Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Mời Then xuống trần chơi hội cây nêu

Tấn Vịnh - 17:01, 18/02/2024

Trong đời sống tâm linh, người Thái đen ở Lai Châu luôn tin vào sự tồn tại của mường Then (mường Trời), nơi có Then và các vị thần cai quản đất, trời, mưa, nắng. Mỗi khi gặp bế tắc trong cuộc sống, dân bản thường tìm đến thầy mo Then, chỉ có ông mới có thể cầu xin Then giúp đỡ cho họ. Trong các nghi lễ liên quan đến mo Then, lễ hội Then Kin pang (tiếng Thái, có nghĩa là Then xuống trần chơi hội cây nêu) là lễ hội lớn nhất, thể hiện rõ nhất bản sắc văn hóa của người Thái.

Một nghi lễ trong lễ hội Then Kin Pang
Một nghi lễ trong lễ hội Then Kin Pang

Ngày thầy mo Then làm lễ, các “con nuôi” của Then từ khắp các bản gần mường xa đều đến, mỗi người mang theo một lễ vật để phụ giúp thầy cúng. Các “con nuôi” là những người từng được thầy mo làm lễ cứu giúp, lễ thành công, họ xin được làm “con nuôi” của Then để được Then che chở, không còn bị ốm đau nữa. Thầy mo và dân làng tổ chức lễ Then Kin Pang để dâng cúng cho các vua quan mường Trời, xin các ngài ban cho sức khỏe, may mắn.

Thầy mo chuẩn bị các lễ vật cúng mời Then xuống trần chơi hội cây nêu
Thầy mo chuẩn bị các lễ vật cúng mời Then xuống trần chơi hội cây nêu

Để có một ngày hội tưng bừng làm vui lòng Then, người Thái dựng một cây nêu và trang trí đẹp mắt bằng những đồ vật mà Then và các thần yêu thích. Cây nêu được làm từ 1 cây chuối rừng và 2 cây cau rừng ghép lại. Trên đó có: hoa chuối là món yêu thích dành cho linh hồn của các loài thú rừng cùng đến hưởng lộc; hoa tươi và hoa bằng chỉ màu tượng trưng cho núi rừng, bản mường tươi đẹp; những con côn trùng bằng giấy tượng trưng cho cuộc sống no đủ, muôn loài đều có ăn; hai quả trứng nhuộm là đồ chơi yêu thích của thần mưa, thần nắng; các dải vải màu là đạo cụ để đội múa trình diễn phục vụ Then và các vị thần.

 Các cô gái Thái biểu diễn điệu múa khăn quanh cây nêu để mừng đón Then
Các cô gái Thái biểu diễn điệu múa khăn quanh cây nêu để mừng đón Then

Sau các nghi lễ thiêng liêng, mọi người cùng tập trung xung quanh cây nêu, múa các điệu múa truyền thống của dân tộc. Với người Thái, phục vụ vua quan mường Trời cũng như phục vụ các quan mường thuở xưa, sau tiệc tùng thì phải được xem múa hát. Mở đầu, các con nuôi biểu diễn điệu múa khăn. Đoàn người bước đi uyển chuyển trong nhịp trống chiêng, tay cầm khăn đưa lên đưa xuống, đưa sang hai bên nhịp nhàng.

Từ thuở xưa, các đội múa phục vụ nhà vua thường múa điệu này trong các dịp trọng đại của bản mường. Theo đồng bào, vua quan bản mường khi mất đi sẽ hóa thân về mường Trời, trở thành các thần cai quản trần gian, nhưng vẫn thích xem điệu múa khăn của các cô gái Thái. Điệu múa khăn càng vui, càng tưng bừng thì các Ngài càng vui lòng và ban cho dân bản những điều tốt đẹp nhất.

