Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phát triển văn hóa đọc ở vùng DTTS, miền núi: “Khát sách" (Bài 1)

Hồng Minh - 13:08, 21/05/2022

Phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng, có ý nghĩa quan trọng trong việc góp phần nâng cao nhận thức, kiến thức, phát triển nhân cách văn hóa cho mỗi con người. Những năm qua, Chính phủ đã luôn quan tâm đầu tư, có nhiều biện pháp, chính sách thiết thực để xây dựng và phát triển văn hóa đọc. Tuy nhiên, hiện nay tại vùng nông thôn, vùng DTTS và miền núi, vẫn chưa giải được “cơn khát ” sách.

Các em học sinh Trường PTDTNT THPT huyện Điện Biên Đông tại thư viện nhà trường
Các em học sinh Trường PTDTNT THPT huyện Điện Biên Đông tại thư viện nhà trường

Các thư viện không hấp dẫn người đọc vì thiếu sách

Khi được hỏi về thực trạng văn hóa đọc ở nơi mình công tác, cô giáo Đinh Thùy Trang đang giảng dạy tại huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình chia sẻ: Qua quan sát, mình rất mừng vì thấy nhiều trẻ em miền núi đã thích đọc sách. Một số loại sách các em hay thích đọc là, truyện tranh về truyền thuyết dân gian, danh nhân văn hóa, anh hùng dân tộc, truyện cổ tích, truyện lịch sử... và sách bằng tiếng dân tộc.

Tuy nhiên, sách tại thư viện công cộng xã, huyện dưới hình thức cấp phát, tài trợ chủ yếu có nội dung hướng dẫn chăn nuôi, trồng trọt, phổ biến pháp luật, một số ít về đề tài dân tộc và miền núi... nên thiếu hấp dẫn, không tạo hứng thú với người đọc.

Hay tại Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học và THCS Kim Nọi, huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái, từ năm học 2020- 2021, khi thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới, học sinh đã gặp khó khăn vì thiếu sách.

Theo chia sẻ của cô giáo Nguyễn Thị Tố Nga, Phó Hiệu trưởng nhà trường: Sách giáo khoa còn không đủ, thì làm sao có truyện, sách tham khảo để đọc. Chương trình giáo dục mới, có nhiều đầu sách nên rất khó để vận động phụ huynh mua vì điều kiện thiếu thốn. Nhà trường cũng đã đứng ra để kêu gọi ủng hộ sách từ các nguồn xã hội hóa, nhưng cũng không khả quan.

“Để có sách cho các em, nhà trường đã phải đứng ra để mua sách giúp các em có sách để học. Tuy nhiên, nhà trường cũng rất khó khăn, tính đến nay vẫn còn rất nhiều phụ huynh chưa thanh toán được tiền sách cho các con”,  cô Nga chia sẻ.

Theo thông tin từ cô Nga, nhà trường có một thư viện ngoài trời, tuy nhiên hiện các đầu sách, truyện trong thư viện rất ít, sách cũ, bị rách. Các em học sinh rất thích đọc, nhưng số lượng quá nghèo nàn. “Trong thư viện không có một cuốn truyện tranh nào” lời chia sẻ đầy trăn trở của cô giáo Nga.

Việc phát triển văn hóa đọc tới trẻ em vùng cao có ý nghĩa rất lớn (Ảnh tư liệu)
Việc phát triển văn hóa đọc tới trẻ em vùng cao có ý nghĩa rất lớn (Ảnh tư liệu)

Học sinh hầu như chỉ biết đến sách giáo khoa

Có lẽ đây cũng là tình trạng phổ biến tại nhiều địa phương, nhất là miền núi, vùng sâu, vùng xa. Người dân ở không ít thôn, bản vẫn “khát” sách, nhiều trẻ em suốt 12 năm học phổ thông chỉ được tiếp cận duy nhất sách giáo khoa.

Em Lò Thị Quỳnh, học sinh Trường PTDTNT THPT huyện Điện Biên Đông, tỉnh Điện Biên chia sẻ “từ khi đi học, ngoài sách giáo khoa học trên lớp thì chúng em không có nhiều cơ hội được đọc sách. Em rất thích đọc sách về khoa học nhưng không có để đọc”.

Theo số liệu thống kê cho thấy, với hơn 500 đơn vị đăng ký kinh doanh phát hành xuất bản phẩm; gần 20.000 nhà sách, hiệu sách, trung tâm, siêu thị, điểm cho thuê, mua bán sách trên toàn quốc là con số không hề nhỏ. Nhưng thực tế, nhiều đơn vị chủ yếu hướng đến phục vụ thị trường tại đô thị, nơi mức tiêu dùng cao hơn và việc vận chuyển, phát hành thuận lợi hơn.

