Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Nhạc sĩ của bản Mường say điệu nhuôn, lăm

PV - 13:33, 02/05/2018

Gặp lại người bưu tá kiêm nhạc sĩ của bản Mường sau hơn hai chục năm xa quê, lòng tôi trào dâng một cảm xúc rưng rưng. Người bưu tá say mê văn nghệ xưa, nay tóc đã pha sương; điều tôi cảm nhận còn lại trong ông là một tâm hồn nhiệt huyết với giai điệu nhuôn, lăm… Ông là Sầm Quang Lý, nhạc sĩ dân tộc Thái ở xóm Đồng Huống, xã Châu Quang, huyện Quỳ Hợp (Nghệ An)-người đã gặt hái được nhiều giải cao trong các đợt Liên hoan Tiếng hát làng Sen tỉnh Nghệ An.

Nhạc sĩ Sầm Quang Lý. Nhạc sĩ Sầm Quang Lý.

 

Ở tuổi trên 60, ông không còn xông xáo, sôi nổi tham gia các cuộc thi hát dân ca, dân vũ như những năm còn làm chuyên trách văn hóa của xã Châu Quang, nhưng cái chất nghệ sĩ vẫn còn thấm đẫm trong tâm hồn ông. Để rồi khi gặp lại bạn bè một thuở xông pha chiến trường, gặp lại những người từng làm công tác văn hóa, ông lại cùng đồng đội, bạn bè ôm đàn guitar ngân nga những giai điệu nhuôn, lăm (dân ca Thái) thiết tha, đằm thắm, những giai điệu về Tổ quốc hào hùng.

Nghệ sĩ Sầm Quang Lý sinh ra và lớn lên trên mảnh đất Khủn Tinh (huyện Quỳ Hợp). Tuổi thơ được đắm mình trong lời ru, tiếng hát của bà, của mẹ cùng những giai điệu nhuôn, lăm, khắp xuối của quê hương cứ ngân nga trong tâm hồn giàu cảm xúc của cậu bé.

Từ niềm yêu thích dân ca, dân vũ của quê hương và khả năng cảm thụ tốt về âm nhạc, khi gia nhập vào quân đội (năm 1973), ông được xung vào đội văn nghệ của đơn vị tại Bình Trị Thiên (nay thuộc địa bàn tỉnh Quảng Trị). Thời gian này, ông bắt đầu mày mò học nhạc lý và tập chơi các loại đàn, sáo, nhị…

Năm 1980, Sầm Quang Lý phục viên trở về quê hương, thời điểm này, phong trào văn hóa, văn nghệ của địa phương đang được phục hồi, phát triển mạnh mẽ sau những năm đất nước kết thúc chiến tranh. Người cựu chiến binh mang sẵn trong mình dòng máu nghệ sĩ “có đất để dụng võ”. Ông hăng hái, nhiệt tình tham gia vào các phong trào, hội diễn văn hóa, văn nghệ quần chúng tại địa phương và gặt hái được nhiều giải thưởng cao ở cả cấp huyện và cấp tỉnh.

Từ phong trào văn nghệ quần chúng, ông được lãnh đạo xã Châu Quang mời làm cán bộ chuyên trách văn hóa xã, kiêm bưu tá xã. Có kiến thức nhạc lý từ thời đi bộ đội, lại am hiểu các làn điệu dân ca Thái, nghệ sĩ Sầm Quang Lý bắt đầu mày mò tự sáng tác các bài hát mới dựa trên chất liệu dân ca quê hương. Gần 10 năm làm cán bộ chuyên trách văn hóa xã, người nghệ sĩ của bản Mường đã sáng tác được khá nhiều bài hát lời mới dựa trên chất liệu dân ca của dân tộc Thái, đưa phong trào văn hóa, văn nghệ của xã Châu Quang vươn lên đứng thứ nhất, nhì trong huyện.

Xã Châu Quang là một trong những địa phương có phong trào văn nghệ đứng tốp đầu của huyện Quỳ Hợp. Xã Châu Quang là một trong những địa phương có phong trào văn nghệ đứng tốp đầu của huyện Quỳ Hợp.

