Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Nghề dệt thổ cẩm của người Jrai

PV - 10:38, 19/07/2019

Nghề dệt thổ cẩm là một nét văn hóa đặc sắc của đồng bào dân tộc Jrai tại tỉnh Gia Lai. Tại làng Choét Ngol (xã Chư Á, TP. Pleiku) và làng Chuét 2 (phường Thắng Lợi, TP. Pleiku), nhiều phụ nữ vẫn cần mẫn, miệt mài gìn giữ nghề dệt để bảo tồn nghề truyền thống bao đời nay của dân tộc mình.

Hai mẹ con chị RaLan Yưng miệt mài dệt thổ cẩm để kịp hoàn thành sản phẩm giao cho khách hàng. Hai mẹ con chị RaLan Yưng miệt mài dệt thổ cẩm để kịp hoàn thành sản phẩm giao cho khách hàng.

Chúng tôi đến thăm nhà của nghệ nhân RaLan Yứt, một trong những hộ dệt thổ cẩm có tiếng của làng Choét Ngol, xã Chư Á (TP. Pleiku). Bước vào nhà đã thấy có mấy người đang miệt mài ngồi dệt vải. Chị RaLan Yứt cho biết: “Nhà mình có 4 người làm (dệt), toàn là chị em trong nhà cả. Công việc dạo này nhiều lắm, nhà mình đang làm để kịp giao hàng cho khách…”.

Khi thấy chúng tôi quan tâm về công đoạn dệt vải, chị Yứt ngừng tay giới thiệu tỉ mỉ và tận tình về những bộ phận của khung dệt, cách xe chỉ luồn kim đến thế ngồi, thế dệt... “Dụng cụ dệt thổ cẩm gồm có nhiều bộ phận rời, là những thanh gỗ dài dùng để luồn sợi dọc và dập sợi ngang. Khung dệt thường có 2 dạng là khung ngắn và khung dài. Khi dệt, phải ngồi xuống sàn nhà, lưng thẳng và hai chân duỗi thẳng để làm căng mặt sợi trên khung. Sau khi dệt xong, những tấm vải sẽ được chuyển qua máy may, hoàn thành công đoạn cuối cùng”, chị Yứt chia sẻ.

Tiếp lời chị Yứt, chị RaLan Yưng, em gái chị Yứt hồ hởi: “Không làm nghề thì thôi chứ làm rồi không bỏ được. Khách càng ngày càng đông, nhà mình có 4 người mà vẫn làm không kịp để giao cho khách hàng. Tại Festival Văn hóa Cồng chiêng Tây Nguyên năm 2018, bọn mình được mời tham gia trình diễn dệt thổ cẩm, còn được cấp cả bằng chứng nhận, nhờ đó mà có thêm động lực phát triển nghề này”.

Chị Yứt cũng cho biết, tại làng Choét Ngol vẫn còn nhiều hộ giữ gìn nghề dệt. Các làng khác gần như không làm nữa, vì thu nhập ít. Nếu có nhu cầu thì họ đặt mua. Còn đối với gia đình của chị Yứt, chị vẫn truyền dạy nghề cho con gái, con dâu với hy vọng mai này, những đứa con trong gia đình lại kế nghiệp mẹ.

Mỗi nét thổ cẩm trên tấm vải, đều thể hiện được sự tinh tế của người dệt cũng như thể hiện được đời sống tinh thần của người Jrai. Cách nhà chị RaLan Yứt không xa, chúng tôi ghé thăm nhà của chị BLoi ở làng Chuét 2 (trú phường Thắng Lợi, TP. Pleiku), chị BLoi tâm sự: Trước đây, người ta hay lấy sợi bông để dệt vải, nhưng theo năm tháng không còn ai dùng nữa. Các hộ dệt đều đi chợ để mua sợi công nghiệp về làm thay thế cho sợi bông. Để dệt một tấm thổ cẩm và hoàn thành một sản phẩm, chúng tôi mất hơn 1 tuần.

Màu sắc mà khách hay lựa chọn thường là tông đỏ và đen. Họa tiết thường là những thứ đơn giản, gắn liền với đời sống tinh thần của người Jrai như cây lá, hoa, cỏ, cũng có khi là con vật,… Đây cũng là thành phần quyết định giá của một bộ đồ. Với hoa văn đơn giản thì giá thành rẻ, hoa văn càng phức tạp, giá thành sẽ cao hơn. Giá một bộ đồ em bé có giá 600-800 ngàn đồng. Đồ người lớn có giá từ 1 triệu đồng trở lên, còn váy thì dao động từ 800-1 triệu đồng. Những bộ đồ truyền thống này thường được người dân mặc vào các dịp lễ hội để thể hiện được bản sắc dân tộc mình.

