Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Người Dao ở Tả Phìn bảo tồn nghề chạm bạc truyền thống

PV - 09:29, 01/03/2018

Trong thời kỳ kinh tế thị trường phát triển như hiện nay, khác với thực trạng một số nghề truyền thống không còn được người dân mặn mà thì ở xã Tả Phìn (Sìn Hồ, Lai Châu)-nơi có đông đồng bào Dao sinh sống, vẫn có những người nhiều năm nay quyết “giữ lửa” nghề chạm bạc truyền thống.

Chúng tôi may mắn được bà con giới thiệu và chỉ đường đến nhà người thợ chạm bạc khéo léo nhất nhì xã-Chẻo A Quẩy. Anh Quẩy năm nay gần 40 tuổi nhưng khi lên 10 tuổi anh đã được bố truyền nghề.

Chia sẻ về nghề chạm bạc, anh Quẩy cho biết, khi còn nhỏ, anh thường phụ giúp bố một số công việc vặt trong các khâu chạm bạc, dần dần anh say mê với những nét chạm khắc tinh xảo, khéo léo mà bố đã tỉ mẩn tạo nên trên trang sức bằng bạc của dân tộc mình.

Theo thời gian, anh học từ bố những công đoạn cơ bản để chế tác ra sản phẩm, rồi tự mày mò, sáng tạo họa tiết, hoa văn theo ý thích như: rồng phượng, chim muông, cỏ cây, hoa lá...

Anh Chẻo A Quẩy và các sản phẩm trang sức bằng bạc do anh chế tác. Anh Chẻo A Quẩy và các sản phẩm trang sức bằng bạc do anh chế tác.

 

Để làm ra một bộ trang sức bạc mất rất nhiều thời gian, công đoạn. Với một chiếc vòng cổ dành cho phụ nữ có khối lượng 20 chỉ bạc phải làm từ 3-5 ngày; 1 bộ cúc bạc khoảng 16 chiếc mất 5-7 ngày; vòng tay, hoa tai, nhẫn từ 1-2 ngày; khó nhất là bộ xà tích có khối lượng từ 30-40 chỉ bạc sẽ phải mất từ 7-10 ngày.

Một sản phẩm hoàn chỉnh phải trải qua các công đoạn như: gò miếng bạc thành hình khối sản phẩm, ghép các chi tiết, tạo ra sản phẩm dạng thô và chạm trổ các chi tiết hoa văn.

Nếu không phải làm ruộng nương, một tháng anh Quẩy có thể làm ra hàng chục bộ trang sức bằng bạc với các kiểu họa tiết, hoa văn bắt mắt, sau khi bán anh cũng lãi từ vài trăm nghìn đồng cho đến cả triệu đồng/bộ, có thể thu về khoảng 3-5 triệu đồng/tháng.

Cũng theo anh Quẩy, nghề chạm bạc là nghề cha truyền con nối, thế hệ trước truyền lại cho thế hệ sau. Trước đây, bố làm thì truyền lại cho, anh đi mua bạc khối, bạc vụn về rồi đánh vòng cổ, vòng tay, nhẫn, cúc… sau đó đem bán để nuôi gia đình.

Mặc dù, bây giờ làm nghề chạm bạc không thể đáp ứng nhu cầu cuộc sống, anh vẫn quyết tâm giữ nghề và sẽ tiếp tục truyền lại cho đời sau.

Đồ trang sức bằng bạc không thể thiếu trong đời sống văn hóa tinh thần của người Dao, đặc biệt đó được thứ trang sức do anh Quẩy chế tác thì bất cứ cô gái nào cũng muốn sở hữu. Theo phong tục người Dao ở địa phương, các gia đình thường cất giữ bạc để sau này dùng vào việc cưới vợ, gả chồng cho con cái.

Mỗi người con gái trước khi cưới sẽ được bố mẹ đẻ và nhà chồng tặng 1-2 bộ trang sức bạc tùy hoàn cảnh gia đình.

Tìm hiểu chúng tôi được biết thêm, để làm ra một bộ sản phẩm đảm bảo cả về hình thức lẫn kiểu dáng, nguyên liệu phải là bạc trắng, bạc thỏi nguyên chất, có độ tuổi, độ dẻo, độ bóng cao nếu không đảm bảo bạc sẽ xỉn màu nhanh, hay gẫy khi sử dụng… Điều quan trọng nhất đó là người làm nghề phải có đôi tay khéo léo, kiên trì, nhẫn nại, có mắt thẩm mỹ, trí tưởng tượng phong phú, cải tiến sản phẩm nhưng vẫn gìn giữ nét truyền thống của dân tộc.