Cô gái Thái đang trang trí, làm đẹp cho cây bông
Cô gái Thái đang trang trí, làm đẹp cho cây bông

Múa tăng bẳng là điệu múa dành tặng riêng cho thần mưa, thần sấm chớp. Các “con nuôi” mỗi người một ống tre, cùng nhau nện ống tre xuống sàn gỗ tạo âm thanh vang vọng giữa đại ngàn. Âm thanh phát ra từ ống tre được người Thái coi là tiếng sấm, mang ước vọng tới thần sấm chớp và thần mưa ban mưa về tưới mát nhân gian, cho cây cối tốt tươi, nhà nhà no đủ. Điệu múa tăng bẳng là kết quả của sự sáng tạo nghệ thuật từ hoạt động lao động sản xuất của người Thái; là dấu tích văn hóa khẳng định, tập quán sản xuất nông nghiệp lúa nước đã có từ lâu trong cộng đồng người Thái.

Sau một buổi vui hội múa hát tưng bừng, đến lúc các vua quan phải trở về mường Trời. Các “con nuôi” múa điệu “khảm nặm ta khái” (tức “vượt thác lên mường Trời”), động tác múa mô phỏng hành động chèo thuyền vượt thác. Người Thái quan niệm, đường lên mường Trời phải đi qua một ngọn thác rất cao. Đoàn vua quan hàng ngàn người được các con nuôi chèo thuyền đưa về và thầy cúng là người hát lời tiễn biệt.

Lễ Then Kin pang là dịp để bà con dân tộc Thái đen vui chơi, trình diễn các trò chơi và điệu múa dân gian đặc sắc. Lễ hội cũng là một cuộc trưng bày các tác phẩm mỹ thuật có giá trị nghệ thuật như trang trí cây nêu, cây bông, khoe diễn sắc màu thổ cẩm”.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin nổi bật trang chủ
Phát huy sức mạnh đại đoàn kết các dân tộc góp phần xây dựng tỉnh Gia Lai giàu mạnh, văn minh trong kỷ nguyên mới

Phát huy sức mạnh đại đoàn kết các dân tộc góp phần xây dựng tỉnh Gia Lai giàu mạnh, văn minh trong kỷ nguyên mới

Dân tộc - Tôn giáo - T.Nhân - H.Trường - 14 phút trước
Đó là chủ đề của cuộc Hội thảo khoa học được Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Gia Lai phối hợp với Hội Triết học Việt Nam tổ chức ngày 26/8.
Đà Nẵng: Hai công nhân mắc kẹt, tử vong dưới cống nước

Đà Nẵng: Hai công nhân mắc kẹt, tử vong dưới cống nước

Tin tức - T.Nhân - H.Trường - 18 phút trước
Lực lượng cứu hộ tại Đà Nẵng xác định hai công nhân tử vong dưới cống sâu khoảng 8m, tại khu vực thuộc phường Ngũ Hành Sơn.
Bình Liêu tập huấn bảo tồn văn hóa Sán Chỉ gắn với phát triển du lịch cộng đồng

Bình Liêu tập huấn bảo tồn văn hóa Sán Chỉ gắn với phát triển du lịch cộng đồng

Du lịch - Mỹ Dung - 1 giờ trước
Ngày 26/8, tại xã Bình Liêu (Quảng Ninh), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh phối hợp với Cục Văn hóa cơ sở, Gia đình và Thư viện tổ chức khai mạc lớp tập huấn xây dựng mô hình gìn giữ và phát huy văn hóa truyền thống của người Sán Chỉ gắn với phát triển du lịch cộng đồng.
Gia Lai sẽ xóa gần 1.500 điểm trường lẻ tại các vùng khó khăn

Gia Lai sẽ xóa gần 1.500 điểm trường lẻ tại các vùng khó khăn

Giáo dục - T.Nhân - H.Trường - 1 giờ trước
Thông tin này được đưa ra tại Hội nghị tổng kết năm học 2024 - 2025 và triển khai nhiệm vụ năm học 2025 - 2026 do Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Gia Lai tổ chức ngày 26/8.
Giải cứu 3 công dân Hàn Quốc bị giữ trái pháp luật để tống tiền ở TP. Hồ Chí Minh

Giải cứu 3 công dân Hàn Quốc bị giữ trái pháp luật để tống tiền ở TP. Hồ Chí Minh