Chị BLoi cũng cho biết, nghề dệt thổ cẩm là do mẹ truyền lại. Chị làm nghề đã nhiều năm, có uy tín nên nhiều khách hàng tự tìm đến nhà mua hàng. Tuy nghề này không mang lại thu nhập cao, nhưng gắn bó với nó rồi thì không bỏ được. Có những ngày để trả hàng cho khách đúng hạn, chị BLoi phải dậy từ sớm tinh mơ ngồi bên khung dệt cho đến khi tối muộn mới được nghỉ ngơi.

Trao đổi với Phó Chủ tịch UBND xã Chư Á, ông Trương Văn Minh cho biết: “Năm 2017, chúng tôi cũng đã phối hợp với nhiều ban, ngành để mở lớp dạy thổ cẩm. Điểm mạnh của làng Choét Ngol là các sản phẩm thổ cẩm phục vụ du lịch rất nhiều. Hiện tại, chúng tôi đang dự kiến thành lập hợp tác xã để bán các mặt hàng truyền thống giúp tiêu thụ sản phẩm cho người dân, tạo hướng đi mới cũng như phát triển, giữ gìn nghề dệt thổ cẩm.”.

THÙY DUNG

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Thanh minh trong tiết tháng Ba

Thanh minh trong tiết tháng Ba

Từ xa xưa, Tết Thanh minh (được tổ chức vào mùng 3 tháng Ba Âm lịch hằng năm) đã trở thành ngày lễ quan trọng, thiêng liêng đối với người Việt. Đối với đồng bào Tày, Nùng ở miền núi phía Bắc nói chung, tỉnh Bắc Kạn nói riêng, Tết Thanh minh là một trong những ngày Tết lớn sau Tết Nguyên đán. Đây không chỉ là dịp tưởng nhớ tổ tiên mà còn là lúc con cháu sum vầy, thấm tình gắn kết dòng tộc.
Tin nổi bật trang chủ
Nêu cao tinh thần trách nhiệm, tích cực phối hợp giữa Bộ Dân tộc và Tôn giáo và Hội đồng Dân tộc của Quốc hội

Nêu cao tinh thần trách nhiệm, tích cực phối hợp giữa Bộ Dân tộc và Tôn giáo và Hội đồng Dân tộc của Quốc hội

Ngày 2/4, tại Trụ sở Bộ Dân tộc và Tôn giáo, Bộ Dân tộc và Tôn giáo và Hội đồng Dân tộc của Quốc hội đã có buổi làm việc về một số nhiệm vụ trọng tâm năm 2025 liên quan đến công tác dân tộc, chính sách dân tộc. Tại buổi làm việc, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Đào Ngọc Dung nhấn mạnh, công tác phối hợp giữa Bộ Dân tộc và Tôn giáo và Hội đồng Dân tộc Quốc hội phải theo phương châm phối hợp nhịp nhàng, dân chủ, cùng nhau tìm ra chân lý, để đi đến thống nhất, có như vậy thì sự nghiệp công tác dân tộc mới đi đến sự đồng thuận, đạt được thắng lợi.
Thủ tướng: Phải đặt niềm tin, hy vọng, tạo động lực, truyền cảm hứng, tạo bước ngoặt về phát triển kinh tế tư nhân

Thủ tướng: Phải đặt niềm tin, hy vọng, tạo động lực, truyền cảm hứng, tạo bước ngoặt về phát triển kinh tế tư nhân

Thời sự - PV - 4 giờ trước
Chiều 2/4, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo xây dựng Đề án phát triển kinh tế tư nhân đã chủ trì Phiên họp lần thứ hai của Ban Chỉ đạo, tiếp tục cho ý kiến, hoàn thiện thêm một bước dự thảo Đề án để chuẩn bị trình Bộ Chính trị.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn dự Tọa đàm doanh nghiệp Việt Nam - Armenia

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn dự Tọa đàm doanh nghiệp Việt Nam - Armenia

Thời sự - PV - 6 giờ trước
Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Cộng hòa Armenia, sáng 2/4 (theo giờ địa phương), tại Thủ đô Yerevan, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã dự Tọa đàm doanh nghiệp Việt Nam - Armenia.
Gia Lai: Hoàn thành trên 50% kế hoạch xóa nhà tạm, nhà dột nát

Gia Lai: Hoàn thành trên 50% kế hoạch xóa nhà tạm, nhà dột nát

Tin tức - Ngọc Thu - 7 giờ trước
Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Môi trường - Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn tỉnh Gia Lai, tính đến ngày 30/3, toàn tỉnh đã khởi công xây dựng, sửa chữa 4.289/8.485 nhà, đạt 50,55% kế hoạch.
Vùng miền núi Phú Yên không ngừng khởi sắc

Vùng miền núi Phú Yên không ngừng khởi sắc

Dân tộc - Tôn giáo - T.Nhân - H.Trường - 7 giờ trước
Vùng miền núi tỉnh Phú Yên gồm 3 huyện Đồng Xuân, Sơn Hòa và Sông Hinh. Đây là nơi sinh sống của 33 dân tộc anh em, trong đó có 32 dân tộc thiểu số (chủ yếu là Ê Đê, Chăm, Ba Na, Tày, Nùng, Dao…) với trên 60.000 người. Nơi đây cũng từng là căn cứ cách mạng, ghi dấu một thời oanh liệt của quân và dân ta trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ. Được sự quan tâm đầu tư của Nhà nước, cho dù chưa hết khó khăn, nhưng diện mạo ở nhiều xã khó khăn đã có nhiều thay đổi; đời sống vật chất và tinh thần của người dân ngày càng được cải thiện, nâng cao...
Nhiều tour du lịch đặc sắc, ý nghĩa dịp 50 năm thống nhất đất nước

Nhiều tour du lịch đặc sắc, ý nghĩa dịp 50 năm thống nhất đất nước

Du lịch - Minh Nhật - 7 giờ trước
Được thiết kế dành riêng cho dịp Kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, các tour du lịch không chỉ góp phần phát huy ý nghĩa, giá trị văn hóa lịch sử của các điểm đến mà còn mang tính giáo dục sâu sắc, góp phần nâng cao nhận thức và lòng tự hào dân tộc.
Cụm Tháp Chăm hơn 800 năm tuổi ở Ninh Thuận

Cụm Tháp Chăm hơn 800 năm tuổi ở Ninh Thuận

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 1/4, có những thông tin đáng chú ý sau: Múa Lân - Sư - Rồng TP. Hồ Chí Minh vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Cụm Tháp Chăm hơn 800 năm tuổi ở Ninh Thuận. A Thu - Người gìn giữ hồn cốt văn hóa Xơ Đăng. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Đắk Lắk: Người có uy tín phát huy vai trò đoàn kết ở buôn làng

Đắk Lắk: Người có uy tín phát huy vai trò đoàn kết ở buôn làng

Dân tộc - Tôn giáo - Lê Hường - 7 giờ trước
Gương mẫu, đi đầu trong mọi phong trào, đồng hành cùng đồng bào DTTS trong cuộc sống, sinh hoạt, lao động sản xuất...; đội ngũ Người có uy tín tỉnh Đắk Lắk được ví như “trung tâm đoàn kết” của buôn làng, là hạt nhân đặc biệt góp phần củng cố, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Thanh minh trong tiết tháng Ba

Thanh minh trong tiết tháng Ba

Sắc màu 54 - Đức Hồng - 7 giờ trước
Từ xa xưa, Tết Thanh minh (được tổ chức vào mùng 3 tháng Ba Âm lịch hằng năm) đã trở thành ngày lễ quan trọng, thiêng liêng đối với người Việt. Đối với đồng bào Tày, Nùng ở miền núi phía Bắc nói chung, tỉnh Bắc Kạn nói riêng, Tết Thanh minh là một trong những ngày Tết lớn sau Tết Nguyên đán. Đây không chỉ là dịp tưởng nhớ tổ tiên mà còn là lúc con cháu sum vầy, thấm tình gắn kết dòng tộc.
Đơn vị cung ứng giống cây dược liệu không thực hiện cam kết, nhiều hộ DTTS rơi vào cảnh “tiến thoái lưỡng nan”

Đơn vị cung ứng giống cây dược liệu không thực hiện cam kết, nhiều hộ DTTS rơi vào cảnh “tiến thoái lưỡng nan”

Pháp luật - Phạm Tiến - 8 giờ trước
Từ năm 2024 đến nay, nhiều hộ đồng bào DTTS tham gia Dự án trồng cây dược liệu quý (trồng cây gấc) ở huyện A Lưới , TP. Huế rơi vào cảnh “tiến thoái lưỡng nan”. Đất trồng cây gấc đã san ủi, hố trồng cây gấc đã đào, thế nhưng đơn vị tham gia liên kết sản xuất là Công ty La San lại chưa giao cây giống, vật tư trồng gấc như cam kết.
Xín Mần (Hà Giang): Những tín hiệu tích cực từ ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất

Xín Mần (Hà Giang): Những tín hiệu tích cực từ ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất

Khoa học - Công nghệ - Vũ Mừng - 8 giờ trước
Những năm gần đây, việc liên kết, chuyển giao và tiếp nhận những tiến bộ khoa học kỹ thuật đã góp phần gia tăng năng suất và chất lượng cây trồng cho các hộ dân tại huyện Xín Mần, tỉnh Hà Giang.
Cà Mau: Ðường Hồ Chí Minh trên biển là Di tích Quốc gia đặc biệt

Cà Mau: Ðường Hồ Chí Minh trên biển là Di tích Quốc gia đặc biệt

Trang địa phương - Minh Nhật - 8 giờ trước
Trong tháng 4/2025, tỉnh Cà Mau sẽ tổ chức nhiều sự kiện văn hóa nhằm tôn vinh các giá trị truyền thống. Trong đó có sự kiện đón nhận Bằng xếp hạng Di tích Quốc gia đặc biệt Ðường Hồ Chí Minh trên biển.