Mới đây, nông dân Hà Văn Hóa đã có sáng kiến thử nghiệm nuôi và “thuần dưỡng” những con cá này cho chúng ăn và sinh sản ở môi trường tự nhiên vuông nuôi tôm của gia đình.
Có mặt tại vuông tôm nhà anh Hà Văn Hòa ở ấp Tân Hòa, xã Nguyễn Huân, huyện Đầm Dơi (Cà Mau), anh Hòa cho biết: cách đây khá lâu, anh tình cờ nhìn thấy 1 con cá thòi lòi trong vuông, nên đã bỏ một con tôm xuống cho nó ăn. Kể từ đó, hầu như ngày nào anh cũng cho con cá này ăn. Sau vài tháng cho ăn liên tục, tôi phát hiện không chỉ có một con mà có đến 5, 6 con cá thòi lòi khác cũng đến ăn. Dần dần, sau 8 năm hiện tổng đàn cá thòi lòi tôi nuôi đã lên đến hàng chục con. Con lớn nhất cũng khoảng 5-6 lạng, con nhỏ nhất khoảng 01 lạng và còn nhiều con cá nhỏ không điếm được.
Anh Hòa cho biết, với hình dáng cá thòi lòi rất “dị” so với các loài cá thông thường khác, bởi cá có đôi mắt lồi ra như 2 hòn bi trên đỉnh đầu, nên người dân gọi là “thòi lòi”. Loài cá này chỉ sống ven rừng ngập mặn và vùng bãi bồi tỉnh Cà Mau. Hiện nay, cá thòi lòi đang được cho là một đặc sản quý hiếm và độc lạ, do đó nhiều người đã tìm kiếm và khai thác triệt để, bán cho các nhà hàng chế biến thành nhiều món ăn phục vụ cho du khách với giá khá cao, nên lượng cá này ngày càng khan hiếm.
“Không ít người đến nhà đề nghị thu mua cá, nhưng tôi nuôi đàn cá thòi lòi này chủ yếu để làm kiểng, tạo cho chúng có chỗ sống và sinh sản an toàn không bị săn bắt, huỷ diệt, chứ không có ý định ăn thịt hay bán. Mỗi ngày cho nó ăn lâu dần cũng cảm mến, nếu có điều kiện sẽ làm một khu riêng để cho chúng sống và sinh sản”, anh Hoà chia sẻ.
Ông Trần Thanh Chót, Phó Chủ tịch huyện Đầm Dơi cho hay: Loại cá này trong tự nhiên to nhất cũng chỉ khoảng 3 lạng/con, đàn cá nhà anh Hoà có con nặng đến 6 lạng. Chính quyền địa phương cũng rất phấn khởi, động viên và ủng hộ anh Hoà về ý thức bảo tồn loại cá trong tự nhiên, mà hiện tại đang bị săn bắt triệt để. Huyện cũng đã giao cho các đơn vị, phòng chuyên ngành xây dựng phương án, kế hoạch đưa mô hình “thuần dưỡng” cá thòi lòi vào nghiên cứu nhân rộng, vì đây là loài cá ngày càng hiếm và có giá trị kinh tế cao.
Được biết, cá thòi lòi tươi chế biến được nhiều món ăn như nấu canh chua, kho tiêu và chiên xù... Hiện nay, giá cá thòi lòi tươi thu mua trong dân có giá từ 100.000-150.000 đồng/kg; còn tại các quán ăn, nhà hàng bán cao gấp vài lần; đối với cá thòi làm khô có giá từ 500.000-600.000 đồng/kg.
N.TÂM