Sách về đến nông thôn, khu vực miền núi, phần lớn chỉ trông đợi vào nguồn cấp phát theo hệ thống thư viện, nhà văn hóa... Và lượng sách này, cũng khá khiêm tốn so với nhu cầu thực tế của người dân tại các địa phương, chưa kể hiện tượng sách chuyển đến, thì độc giả không cần, sách cần lại không có.

Điều này lý giải phần nào sự đìu hiu tại nhiều thư viện, trung tâm học tập cộng đồng tuyến cơ sở. Do đó, cơ hội tiếp cận sách của người dân, đặc biệt là trẻ em tại các vùng nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa bị hạn chế, khiến sự chênh lệch, khoảng cách về văn hóa đọc gia tăng.

Cùng với sách giấy, hiện nay trong thời đại công nghệ 4.0, sách công nghệ đang ngày càng phát triển, hỗ trợ cho người đọc rất nhanh trong việc tra cứu, tìm kiếm thông tin. Tuy nhiên, nguồn sách này ở vùng cao lại càng khó hơn khi việc tiếp cận với công nghệ vẫn còn hạn chế.

Thực tế cho thấy, để một đứa trẻ phát triển ngôn ngữ, nói - viết được những câu chuẩn, diễn đạt hay, thì cùng với việc dạy của cha mẹ và giáo viên, việc say mê đọc sách sẽ góp phần quan trọng vào sự hình thành, phát triển nhân cách toàn diện của trẻ.

Vì thế, việc không được đọc sách với trẻ em vùng cao là một thiệt thòi vô cùng lớn.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Yêu cầu cấp thiết thống nhất một bộ sách giáo khoa

Yêu cầu cấp thiết thống nhất một bộ sách giáo khoa

Nghị quyết 71 ngày 22/8/2025 của Bộ Chính trị đặt yêu cầu rà soát chương trình phổ thông, tiến tới bảo đảm có một bộ sách giáo khoa thống nhất toàn quốc, phấn đấu tới năm 2030 cung cấp miễn phí sách cho tất cả học sinh. Đây được coi là định hướng quan trọng, nhằm bảo đảm sự đồng bộ, công bằng và tiết kiệm cho nền giáo dục, hướng đến một nền giáo dục đồng bộ trên phạm vi cả nước.
Tin nổi bật trang chủ
Lan tỏa bản sắc, củng cố sức mạnh đại đoàn kết các dân tộc, tôn giáo

Lan tỏa bản sắc, củng cố sức mạnh đại đoàn kết các dân tộc, tôn giáo

Với trách nhiệm chính trị, Bộ Dân tộc và Tôn giáo đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao trong khuôn khổ Triển lãm Quốc gia “80 năm Hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc”. Bộ Dân tộc và Tôn giáo vinh dự được nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho tập thể có thành tích xuất sắc.
VFF và VPF điều chỉnh suất lên, xuống hạng tại V.League mùa giải 2025 - 2026

VFF và VPF điều chỉnh suất lên, xuống hạng tại V.League mùa giải 2025 - 2026

Thể thao - Hoàng Minh - 2 giờ trước
Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) và Công ty Cổ phần Bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam (VPF) vừa thống nhất phương án thay đổi số lượng suất lên, xuống hạng ở các giải đấu chuyên nghiệp quốc gia, bắt đầu áp dụng từ mùa giải V.League 2025 - 2026.
Tổng Bí thư Tô Lâm: Biến hành động thành kết quả, biến kết quả thành niềm tin mới

Tổng Bí thư Tô Lâm: Biến hành động thành kết quả, biến kết quả thành niềm tin mới

Thời sự - PV - 6 giờ trước
Tại Hội nghị toàn quốc quán triệt và triển khai thực hiện 4 nghị quyết của Bộ Chính trị, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, động lực phát triển mới của đất nước hình thành từ chính các mối liên kết hữu cơ giữa các nghị quyết.
UEFA Champions League 2025: Thể thức thi đấu mới chính thức áp dụng

UEFA Champions League 2025: Thể thức thi đấu mới chính thức áp dụng

Thể thao - Hoàng Minh - 7 giờ trước
Từ mùa giải 2024/2025, UEFA Champions League - sân chơi danh giá nhất cấp câu lạc bộ châu Âu, đã bước sang một kỷ nguyên mới, với sự thay đổi mang tính lịch sử về thể thức thi đấu. Những đổi mới này tiếp tục được duy trì cho mùa giải 2025/2026, nhằm tăng tính cạnh tranh, sự hấp dẫn và cơ hội cho nhiều đội bóng hơn.
Quảng Ninh tạo sức hút du lịch từ “Hành trình di sản”

Quảng Ninh tạo sức hút du lịch từ “Hành trình di sản”