Ông Tẩn Liều Sơn, Chủ tịch Uỷ ban MTTQ xã Tả Phìn nhấn mạnh: Nghề chạm bạc truyền thống của dân tộc Dao cần phải được gìn giữ, phát huy. Do vậy, xã đã tích cực tuyên truyền, vận động để bà con lưu truyền từ đời này sang đời khác. Hiện nay, không chỉ bà con người Dao thích các sản phẩm chạm bạc truyền thống mà cả những du khách khi đến bản cũng rất ưa thích.

Trước đây, người Dao ở các xã như: Phăng Xô Lin, thị trấn Sìn Hồ và một số nơi khác cũng có nghề chạm bạc. Nhưng đến nay, theo thông tin chúng tôi thu thập được, chỉ còn 3 hộ dân ở xã Tả Phìn còn giữ nghề. Bảo tồn nghề chạm bạc truyền thống của người Dao không chỉ góp phần gìn giữ bản sắc dân tộc mà còn tạo điểm nhấn cho du lịch Sìn Hồ. Vì vậy, rất cần có sự đầu tư, sự quan tâm của các cấp, ngành để nghề chạm bạc của người Dao ở Tả Phìn ngày càng phát triển.

NGUYỄN TÙNG

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Dấu ấn trong bảo tồn giá trị văn hóa của đồng bào DTTS tại Cần Thơ

Dấu ấn trong bảo tồn giá trị văn hóa của đồng bào DTTS tại Cần Thơ

Những năm qua, việc triển khai Dự án 6, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: từ 2021 - 2025 (Chương trình MTQG 1719), công tác bảo tồn, phát huy hiệu quả các nét đẹp văn hóa của đồng bào DTTS ở Cần Thơ đã tạo ra động lực quan trọng, ngày càng lan tỏa và đi vào thực chất.
Tin nổi bật trang chủ
Đoàn chư tôn đức Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam thăm, chúc mừng lãnh đạo TP. Cần Thơ sau sáp nhập

Đoàn chư tôn đức Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam thăm, chúc mừng lãnh đạo TP. Cần Thơ sau sáp nhập

Tôn giáo - Tín ngưỡng - Tào Đạt - 23:37, 18/08/2025
Chiều 18/8, tại Thành ủy Cần Thơ, đoàn chư tôn đức Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam (GHPGVN) do Hòa thượng Thích Huệ Thông, Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự, Trưởng ban Pháp chế Trung ương, làm trưởng đoàn đã đến thăm và chúc mừng lãnh đạo TP. Cần Thơ sau công tác sáp nhập.
Triển lãm tranh sơn mài khổ lớn

Triển lãm tranh sơn mài khổ lớn "Mùa Xuân Độc lập"

Tin tức - Minh Anh - 20:14, 18/08/2025
Chiều 18/8, tại Bảo tàng Hồ Chí Minh, Ban Tuyên Giáo và Dân vận Trung ương phối hợp cùng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du Lịch tổ chức Khai mạc triển lãm tranh sơn mài mang tên “Mùa Xuân Độc lập” . Đây là một trong những sự kiện hướng tới Kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9.
Bộ Dân tộc và Tôn giáo: Rà soát công tác chuẩn bị cho tổng kết xóa nhà tạm, nhà dột nát

Bộ Dân tộc và Tôn giáo: Rà soát công tác chuẩn bị cho tổng kết xóa nhà tạm, nhà dột nát

Công tác Dân tộc - Minh Anh - 19:24, 18/08/2025
Chiều 18/8, Thứ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Nông Thị Hà chủ trì cuộc họp về công tác chuẩn bị Tổng kết xóa nhà tạm, nhà dột nát toàn quốc. Tham dự cuộc họp có đại diện các vụ, đơn vị là thành viên tổ giúp việc về chuẩn bị Tổng kết xóa nhà tạm, nhà dột nát toàn quốc.
Thanh Hóa hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát về đích trước hẹn

Thanh Hóa hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát về đích trước hẹn

Xã hội - Quỳnh Trâm - 19:22, 18/08/2025
Chiều 18/8, Tỉnh ủy Thanh Hóa tổ chức Hội nghị tổng kết Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn tỉnh. Chương trình được kết nối trực tuyến tới 166 điểm cầu tại các xã, phường trên địa bàn tỉnh.
Công bố sự cố môi trường Khu liên hiệp xử lý rác thải rắn liên hợp Ngọc Hồi

Công bố sự cố môi trường Khu liên hiệp xử lý rác thải rắn liên hợp Ngọc Hồi

Bạn đọc - Ngọc Chí - 19:04, 18/08/2025
Ngày 18/8, UBND xã Sa Loong, tỉnh Quảng Ngãi có văn bản Công bố sự cố môi trường Khu liên hiệp xử lý rác thải rắn liên hợp Ngọc Hồi. Điều đáng nói là sự cố “thủng” ô chứa rác gây ô nhiễm môi trường xảy ra từ ngày 30/7, nhưng đến nay chính quyền mới công bố sự cố môi trường.
Nỗi lo từ những cây cầu treo dân sinh

Nỗi lo từ những cây cầu treo dân sinh

Để thuận tiện cho việc đi lại và vận chuyển nông sản, từ nhiều năm trước, người dân thôn Kon Vi Vàng, xã Đắk Kôi, tỉnh Quảng Ngãi đã tự làm một cây cầu treo dài hơn 50m vượt sông Đăk Snghé. Sau nhiều năm sử dụng, cây cầu treo đã xuống cấp nghiêm trọng, nhiều tấm ván mặt cầu đã bị mục nát. Mặc dù biết là không an toàn, nhưng người dân vẫn qua lại hằng ngày, bất chấp những cảnh báo của chính quyền về an toàn.
Khu du lịch sinh thái KoTam: Chứa đựng tinh thần đại ngàn văn hóa Ê Đê

Khu du lịch sinh thái KoTam: Chứa đựng tinh thần đại ngàn văn hóa Ê Đê

Du lịch - Ngô Xuân Hiền - 18:45, 18/08/2025
Có những nơi khi đặt chân đến, người ta lập tức cảm nhận sự hòa quyện giữa thiên nhiên và văn hóa bản địa, như cùng chung một nhịp thở. Khu du lịch sinh thái KoTam ở phường Tân Lập, tỉnh Đắk Lắk là một điểm đến như thế: mộc mạc, sâu lắng, thấm đẫm tinh thần đại ngàn và văn hóa Ê Đê.
Phường đông dân thứ 2 cả nước lấy đời sống Nhân dân làm mục tiêu phát triển

Phường đông dân thứ 2 cả nước lấy đời sống Nhân dân làm mục tiêu phát triển

Tin tức - Duy Chí - 18:23, 18/08/2025
Với vị trí đắc địa, phường Dĩ An tiếp giáp tuyến Metro số 1, là phường đông dân nhất TP. Hồ Chí Minh và đứng thứ 2 cả nước. Mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội nhiệm kỳ 2025 - 2030, phường lấy đời sống Nhân dân, quy hoạch và chỉnh trang đô thị làm mục tiêu phát triển.
Nỗi lo từ những cây cầu treo dân sinh

Nỗi lo từ những cây cầu treo dân sinh

Media - Ngọc Chí - 18:18, 18/08/2025
Để thuận tiện cho việc đi lại và vận chuyển nông sản, từ nhiều năm trước, người dân thôn Kon Vi Vàng, xã Đắk Kôi, tỉnh Quảng Ngãi đã tự làm một cây cầu treo dài hơn 50m vượt sông Đăk Snghé. Sau nhiều năm sử dụng, cây cầu treo đã xuống cấp nghiêm trọng, nhiều tấm ván mặt cầu đã bị mục nát. Mặc dù biết là không an toàn, nhưng người dân vẫn qua lại hằng ngày, bất chấp những cảnh báo của chính quyền về an toàn.
Bất ngờ kiểm tra phòng trọ, bắt quả tang 11 nam nữ đang “bay lắc”

Bất ngờ kiểm tra phòng trọ, bắt quả tang 11 nam nữ đang “bay lắc”

Pháp luật - Tào Đạt - Tiến Tầm - 18:11, 18/08/2025
11 đối tượng nam, nữ đang tụ tập sử dụng trái phép chất ma túy trong phòng trọ, thì bị lực lượng Công an tỉnh An Giang ập vào bắt quả tang.
Khởi tố 3 đối tượng mua bán tê tê java nguy cấp, quý, hiếm

Khởi tố 3 đối tượng mua bán tê tê java nguy cấp, quý, hiếm

Pháp luật - Minh Thu - 17:07, 18/08/2025
Tin từ Công an tỉnh Đồng Nai cho biết, cơ quan này vừa ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự và ba bị can liên quan đến hành vi vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm.