Một trẻ sơ sinh được mổ lấy thai ở tuần 37 theo yêu cầu của gia đình để “chọn ngày giờ đẹp". Ảnh: BV cung cấpMới đây, tại Trung tâm Sơ sinh – Bệnh viện Nhi Trung ương, một trường hợp đau lòng đã xảy ra: một trẻ sơ sinh được mổ lấy thai ở tuần 37 theo yêu cầu của gia đình để “chọn ngày giờ đẹp”.
Ngay sau khi chào đời, trẻ xuất hiện suy hô hấp, phải thở oxy và chuyển viện khẩn cấp. Khi đến bệnh viện, trẻ đã tím tái, suy tuần hoàn nghiêm trọng, được chẩn đoán tăng áp lực động mạch phổi nặng. Dù các bác sĩ đã áp dụng mọi biện pháp hồi sức tích cực và kỹ thuật cao như thở máy, dùng surfactant, thở iNO, sự sống vẫn không thể níu lại. Sau 2 ngày điều trị, bé không qua khỏi.
Trường hợp này không phải cá biệt. Trong nhiều năm qua, xu hướng chọn ngày sinh mổ theo phong thủy, tử vi đang lan rộng ở nhiều thành phố lớn. Niềm tin rằng một “giờ vàng” có thể định đoạt cả vận mệnh khiến không ít gia đình sẵn sàng thỏa thuận sinh con sớm hơn khuyến cáo y khoa.
Theo báo cáo tổng kết công tác chăm sóc sức khoẻ bà mẹ và trẻ em của Bộ Y tế năm 2022, tỷ lệ sinh mổ chiếm gần 37% tổng số ca sinh, có một số bệnh viện lên đến 50-60% – cao hơn nhiều lần so với mức 10-15% mà Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khuyến cáo để bảo vệ sức khỏe của mẹ và trẻ sơ sinh nhằm hạn chế các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.
Bác sỹ Tạ Việt Cường - Bệnh viện Phụ Sản Hà NộiTheo bác sỹ Tạ Việt Cường - Bệnh viện Phụ Sản Hà Nội, sinh mổ vốn được áp dụng như một phương pháp cứu mẹ, cứu con trong những trường hợp chuyển dạ không tiến triển, nếu tiếp tục theo dõi sẽ gây nguy hiểm đến tính mạng cả hai. Chính vì vậy, ngành Y đã đưa ra hệ thống chỉ định mổ dựa trên nhiều năm nghiên cứu và kinh nghiệm lâm sàng, đúc kết từ những ca tai biến trước đó để cảnh báo cho các thế hệ bác sĩ. Những chỉ định này bao gồm các tình huống như suy thai, ngôi thai bất thường, bệnh lý nội khoa của mẹ (tim mạch, tiền sản giật…) và nhiều yếu tố nguy cơ khác.
"Với bác sỹ khi mổ chủ động chính là để đưa đến kết quả an toàn nhất cho mẹ, và an toàn tối ưu cho em bé. Mổ chủ động được thực hiện nhằm đảm bảo an toàn cao nhất cho mẹ và tối ưu cho em bé. Chỉ nên mổ chủ động khi thai đã đủ tháng, tức ít nhất 38 tuần. Trong một số trường hợp thai chưa đủ tháng nhưng bắt buộc phải mổ vì vấn đề sức khỏe của mẹ, tuổi thai cần đạt mức mà trẻ có thể được chăm sóc an toàn tại khoa sơ sinh của bệnh viện", bác sỹ Cường giải thích.
Các chuyên gia, bác sỹ cũng khuyến cáo, trẻ được sinh ra do mổ đẻ chủ động có thể bị suy hô hấp với nhiều mức độ: từ khó thở thoáng qua đến suy hô hấp nặng cần thở máy, thậm chí phải cần đến ECMO (tim phổi nhân tạo). Một số trường hợp nặng có thể tử vong.
Tuy nhiên, vấn đề ở đây không chỉ là sức khỏe thể chất mà còn là câu chuyện nhận thức. Khi phương pháp mổ chủ động bị biến thành công cụ để chiều theo niềm tin mù quáng, phòng mổ không còn là nơi bảo vệ sự sống mà có thể trở thành nơi khởi đầu cho một chuỗi rủi ro. Mỗi quyết định “ép ngày” trái tự nhiên, đều đồng nghĩa với việc tước đi của con vài tuần quý giá trong bụng mẹ – quãng thời gian mà từng nhịp tim, từng hơi thở thai nhi vẫn đang được hoàn thiện.
Không ai phủ nhận mong muốn con mình được sinh ra trong điều kiện tốt đẹp nhất. Nhưng “tốt đẹp” ở đây phải được đo bằng tiêu chuẩn y khoa, không phải bằng những con số trên tờ lịch hay lời phán của thầy phong thủy. Một “ngày đẹp” thực sự là ngày đứa trẻ cất tiếng khóc đầu tiên trong trạng thái khỏe mạnh chứ không phải ngày bố mẹ được yên tâm vì con sinh vào giờ hoàng đạo.
Trước khi quyết định mổ lấy thai sớm, hãy nhớ rằng, những gì con cần ngay khi chào đời không phải là lá số tử vi đẹp, mà là sức khỏe vững vàng. Ngày đẹp nhất không nằm ở lịch, mà nằm ở khoảnh khắc “mẹ tròn con vuông”. Chúng ta cần tôn trọng nhịp sinh học tự nhiên, tuân thủ những khuyến cáo y khoa, thay vì đánh cược tương lai con trẻ vào một khái niệm “may mắn” vốn không có bằng chứng nào ngoài niềm tin.