở giáo dục mầm non để được nuôi dưỡng, chăm sóc giáo dục theo Chương trình giáo dục mầm non. đạt 95% vào năm 2025, đạt 97% vào năm 2030.

Tại Hội thảo lấy ý kiến về 2 dự thảo được tổ chức vào 22/9 tại Hà Nội, đã đưa ra các giải pháp để thực hiện là hoàn thiện thể chế, cơ chế chính sách; phát triển đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên; quy hoạch mạng lưới trường, lớp, tăng cường đầu tư cơ sở vật chất thực hiện phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo.

Ông Nguyễn Bá Minh, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Mầm non cho rằng, việc xây dựng 2 đề án trên là rất cần thiết để tháo gỡ khó khăn, nâng cao chất lượng phổ cập và duy trì chất lượng giáo dục mầm non. Việc thực hiện 2 đề án, sẽ từng bước củng cố mạng lưới trường, lớp mầm non; tăng tỷ lệ trẻ em trong độ tuổi mẫu giáo ở mọi vùng, miền được tiếp cận giáo dục.

Tuy nhiên, để thực hiện được 2 đề án trên, cần phải huy động các nguồn lực xã hội một cách hợp lý. Cùng với đó, cần có chính sách thu hút đào tạo giáo viên mầm non; hỗ trợ giáo viên giảng dạy ở vùng DTTS mà không phải là vùng khó khăn; bổ sung các chính sách cho trẻ nhà trẻ.

TS. Lê Thị Mai Hoa, Phó Vụ trưởng Vụ GD&ĐT, Dạy nghề  (Ban Tuyên giáo Trung ương) cho rằng: Phát triển giáo dục mầm non, phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ mẫu giáo, là vấn đề thu hút sự quan tâm của xã hội, là nhu cầu, nguyện vọng của mỗi gia đình, cộng đồng và địa phương.

Bên cạnh đó, việc đầu tư cơ sở hạ tầng, cần hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật và bảo đảm nguồn lực thực hiện chính sách cho đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục mầm non nhằm cải thiện mức sống; nâng cao trình độ và chất lượng đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục mầm non. Có cơ chế, chính sách hỗ trợ giáo viên mầm non người DTTS nói riêng và giáo viên mầm non nói chung.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Những chuyến đi “tìm chữ” ở vùng cao

Những chuyến đi “tìm chữ” ở vùng cao

“Sáng nay anh xuống bản/Con chim rừng hót reo/Nhành cây rừng nhường lối/ Sương tan dưới chân đèo...”. Vào đêm trước ngày lên Hà Giang làm phóng viên thường trú của Báo Dân tộc và Phát triển, tôi đã viết trong cuốn sổ tay của mình những dòng thơ ấy như một lời dặn lòng nhẹ nhàng, nhưng cũng đầy háo hức. Niềm hạnh phúc khi mỗi ngày trôi qua được cùng ăn, cùng ở, cùng làm việc và cùng chung bếp lửa với đồng bào giúp tôi thêm yêu nghề và yêu cả những khó khăn làm nên bản sắc của người làm báo vùng cao.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.