Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Nhìn lại cuộc chiến chống Covid-19 qua lăng kính nhân quyền: Chống dịch như chống giặc (Bài 2)

Sỹ Hào - 06:46, 22/11/2022

Trong đại dịch Covid-19, Việt Nam - một quốc gia ở mức phát triển trung bình thấp, đã phòng chống dịch hiệu quả. Trong khi nhiều quốc gia trên thế giới còn đang lúng túng trong việc lựa chọn chiến lược nào để đối phó với Covid-19 thì với quan điểm “vì dân”, bằng tinh thần “chống dịch như chống giặc”, Đảng và Nhà nước ta đã có những biện pháp mạnh mẽ, toàn diện, trước mắt có thể chịu thiệt hại về kinh tế, song bằng mọi giá phải bảo vệ tính mạng Nhân dân.

(Thông tin đối ngoại) Nhìn lại cuộc chiến chống Covid – 19 qua lăng kính nhân quyền: Chống dịch như chống giặc (Bài 2)
Với quan điểm “vì dân”, bằng tinh thần “chống dịch như chống giặc”, Đảng và Nhà nước ta đã có những biện pháp mạnh mẽ, toàn diện, trước mắt có thể chịu thiệt hại về kinh tế, song bằng mọi giá phải bảo vệ tính mạng Nhân dân

Hiệu triệu non sông

Ngày 23/1/2020 (29 Tết), Bệnh viện Chợ Rẫy (TP. Hồ Chí Minh) xác nhận 2 bệnh nhân Covid-19 đầu tiên, đánh dấu cuộc chiến chống Covid-19 chính thức bắt đầu.

Xác định được mức độ nguy hiểm của đại dịch, ngay sau khi phát hiện bệnh nhân đầu tiên nhiễm bệnh, Ban Bí thư Trung ương Đảng đã ban hành Công văn số 79-CV/TW ngày 29/1/2020, của Ban Bí thư về việc phòng, chống dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do virus corona gây ra; Bộ Chính trị đã ra Thông báo số 172-TB/TW ngày 21/3/2020 về kết luận của Bộ Chính trị về công tác phòng, chống dịch Covid-19 để định hướng chỉ đạo cuộc chiến chống Covid-19 vì quyền sống, quyền chăm sóc sức khỏe của mọi người.

Ngày 11/6/2021, Bộ Chính trị đã ban hành Kết luận số 07-KL/TW về một số nhiệm vụ trọng tâm tăng cường công tác phòng, chống dịch Covid-19 và phát triển kinh tế - xã hội. Kết luận nêu rõ: Toàn hệ thống chính trị tập trung cao nhất cho công tác phòng, chống dịch Covid-19 với tinh thần “chống dịch như chống giặc”; yêu cầu lãnh đạo các cấp quan tâm bảo đảm các quyền về kinh tế, quyền giáo dục cho mọi người, quan tâm bảo đảm quyền của các nhóm xã hội dễ bị tổn thương bao gồm cả công nhân, người lao động, người dân, doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.

Những đoàn công tác chi viện miền Nam chống dịch Covid-19 minh chứng cho tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc.
Những đoàn công tác chi viện miền Nam chống dịch Covid-19 minh chứng cho tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc

Đặc biệt, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã hai lần ra Lời kêu gọi toàn thể Nhân dân Việt Nam đoàn kết để chiến thắng đại dịch Covid-19. Lời kêu gọi của người đứng đầu Đảng trong thời khắc đất nước đứng trước tình hình khẩn cấp của đại dịch Covid-19, thể hiện sự kế thừa, vận dụng sáng tạo kinh nghiệm của cha ông về phát huy sức mạnh đại đoàn kết dân tộc, ý chí tự lực, tự cường kết hợp với sức mạnh thời đại để chiến thắng “giặc Covid-19”.

“Với tinh thần coi sức khỏe và tính mạng của con người là trên hết, tôi kêu gọi toàn thể đồng bào, đồng chí và chiến sĩ cả nước, đồng bào ta ở nước ngoài hãy đoàn kết một lòng, thống nhất ý chí và hành động, thực hiện quyết liệt, hiệu quả những chủ trương của Đảng và Nhà nước, sự chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Mỗi người dân là một chiến sĩ trên mặt trận phòng, chống dịch bệnh… Toàn thể dân tộc Việt Nam ta hãy cùng chung sức, đồng lòng vượt qua mọi khó khăn, thách thức để chiến thắng đại dịch Covid-19”, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trong đã đưa ra lời kêu gọi trong ngày 30/3/2020.