 

Nhiều sáng tác mới và các tiết mục văn nghệ do ông dàn dựng, sáng tác đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng công chúng và giám khảo, mang về giải cao cho xã nhà, huyện nhà. Tiêu biểu như ca khúc “Cảm xúc Kim Liên”, đạt giải A-Liên hoan tiếng hát làng Sen tỉnh Nghệ An năm 1995; “Dâng Người khúc hát lăm”; “Di chúc Bác giục chúng con đi”; “Cùng về thăm quê Bác”… giải B Liên hoan tiếng hát làng Sen tỉnh Nghệ An những năm 1996-1999; “Tâm tình đôi bạn trẻ”-giải A tiếng hát Truyền thông Dân số tỉnh Nghệ An; “Bản Mường ơn cụ Hồ”; giải B Tiếng hát Truyền hình tỉnh Nghệ An năm 2000…

Năm 2001, do điều kiện sức khỏe và hoàn cảnh gia đình khó khăn nên nhạc sĩ Sầm Quang Lý xin nghỉ phụ trách văn hóa xã. Ông trở về với công việc đồng ruộng nhưng niềm đam mê văn nghệ chưa bao vơi cạn trong tâm hồn. Ông tâm sự: “Thỉnh thoảng, tôi vẫn sáng tác nhạc, viết lời bài hát mới và dàn dựng các tiết mục múa, hát cho đội văn nghệ các thôn, xóm người Thái tại địa phương để tham dự các hội thi, hội diễn văn nghệ quần chúng các cấp. Mới đây, tôi vừa dàn dựng một chương trình dân ca, dân vũ dân tộc Thái khá công phu để tham dự sân chơi “Quê mình xứ Nghệ”, được khán giả truyền hình trong tỉnh đánh giá cao”.

Nhạc sĩ Sầm Quang Lý cũng mong muốn, chính quyền địa phương sớm thành lập CLB Bảo tồn dân ca, dân vũ dân tộc Thái để những nghệ nhân cao tuổi có điều kiện truyền dạy lại những bài hát dân ca dân tộc cho thế hệ trẻ trước khi tuổi của họ đã xế chiều.

NGỌC ÁNH

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Di sản văn hóa nguồn lực để phát triển du lịch miền núi

Di sản văn hóa nguồn lực để phát triển du lịch miền núi

Giữa núi rừng miền Tây xứ Thanh, tiếng chiêng trầm hùng không chỉ là âm thanh, mà còn là nhịp tim, sợi dây gắn kết cộng đồng. Những nghệ nhân đã dành cả đời gìn giữ, trao truyền di sản ấy, tạo nền tảng quý giá cho phát triển du lịch bền vững nơi miền núi Thanh Hóa.
Tin nổi bật trang chủ
Dự án 6 Chương trình MTQG 1719: Tiếp sức để đồng bào chủ động “giữ lửa” văn hoá

Dự án 6 Chương trình MTQG 1719: Tiếp sức để đồng bào chủ động “giữ lửa” văn hoá

Dự án 6, Chương trình MTQG 1719 không chỉ dừng ở việc giữ gìn, bảo tồn những giá trị truyền thống văn hóa, mà còn đặt trọng tâm vào việc trao cơ hội để đồng bào các DTTS trở thành chủ thể trong việc phát huy văn hóa, gắn liền với sinh kế và du lịch cộng đồng. Những con số biết nói đã cho thấy một cách tiếp cận mới: Bảo tồn không phải là “trưng bày” mà là sống động, hữu ích trong chính đời sống hằng ngày.
“Lá chắn thép” bảo vệ bình yên nơi địa đầu Tổ quốc

“Lá chắn thép” bảo vệ bình yên nơi địa đầu Tổ quốc

Xã hội - Trần Thái - 18:15, 03/09/2025
Tuyên Quang - mảnh đất địa đầu Tổ quốc không chỉ được biết đến là nơi cội nguồn cách mạng, mà còn là địa bàn chiến lược về quốc phòng, an ninh. Trong những năm qua, lực lượng Công an tỉnh Tuyên Quang đã không ngừng nỗ lực, vượt qua muôn vàn khó khăn, trở thành “lá chắn thép” giữ vững bình yên cuộc sống nơi phên dậu của Tổ quốc.
Luân phiên, điều động bác sĩ về trạm y tế xã đảm bảo các dịch vụ y tế tại tuyến cơ sở

Luân phiên, điều động bác sĩ về trạm y tế xã đảm bảo các dịch vụ y tế tại tuyến cơ sở

Sức khỏe - Minh Nhật - 17:57, 03/09/2025
Bộ Y tế vừa có văn bản gửi Ủy ban Nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Sở Y tế tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc luân phiên, luân chuyển, điều động cán bộ về tuyến xã.
Du lịch Gia Lai bứt phá nhờ tổ chức nhiều sự kiện hấp dẫn

Du lịch Gia Lai bứt phá nhờ tổ chức nhiều sự kiện hấp dẫn

Tin tức - T.Nhân-H.Trường - 17:53, 03/09/2025
Trong 4 ngày nghỉ Lễ Quốc khánh 2/9, lĩnh vực du lịch tỉnh Gia Lai ghi nhận sự tăng trưởng ấn tượng cả về số lượng khách và doanh thu.
“Thủ lĩnh của sự thay đổi” giúp học sinh DTTS tự tin hơn vào chính mình

“Thủ lĩnh của sự thay đổi” giúp học sinh DTTS tự tin hơn vào chính mình

Công tác Dân tộc - Minh Anh - 17:48, 03/09/2025
Với nhiều hình thức sinh hoạt phong phú và đa dạng như: trò chuyện, thuyết trình, vẽ tranh... mô hình Câu lạc bộ “Thủ lĩnh của sự thay đổi” đã trở thành không gian lý tưởng để học sinh DTTS chia sẻ kiến thức, khẳng định bản thân, thay đổi dần những định kiến giới trong trường học và cộng đồng.
Kiểm soát dịch tả lợn châu Phi, hướng dẫn người dân tái đàn an toàn

Kiểm soát dịch tả lợn châu Phi, hướng dẫn người dân tái đàn an toàn

Kinh tế - Minh Nhật - 17:13, 03/09/2025
Tại nhiều địa phương miền Trung, dịch tả lợn châu Phi đã giảm rõ rệt và từng bước được kiểm soát. Lực lượng chức năng các địa phương đang siết chặt quy trình tái đàn, nhằm bảo vệ đàn vật nuôi và sinh kế của người dân.
Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Cùng với cả nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Đảng bộ xã Ngọk Réo, tỉnh Quảng Ngãi đã phát động nhiều phong trào thi đua yêu nước. Trong đó, công trình “Đường cờ Tổ quốc” do Đoàn Thanh niên xã thực hiện đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ trong cán bộ, đảng viên và đồng bào DTTS nơi đây. Hơn 100 lá cờ Tổ quốc rực rỡ trên trục đường chính dẫn vào trung tâm xã không chỉ tạo điểm nhấn cho cảnh quan khu dân cư Nông thôn mới vùng đồng bào DTTS, mà còn thể hiện niềm tự hào, khát vọng vươn lên của vùng đất còn nhiều khó khăn.
Quy trình ghép và chăm sóc cây điều

Quy trình ghép và chăm sóc cây điều

Bạn của nhà nông - T.Hợp - 16:56, 03/09/2025
Điều là một loại cây trồng mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người nông dân. Để giữ ổn định những đặc tính tốt về năng suất và chất lượng của cây mẹ thì bà con cần phải nhân giống cây điều bằng phương pháp vô tính như: giâm, chiết, ghép. Sau đây là cách ghép điều đúng kỹ thuật giúp bà con tiết kiệm chi phí mua cây giống và nâng cao chất lượng cho cây con, mời bà con tham khảo.
Để sự học ở vùng lũ không gián đoạn

Để sự học ở vùng lũ không gián đoạn

Xã hội - Thanh Hải - 16:55, 03/09/2025
Trường học bị cuốn trôi, bùn đất phủ kín, cầu treo bị xé tan… Tưởng chừng sẽ cản bước con đường học tập của học sinh vùng lũ miền núi Nghệ An. Nhưng không, các em vẫn đến trường bằng những chiếc thuyền vượt sông, vẫn theo đuổi con chữ từ những phòng học tạm của nhà văn hóa thôn bản.
Thủ tướng: Tiếp tục đổi mới tư duy, cách làm trong đầu tư công, tập trung cho các dự án

Thủ tướng: Tiếp tục đổi mới tư duy, cách làm trong đầu tư công, tập trung cho các dự án "xoay chuyển tình thế"

Thời sự - PV - 16:05, 03/09/2025
Sáng 3/9, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp của Thường trực Chính phủ cho ý kiến vào các báo cáo về kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước và đầu tư công để chuẩn bị báo cáo các cấp có thẩm quyền.
Kỳ nghỉ lễ Quốc khánh 2/9 du lịch tại nhiều địa phương “bội thu”

Kỳ nghỉ lễ Quốc khánh 2/9 du lịch tại nhiều địa phương “bội thu”

Du lịch - Minh Nhật - 16:03, 03/09/2025
Trong 4 ngày nghỉ lễ 2/9, ngành du lịch Việt Nam đón hàng triệu lượt khách, doanh thu tăng cao. Trong đó, Hà Nội thu hút 2,08 triệu khách, TPHCM 1,45 triệu và Cần Thơ 256.400 khách... Doanh thu du lịch lần lượt đạt 4.500 tỉ, 4.140 tỉ và 318 tỉ đồng, phản ánh sức hút ngày càng lớn của du lịch nội địa.
Không tổ chức Quốc tang với lãnh đạo chủ chốt bị kỷ luật, thôi chức vụ

Không tổ chức Quốc tang với lãnh đạo chủ chốt bị kỷ luật, thôi chức vụ

Tin tức - Anh Trúc - 15:58, 03/09/2025
Chính phủ ban hành Nghị định số 237/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 105/2012/NĐ-CP ngày 17/12/2012 của Chính phủ về tổ chức lễ tang cán bộ, công chức, viên chức.