Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Những cuộc hồi hương… bất đắc dĩ

Thanh Hải - 11:27, 10/10/2021

Từng đoàn người rồng rắn vượt hàng ngàn km để hồi hương đã trở thành cuộc dịch chuyển dân cư với quy mô rất lớn. Nếu không có dịch bệnh và dịch bệnh không phức tạp thì hẳn là không có những cuộc trở về cố hương bất đắc dĩ ấy. Đằng sau những cuộc hồi hương là cả một câu chuyện dài, là rất nhiều vấn đề hóc búa cần phải suy ngẫm và giải quyết.

Dòng người ồ ạt hồi hương những ngày đầu tháng 10
Dòng người ồ ạt hồi hương những ngày đầu tháng 10

 Đợt phong tỏa kéo dài những 4 tháng, đã “vắt kiệt” sức lực, túi tiền, sự kiên nhẫn, đợi chờ… của hàng ngàn lao động tha hương mưu sinh. Trong vùng phong tỏa những 4 tháng, trong 4 bức tường phòng trọ chật chội, ngột ngạt, có khi đối mặt với thiếu đói, đã là nỗi “thống khổ” không gì đo đếm hết.

Thế là, từng dòng xe máy vượt quãng đường hàng ngàn km để hồi hương. Đây là một quyết định đầy khó khăn của bao người. Đánh đổi bao nguy hiểm trên chặng đường thiên lí, trên chiếc xe máy cà tàng, giữa đêm tối, giữa nắng mưa… để được trở về quê, cho thấy người lao động không có lựa chọn nào khác tốt hơn.

Người lao động đang cố gắng về quê “bằng được”. Và lý do, có lẽ là nỗi bất an lớn khi họ đang ở trong vùng tâm dịch, đối mặt với hiểm nguy, thiếu thốn. Trong khi đó, các giải pháp để họ bám trụ ở lại chưa thuyết phục, chưa thể lấn át nỗi bất an nếu không hồi hương. 

Những cuộc hồi hương cũng sẽ mở ra những cơ hội, thách thức để tái cấu trúc nền kinh tế vĩ mô. (Trong ảnh: Dòng người hồi hương chạy xe máy xuyên hầm Hải Vân trong đêm 6/10 - Ảnh VTCNews)
Dòng người hồi hương chạy xe máy xuyên hầm Hải Vân trong đêm 6/10 - Ảnh VTCNews)

Có lẽ, ngày cất bước mưu sinh nơi đất khách, không ai lại nghĩ có ngày, mình sẽ trở về quê hương bằng cách như hiện nay: chạy xe máy trên quãng đường hàng ngàn km, đối mặt với bao nguy hiểm, vất vả… Hàng ngàn người cưỡi xe máy, rồng rắn qua bao tỉnh, thành, ròng rã suốt mấy ngày đêm để hồi hương chính là cuộc trở về không ai mong muốn. Bất đắc dĩ mới phải tha hương mưu sinh, nhưng thật buồn là cũng bất đắc dĩ mới phải hồi hương né dịch.

Những ngày qua, bao chuyến hồi hương đã nhuốm đầy bụi đường, nhuốm đầy bất an, khó khăn, nguy hiểm trên hành trình thiên lý của những lao động nghèo. Trên hành trình nhọc nhằn trở về quê, đã có nhiều lao động hồi hương bị tai nạn bất trắc, ốm đau trên quãng đường gian khó, mệt nhọc…

Về quê thời điểm này không chỉ vừa an trú mà còn là “chia lửa” cùng tâm dịch với khu vực phía Nam. Trong những cuộc chia tay rời xa chốn mưu sinh để trở về quê giữa mùa dịch, có những người sẽ dừng luôn cuộc li hương mà chưa biết ngày nào trở lại. Giây phút chia xa chốn mưu sinh cũng đầy quyến luyến và buồn bã như ngày họ đã từng rời xa nơi chôn nhau cắt rốn vậy. Lẽ dĩ nhiên, đối mặt với những cuộc hồi hương ấy là áp lực về giải quyết việc làm, là chỗ ở, là an sinh xã hội và bao vấn đề nảy sinh khác của các cấp chính quyền.