Đến chiều ngày 29/7/2021, toàn Đảng, toàn dân và toàn quân thêm một lần nữa hưởng ứng lời kêu gọi toàn quốc chống dịch của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Trong Lời kêu gọi, người đứng đầu Đảng Tổng Bí thư khẳng định: Chúng ta đã cố gắng càng cố gắng hơn nữa; đã đoàn kết càng đoàn kết hơn nữa; đã quyết tâm càng quyết tâm cao hơn nữa; toàn dân tộc muôn người như một, đồng lòng cùng Đảng, Chính phủ, các cấp, các ngành tìm mọi cách quyết ngăn chặn, đẩy lùi bằng được, không để dịch lan rộng, bùng phát trong cộng đồng.

Tình quân dân bền chặt với những hình ảnh không thể nào quên trong những ngày “chống dịch như chống giặc”.
Tình quân dân bền chặt với những hình ảnh không thể nào quên trong những ngày “chống dịch như chống giặc”

Lời hiệu triệu của người đứng đầu Đảng đã chạm trái tim mọi người, khơi dậy tình thần yêu nước, tạo nên sức mạnh phi thường của một dân tộc anh hùng để Việt Nam chiến thắng “giặc Covid-19”. Công tác phòng, chống dịch Covid-19 nhận được sự đồng thuận, ủng hộ tích cực của người dân cả nước. Các cán bộ y tế cùng các cán bộ, chiến sĩ công an ở địa phương đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng, nhằm phát hiện sớm các nguy cơ lây lan dịch bệnh; những người thầy thuốc sẵn sàng quên mình, gác lại chuyện riêng tư chăm sóc người bệnh tại các khu vực điều trị, cách ly... Những hình ảnh ấy đã để lại nhiều xúc động trong lòng người dân.

Bảo vệ Nhân dân trong tình trạng khẩn cấp

Ngay sau khi phát hiện ca nhiễm đầu tiên, thể chế quan điểm chỉ đạo của Đảng, Chính phủ đã quyết liệt ban hành và tổ chức thực hiện có hiệu quả chính sách, pháp luật về quyền con người, quyền công dân trong tình trạng khẩn cấp của đại dịch Covid-19. Ngay trước thời điểm Tổ chức Y tế Thế giới tuyên bố sự bùng phát chủng corona mới từ Vũ Hán, Trung Quốc là Tình trạng khẩn cấp y tế công cộng quốc tế (ngày 31/1/2020), Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định số 170/QĐ-TTg ngày 30/1/2020 về việc thành lập Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus corona gây ra, do Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam làm Trưởng Ban Chỉ đạo.

Nhiều nhân viên y tế kiệt sức sau buổi lấy mẫu xét nghiệm cho người dân, chỗ nào cũng có thể thành giường để ngả lưng.
Nhiều nhân viên y tế kiệt sức sau buổi lấy mẫu xét nghiệm cho người dân, chỗ nào cũng có thể thành giường để ngả lưng

Kế đó là hàng loạt biên pháp cấp bách được triển khai nhằm khống chế sự lây lan của đại dịch; nhất là việc Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị 15/CT-TTg và Chỉ thị số 16/CT-TTg về giãn cách xã hội và phong tỏa để chống dịch. Thực tế cho thấy, tình trạng hạn chế các quyền con người trong bối cảnh khẩn cấp của đại dịch Covid-19 đã diễn ra ở tất cả các quốc gia trên thế giới. Quy định của pháp luật quốc tế cho phép các quốc gia có thể áp dụng các biện pháp hạn chế quyền trong trường hợp khẩn cấp do dịch bệnh vì quyền sống, quyền chăm sóc sức khỏe của mọi người trong cộng đồng.

Tuy nhiên, các thế lực thù địch vẫn không từ một thủ đoạn nào lợi dụng vấn đề dân chủ, nhân quyền để vu khống, xuyên tạc, kích động, chia rẽ nội bộ, âm mưu thực hiện cuộc cách mạng sắc màu. Chúng rêu rao rằng, Chính phủ Việt Nam ban hành quy định thực hiện giãn cách xã hội trong bối cảnh đại dịch Covid-19 là vi phạm quyền con người, quyền công dân.

