Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Thể thao - Giải trí

Người đàn bà hát ở miền bazan

Tiêu Dao - 00:38, 23/01/2020

Mang trong mình chất hoang dã của đại ngàn, và ngọn lửa với âm nhạc của đại ngàn Tây Nguyên, “Người đàn bà hát” đã thổi bùng lên đam mê trong lòng người. Ở nơi ấy, chị vẫn hát bằng nỗi niềm riêng của mình.

“Người đàn bà hát” Ksor H’Hoanh bên gia đình.
“Người đàn bà hát” Ksor H’Hoanh bên gia đình

Hát cho mình và hát cho mọi người

Tôi lang thang trong một không gian làng nhỏ giữa phố núi Pleiku vào một chiều cuối năm miên man gió. Ksor H’Hoanh, người phụ nữ Jrai ôm cây guitar nhìn vào mưa. Người trong quán trà nhỏ sau khoảng khắc lắng lại yêu cầu chị hát tiếp. Chị cười rồi ôm cây đàn, lại hát, những khúc hát của miền cao nguyên đầy gió và nắng hoang hoải, đầy mưa và những nỗi niềm. Chắc mọi người nơi đây đều biết, H’Hoanh là giọng ca Jrai rất xuất sắc ở chốn này. Trong nhà treo đầy Huy chương Vàng các loại, kết quả của hàng trăm lần tham gia hội diễn nghệ thuật quần chúng khắp nơi.

H’Hoanh bảo lâu lắm rồi chị mới ôm đàn hát lại. Cái tính hoang dã và nồng nàn của người Tây Nguyên vẫn hằn chất trong chị, thoát ra trong từng lời hát, ghim lại trong từng nốt đàn. Tiếng hát của H’Hoanh đặc biệt trong không gian quán, không gian âm nhạc đặc biệt của núi rừng Tây Nguyên. Người trong quán thả lòng vào từng giai điệu của chị, như một điệu nhảy xoang dập dìu, say lối mà khi nghe chẳng ai có thể ngồi yên, cùng nắm tay nhún nhảy theo nhạc.

Tiếng hát ngưng lại rồi, tiếng đàn ngưng lại rồi, nhưng nhiều người vẫn say sưa bên chị. Tôi gọi chị là người đàn bà... hát. Hát bằng đôi mắt, bằng trái tim và bằng âm giọng trời phú, nghe âm vang trùng điệp của rừng thiêng, nước lớn mùa lũ về.

Chị như con chim Ch’rao bay tới hát trong 4 mùa, tan chảy con tim người đối diện. Chị hát bằng tình yêu âm ỉ như người mẹ địu con lên rương, như con chim mẹ bảo vệ con trước giông bão. Chị hát như yêu chính mình bằng tình yêu lứa đôi mãnh liệt, cháy bỏng như ngọn lửa thiêu đốt rừng già. Hát là đam mê như con suối trong rừng sâu hoà mình ra sông, biển lớn.

Chị hát khi yêu. Hát khi buồn. Hát khi vui. Hát khi đơn độc. Hát để cầu nguyện. Hát để san sẻ tình yêu thương. Giọng hát cao vút như trời xanh, lanh lảnh trong không gian mà khi nghe bất giác chúng ta phải “rùng mình”. Và chị hát như trải cả nỗi lòng của người Jrai bao đời trên đại ngàn này.

Nhiều người chắc không biết rằng với chị, chỉ cần được hát, được thỏa lòng mình là đủ. Nhưng nếu ai hỏi cặn kẽ, sẽ biết được chị từng đạt giải Ba thi tiếng hát truyền hình khu vực miền Trung và Tây Nguyên thi tại Huế, đạt giải xuất sắc - thi giọng hát hay của ngành Ngân hàng Toàn quốc tổ chức tại Nha Trang năm 2011, đạt giải nhất thi dân ca dân vũ Việt Nam tổ chức tại Đà Lạt năm 2009… Chừng ấy giải thưởng có lẽ cũng đủ để mọi người hình dung được nội lực đáng nể của người đàn bà hát này.