Trước làn sóng hồi hương, Thủ tướng Chính phủ đã có công điện hỏa tốc yêu cầu các tỉnh, thành phố hỗ trợ người dân về quê trên tinh thần đảm bảo an toàn phòng dịch, hỗ trợ nhu yếu phẩm, phối hợp nhịp nhàng, đưa đón khẩn trương… Từ chỉ đạo này, các địa phương đã vào cuộc, phối hợp tốt hơn trong phân loại, tiếp nhận, đưa đón người dân về, đi qua tỉnh thành bảo đảm an toàn, chu đáo.

Nói gì thì nói, khi hàng ngàn người hồi hương sẽ đặt ra vấn đề nan giải về thiếu hụt nhân lực cho các nhà máy, xí nghiệp tại TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam khi hoạt động trở lại. Đây là vùng trọng điểm kinh tế, là đầu tàu kinh tế của cả nước. Nếu thiếu hụt nhân lực lớn, thì rất khó để vận hành khi dịch bệnh đã được kiểm soát, khống chế. Nhưng giả sử, khi tình hình dịch bệnh ổn định hơn, sẽ có bao nhiêu lao động quay trở lại TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam để làm việc? Sẽ khó mà trả lời vấn đề ấy một cách thuyết phục ngay từ bây giờ.

Thực tế hiện nay, muốn người lao động ở lại để chờ thời hậu Covid-19, thì phải níu giữ họ bằng những ứng xử nhân văn, kịp thời hơn nữa; thay vì cứ ngăn cấm hoặc thuyết phục. 

Yếu tố quyết định để thu hút, giữ chân nguồn lao động chuẩn bị cho hậu Covid-19 nằm ở thái độ phản ứng, chế độ vận hành, chính sách đãi ngộ của doanh nghiệp và địa phương, chứ không phải ở đôi chân, ý thức của người lao động. Nếu không làm được điều này, thì một cuộc khủng hoảng thiếu nhân lực trầm trọng  sẽ diễn ra thời hậu Covid-19.

Những cuộc trở về bất đắc dĩ
Những cuộc trở về bất đắc dĩ

Ở góc độ khác, xu hướng di cư, dịch chuyển lao động như những ngày qua, và ở thời điểm hiện tại đang là cơ hội để tái cấu trúc kinh tế vĩ mô. Bởi từ thực tế ấy, chúng ta sẽ phải nghĩ đến giải pháp để làm sao, vừa tiếp tục giữ vững sự phát triển kinh tế ở các thành phố lớn, các trung tâm kinh tế lớn; vừa tiếp tục hỗ trợ các địa phương phân bố lại lao động hợp lý hơn.

Những cuộc hồi hương né dịch cũng có thể tạo thêm cơ hội để các địa phương bứt phá, khi họ đang có một nguồn nhân lực hồi hương hùng hậu. Các tỉnh xưa nay vốn “chảy máu” lao động, nay càng có điều kiện giữ chân, thu hút lao động mà chẳng cần đến bất cứ chiến dịch huy động nào. Và cuộc hồi hương cũng là cơ hội để giảm tải áp lực dân số cho thành phố, các khu công nghiệp, khu chế xuất vốn đã quá ngưỡng chịu đựng về sự chật chội, ách tắc.

Biết đâu trong cái nguy khi dòng người hồi hương lại chẳng phải là cái may, là cơ hội tốt hay sao. Bởi đó chính là cơ hội không hề nhỏ để tái cấu trúc kinh tế, sắp xếp lại trật tự hạ tầng cơ sở. Vấn đề là các nhà quản lý cũng cần phải thay đổi tư duy cho phù hợp.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Vai trò của nhà báo trẻ trong kỷ nguyên làm báo số

Vai trò của nhà báo trẻ trong kỷ nguyên làm báo số

Trong bối cảnh truyền thông hiện đại phát triển như vũ bão, nhà báo trẻ không chỉ là lực lượng kế cận, mà còn là những tác nhân đổi mới, góp phần định hình và xây dựng một môi trường truyền thông lành mạnh, nhân văn và sáng tạo. Họ là đại diện cho hơi thở mới, tư duy mới và cách tiếp cận mới, những yếu tố then chốt để lĩnh vực báo chí Việt Nam thích nghi và vững vàng trong kỷ nguyên số.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.