Kinh tế - Mỹ Dung - 7 giờ trước
Quảng Ninh sở hữu kho tàng di sản với hàng trăm di tích, 3 Di sản thế giới, cùng ký ức vùng mỏ đặc biệt. Bài toán đặt ra không chỉ là bảo tồn, mà còn biến những giá trị ấy thành “hành trình di sản” sống động, để đồng hành cùng du khách.
Vùng cao xứ Lạng khởi sắc từ Chương trình MTQG 1719

Vùng cao xứ Lạng khởi sắc từ Chương trình MTQG 1719

Công tác Dân tộc - Văn Quyết - Thúy Hồng - 9 giờ trước
Cơ sở hạ tầng được đầu tư đồng bộ, người dân được hỗ trợ phát triển sinh kế, đời sống vật chất, tinh thần ngày càng được nâng cao… Đó là những chuyển biến rõ nét ở vùng cao Lạng Sơn sau hơn 4 năm triển khai Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi (Chương trình MTQG 1719). Chương trình không chỉ mang lại nguồn lực, mà còn góp phần thắp sáng niềm tin, khơi dậy khát vọng vươn lên, xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc nơi phên giậu Tổ quốc.
Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Cùng với cả nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Đảng bộ xã Ngọk Réo, tỉnh Quảng Ngãi đã phát động nhiều phong trào thi đua yêu nước. Trong đó, công trình “Đường cờ Tổ quốc” do Đoàn Thanh niên xã thực hiện đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ trong cán bộ, đảng viên và đồng bào DTTS nơi đây. Hơn 100 lá cờ Tổ quốc rực rỡ trên trục đường chính dẫn vào trung tâm xã không chỉ tạo điểm nhấn cho cảnh quan khu dân cư Nông thôn mới vùng đồng bào DTTS, mà còn thể hiện niềm tự hào, khát vọng vươn lên của vùng đất còn nhiều khó khăn.
Đột kích quán Bar ở Buôn Ma Thuột, phát hiện nhiều người dương tính với ma túy

Đột kích quán Bar ở Buôn Ma Thuột, phát hiện nhiều người dương tính với ma túy

Pháp luật - Hoàng Thùy - 10 giờ trước
Sáng 16/9, Phòng Cảnh sát Điều tra tội phạm về ma túy Công an tỉnh Đắk Lắk cho biết, vừa đột kích 1 quán Bar trên địa bàn phường Buôn Ma Thuột, phát hiện nhiều người dường tính với chất ma túy, bắt giữ 1 đối tượng chuyên tuồn ma túy vào các quán Bar bán cho khách.
Gia Lai nỗ lực bao phủ bảo hiểm y tế học sinh, sinh viên

Gia Lai nỗ lực bao phủ bảo hiểm y tế học sinh, sinh viên

Sức khỏe - Ngọc Thu - 12 giờ trước
Năm học 2024 - 2025, tỷ lệ học sinh tham gia Bảo hiểm y tế (BHYT) trên địa bàn tỉnh Gia Lai chưa cao, không đồng đều. Xác định thực hiện BHYT học sinh, sinh viên là nhiệm vụ quan trọng nhằm bảo đảm an sinh và tạo nền tảng cho giáo dục bền vững, tỉnh Gia Lai đang triển khai nhiều giải pháp, trong đó, quyết tâm đạt 100% học sinh, sinh viên tham gia BHYT.
Tìm lại vẻ đẹp Trung thu xưa tại miền Tây sông nước

Tìm lại vẻ đẹp Trung thu xưa tại miền Tây sông nước

Phóng sự - Tào Đạt - Duy Tân - 12 giờ trước
Trong khi có nhiều cách đón Trung thu hiện đại, một số gia đình trẻ miền Tây Nam Bộ lại chọn dành nhiều ngày để tái hiện mùa trăng xưa, để gợi nhớ những ký ức đẹp.
Đà Nẵng đã mở lại tuyến tham quan, dã ngoại tại bán đảo Sơn Trà

Đà Nẵng đã mở lại tuyến tham quan, dã ngoại tại bán đảo Sơn Trà

Du lịch - Minh Nhật - 13 giờ trước
Từ ngày 16/9, tuyến tham quan bán đảo Sơn Trà mở cửa trở lại, giúp du khách khám phá vẻ đẹp thiên nhiên và thúc đẩy du lịch sinh thái bền vững tại Đà Nẵng.
Chuyện về món bánh dày của đồng bào Mông ở Cổng trời Mường Lống

Chuyện về món bánh dày của đồng bào Mông ở Cổng trời Mường Lống

Ẩm thực - Phạm Tiến - 13 giờ trước
Bánh dày của đồng bào Mông ở Mường Lống (xã Mường Lống, tỉnh Nghệ An) đi ra từ truyền thuyết. Và cho đến hôm nay, bánh dày vẫn luôn hiện diện hằng ngày trong đời sống và văn hóa truyền thống của đồng bào ở vùng đất được ví là Cổng trời Mường Lống.