Có người so sánh chị với “Họa mi núi rừng” Siu Black, chị chỉ cười và bảo mỗi người có một cái chất riêng. Chị không bao giờ so sánh. Chị vẫn thế, như khí chất hiền hòa và ngạo nghễ của người Tây Nguyên với những khúc sử thi hào hùng, lại có lúc mềm mại dịu dàng và đằm thắm như suối nước. Ở chị, có đủ cả những tố chất ấy…

Ngôi làng Jrai thu nhỏ giữa phố thị Plei ku
Ngôi làng Jrai thu nhỏ giữa phố thị Plei ku

Làng Jrai giữa phố thị

Và chắc mọi người cũng ít biết, rằng H’Hoanh là vợ của Ksor Thức, một người đàn ông Tây Nguyên cũng đã mang tiếng hát của mình đi khắp nơi. Ít ai biết được tình yêu đầy trắc trở và vượt qua không ít ngang trái của hai người Jrai này.

Vợ chồng Ksor Thức - Ksor H’Hoanh, cùng là người Jrai. Gia đình Ksor Thức thì ở tại làng này đã mấy đời rồi, còn H’Hoanh ở tận vùng thung lũng Ayun Pa. Khi ấy H’Hoanh đã có gia đình, có con cái, đã ly hôn chồng, còn Thức là một chàng trai mới tốt nghiệp sư phạm mỹ thuật. Hai người tham gia những cuộc thi giọng hát ở nhiều nơi. Và rồi chẳng biết tình yêu đến tự lúc nào. Thế nhưng vì là trai chưa vợ, nên Ksor Thức bị gia đình ngăn cấm. Thức đã vượt qua tất cả ngăn cấm và lệ tục của làng để đến với H’Hoanh.

Trải qua nhiều thăng trầm và biến cố của cuộc đời, Thức vẫn yêu và ở bên H’Hoanh đến giờ. Hai vợ chồng cùng chung tay xây một gia đình nhỏ, cùng chung tay xây dựng nên một không gian văn hóa của người Jrai mang tên Bazan quán nổi tiếng cả trong nước và quốc tế lâu nay. Hai người cùng chung tay làm nên một ngôi làng Jrai thu nhỏ trên mảnh đất giữa phố thị Pleiku này. “Ngôi làng” ấy là không gian của bazan quán, nơi níu giữ một phần của hồn làng mang đậm chất Jrai nhưng lọt thỏm trong phố.

Không gian ấy có hẳn một đội chiêng, đội xoang phục vụ du khách, có những món ẩm thực từ vườn nhà nguyên bản chất Tây Nguyên, với tất cả phần hồn tinh túy độc đáo của người và đất này. Ksor H’Hoanh bảo, ý tưởng đến khi những điều làm nên bản sắc dân tộc Jrai đang ngày càng bị lãng quên và phai nhạt. Từ nỗi đau đáu ấp ủ nhiều ngày, nhiều tháng ấy và rồi chị cùng chồng quyết định bắt tay xây dựng một ngôi làng đậm hồn Jrai ngay trên mảnh đất vườn của gia đình chồng.

Thế là, không gian bazan quán ra đời, cũng vẫn là nhà sàn, lửa trại, vẫn là cả một đội xoang, đội cồng chiêng và đêm đêm nơi đây lại rạo rực ánh lửa, chung chiêng những điệu xoang, mê mải rượu cần, nồng nàn mùi cơm lam, chí chách tiếng giã lá mỳ. Chị Ksor H’Hoanh thủ thỉ bảo, với chị, với cái khí chất của người Jrai chưa một giờ phai nhạt trong chị, thì làng Jrai dẫu nhỏ trong không gian này vẫn luôn có tất cả phần hồn tinh túy độc đáo của nó. Vẫn phải giữ được bản sắc làng, làm cho người ta phải thương phải nhớ, dẫu có nghìn trùng tít tắp nhưng cứ phải tìm mọi cách để về.

Chiều cuối năm, bên ngoài đang mưa, bên trong ngôi nhà sàn mang đậm dấu ấn Jrai, đôi tay H’Hoanh lại lướt trên phím guitar thùng, gõ những âm vang trầm bổng và những giai điệu cao nguyên mê đắm lòng người...

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Sôi động Giải bóng bàn kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam

Sôi động Giải bóng bàn kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam

Nhân kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025), ngày 16/6, tại Hà Nội, Báo Dân tộc và Phát triển và Báo Vietnamnet đã phối hợp tổ chức Giải Bóng bàn mở rộng. Giải thu hút sự tham gia của hơn 40 vận động viên đến từ nhiều cơ quan báo chí, bộ ngành.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.