Ngay cả trong nước, cũng có quan điểm cho rằng, khi áp dụng Chỉ thị 15/CT-TTg và Chỉ thị 16/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, chúng ta quá mạnh tay và thiếu kinh nghiệm. Vì vậy, lệnh giãn cách và phong tỏa được áp dụng trên phạm vi toàn quốc thay vì chỉ cách ly từng vùng/địa phương có dịch, đã gây ra những hậu quả về kinh tế nặng nề.

Bữa ăn vội vàng của cán bộ y tế trong cuộc chiến chống dịch Covid - 19.
Bữa ăn vội vàng của cán bộ y tế trong cuộc chiến chống dịch Covid-19

Đánh giá về vấn đề này, PGs.Ts. Nguyễn Khắc Quốc Bảo (Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh) cho rằng, lập luận như vậy là không thỏa đáng. Vì thời điểm đại dịch xuất hiện rồi bùng phát thì không thể nói là có kinh nghiệm hay thiếu kinh nghiệm, mà phải nhìn nhận rằng hầu như tất cả đều hoàn toàn không có kinh nghiệm, cả Việt Nam và các nước trên thế giới. Bởi cái mà chúng ta đối phó là một cú sốc bất định, dai dẳng và nặng nề nhất trong lịch sử nhân loại cho đến lúc này, từ y tế sang kinh tế và bao trùm lên tất cả các vấn đề xã hội của loài người.

Trên thực tế, khi thực hiện mệnh lệnh giãn cách xã hội, chúng ta đã chấp nhận hy sinh một số lợi ích kinh tế để bảo vệ sức khỏe, tính mạng của Nhân dân; và vì đã hy sinh kinh tế, thực hiện giãn cách xã hội thì phải đạt mục tiêu kiềm chế dịch bệnh. Bằng các giải pháp đồng bộ, với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, của toàn xã hội, Việt Nam đã chống chọi với đại dịch toàn cầu, với quan điểm bảo đảm quyền được sống là tối thượng; từ đó một loạt chính sách an sinh nhằm chăm sóc sức khỏe, ổn định đời sống của Nhân dân đã được ban hành, triển khai.

Báo Dân tộc và Phát triển sẽ phản ánh nội dung này trong số báo tiếp theo.

Hiến định về hạn chế quyền trong tình trạng khẩn cấp

Hiến pháp Việt Nam năm 2013 ghi nhận: “Quyền con người, quyền công dân chỉ có thể bị hạn chế theo quy định của luật trong trường hợp cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, đạo đức xã hội, sức khoẻ cộng đồng” (Khoản 2, Điều 14).

Nguyên tắc hiến định về hạn chế quyền trong tình trạng khẩn cấp đã được cụ thể hóa trong nhiều văn bản pháp luật sau:

- Các quyền con người, quyền công dân có thể bị hạn chế trong tình trạng khẩn cấp: Điều 6, Điều 7, Điều 8 Pháp lệnh Tình trạng khẩn cấp năm 2000 quy định những biện pháp hạn chế một số quyền con người, quyền công dân: Cấm đi lại trong khu vực nhất định và trong thời gian nhất định; đóng cửa các khu vui chơi, giải trí, sinh hoạt công cộng, giao tiếp đông người; đình chỉ hoạt động giao thông; tạm dừng việc xuất cảnh, nhập cảnh để ngăn chặn lây lan dịch bệnh.

- Nghị định số 71/2002/NĐ-CP ngày 23/7/2002 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Pháp lệnh Tình trạng khẩn cấp năm 2000 quy định một số hạn chế quyền con người, quyền công dân: Tạm đình chỉ hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ khi cần thiết (Điểm đ Khoản 1 Điều 14).

- Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiềm năm 2007 quy định một số biện pháp hạn chế quyền con người, quyền công dân khác trong tình trạng khẩn cấp: Cách ly y tế (Điều 43); tạm đình chỉ hoạt động của cơ sở dịch vụ ăn uống công cộng có nguy cơ làm lây truyền bệnh dịch tại vùng có dịch (Điểm a Khoản 1 Điều 52);...

