Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Người Dao ở Tả Phìn bảo tồn nghề chạm bạc truyền thống

PV - 09:29, 01/03/2018

Trong thời kỳ kinh tế thị trường phát triển như hiện nay, khác với thực trạng một số nghề truyền thống không còn được người dân mặn mà thì ở xã Tả Phìn (Sìn Hồ, Lai Châu)-nơi có đông đồng bào Dao sinh sống, vẫn có những người nhiều năm nay quyết “giữ lửa” nghề chạm bạc truyền thống.

Chúng tôi may mắn được bà con giới thiệu và chỉ đường đến nhà người thợ chạm bạc khéo léo nhất nhì xã-Chẻo A Quẩy. Anh Quẩy năm nay gần 40 tuổi nhưng khi lên 10 tuổi anh đã được bố truyền nghề.

Chia sẻ về nghề chạm bạc, anh Quẩy cho biết, khi còn nhỏ, anh thường phụ giúp bố một số công việc vặt trong các khâu chạm bạc, dần dần anh say mê với những nét chạm khắc tinh xảo, khéo léo mà bố đã tỉ mẩn tạo nên trên trang sức bằng bạc của dân tộc mình.

Theo thời gian, anh học từ bố những công đoạn cơ bản để chế tác ra sản phẩm, rồi tự mày mò, sáng tạo họa tiết, hoa văn theo ý thích như: rồng phượng, chim muông, cỏ cây, hoa lá...

Anh Chẻo A Quẩy và các sản phẩm trang sức bằng bạc do anh chế tác. Anh Chẻo A Quẩy và các sản phẩm trang sức bằng bạc do anh chế tác.

 

Để làm ra một bộ trang sức bạc mất rất nhiều thời gian, công đoạn. Với một chiếc vòng cổ dành cho phụ nữ có khối lượng 20 chỉ bạc phải làm từ 3-5 ngày; 1 bộ cúc bạc khoảng 16 chiếc mất 5-7 ngày; vòng tay, hoa tai, nhẫn từ 1-2 ngày; khó nhất là bộ xà tích có khối lượng từ 30-40 chỉ bạc sẽ phải mất từ 7-10 ngày.

Một sản phẩm hoàn chỉnh phải trải qua các công đoạn như: gò miếng bạc thành hình khối sản phẩm, ghép các chi tiết, tạo ra sản phẩm dạng thô và chạm trổ các chi tiết hoa văn.

Nếu không phải làm ruộng nương, một tháng anh Quẩy có thể làm ra hàng chục bộ trang sức bằng bạc với các kiểu họa tiết, hoa văn bắt mắt, sau khi bán anh cũng lãi từ vài trăm nghìn đồng cho đến cả triệu đồng/bộ, có thể thu về khoảng 3-5 triệu đồng/tháng.

Cũng theo anh Quẩy, nghề chạm bạc là nghề cha truyền con nối, thế hệ trước truyền lại cho thế hệ sau. Trước đây, bố làm thì truyền lại cho, anh đi mua bạc khối, bạc vụn về rồi đánh vòng cổ, vòng tay, nhẫn, cúc… sau đó đem bán để nuôi gia đình.

Mặc dù, bây giờ làm nghề chạm bạc không thể đáp ứng nhu cầu cuộc sống, anh vẫn quyết tâm giữ nghề và sẽ tiếp tục truyền lại cho đời sau.

Đồ trang sức bằng bạc không thể thiếu trong đời sống văn hóa tinh thần của người Dao, đặc biệt đó được thứ trang sức do anh Quẩy chế tác thì bất cứ cô gái nào cũng muốn sở hữu. Theo phong tục người Dao ở địa phương, các gia đình thường cất giữ bạc để sau này dùng vào việc cưới vợ, gả chồng cho con cái.

Mỗi người con gái trước khi cưới sẽ được bố mẹ đẻ và nhà chồng tặng 1-2 bộ trang sức bạc tùy hoàn cảnh gia đình.

Tìm hiểu chúng tôi được biết thêm, để làm ra một bộ sản phẩm đảm bảo cả về hình thức lẫn kiểu dáng, nguyên liệu phải là bạc trắng, bạc thỏi nguyên chất, có độ tuổi, độ dẻo, độ bóng cao nếu không đảm bảo bạc sẽ xỉn màu nhanh, hay gẫy khi sử dụng… Điều quan trọng nhất đó là người làm nghề phải có đôi tay khéo léo, kiên trì, nhẫn nại, có mắt thẩm mỹ, trí tưởng tượng phong phú, cải tiến sản phẩm nhưng vẫn gìn giữ nét truyền thống của dân tộc.

Ông Tẩn Liều Sơn, Chủ tịch Uỷ ban MTTQ xã Tả Phìn nhấn mạnh: Nghề chạm bạc truyền thống của dân tộc Dao cần phải được gìn giữ, phát huy. Do vậy, xã đã tích cực tuyên truyền, vận động để bà con lưu truyền từ đời này sang đời khác. Hiện nay, không chỉ bà con người Dao thích các sản phẩm chạm bạc truyền thống mà cả những du khách khi đến bản cũng rất ưa thích.

Trước đây, người Dao ở các xã như: Phăng Xô Lin, thị trấn Sìn Hồ và một số nơi khác cũng có nghề chạm bạc. Nhưng đến nay, theo thông tin chúng tôi thu thập được, chỉ còn 3 hộ dân ở xã Tả Phìn còn giữ nghề. Bảo tồn nghề chạm bạc truyền thống của người Dao không chỉ góp phần gìn giữ bản sắc dân tộc mà còn tạo điểm nhấn cho du lịch Sìn Hồ. Vì vậy, rất cần có sự đầu tư, sự quan tâm của các cấp, ngành để nghề chạm bạc của người Dao ở Tả Phìn ngày càng phát triển.

NGUYỄN TÙNG

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.