Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Người Hoa đón Tết

PV - 09:56, 11/02/2019

TP. Hồ Chí Minh hiện có khoảng 500.000 người Việt gốc Hoa, sống rải rác ở các quận, huyện nhưng tập trung đông nhất là ở quận 5, quận 6 và quận 11. Ngoài việc góp phần không nhỏ vào quá trình phát triển chung của Thành phố, những giá trị văn hóa của cộng đồng người Hoa đã làm cho đời sống, văn hóa TP. Hồ Chí Minh nói riêng và cả nước nói chung thêm đa dạng, phong phú. Trong đó, ngày Tết cổ truyền cùng những phong tục đón mừng năm mới của cộng đồng người Hoa là một nét văn hoá đặc sắc và ý nghĩa.

Chuẩn bị đón năm mới

Dấu ấn đầu tiên khi bước sang tháng Chạp (tháng 12 âm lịch) là, các khu phố-nơi có cộng đồng người Hoa sinh sống luôn rộn ràng với việc quét dọn, tân trang nhà cửa. Trên những tuyến phố chính như Lương Nhữ Học, Hải Thượng Lãn Ông… bao lì xì, câu đối, đèn hoa và hàng nghìn vật phẩm trang trí bày bán dọc các tuyến phố đã khiến khu Chợ Lớn rực rỡ không khí Tết. Thậm chí, nhiều cửa hàng bán đồ Tết năm nay, còn có thêm dịch vụ tới tận nhà để trang trí cho ngày Tết với giá từ 1 đến 10 triệu đồng, tùy theo tính chất, quy mô của ngôi nhà, khoảng cách xa hay gần…

Chùa bà Thiên Hậu (quận 5) là nơi người Hoa thường đến vào ngày mùng Một để cầu bình an, may mắn, làm ăn suôn sẻ cho cả năm. Chùa bà Thiên Hậu (quận 5) là nơi người Hoa thường đến vào ngày mùng Một để cầu bình an, may mắn, làm ăn suôn sẻ cho cả năm.

Không cúng ông Táo trong đêm 23 tháng Chạp như người Việt, mà đến sáng ngày 24 tháng Chạp, người Hoa mới bày mâm cúng đưa ông táo về trời. Họ gọi là lễ tạ táo. Trong mâm cúng tiễn ông táo, ngoài thịt, gà, cá (cá chép) thì còn có thèo lèo và quýt (quýt phát âm trong tiếng Hoa là “cát”, đồng âm với từ “cát” có nghĩa là “cát tường” (may mắn), với mong muốn ông táo sẽ trình lên Ngọc Hoàng những điều tốt đẹp, mang lại may mắn cho gia đình.

Trong nhà người Hoa thường dán câu đối liễn. Đến ngày 30 Tết, người ta thay câu đối liễn mới, giấy đỏ chữ vàng, nội dung thường mang thông điệp tốt lành như: Xuất nhập bình an, Kim ngọc mãn đường, Tân xuân đại cát... Với những gia đình làm ăn buôn bán tại nhà, nội dung câu đối liễn thường là: “Nhất bổn vạn lợi, Khai trương hồng phát, Sinh ý hưng long...”.

Ngoài ra, người ta còn dán chữ “Xuân” và “Phúc” ngược trên cửa, chữ “ngược” tiếng Hoa đọc là “đáo”, nghĩa là Xuân đến, Phúc đến. Sau khi dọn dẹp, trang hoàng nhà cửa, thay câu đối liễn treo trong nhà, chưng các loại hoa mang ý nghĩa phát lộc, phát tài như hoa mai, hoa cúc, hoa thuỷ tiên và chậu quýt, người Hoa đã sẵn sàng đón một năm mới.

Thiếu nữ dân tộc Hoa duyên dáng trong bộ trang phục truyền thống. Thiếu nữ dân tộc Hoa duyên dáng trong bộ trang phục truyền thống.

Giao thừa cũng là ngày đoàn tụ gia đình. Tối giao thừa, các thành viên trong gia đình sẽ quây quần bên nhau ăn bữa cơm đoàn viên thịnh soạn.

Người Việt có mâm ngũ quả “cầu, sung, dừa, đủ, xoài”, thì người Hoa có quýt, bánh bao, bánh tổ. Tiếng Hoa gọi bánh bao là “phát bao”, bánh tổ là “niên cao”… Tựu trung đều mang ý nghĩa là sự ước mong cho năm mới, gia chủ được may mắn, phát tài, năm mới sẽ tốt hơn năm trước…

Ngoài ra, nhiều gia đình người Hoa khi cúng Giao thừa còn có giò heo, cải xà lách xanh sống. Tên những thứ này khi đọc lên thường có ý nghĩa tốt lành. Heo đọc là “trư”, đồng âm với “châu”-ý là "châu long nhập thủy", châu báu đầy nhà. Cải xà lách đọc là “Phát soi”, đồng âm với “Phát tài”…

Khi làm lễ cúng Giao thừa, các gia đình đặt mâm cúng trước hiên nhà và tất cả những người trong gia đình, từ nhỏ đến lớn đều ra quỳ vái lạy thiên công nhằm tạ ơn thiên công cho một năm sung túc và cầu năm mới bình an, suôn sẻ.

Tục lì xì ngày Tết của người Hoa

Cô Giang Tứ Liên, 66 tuổi, sống ở khu phố Trần Hưng Đạo (quận 5) cho biết, ngày mùng Một là ngày cả gia đình đoàn viên, sum họp, cúng bái, chúc Tết họ hàng và phát bao lì xì. Người lớn phát bao lì xì cho con cháu, cho người già… những ai còn độc thân, chưa có gia đình với ý nghĩa phát những đồng tiền may mắn đầu năm, những ai còn độc thân dù lớn tuổi vẫn được nhận bao lì xì như những người nhỏ tuổi. “Khi đến thăm viếng, chúc mừng năm mới các gia đình khác, cũng phải chuẩn bị bao lì xì để lì xì cho các em bé, những người độc thân trong gia đình mình đến. Ngoài ra, những ông chủ, giám đốc các doanh nghiệp cũng lì xì cho nhân viên trong ngày họp mặt đầu Xuân gọi là “khai công đại cát” hay “khai trương đại cát” để lấy hên, với quan niệm phát lộc đầu năm để cầu mua may, bán đắt, phát lộc, phát tài trong năm mới…”, cô Giang Tứ Liên cho hay.

Ngày mùng Một, các gia đình người Hoa chủ yếu đi chùa cầu bình an, may mắn, ít khi đến nhà người khác thăm viếng, chúc tụng, vì họ sợ sẽ mang điều không may đến cho gia chủ trong năm mới. Người Hoa cũng kiêng kỵ quét nhà trong ngày mùng Một và chỉ nói những điều vui vẻ, những câu chúc “phát tài, phát lộc” trong ngày đầu năm.

Đến ngày mùng Hai, người phụ nữ chủ của gia đình người Hoa sẽ chuẩn bị một bữa cơm đầu năm, với các món mang ý nghĩa may mắn như gà, cá, bánh củ cải, rau xà lách sống… để làm lễ cúng khai niên, tiếp khách đến chơi nhà và sau đó là đi viếng thăm, chúc Tết lẫn nhau trong xóm làng, khu phố. Tục này được gọi là “cung hỷ phát tài”.

Người Hoa thường ăn Tết đến ngày rằm tháng Giêng. Đối với dân tộc Hoa, rằm tháng Giêng tức ngày Tết Nguyên tiêu, là một lễ trọng đại trong đời sống của họ. Trong ngày này, bà con nô nức đi lễ chùa cầu phúc và trong khu vực dân cư cộng đồng người Hoa rất rộn ràng, náo nhiệt bởi các lễ nghi như các đám rước diễu hành qua phố, đội lễ nhạc cổ truyền, kèn trống vang lên, các cô gái người Hoa trong trang phục truyền thống múa hát, đèn hoa trang trí rực rỡ…

Có thể thấy, dân tộc Hoa vẫn bảo lưu được những nét văn hoa truyền thống tốt đẹp của cộng đồng được lưu truyền từ thế hệ này đến thế hệ khác góp phần làm cho văn hóa Việt Nam phong phú, đậm đà bản sắc.

BẰNG GIANG

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Quảng Ngãi - Cội nguồn cách mạng, vững bước tương lai

Quảng Ngãi - Cội nguồn cách mạng, vững bước tương lai

Ngày 23/8, bà Bạch Thị Mân, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Ngãi cho biết, đến nay, không gian trưng bày của tỉnh Quảng Ngãi tại Triển lãm thành tựu đất nước 80 năm Hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc đã xây dựng cơ bản hoàn thành, sẵn sàng cho khâu tổng duyệt, chờ đón người dân đến tham quan.
Quảng Ngãi - Cội nguồn cách mạng, vững bước tương lai

Quảng Ngãi - Cội nguồn cách mạng, vững bước tương lai

Sắc màu 54 - Ngọc Chí - 1 giờ trước
Ngày 23/8, bà Bạch Thị Mân, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Ngãi cho biết, đến nay, không gian trưng bày của tỉnh Quảng Ngãi tại Triển lãm thành tựu đất nước 80 năm Hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc đã xây dựng cơ bản hoàn thành, sẵn sàng cho khâu tổng duyệt, chờ đón người dân đến tham quan.
Chia sẻ tầm nhìn chiến lược, gỡ nút thắt phát triển du lịch Thanh Hóa

Chia sẻ tầm nhìn chiến lược, gỡ nút thắt phát triển du lịch Thanh Hóa

Sắc màu 54 - Quỳnh Trâm - 1 giờ trước
Nhằm tìm hướng đi mới, tạo dấu ấn riêng cho du lịch địa phương, tối 22/8, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa tổ chức Tọa đàm “Hương sắc bốn mùa”. Tại đây, các đại biểu đã cùng chia sẻ ý tưởng, tháo gỡ khó khăn và đề xuất giải pháp hoàn thiện sản phẩm du lịch tỉnh.
Khai trương Trung tâm Báo chí Triển lãm thành tựu đất nước

Khai trương Trung tâm Báo chí Triển lãm thành tựu đất nước

Thời sự - L.Minh - 17:49, 22/08/2025
Chiều 22/8, tại Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia (xã Đông Anh, TP. Hà Nội), Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức khai trương Trung tâm Báo chí Triển lãm và Họp báo về Triển lãm thành tựu đất nước “80 năm hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc”.
Xã cực Bắc Tổ quốc lan tỏa phong trào thi đua yêu nước

Xã cực Bắc Tổ quốc lan tỏa phong trào thi đua yêu nước

Xã hội - Dương Ngọc Đức - 17:31, 22/08/2025
Nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, hướng tới chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Tuyên Quang lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2025 - 2030 và Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, xã Lũng Cú (tỉnh Tuyên Quang) đã tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, lan tỏa tinh thần yêu nước, thi đua lập thành tích, góp phần xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, văn minh.
Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Hội nghị tổng kết năm học 2024 - 2025, triển khai nhiệm vụ năm học 2025 - 2026

Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Hội nghị tổng kết năm học 2024 - 2025, triển khai nhiệm vụ năm học 2025 - 2026

Thời sự - PV - 17:31, 22/08/2025
Chiều 22/8, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị tổng kết năm học 2024 - 2025 và triển khai nhiệm vụ năm học 2025 - 2026. Cùng dự có Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long; đại diện lãnh đạo các ban, bộ ngành, cơ quan Trung ương. Hội nghị được truyền trực tuyến đến các tỉnh, thành phố trên cả nước.
Đồng bào Xơ Đăng làng Kon Teo Đăk Lấp giữ hồn làng