Pháp luật - Tào Đạt - 1 giờ trước
Ngày 26/8, Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an TP. Hồ Chí Minh cho biết, đã ra Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và Lệnh bắt tạm giam đối với Luo Shenghua, Vòng Quang Tuấn, Nguyễn Thành Phúc và Lê Văn Kiểu về tội “Giữ người trái pháp luật”. Giải cứu thành công 3 công dân Hàn Quốc bị bắt giữ trái pháp luật để tống tiền, tại một chung cư ở phường Lái Thiêu.
Đồng bào Xơ Đăng làng Kon Teo Đăk Lấp giữ hồn làng

Đồng bào Xơ Đăng làng Kon Teo Đăk Lấp giữ hồn làng

Nhà rông làng Kon Teo Đăk Lấp được xây dựng năm 1976, gắn với thời điểm lập làng. Nhà rông làm bằng vật liệu tự nhiên, nên cứ vài năm thì sửa chữa lại. Năm nay, sau khi xong vụ mùa, hơn 160 hộ dân trong làng họp và thống nhất sửa lại nhà rông cho mới, khang trang và chuẩn bị cho việc tổ chức các lễ hội của làng.
Nông dân xứ nghệ khóc ròng trên đồng lúa

Nông dân xứ nghệ khóc ròng trên đồng lúa

Xã hội - Thanh Hải - 3 giờ trước
Bão dứt, để lại hàng ngàn ha lúa Hè Thu sắp đến kỳ thu hoạch bị đổ rạp, ngâm chìm trong nước. Bát cơm đến tay của những “hai lúa”, phút chốc bị mưa bão đánh tan. Nông dân xứ Nghệ khóc trên đồng lúa.
Bộ đội Biên phòng giúp dân khắc phục hậu quả bão số 5

Bộ đội Biên phòng giúp dân khắc phục hậu quả bão số 5

Xã hội - Minh Anh - 3 giờ trước
Sau khi cơn bão số 5 đi qua, hoàn lưu bão gây mưa lớn tại các xã vùng biển của tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh gây thiệt hại nặng nề. Lực lượng Bộ đội Biên phòng đã huy động tối đa lực lượng, phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương khẩn trương khắc phục hậu quả cơn bão số 5.
Hàng trăm nghệ nhân, diễn viên đến từ các buôn làng sẽ tham gia Lễ hội Tinh hoa đại ngàn - Biển xanh hội tụ

Hàng trăm nghệ nhân, diễn viên đến từ các buôn làng sẽ tham gia Lễ hội Tinh hoa đại ngàn - Biển xanh hội tụ

Tin tức - T.Nhân - H.Trường - 3 giờ trước
Chiều 26/8, UBND tỉnh Gia Lai tổ chức họp báo, cung cấp thông tin về chuỗi sự kiện Lễ hội Tinh hoa đại ngàn - Biển xanh hội tụ năm 2025, với chủ đề “Khát vọng Biển xanh - Đại ngàn tỏa sáng”.
Đưa sản phụ vượt lũ đến bệnh viện an toàn, bé trai chào đời khỏe mạnh, nặng 3,7kg

Đưa sản phụ vượt lũ đến bệnh viện an toàn, bé trai chào đời khỏe mạnh, nặng 3,7kg

Sức khỏe - Quỳnh Trâm - 3 giờ trước
Một sản phụ ở xã biên giới Mường Chanh (Thanh Hóa) trở dạ, khó sinh, được Công an xã phối hợp lực lượng y tế vượt mưa lũ đưa đến bệnh viện an toàn.
Gia Lai quy hoạch Biển Hồ - Chư Đang Ya thành Khu du lịch văn hóa quốc gia

Gia Lai quy hoạch Biển Hồ - Chư Đang Ya thành Khu du lịch văn hóa quốc gia

Du lịch - Ngọc Thu - 3 giờ trước
Khu du lịch Biển Hồ - Chư Đang Ya có quy mô dự kiến 6.300 ha, mục tiêu trở thành khu du lịch sinh thái, văn hóa quốc gia với tổng kinh phí hơn 6,44 tỷ đồng. Đây được xem là bước đi quan trọng mở đường thu hút đầu tư hạ tầng và dự án du lịch quy mô lớn tại Tây Nguyên.