Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Mời Then xuống trần chơi hội cây nêu

Tấn Vịnh - 17:01, 18/02/2024

Trong đời sống tâm linh, người Thái đen ở Lai Châu luôn tin vào sự tồn tại của mường Then (mường Trời), nơi có Then và các vị thần cai quản đất, trời, mưa, nắng. Mỗi khi gặp bế tắc trong cuộc sống, dân bản thường tìm đến thầy mo Then, chỉ có ông mới có thể cầu xin Then giúp đỡ cho họ. Trong các nghi lễ liên quan đến mo Then, lễ hội Then Kin pang (tiếng Thái, có nghĩa là Then xuống trần chơi hội cây nêu) là lễ hội lớn nhất, thể hiện rõ nhất bản sắc văn hóa của người Thái.

Một nghi lễ trong lễ hội Then Kin Pang
Một nghi lễ trong lễ hội Then Kin Pang

Ngày thầy mo Then làm lễ, các “con nuôi” của Then từ khắp các bản gần mường xa đều đến, mỗi người mang theo một lễ vật để phụ giúp thầy cúng. Các “con nuôi” là những người từng được thầy mo làm lễ cứu giúp, lễ thành công, họ xin được làm “con nuôi” của Then để được Then che chở, không còn bị ốm đau nữa. Thầy mo và dân làng tổ chức lễ Then Kin Pang để dâng cúng cho các vua quan mường Trời, xin các ngài ban cho sức khỏe, may mắn.

Thầy mo chuẩn bị các lễ vật cúng mời Then xuống trần chơi hội cây nêu
Thầy mo chuẩn bị các lễ vật cúng mời Then xuống trần chơi hội cây nêu

Để có một ngày hội tưng bừng làm vui lòng Then, người Thái dựng một cây nêu và trang trí đẹp mắt bằng những đồ vật mà Then và các thần yêu thích. Cây nêu được làm từ 1 cây chuối rừng và 2 cây cau rừng ghép lại. Trên đó có: hoa chuối là món yêu thích dành cho linh hồn của các loài thú rừng cùng đến hưởng lộc; hoa tươi và hoa bằng chỉ màu tượng trưng cho núi rừng, bản mường tươi đẹp; những con côn trùng bằng giấy tượng trưng cho cuộc sống no đủ, muôn loài đều có ăn; hai quả trứng nhuộm là đồ chơi yêu thích của thần mưa, thần nắng; các dải vải màu là đạo cụ để đội múa trình diễn phục vụ Then và các vị thần.

 Các cô gái Thái biểu diễn điệu múa khăn quanh cây nêu để mừng đón Then
Các cô gái Thái biểu diễn điệu múa khăn quanh cây nêu để mừng đón Then

Sau các nghi lễ thiêng liêng, mọi người cùng tập trung xung quanh cây nêu, múa các điệu múa truyền thống của dân tộc. Với người Thái, phục vụ vua quan mường Trời cũng như phục vụ các quan mường thuở xưa, sau tiệc tùng thì phải được xem múa hát. Mở đầu, các con nuôi biểu diễn điệu múa khăn. Đoàn người bước đi uyển chuyển trong nhịp trống chiêng, tay cầm khăn đưa lên đưa xuống, đưa sang hai bên nhịp nhàng.

Từ thuở xưa, các đội múa phục vụ nhà vua thường múa điệu này trong các dịp trọng đại của bản mường. Theo đồng bào, vua quan bản mường khi mất đi sẽ hóa thân về mường Trời, trở thành các thần cai quản trần gian, nhưng vẫn thích xem điệu múa khăn của các cô gái Thái. Điệu múa khăn càng vui, càng tưng bừng thì các Ngài càng vui lòng và ban cho dân bản những điều tốt đẹp nhất.

Cô gái Thái đang trang trí, làm đẹp cho cây bông
Cô gái Thái đang trang trí, làm đẹp cho cây bông

Múa tăng bẳng là điệu múa dành tặng riêng cho thần mưa, thần sấm chớp. Các “con nuôi” mỗi người một ống tre, cùng nhau nện ống tre xuống sàn gỗ tạo âm thanh vang vọng giữa đại ngàn. Âm thanh phát ra từ ống tre được người Thái coi là tiếng sấm, mang ước vọng tới thần sấm chớp và thần mưa ban mưa về tưới mát nhân gian, cho cây cối tốt tươi, nhà nhà no đủ. Điệu múa tăng bẳng là kết quả của sự sáng tạo nghệ thuật từ hoạt động lao động sản xuất của người Thái; là dấu tích văn hóa khẳng định, tập quán sản xuất nông nghiệp lúa nước đã có từ lâu trong cộng đồng người Thái.

Sau một buổi vui hội múa hát tưng bừng, đến lúc các vua quan phải trở về mường Trời. Các “con nuôi” múa điệu “khảm nặm ta khái” (tức “vượt thác lên mường Trời”), động tác múa mô phỏng hành động chèo thuyền vượt thác. Người Thái quan niệm, đường lên mường Trời phải đi qua một ngọn thác rất cao. Đoàn vua quan hàng ngàn người được các con nuôi chèo thuyền đưa về và thầy cúng là người hát lời tiễn biệt.

Lễ Then Kin pang là dịp để bà con dân tộc Thái đen vui chơi, trình diễn các trò chơi và điệu múa dân gian đặc sắc. Lễ hội cũng là một cuộc trưng bày các tác phẩm mỹ thuật có giá trị nghệ thuật như trang trí cây nêu, cây bông, khoe diễn sắc màu thổ cẩm”.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.