Đồng bào Xơ Đăng làng Kon Teo Đăk Lấp giữ hồn làng

Nhà rông làng Kon Teo Đăk Lấp được xây dựng năm 1976, gắn với thời điểm lập làng. Nhà rông làm bằng vật liệu tự nhiên, nên cứ vài năm thì sửa chữa lại. Năm nay, sau khi xong vụ mùa, hơn 160 hộ dân trong làng họp và thống nhất sửa lại nhà rông cho mới, khang trang và chuẩn bị cho việc tổ chức các lễ hội của làng.
Xã Tân Thành (Thái Nguyên): Chính quyền 2 cấp nâng cao hiệu quả giải quyết thủ tục hành chính

Xã Tân Thành (Thái Nguyên): Chính quyền 2 cấp nâng cao hiệu quả giải quyết thủ tục hành chính

Xã hội - Vân Khánh - 16:45, 22/08/2025
Từ khi chính thức đưa Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Tân Thành vào hoạt động, công tác tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính (TTHC) tại địa phương đã có nhiều chuyển biến tích cực. Sự đổi mới trong mô hình quản lý nhà nước theo hướng tinh gọn, hiệu quả đã giúp người dân tiết kiệm thời gian, chi phí, đồng thời nâng cao niềm tin vào chính quyền cơ sở.
Gia Lai phấn đấu tăng trưởng GRDP đạt hai con số trong nhiệm kỳ 2025-2030

Gia Lai phấn đấu tăng trưởng GRDP đạt hai con số trong nhiệm kỳ 2025-2030

Thời sự - T.Nhân-H.Trường - 16:33, 22/08/2025
Sau hợp nhất, tỉnh Gia Lai đang từng bước ổn định tổ chức bộ máy, nhanh chóng triển khai các định hướng chiến lược phát triển kinh tế-xã hội. Ngày 22/8, Đảng bộ UBND tỉnh Gia Lai tổ chức Đại hội đại biểu lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, với khát vọng vươn lên của một địa phương đang chuyển mình trong kỷ nguyên số.
Có cơ chế khuyến khích người dân, doanh nghiệp mở rộng sản xuất kinh doanh

Có cơ chế khuyến khích người dân, doanh nghiệp mở rộng sản xuất kinh doanh

Thời sự - PV - 16:23, 22/08/2025
Sáng 22/8, tại Hà Tĩnh, Phó Thủ tướng Chính Phủ Nguyễn Chí Dũng đã có buổi làm việc với các tỉnh: Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Trị để đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong sản xuất, kinh doanh, xuất nhập khẩu, xây dựng hạ tầng, thúc đẩy tăng trưởng, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công.
Xã Trung Thành (Thanh Hóa) đoàn kết, vững bước phát triển

Xã Trung Thành (Thanh Hóa) đoàn kết, vững bước phát triển

Trang địa phương - Quỳnh Trâm - 16:22, 22/08/2025
Ngày 22/8, Đảng bộ xã Trung Thành (tỉnh Thanh Hóa) tổ chức thành công Đại hội đại biểu nhiệm kỳ 2020 - 2025. Đại hội là sự kiện chính trị quan trọng, đánh dấu bước phát triển mới của Đảng bộ và Nhân dân các dân tộc xã Trung Thành.
Vùng áp thấp đã mạnh lên thành áp thấp nhiệt đới, di chuyển nhanh

Vùng áp thấp đã mạnh lên thành áp thấp nhiệt đới, di chuyển nhanh

Tin tức - Anh Trúc - 11:21, 22/08/2025
Các chuyên gia khí tượng nhấn mạnh, đây là hệ thống xoáy thuận nhiệt đới có tốc độ di chuyển nhanh, cường độ tăng mạnh trong thời gian ngắn và quỹ đạo phức tạp, phạm vi ảnh hưởng rất rộng.