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Bảo đảm an toàn lao động tại các nhà máy, khai trường

Bảo đảm an toàn lao động tại các nhà máy, khai trường

Tỉnh Lào Cai hiện có hàng trăm nhà máy, xí nghiệp, cơ sở khai thác chế biến khoáng sản với hàng chục nghìn lao động đang làm việc; trong đó chủ yếu là lao động địa phương, lao động người DTTS. Để bảo đảm an toàn trong quá trình làm việc, thời gian qua, các đơn vị đã tuân thủ nghiêm các quy định về an toàn lao động (ATLĐ); đặc biệt là đối với các khai trường khai thác và chế biến khoáng sản.
Tin nổi bật trang chủ
Bộ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Đào Ngọc Dung tiếp xã giao Giám đốc Văn phòng Tổ chức Lao động Quốc tế tại Việt Nam

Bộ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Đào Ngọc Dung tiếp xã giao Giám đốc Văn phòng Tổ chức Lao động Quốc tế tại Việt Nam

Ngày 21/5, tại trụ sở Bộ Dân tộc và Tôn giáo, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Đào Ngọc Dung đã tiếp xã giao bà Ingrid Christensen, Giám đốc Văn phòng Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) tại Việt Nam. Tham dự buổi tiếp có lãnh đạo một số vụ, đơn vị thuộc Bộ Dân tộc và Tôn giáo, Văn phòng ILO tại Việt Nam.
Nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương từ trần

Nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương từ trần

Thời sự - PV - 1 giờ trước
Đồng chí Trần Đức Lương, sinh ngày 5/5/1937, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã từ trần hồi 22 giờ 51 phút ngày 20/5/2025, tại Nhà riêng, hưởng thọ 88 tuổi.
Bóng đá Việt Nam thuộc nhóm hạt giống số 1 tại SEA Games 33 - Thái Lan 2025

Bóng đá Việt Nam thuộc nhóm hạt giống số 1 tại SEA Games 33 - Thái Lan 2025

Thể thao - Hoàng Minh - 3 giờ trước
Ban Thi đấu Liên đoàn Bóng đá Đông Nam Á (AFF) vừa có cuộc họp tại Bangkok (Thái Lan), nhằm thảo luận, thông qua kế hoạch tổ chức các giải bóng đá ở giai đoạn còn lại của năm 2025 và các giải đấu quan trọng của năm 2026, trong đó trọng tâm là môn bóng đá nam và nữ tại SEA Games 33.
Ông Quảng Văn Đại “từ điển sống” của đồng bào Chăm

Ông Quảng Văn Đại “từ điển sống” của đồng bào Chăm

Sắc màu 54 - Thái Sơn Ngọc - 3 giờ trước
Cả sư Đổng Bạ, Phó Chủ tịch Hội đồng Chức sắc Chăm Bàlamôn tỉnh Ninh Thuận, giới thiệu ông Quảng Văn Đại là cố vấn phong tục của Hội đồng. Ông là người tận tâm, tâm huyết với việc nghiên cứu phong tục, tập quán và sưu tầm di sản văn hóa Chăm trên địa bàn tỉnh. Với tri thức uyên thâm và sự cống hiến không ngừng nghỉ, ông được xem là tấm gương trí thức tiêu biểu, “từ điển sống” trong công tác bảo tồn và phát triển văn hóa Chăm.
Kon Tum: Khánh thành nhiều công trình ý nghĩa dành cho đồng bào Xơ Đăng ở xã Ngọc Linh

Kon Tum: Khánh thành nhiều công trình ý nghĩa dành cho đồng bào Xơ Đăng ở xã Ngọc Linh

Trang địa phương - Ngọc Chí - 3 giờ trước
Trong không khí vui mừng, phấn khởi, đồng bào Xơ Đăng ở xã Ngọc Linh, huyện Đăk Glei đã cùng với lãnh đạo tỉnh Kon Tum khánh thành công trình đường giao thông, nhà rông, trường học. Những công trình ý nghĩa, thắm đượm nghĩa tình này được đầu tư từ nguồn vốn Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS giai đoạn 2021 – 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 - 2025 (gọi tắt là Chương trình MTQG 1719) và nguồn xã hội hóa do chính các đồng chí lãnh đạo tỉnh Kon Tum kêu gọi. Giờ đây, đồng bào Xơ Đăng ở vùng khó khăn này có điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và con em có trường lớp khang trang để học tập.
Bổ sung 5 địa điểm tôn trí Xá lợi Đức Phật tại Việt Nam từ ngày 22/5 đến ngày 02/6

Bổ sung 5 địa điểm tôn trí Xá lợi Đức Phật tại Việt Nam từ ngày 22/5 đến ngày 02/6

Thời sự - Thanh Huyền - 3 giờ trước
Vừa qua, Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã có văn bản gửi Bộ Dân tộc và Tôn giáo về việc xin bổ sung địa điểm tôn trí Xá lợi Đức Phật –bảo vật Quốc gia Ấn Độ từ ngày 22/5 đến ngày 02/6/2025. Theo đó, Giáo hội Phật giáo Việt Nam đề nghị bổ sung địa điểm tôn trí Xá lợi Đức Phật tại 5 tỉnh, thành tại Việt Nam, phục vụ nhân dân chiêm bái, gồm: chùa Bái Đính, Ninh Bình (21 đến 22/5); chùa Phúc Sơn, Bắc Giang (22 đến 24/5); Cung Trúc Lâm Yên Tử, Quảng Ninh (25 đến 28/5); chùa Chuông, Hưng Yên (28 đến 29/5); chùa Ngũ Hành Sơn, TP. Đà Nẵng (30/5 đến 2/6).
Hà Nội là điểm đến văn hóa, nghệ thuật hàng đầu châu Á

Hà Nội là điểm đến văn hóa, nghệ thuật hàng đầu châu Á

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin chiều nay ngày 20/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Hà Nội là điểm đến văn hóa, nghệ thuật hàng đầu châu Á. Công nhận 108 “hóa thạch sống” ở Lâm Đồng là Cây di sản Việt Nam. Bảo tồn di sản ở Bản Cuôn. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Khẩn trương hoàn thiện xây dựng nghị định về phân cấp, phân quyền lĩnh vực dân tộc, tôn giáo

Khẩn trương hoàn thiện xây dựng nghị định về phân cấp, phân quyền lĩnh vực dân tộc, tôn giáo

Thời sự - PV - 3 giờ trước
Sáng 21/5, Phó Thủ tướng Mai Văn Chính đã chủ trì cuộc họp với Bộ Dân tộc và Tôn giáo về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền trong lĩnh vực công tác dân tộc, tín ngưỡng, tôn giáo khi tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
Bảo vệ và phát huy giá trị Di sản thế giới dựa vào cộng đồng vì sự phát triển bền vững

Bảo vệ và phát huy giá trị Di sản thế giới dựa vào cộng đồng vì sự phát triển bền vững

Tin tức - Minh Nhật - 6 giờ trước
Việc để cộng đồng, người dân địa phương tham gia vào quá trình ra quyết định, tổ chức các hoạt động văn hóa và hưởng lợi về mặt kinh tế và xã hội từ các sáng kiến ​​liên quan đến di sản bảo đảm tính bền vững lâu dài của di sản.
Quốc hội thông qua Nghị quyết rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội khoá XV - Bầu cử Quốc hội khoá XVI vào ngày 15/3/2026

Quốc hội thông qua Nghị quyết rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội khoá XV - Bầu cử Quốc hội khoá XVI vào ngày 15/3/2026

Thời sự - Hoàng Quý - 6 giờ trước
Ngày 21/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội đã biểu quyết tán thành thông qua Nghị quyết của Quốc hội về việc rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội khoá XV và Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026 và Ngày bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031.
Lào Cai đẩy mạnh phát triển khoa học, công nghệ và chuyển đổi số đến các vùng lõm, vùng đồng bào DTTS

Lào Cai đẩy mạnh phát triển khoa học, công nghệ và chuyển đổi số đến các vùng lõm, vùng đồng bào DTTS

Tin tức - Trọng Bảo - 6 giờ trước
Sáng ngày 21/5, Tỉnh ủy Lào Cai đã tổ chức Hội nghị trực tuyến triển khai Kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Triển khai Phong trào “Bình dân học vụ số”.
Các tổ chức chính trị - xã hội được tổ chức và hoạt động thống nhất trong Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam

Các tổ chức chính trị - xã hội được tổ chức và hoạt động thống nhất trong Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam

Thời sự - Hoàng Quý - 6 giờ trước
Ngày 21/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội đã nghe Tờ trình và Báo cáo Thẩm tra dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Luật Công đoàn, Luật Thanh niên và Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở.