Từ mỗi cá nhân riêng lẻ…
Chảo Yến là cô gái dân tộc Dao nổi tiếng trên mạng xã hội Tiktok, với những clip giới thiệu về văn hóa cộng đồng của mình. “Với mong muốn lan tỏa văn hóa dân tộc Dao, tôi đã xây dựng kênh Tiktok Sohnoa Yến”, Yến chia sẻ.
Nội dung kênh khai thác những phong tục đặc sắc của đồng bào Dao. Đồng thời, Yến cũng lý giải những hiểu lầm của cộng đồng về những tập quán của đồng bào mình. Ví dụ, cô làm clip giải thích người dân tộc không xưng hô mày tao tùy tiện như mọi người vẫn nghĩ, hay những hiểu lầm về tục bắt vợ, hay họ cảm thấy bị tổn thương khi bị gọi là “tộc”. Chỉ sau 3 tháng xây dựng, Yến đã sản xuất hơn 70 video, thu hút gần 34.000 lượt theo dõi.
Bằng cách chuyển tải hài hước qua các tiểu phẩm vui, các video của Yến thu hút được hàng trăm nghìn lượt xem, hàng nghìn lượt bình luận. Chia sẻ niềm vui với chúng tôi, Yến cho biết, khán giả rất thích thú với các clip của cô. Nhiều người mong muốn sau khi hết dịch sẽ đến Lào Cai du lịch và trải nghiệm văn hóa người Dao.
Phùng Bảo Khoa (25 tuổi), là hướng dẫn viên du lịch tiếng Anh, chuyên về lữ hành quốc tế. Khi du lịch bị đóng băng, Khoa dành thời gian nghiên cứu thông tin trên mạng, và biết đến một nền tảng trải nghiệm trực tuyến vừa ra mắt của Airbnb (mô hình kết nối người cần thuê nhà, thuê phòng nghỉ với những người có phòng cho thuê), cho phép người dùng tổ chức những hoạt động online, có khả năng mang lại giá trị cho khách hàng ở nhiều quốc gia trên thế giới.
Ngay lập tức, chàng hướng dẫn viên trẻ, bắt tay vào lên kế hoạch chi tiết cho tour du lịch trực tuyến đầu tiên về chủ đề tìm hiểu văn hóa Cao Bằng, nơi vừa là quê hương anh, vừa là tỉnh duy nhất tại Việt Nam chưa có ca mắc Covid-19 tính đến thời điểm hiện tại.
Chỉ với một chiếc điện thoại được nối mạng internet, chân máy, micro chống ồn cùng những dụng cụ cần thiết. Mỗi tour từ 1 - 1,5h, Khoa đã đưa du khách chứng kiến cận cảnh từng cung đường đi lại, từng món ăn đặc sản tại các khu vực cũng như được tương tác trực tiếp với mình. Du khách thích thú với cách trò chuyện dí dỏm của anh và hơn hết là, những kiến thức về văn hóa, lối sống đằng sau những câu chuyện về cuộc sống và con người tại Cao Bằng.
…đến chiến lược của nhiều địa phương
Trong đợt giãn cách xã hội vừa qua, không chỉ nhiều cá nhân bắt đầu quảng bá văn hóa dân tộc mình trên các mạng xã hội, xu hướng này còn xuất hiện ở những quy mô lớn hơn. Đây cũng là chiến lược mà nhiều địa phương đang hướng tới.
Ví dụ như tại Hà Giang, khán giả đã được chiêm ngưỡng một mùa vàng online đúng nghĩa qua Chương trình du lịch “Qua những miền di sản ruộng bậc thang Hoàng Su Phì", được tổ chức ngày 19/9 đến ngày 30/10/2021. Khung cảnh nên thơ mà kỳ vĩ về ruộng bậc thang Hoàng Su Phì, những nét văn hóa độc đáo của đồng bào các dân tộc và nét ẩm thực nức tiếng như: Chè Shan tuyết, cam Sành, mật ong Bạc hà, Hồng không hạt… sẽ hiện lên trên các nền tảng số của Tập đoàn FPT, Facebook, Youtube, các kênh truyền thông của tỉnh… mang đến cho du khách trải nghiệm mới mẻ, thú vị, cảm xúc đặc biệt.
Hiện tại, tỉnh Ninh Bình cũng đã tổ chức chương trình du lịch trực tuyến với tên gọi "Khám phá Cố đô Hoa Lư" được phát trực tiếp trên trang Facebook của Trung tâm Thông tin xúc tiến du lịch tỉnh.
Theo kế hoạch, từ ngày 19/9 đến 26/12 năm nay, Trung tâm Thông tin Xúc tiến du lịch tỉnh Ninh Bình tổ chức các tour du lịch trực tuyến vào sáng Chủ nhật hàng tuần, mỗi tour kéo dài 45 - 60 phút. Bên cạnh các thông tin hữu ích về điểm đến, người tham gia có thể tương tác và đặt câu hỏi cho hướng dẫn viên qua trang Facebook "Trung tâm Thông tin Xúc tiến Du lịch Ninh Bình".
Các địa phương khác trên cả nước như Đà Nẵng, Long An, Quảng Bình, Thừa Thiên Huế… cũng đang triển khai nhiều chương trình quảng bá du lịch của tỉnh mình. Từ phạm vi cá nhân cho đến vĩ mô, có thể nhận ra từ thực tế rằng, quảng bá du lịch trên nền tảng số đang có một bước chuyển biến mang dấu ấn rõ nét.
Con người là nhân tố quyết định
Có thể thấy, trong bối cảnh chịu tác động nặng nề của đại dịch Covid 19, du lịch là một trong những ngành bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Nền tảng quản lý và kinh doanh du lịch truyền thống, không đủ khả năng thích ứng nên việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong phát triển; cũng như quảng bá du lịch hiện nay, là một trong những yếu tố tiên quyết, buộc ngành Du lịch phải tập trung thực hiện, vừa phù hợp với bối cảnh hiện tại, vừa đáp ứng yêu cầu phát triển của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.
Trên thực tế, mặc dù các địa phương đã “rậm rịch” mang du lịch vùng miền mình lên trên nền tảng số. Tuy nhiên, đó mới chỉ là khởi đầu. Truyền thông, phát triển cho ngành "công nghiệp không khói", khó có thể dựa vào một vài chương trình manh mún, mà là cả một câu chuyện dài.
Ông Hoàng Nhân Chính, Trưởng ban Thư ký Hội đồng Tư vấn du lịch Việt Nam chia sẻ quan điểm: Con người mới là yếu tố quyết định để vận hành, áp dụng công nghệ vào chuyển đổi số, quảng bá du lịch trên nền tảng số. Việc đào tạo nguồn nhân lực phục vụ cho chuyển đổi số, cần được thực hiện ngay, bởi không phải doanh nghiệp nào cũng có chuyên gia công nghệ thông tin đủ trình độ, khả năng để đưa doanh nghiệp chuyển đổi số thành công.
"Ngành Du lịch nên tổ chức các khóa đào tạo cho các doanh nghiệp, để những người đang làm các công tác du lịch cũng có thể học thêm về công nghệ thông tin, nâng cao trình độ và đáp ứng được yêu cầu công việc trong tình hình mới", ông Chính nói.
Thế nhưng, muốn thay đổi thế giới, trước hết hãy thay thay đổi chính mình. Sẽ rất khó để có chiến dịch truyền thông văn hóa, du lịch bền vững, nếu như mỗi người dân trong cộng đồng dân tộc, mỗi người làm du lịch không chủ động nắm lấy cơ hội để trở thành "đại sứ truyền thông" của cộng đồng mình.
Hãy bắt đầu từ một chiếc điện thoại thông minh. Bởi chính họ mới là người hiểu nhất văn hóa của dân tộc mình. Đó cũng chính là sức mạnh nội sinh, giúp những nét văn hóa đặc sắc luôn được lưu truyền, bảo tồn, tạo sức lan tỏa mạnh mẽ không chỉ trên nền tảng số.
Du lịch tận dụng các phương tiện mạng xã hội, các nền tảng số đang dần trở nên phổ biến và được chứng minh là có hiệu quả rõ rệt. Khi các trải nghiệm trực tuyến tạo được sức hấp dẫn, nó kích thích người xem đến với địa danh du lịch để kiểm chứng, tận hưởng.
Trước đây, người ta thường nói “cá lớn nuốt cá bé”, nhưng trong thời đại số ngày nay sẽ là “cá nhanh nuốt cá chậm”. Ai chuyển đổi nhanh sẽ thích ứng và chiếm được thị trường, ai bảo thủ sẽ khó có thể trụ được. Đấy là thông điệp về sự cần thiết phải chuyển đổi số trong ngành Du lịch...